Raport szwedzkiego parlamentu w sprawie członkostwa w NATO. "Zmniejszyłoby ryzyko konfliktów zbrojnych"

Jak podkreśliła Ann Linde, autorzy raportu "zgadzają się, że inwazja Rosji na Ukrainę jest największą agresją militarną w Europie od czasów II wojny światowej". Minister dodała, że wejście Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego nie wpłynęłoby na zaangażowanie tego kraju w politykę rozbrojenia nuklearnego oraz mediacji pokojowych.

- Członkostwo Szwecji w NATO zmniejszyłoby ryzyko konfliktów zbrojnych, tym samym przyniosłoby efekt odstraszający w Europie Północnej - powiedziała szefowa szwedzkiej dyplomacji, przywołując wnioski parlamentarnej analizy.

Linde przypomniała, że nieuczestniczenie w sojuszach wojskowych dobrze służyło Szwecji w przeszłości, ale "teraz musimy odnieść się do nowej sytuacji po 24 lutego". - Rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała potrzebę wzmocnienia gwarancji, że nasza solidarna polityka bezpieczeństwa w rzeczywistości przełoży się na konkretne wsparcie militarne w przypadku ataku na Szwecję - wskazała. Według niej "granica między Finlandią a Rosją dotyczy również Szwecji" i musi być uwzględniona w szwedzkiej polityce bezpieczeństwa. Jej zdaniem gdyby Finlandia i Szwecja podjęły różne decyzje w sprawie członkostwa w NATO, to wpłynęłoby to negatywnie na współpracę obronną obu krajów.

Autorzy analizy przyznają, że wstąpienie Szwecji oraz Finlandii do Sojuszu Północnoatlantyckiego zostanie negatywnie przyjęte przez Rosję i może doprowadzić do podjęcia przez ten kraj działań. - Ocenia się, że nie będziemy narażeni na konwencjonalny atak wojskowy w reakcji na ewentualny wniosek o wejście do NATO - podkreśliła referująca wnioski Linde. Dodała jednak, że ogólnie nie można wykluczyć zbrojnego ataku na Szwecję.

W dokumencie wskazano, że w przypadku złożenia wniosku o członkostwo w Sojuszu Szwecja potrzebować będzie gwarancji bezpieczeństwa. - Będą to obietnice wsparcia, a nie wiążące prawnie gwarancje obronne, jakie można uzyskać jako pełnoprawny członek NATO - zaznaczyła Linde, przypominając, że w tej sprawie przeprowadzono rozmowy z USA, Niemcami oraz Wielką Brytanią. Szefowa MSZ Szwecji dodała, że wejście jej kraju do NATO nie wpłynęłoby na zaangażowanie kraju w politykę rozbrojenia nuklearnego oraz mediacji pokojowych.

- Jeśli Szwecja zdecyduje się ubiegać o członkostwo w NATO, istnieje ryzyko ze strony Rosji - powiedział minister obrony Peter Hultqvist. - Jesteśmy przygotowani na każdą odpowiedź - zapewnił.

Pod raportem podpisało się sześć z ośmiu zasiadających w parlamencie partii. Oddzielne zdanie zgłosiły dwa ugrupowania: postkomunistyczna Partia Lewicy oraz Partia Ochrony Środowiska - Zieloni.

Dokument jest podstawą decyzji Szwecji o złożeniu wniosku o członkostwo w NATO. W niedzielę rządzący Szwecją socjaldemokraci mają przedstawić swój stosunek do tej kwestii. W poniedziałek sprawą tą na nadzwyczajnym posiedzeniu zajmie się szwedzki parlament, w którym większość ugrupowań opowiada się za wejściem do Sojuszu.

Inwazja Rosji na Ukrainę przyspieszyła debatę w Helsinkach i Sztokholmie nad wejściem do NATO.

W czwartek wspólne oświadczenie na temat przyszłości swojego państwa w Sojuszu wydali fiński prezydent Sauli Niinisto oraz premier Sanna Marin. "Finlandia musi niezwłocznie złożyć wniosek o członkostwo w NATO" - stwierdzili. Politycy wyrazili nadzieję, że "wewnętrzne kroki, które są jeszcze potrzebne do podjęcia tej decyzji, zostaną postawione w ciągu najbliższych dni". Oboje podkreślili, że "członkostwo w NATO wzmocni bezpieczeństwo Finlandii, a jako członek NATO Finlandia umocniłaby cały Sojusz".

Po tej deklaracji proces wejścia Finlandii do NATO ma zostać przyspieszony. Prawdopodobnie w niedzielę rząd formalnie zdecyduje o ubieganiu się o członkostwo, a parlament ma się tym zająć w poniedziałek.

Według ekspertów, dobrym zabiegiem byłoby skoordynowanie działań Finlandii i Szwecji i złożenie wniosku w tym samym czasie, co ułatwiłoby Sojuszowi ich rozpatrywanie. Pod koniec kwietnia szef Sojuszu Jens Stoltenberg przekazał, że jeżeli Finlandia i Szwecja złożą wnioski o przystąpienie do NATO, będą mogły liczyć na to, że "proces będzie przebiegał szybko".

Wśród krajów nordyckich do NATO należą Norwegia, Dania oraz Islandia. Szwecja oraz Finlandia w ostatnich latach zacieśniły ze sobą współpracę wojskową oraz z członkami NATO, ale dopiero atak Rosji na Ukrainę spowodował debatę konieczności pełnoprawnego członkostwa w Sojuszu.