"Bez końca" Michała Marczaka w Międzynarodowym Konkursie Dokumentalnym w Sundance

"Bez końca", reż. Michał Marczak
Zwiastun filmu "Wszystkie nieprzespane noce" Michała Marczaka
Michał Marczak, nagrodzony w 2016 roku za najlepszą reżyserię "Wszystkich nieprzespanych nocy" na Sundance, wraca na najważniejszy festiwal kina niezależnego z filmem "Bez końca". Jego obraz powalczy na tej prestiżowej imprezie o nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Dokumentalnym.

Po ogłoszeniu przez organizatorów Sundance informacji o zakwalifikowaniu filmu do Międzynarodowego Konkursu Dokumentalnego, dyrektor artystyczny Millennium Docs Against Gravity Karol Piekarczyk oświadczył: "Nie mam wątpliwości, że 'Bez końca' będzie jednym z najważniejszych polskich filmów i zarazem jednym z najbardziej unikalnych dokumentów 2026 roku. Michał Marczak znalazł dla niezwykle poruszającej historii spójny, a zarazem przejmująco piękny język filmowy. Ten przeszywający do szpiku kości film zachwycił mnie swoją przemyślaną i niezwykle plastyczną warstwą wizualną i pozostał ze mną na długo".

O czym opowiada "Bez końca"

"Bez końca" to opowieść o Danielu, który po zaginięciu nastoletniego syna przeszukuje głębiny Wisły, rozdarty między obawą przed tragicznym skokiem a nadzieją, że jego syn wciąż żyje. Historia osnuta jest wokół zaginięcia ponad dwa lata temu Krzysztofa Dymińskiego i jego poszukiwań, w których aktywnie biorą udział jego rodzice, w tym ojciec Daniel. O zaginięciu Krzysztofa i jego poszukiwaniach pisała dziennikarka TVN24+ Iga Dzieciuchowicz.

Organizatorzy festiwalu Sundance o filmie Marczaka piszą o filmie:

"Wisła przeobraża się w przejmujący czyściec dla pogrążonego w żałobie ojca, który niestrudzenie przeczesuje jej kręte zakola, rozdarty między niepewnością życia i śmierci w poszukiwaniu jakiegokolwiek śladu zaginionego syna Krzysztofa. Reżyser Michał Marczak intuicyjnie pozwala kamerze dryfować między spokojną taflą najdłuższej polskiej rzeki a mrocznymi sekretami jej głębin, odzwierciedlając zarówno stoicki spokój, jak i wewnętrzne rozdarcie ojca miotanego nadzieją i żałobą. Gdy tygodnie przechodzą w miesiące i lata, poszukiwania Daniela stopniowo wykraczają poza świat fizyczny i przenoszą się do sfery cyfrowej. Ojciec zaczyna przemierzać mroczne korytarze internetowych śladów swojego syna, próbując zrozumieć, jak współczesne metody komunikacji mogą prowadzić nowe pokolenie w przepaść samotności".

Festiwal Sundance odbędzie się w dniach 22 stycznia - 1 lutego 2026 roku. Polska premiera filmu będzie miała miejsce na przyszłorocznym Millennium Docs Against Gravity, który zaplanowano w terminie 8 - 17 maja.

Kim jest Michał Marczak

Michał Marczak studiował reżyserię filmową w Los Angeles na California Institute of the Arts, filozofię na Uniwersytecie Warszawskim oraz fotografię na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Jest również absolwentem Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy.

Michał Marczak w czasie MDAG Industry
Michał Marczak w czasie MDAG Industry
Źródło: Millennium Docs Against Gravity

W swoich projektach artystycznych często porusza się na pograniczu dokumentu i fabuły, zacierając granicę między obserwacją a kreacją. Marczak zwrócił na siebie uwagę filmem "Fuck For Forest" w 2012 roku, opowiadającym o grupie berlińskich hipisów-ekologów, którzy zbierają fundusze na ratowanie amazońskich lasów, sprzedając własne amatorskie filmy porno.

Cztery lata później powstały "Wszystkie nieprzespane noce", pełnometrażowy debiut Marczaka, który w 2016 miał premierę w Sundance, przynosząc twórcy nagrodę dla Najlepszego zagranicznego reżysera filmu dokumentalnego. Ten błyskotliwy portret współczesnych polskich dwudziestolatków zyskał status manifestu niespokojnego pokolenia młodych, urodzonych po 1989 roku. W Ameryce było o nim głośnio, a nawet trafił na listy najważniejszych premier 2017 roku, obok choćby "Dunkierki" Nolana, bo właśnie wtedy film znalazł amerykańskiego dystrybutora.

Całą dekadę później Marczak pojawi się na festiwalu Sundance z filmem "Bez końca". Będzie to oczywiście jego światowa premiera. Polska publiczność zobaczy go po raz pierwszy na przyszłorocznym festiwalu Millennium Docs Against Gravity.

Kadr z filmu "Bez końca" Michała Marczaka
Kadr z filmu "Bez końca" Michała Marczaka
Źródło: Against Gravity

Sundance. Centrum niezależnego kina

Sundance Film Festival odbywa się w Park City, Salt Lake City oraz w ośrodku narciarskim Sundance w stanie Utah od 1978 roku (początkowo jako Utah/US Film Festival). W tamtych czasach prezentowano na nim retrospektywy filmów i niewielką liczbę obrazów zrealizowanych poza systemem hollywoodzkim (w ramach tzw. kina niezależnego). Odbywały się też panele dyskusyjne twórców kina.

Swój rozwój impreza zawdzięcza zaangażowaniu się Roberta Redforda, którego nazwisko przyciągnęło szeroką publiczność. Od 1985 roku organizację wydarzenia przejął jego Sundance Institute, organizacja non-profit, a w 1991 roku nadano festiwalowi dzisiejszą nazwę - Sundance Film Festival. Pochodziła od postaci granej przez Redforda w głośnym filmie "Butch Cassidy and the Sundance Kid".

Wielu niezależnych filmowców tam właśnie zostało zauważonych po raz pierwszy. Są wśród nich tak wielkie nazwiska jak bracia Coen, Quentin Tarantino, Jim Jarmusch, Roberto Rodriguez, Lee Daniels czy Debra Granik.

Śmierć Roberta Redforda we wrześniu tego roku nie zachwiała wyjątkowym statusem Sundance, uważanym za światowe centrum kina niezależnego. Festiwal opuści jednak swoją siedzibę w Park City w stanie Utah, gdzie odbywał się przez 44 lata. Po raz ostatni odbędzie się tutaj w styczniu przyszłego roku. Decyzja zapadła jeszcze za życia Redforda, w marcu. Uznano, że to urokliwe miejsce stało się zbyt małe jak na rozmach imprezy i liczbę zjeżdżających z całego świata gości.

Od 2027 roku nową siedzibą Sundance będzie Boulder w stanie Kolorado. Ale wcześniej, podczas ostatniej edycji imprezy w stanie Utah, festiwal odda hołd swojemu założycielowi Robertowi Redfordowi na uroczystej gali otwarcia. Jednym z jej punktów będzie pokaz filmu "Szaleńczy zjazd" z 1969 roku, w którym aktor gra narciarza z reprezentacji USA.

Tytuł ten był bliski niezależnej, buńczucznej duszy Redforda.

Czytaj także: