Miliardy dolarów pomocy. Co to może oznaczać dla Ukrainy i Rosji?

Izba Reprezentantów USA przegłosowała w sobotę ustawę o pomocy Ukrainie, opiewającą na 60,8 miliarda dolarów. Amerykański Senat zapewne przegłosuje ustawę w tym tygodniu. Zanim wejdzie w życie musi jeszcze zostać podpisana przez prezydenta Joe Bidena.

Co ta pomoc może oznaczać dla Ukrainy? Jak opisuje BBC ukraińska armia najpilniej potrzebuje systemów obrony powietrznej, rakiet średniego i dalekiego zasięgu oraz pocisków artyleryjskich. W swojej analizie portal wskazuje, na co mogłyby zostać przeznaczone środki w tych trzech obszarach.

Odparcie rosyjskiego zagrożenia atakami z powietrza jest niezbędne Ukrainie dla ochrony miast i infrastruktury krytycznej, takiej jak elektrownie. W zeszłym tygodniu prezydent Wołodymyr Zełenski przekazał, że tylko w tym roku jego kraj został zaatakowany przez prawie 1200 rosyjskich rakiet, ponad 1500 dronów i 8500 bomb kierowanych.

Ukraina, jak pisze BBC, dysponuje różnorodnymi systemami dostarczanymi przez Zachód, w tym ręcznymi wyrzutniami Stinger oraz niezwykle kosztownym systemem Patriot. Według Zełenskiego Ukraina potrzebuje co najmniej siedem dodatkowych wyrzutni Patriotów lub ich odpowiedników.

Jak zaznacza BBC rosyjskie rakiety manewrujące i balistyczne, a także setki irańskich dronów Shahed są trudne do przechwycenia ze względu na ogromne ilości takich pocisków czy bezzałogowców wystrzeliwanych podczas kolejnych fal ataków powietrznych rosyjskiej armii.

Portal zauważa, że od października Ukraina straciła pod naporem rosyjskich wojsk ponad 580 kilometrów kwadratowych swojego wschodniego terytorium, głównie z powodu braku artylerii.

Zaznacza, że kluczową rolę dla Ukrainy odegrały systemy artylerii rakietowej wysokiej mobilności HIMARS. Według BBC można spodziewać się zwiększenia liczby takich systemów w Ukrainie i być może dostawy większej liczby amerykańskich czołgów i bojowych wozów piechoty Bradley.

Jak pisze BBC pojawiają się informacje, że przygotowane do przekazania Ukrainie mają być rakiety dalekiego zasięgu ATACMS. Od końca ubiegłego roku Ukraina dysponuje ich starszą wersją. Nowsza ma dwa razy większy zasięg - do 300 km.

BBC podkreśla, że nie należy zapominać o pociskach artyleryjskich. Haubice M777 wykorzystują amunicję kalibru 155 mm. Od lutego 2022 roku Stany Zjednoczone wysłały na Ukrainę 2 000 000 takich pocisków, a w ramach najnowszego pakietu prawdopodobnie zostanie wysłanych ich jeszcze więcej.

Dostarczenie sprzętu na linię frontu, w szczególności artyleryjskiego, może jednak zająć wiele dni, a nawet tygodni, co dodatkowo utrudnią ataki rosyjskich sił na wschodzie.

BBC w swojej analizie zwraca uwagę na kwestię F-16. Ukraińscy piloci i załogi kontynuują szkolenie, obecnie w Rumunii, na tych myśliwcach. Te wielozadaniowe samoloty potencjalnie mogłyby wzmocnić ukraińską obronę powietrzną. Dania, Holandia i USA deklarują dostawę do Ukrainy pierwszych z kilkudziesięciu F-16 w ciągu kilku najbliższych miesięcy. 

Ekspert londyńskiego think tanku Royal United Services Institute (RUSI) Matthew Savill ocenił, że przyjęty przez Izbę Reprezentantów USA pakiet pomocy dla Ukrainy to znaczący krok w kierunku zwiększenia potencjału obronnego Ukrainy, ale trzeba pamiętać, że nie w całości trafi on do tego kraju i nie oznacza to jeszcze wyrównania szans w wojnie z Rosją.

Zaznaczył, że "znaczna część z (prawie) 61 mld dolarów (około 13 mld dolarów) ma na celu uzupełnienie amerykańskich zapasów".

- Może to pozwolić na przekazanie innego sprzętu w formie darowizny, ale oznacza to, że nie wszystkie pieniądze trafią na Ukrainę - zwłaszcza że kolejne 7,3 mld dolarów zostanie przeznaczone na pokrycie kosztów operacji USA w Europie. Około 28 mld dolarów przeznaczono na bezpośrednie dostawy uzbrojenia na Ukrainę, z czego 13,9 mld dolarów na pomoc Ukrainie w zakupie sprzętu i kolejne 13,7 mld dolarów na zakup amerykańskich systemów dla Ukrainy - wyjaśnił Savill.

Ekspert spodziewa się, że priorytetem będzie artyleria - amunicja i wyrzutnie - a także systemy obrony powietrznej i pociski rakietowe, które uzupełnią zapasy ukraińskiej armii uszczuplone w wyniku ostatnich rosyjskich ostrzałów, wymierzonych szczególnie w tamtejszą infrastrukturę energetyczną.

- Choć zakup nowego uzbrojenia może potrwać, Pentagon już oświadczył, że niektóre elementy gotowe do przekazania, ale oczekujące na zatwierdzenie, zostały rozmieszczone tak, aby zminimalizować czas dostawy. Prawie na pewno obejmuje to pociski kalibru 155 mm. Jest mało prawdopodobne, że wyrówna to siłę ognia na froncie, ale pomoże wypełnić lukę jaka powstała w ostatnim czasie po stronie ukraińskiej. Uzbrojenie może również obejmować pociski obrony powietrznej, o przekazaniu których sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg mówił, że zostaną wyciągnięte przez inne kraje z ich zapasów. Spodziewamy się jednak, że wkrótce osiągniemy punkt, w którym zdolności produkcyjne nowych pocisków staną się istotnym problemem - uważa Savill.

Według eksperta pakiet pomocowy zostanie przyjęty z zadowoleniem przez ukraińskich wojskowych, ale trzeba pamiętać, że fundusze z USA prawdopodobnie jedynie pomogą ustabilizować sytuację na froncie w tym roku i rozpocząć przygotowania do operacji w roku 2025.

- Podniesienie morale i zwiększenie dostaw amunicji w celu wzmocnienia obrony są niezbędnymi warunkami wstępnymi do rozpoczęcia ciężkiej pracy nad odtworzeniem ukraińskich sił bojowych i - co najważniejsze - zbiorowego szkolenia w celu zbudowania sił, które mają szansę na osiągnięcie postępów w przyszłym roku. Przewidywalność finansowania w roku 2024 i do 2025 pomoże Ukraińcom zaplanować obronę w tym roku, zwłaszcza jeśli europejskie dostawy amunicji również zostaną zrealizowane. Kolejne fundusze będą jednak wymagane na rok 2025. W międzyczasie mamy jednak wybory (prezydenckie) w USA - zwrócił uwagę ekspert.