Wystąpienie Tomasza Mraza podczas środowego posiedzenia parlamentarnego zespołu do spraw rozliczeń PiS uzupełnia wcześniejsze ustalenia dziennikarzy tropiących od lat nieprawidłowości związane z Funduszem Sprawiedliwości. Zebraliśmy najważniejsze wątki, które opisywaliśmy w związku z funduszem.
W środę w posiedzeniu parlamentarnego zespołu do spraw rozliczeń PiS uczestniczył Tomasz Mraz, były dyrektor Departamentu Funduszu Sprawiedliwości w Ministerstwie Sprawiedliwości. Mraz ma status podejrzanego w śledztwie dotyczącym Funduszu Sprawiedliwości, określany jest jako "główny świadek" w tej sprawie, który "sypie ziobrystów". Jest klientem Romana Giertycha, jednocześnie przewodniczącego zespołu.
Afera wokół Funduszu Sprawiedliwości. O co chodzi?
Fundusz Sprawiedliwości powstał w 1997 roku jako Fundusz Pomocy Postpenitencjarnej i od początku podlegał Ministerstwu Sprawiedliwości. Po zmianie przepisów w 2012 roku, zgodnie z założeniami, środki z niego powinny trafiać na wsparcie byłych więźniów, ofiar przestępstw, ich bliskich. W czasie rządów PiS poszerzono katalog tego, na co można wydawać pieniądze oraz katalog podmiotów, które mogły korzystać z dofinansowania. W 2017 roku, gdy ministrem sprawiedliwości był Zbigniew Ziobro, do celów funduszu dodano "przeciwdziałanie przyczynom przestępczości", a także m.in. "podejmowanie przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i informacyjnym", "promowanie systemu pomocy osobom pokrzywdzonym" czy "upowszechnianie wiedzy na temat praw osób pokrzywdzonych". WIĘCEJ: Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości
W ostatnich latach dziennikarze ujawniali szereg kontrowersyjnych wydatków z Funduszu Sprawiedliwości. To właśnie z tych pieniędzy miał zostać zakupiony system do inwigilacji Pegasus. W styczniu 2022 roku NIK ujawniła faktury za "zakup środków techniki specjalnej służących do wykrywania i zapobiegania przestępczości" na łączną kwotę 25 milionów złotych. Finanse na ten zakup Centralne Biuro Antykorupcyjne otrzymało właśnie z Funduszu Sprawiedliwości.
Ogromne pieniądze z Funduszu Sprawiedliwości - bo prawie 100 mln - miały trafić również m.in. do kościelnej Fundacji Profeto. Urzędnicy zdążyli wypłacić 66 mln z przyznanej kwoty, bo nowe władze resortu sprawiedliwości w styczniu wstrzymały dalsze finansowanie. Czy Fundacja będzie musiała je zwrócić? W jaki sposób został przeprowadzony konkurs, w którym Profeto zwyciężyła? Prokuratura twierdzi, że fundacja w ogóle nie powinna zostać do niego dopuszczona. WIĘCEJ: Afera Funduszu Sprawiedliwości. Kto i jak oceniał ofertę księdza Michała O.? I kto za to dostał zarzuty?
Jakie organizacje dostały dotacje z Funduszu Sprawiedliwości?
W latach 2017-2023, w ramach programu przeciwdziałania przyczynom przestępczości, niemal 130 organizacji otrzymało z Funduszu Sprawiedliwości w sumie ponad 216 milionów złotych. Jak pisaliśmy w tvn24.pl pieniądze szły między innymi na konferencje z udziałem urzędników Ministerstwa Sprawiedliwości, promowanie Suwerennej Polski, na akcje religijne, dodatki do prawicowego tygodnika czy na walkę z LGBT i "polonofobią". ZOBACZ: Pełna lista beneficjentów.
Jednym z beneficjentów Funduszu Sprawiedliwości było m.in. imperium ojca Tadeusza Rydzyka, które w latach 2015-2023 uzyskało dotacje w łącznej wysokości ponad 22,1 miliona złotych.
Najważniejsze osoby związane z aferą Funduszu Sprawiedliwości
Tomasz Mraz mówił w środę m.in. o powiązaniach podmiotów, które ubiegały się o pieniądze z Funduszu Sprawiedliwości z prominentnymi politykami Suwerennej Polski, w tym obecnym posłem Dariuszem Mateckim. Kim jest Matecki? Jego sylwetkę opisywaliśmy w październiku przed wyborami parlamentarnymi. WIĘCEJ: Hejter idzie po mandat. Kim jest polityk, którego boją się nawet na prawicy?
Osobą wymienianą w kontekście Funduszu Sprawiedliwości jest także Michał Woś. Ma 33 lata, a zdążył już zrobić imponującą karierę w polityce. Był wiceministrem sprawiedliwości i pełnomocnikiem ministra odpowiedzialnym za Fundusz Sprawiedliwości, wcześniej był też ministrem środowiska. Niedawno agenci ABW przeszukali jego dom. WIĘCEJ: Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski
Marcin Romanowski również jest jedną z osób, których nazwisko pojawiło się w sprawie prokuratorskiego przeszukania skupionego wokół funduszu. WIĘCEJ: To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim Sylwetki wszystkich tych osób opisał pod koniec marca Konkret24. WIĘCEJ: Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?
TVN i tvn24.pl o Funduszu Sprawiedliwości
Fundusz Sprawiedliwości pojawiał się wielokrotnie w materiałach stacji TVN24 i na stronach portalu tvn24.pl również w innych kontekstach. Oto kilka z nich:
- Dyrektor Fundacji Lex Nostra Maciej Lisowski przekazał Kancelarii Lex Nostra, spółce kierowanej przez jego matkę Janinę Lisowską, 1,5 mln zł. Pieniądze te pochodziły z Funduszu Sprawiedliwości. Wynika to z akt kontroli NIK, do których dotarli dziennikarze tvn24.pl. WIĘCEJ: Kasa Nostra. Jak syn zapłacił matce pieniędzmi z Funduszu Sprawiedliwości
- Łódzka Fundacja Życie otrzymała w trzech grantach blisko 10 milionów złotych z Funduszu Sprawiedliwości. Największym projektem, o wartości 6 milionów, kierowali młodzi prawnicy związani z resortem sprawiedliwości. W ocenie NIK cały projekt dotyczył głównie budowania kompetencji menadżerskich kursantów. WIĘCEJ: Fundacja Życie i dziesięć milionów z Funduszu Sprawiedliwości
- Fundacja Komitetu Obchodów Narodowego Dnia Życia dostała jedną z największych dotacji z Funduszu Sprawiedliwości. Na co poszły pieniądze? WIĘCEJ: 24 miliony dla zaprzyjaźnionej fundacji na kamizelki. Kampania się skończyła, fundacji też już nie ma
- Do 2023 na promocję Funduszu Sprawiedliwości wydano 109,8 mln złotych. Kwota rocznych wydatków spadała gwałtownie w latach, w których nie odbywały się żadne wybory. WIĘCEJ: 110 milionów złotych. Tyle resort Ziobry wydał na promocję Funduszu Sprawiedliwości
Materiały "Czarno na białym" o Funduszu Sprawiedliwości w TVN24 GO
- Fundacja Profeto otrzymała blisko 100 milionów złotych publicznych pieniędzy. Przyznano je organizacji bez doświadczenia w pracy z ofiarami przestępstw. Ksiądz będący prezesem fundacji otrzymał zarzuty prokuratorskie. "Miliony na Dobrodzieja"
- Fundacja Ex Bono otrzymała dofinansowania w łącznej wysokości dziewięciu milionów złotych. Fundacja, jak stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, nie była jednak przygotowana na pomoc ofiarom przestępstw i przeciwdziałanie przestępczości - ani organizacyjnie, ani merytorycznie. "Pieniądze za nic"
Co z Funduszu Sprawiedliwości sfinansowano w Raciborzu - rodzinnym mieście i okręgu wyborczym ministra Michała Wosia? "Polityczny fundusz"
W jakim celu resort sprawiedliwości chciał wydać 12 mln zł na promocję Funduszu Sprawiedliwości? "Promocja za miliony"
Fundacja Strażnik Pamięci realizowała projekt dotyczący "przeciwdziałania przestępstwom dotyczącym naruszenia wolności sumienia popełnianym pod wpływem ideologii LGBT". Projekt ten współfinansowany był przez Fundusz Sprawiedliwości. "Strażnik na froncie"
Nikt nie zajmowałby się dyrektorem Fundacji Lex Nostra, gdyby nie to, że fundacja obracała publicznymi pieniędzmi. Obracała tak, że Najwyższa Izba Kontroli wytknęła jej konflikty interesów oraz "nieracjonalne i nieefektywne" wydawanie pieniędzy. "Kwestia zaufania"
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Paweł Supernak/PAP