Zgodnie z prawem uczniowie w nowym roku szkolnym pośpią dłużej. "Nastolatki są patologicznie senne"

Prawo nakazujące, by lekcje w szkołach średnich zaczynały się nie wcześniej niż o godz. 8:30, a w amerykańskich odpowiednikach dawnych polskich gimnazjów - nie wcześniej niż o godz. 8:00, weszło w życie 1 lipca. Wprowadzająca je ustawa została przegłosowana w 2019 roku. Lokalne władze ustaliły jednak, że prawo wdrożone zostanie dopiero trzy lata później, aby dać szkołom czas na przystosowanie się do nowych wymagań.

Nowe prawo zagwarantuje nastolatkom, zwłaszcza licealistom, dodatkowe pół godziny snu. W większości amerykańskich stanów, podobnie jak w Polsce, lekcje rozpoczynają się zazwyczaj o godz. 8:00. "Jesteśmy pierwszym stanem, który ustalił minimalną godzinę rozpoczęcia lekcji w szkołach średnich" - podkreśliła w rozmowie z portalem Today.com Lisa Lewis, dziennikarka parentingowa, autorka książki "The Sleep-Deprived Teen" (z ang. pozbawiony snu nastolatek), która brała udział w kampanii promującej prawne uregulowanie kwestii godziny rozpoczęcia nauki.

W 2014 roku Amerykańska Akademia Pediatrów (APP) oceniła, że "nastolatki są chronicznie pozbawione snu i patologicznie senne". Naukowcy już wtedy apelowali o przesunięcie rozpoczęcia lekcji na późniejszą godzinę. Niedobór snu u nastolatków APP nazwała "poważnym problemem społecznym".

Na początku sierpnia na łamach "The Lancet Child & Adolescent Health" opublikowano wyniki badań naukowców z University of Maryland dotyczących wpływu niedoboru snu na zdrowie dzieci. Wskazują one, że spanie krócej niż dziewięć godzin może prowadzić do znaczących, negatywnych zmian w mózgu.

Zgadza się z tym dr Aleksandra Wierzbicka, neurolog z Zakładu Neurofizjologii Klinicznej i Ośrodku Medycyny Snu Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. "Krótkotrwałe skutki niedoboru snu to uczucie przemęczenia czy zaburzenia koncentracji i pamięci. Ale w dłuższej perspektywie zbyt krótki sen może pociągnąć za sobą poważniejsze konsekwencje. Mowa zarówno o zmianach neurologicznych, jak i np. endokrynologicznych. Długotrwałe niedosypianie prowadzi też do nadciśnienia czy otyłości" - tłumaczy Wierzbicka.

Doktor dodaje, że odpowiednia długość snu w przypadku dzieci i nastolatków jest jeszcze istotniejsza niż u dorosłych. "Wynika to z biologii. Noworodki śpią po 20 godzin na dobę, dopiero z czasem mózg - stopniowo - uczy się dzielenia doby na okresy odpoczynku oraz czuwania. W trakcie snu zachodzi wiele ważnych procesów metabolicznych, np. związanych ze wzrostem" – wyjaśnia neurolog.

Lekarze uważają, że optymalny czas snu osoby dorosłej to mniej więcej 7-8 godzin na dobę. Wierzbicka zaznacza jednak, że dzieci i nastolatki powinny spać zdecydowanie dłużej. "Wskazane jest, żeby kilkuletnie dzieci przesypiały nawet kilkanaście godzin w ciągu doby. Dobowa długość snu osób między 13. a 18. rokiem życia powinna mieścić się w przedziale od ośmiu do dziesięciu godzin" - wyjaśnia specjalistka z IPiN.

Z badań przeprowadzonych w 2018 roku wynikało, że ponad 40 proc. amerykańskich i 30 proc. polskich nastolatków skarży się na problemy ze snem. Naukowcy za taki stan rzeczy winią m.in. nieograniczony dostęp do smartfonów, które - jak podpowiada Wierzbicka - powinniśmy odłożyć przynajmniej godzinę przed pójściem spać. Sztuczne światło obniża bowiem poziom melatoniny, hormonu, który sprzyja zasypianiu i reguluje zegar biologiczny.

ZOBACZ TEŻ: Rośnie liczba dzieci zmagających się z depresją