Naznaczony tragedią rosyjskiej inwazji na Ukrainę rok 2022 przez większość z nas zostanie zapamiętany jako trudny i pełen wyzwań. W ostatnich dwunastu miesiącach miały też jednak miejsce zdarzenia pozytywne, radosne i niosące nadzieję na przyszłość. Przypominamy fakty i wydarzenia z dobiegającego końca roku, które będziemy dobrze wspominać.
Polska solidarność z Ukrainą
24 lutego rozpoczęła się niesprowokowana rosyjska inwazja na Ukrainę. Pełnoskalowa wojna wybuchła za polską granicą, niosąc narodowi ukraińskiemu śmierć i zniszczenie. W tej chwili próby Polacy zdali jednak egzamin z sąsiedzkiej solidarności. Ofiarnie pomagali Ukraińcom od pierwszych dni wojny - organizowali zbiórki pieniędzy, żywności i sprzętu, odbierali uchodźców z granicy, przyjmowali do szkół i szpitali, zapraszali pod swój dach całe rodziny. Działania Polaków docenili nie tylko nasi wschodni sąsiedzi, ale też zachodnie media, w których nazywano Polskę m.in. "prawdziwym liderem wolnej Europy" i "filarem wysiłków na rzecz pomocy Ukrainie".
Koniec stanu epidemii COVID-19 w Polsce
W połowie maja w Polsce zniesiony został stan epidemii, który obowiązywał przez ponad dwa lata. Decyzją ministra zdrowia Adama Niedzielskiego przekształcono go w stan zagrożenia epidemicznego. Choć większość restrykcji wycofano już wcześniej, data ta była, jak określił ją sam szef resortu zdrowia, "symbolicznym momentem przełączenia światła z czerwonego na pomarańczowe". W 2022 roku odżyła dzięki temu m.in. branża turystyczna, a także kulturalno-rozrywkowa. Łatwiejsze stały się także podróże zagraniczne.
Uruchomienie teleskopu Jamesa Webba
W połowie 2022 roku uruchomiony został kosmiczny teleskop Jamesa Webba, a w lipcu pokazano pierwsze wykonane przez niego zdjęcie. Naukowcy nie mają wątpliwości, że uruchomienie kosztującego 10 mld dolarów teleskopu to wielki przełom dla astronomii, który może nam pomóc m.in. odnaleźć życie we Wszechświecie.
Przełomowy lek na alzheimera
Pod koniec września firmy farmaceutyczne Eisai oraz Biogen opublikowały oświadczenie, w którym przedstawiły wyniki badania klinicznego swojego najnowszego leku Lecanemab. Wśród wolontariuszy, którym podawano środek, zauważono spowolnienie pogarszania się zdolności poznawczych. Eksperci uważają, że może być to przełom w walce z tą chorobą - eksperymentalny lek spowalniał jej postępowanie o niemal 1/3.
Nowa szczepionka przeciwko malarii
W połowie września BBC przekazało, że specjaliści z Uniwersytetu Oksfordzkiego opracowali nową szczepionkę przeciwko malarii, która ma potencjał, by "zmienić świat". Według badaczy to pierwsza szczepionka mogąca znacząco ograniczyć rozprzestrzenianie choroby, na którą co roku zapada ok. 230 mln ludzi, z czego ponad 400 tys. umiera.
Udana zmiana trajektorii ciała niebieskiego
Na początku października szef amerykańskiej agencji kosmicznej ogłosił, że kilkanaście dni wcześniej wystrzelona w ramach misji DART sonda NASA uderzyła w planetoidę Dimorhops i zdołała zmodyfikować jej kurs. W ten sposób ludzkości po raz pierwszy udało się zmienić trajektorię ciała niebieskiego, co w przyszłości pozwoli obronić Ziemię przed potencjalnym zderzeniem z planetoidą - Spodziewano się, że będzie wielkim sukcesem, jeśli spowolnimy orbitę o około 10 minut - zaznaczył szef NASA Bill Nelson. - To jest przełomowy moment dla obrony planetarnej i przełomowy moment dla ludzkości (...) Uważam, że NASA udowodniła, że jesteśmy poważnym obrońcą planety - dodał.
Historyczne porozumienie ws. bioróżnorodności
W grudniu podczas zorganizowanego przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) w kanadyjskim Montrealu szczytu COP 15 poświęconego kwestiom bioróżnorodności osiągnięto historyczne porozumienie w sprawie ochrony światowej bioróżnorodności. Zdecydowano w nim m.in. o przeznaczeniu dodatkowych środków na zabezpieczanie obszarów morskich oraz lądowych. Ustalone podczas szczytu cele mają zostać spełnione do 2030 roku.
Przełom w badaniach nad fuzją jądrową
W połowie grudnia amerykańscy naukowcy ogłosili także przełom w badaniach nad fuzją jądrową, opisując ją jako "źródło energii, które zrewolucjonizuje świat". Po raz pierwszy udało się w ramach eksperymentu nad tą technologią uzyskać z niej więcej energii, niż w nią włożono. O tym, dlaczego ich odkrycie jest tak istotne, w rozmowie z tvn24.pl mówił Daniel Czyżewski, analityk ds. energii i klimatu portalu Energetyka24.
Wielki rok Igi Świątek
2022 to był niesamowity rok w wykonaniu Igi Świątek. W kwietniu, po zwycięstwie w turnieju w Miami, 21-latka jako pierwsza polska tenisistka awansowała na pozycję liderki rankingu WTA. Miesiąc później, po dorzuceniu do swojej coraz pokaźniejszej kolekcji triumfów w Stuttgarcie i Rzymie, została drugą, obok Sereny Williams, tenisistką w XXI wieku, która wygrała pięć turniejów WTA z rzędu. Iga Świątek pozostała wyraźną liderką rankingu WTA do końca roku.
Wicemistrzostwo świata siatkarzy
Na mistrzostwach świata rozgrywanych w Polsce i Słowenii polscy siatkarze celowali w trzeci z kolei złoty medal. Po półfinałowym zwycięstwie z Brazylią wydawało się, że cel ten zrealizują, bo do finałowego meczu z Włochami podchodzili w roli faworytów. Wygrali nawet pierwszego seta, jednak w kolejnych partiach Włosi grali zdecydowanie lepiej i to oni sięgnęli po złoto. Niedosyt pozostał, ale wicemistrzostwo świata to nadal wielki sukces.
Świetny Marciniak w finale mundialu
Występ podopiecznych Czesława Michniewicza na mundialu w Katarze wzbudził mieszane uczucia. Choć Polacy po raz pierwszy od 36 lat wyszli na mistrzostwach świata z grupy, ze względu na słaby styl gry wielu kibiców ma problem z nazywaniem tego wyniku sukcesem. O sukcesie bez dwóch zdań można za to mówić w przypadku Szymona Marciniaka. Urodzony w Płocku sędzia jako pierwszy Polak poprowadził finał mundialu. Zdecydowana większość ekspertów uznała, że był to jeden z najlepiej sędziowanych finałów wielkich turniejów w ostatnich latach. Z tą opinią nie zgodziło się tylko francuskie "L’Equipe", trudno oprzeć się jednak wrażeniu, że francuscy dziennikarze przy ocenianiu pracy Marciniaka nie byli do końca obiektywni.
Kobiety sędziowały na męskim mundialu
Mecz Niemcy-Kostaryka w fazie grupowej katarskiego mundialu przejdzie do historii nie tylko dlatego, że nasi zachodni sąsiedzi mimo zwycięstwa pożegnali się po nim z turniejem już na etapie fazy grupowej. Było to również pierwsze w mundialowej historii męskiego futbolu spotkanie poprowadzone przez kobiety. Funkcję głównego arbitra pełniła Francuzka Stéphanie Frappart, na liniach asystowały jej Brazylijka Neuza Back i Meksykanka Karen Diaz Medina.
Wielka forma Kubackiego
Poprzedni sezon Pucharu Świata był dla Dawida Kubackiego kompletnie nieudany, dlatego na igrzyskach w Pekinie nikt nie zaliczał go do grona faworytów do medalu. W konkursie na skoczni normalnej Kubacki zajął jednak niespodziewanie trzecie miejsce i z Azji wrócił z olimpijskim brązem. W tym sezonie Polak jest już w fenomenalnej formie. Wygrał trzy z ośmiu konkursów i prowadzi w klasyfikacji generalnej.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images/Shutterstock