2 kwietnia 2005 roku o godzinie 21.37 zmarł Karol Wojtyła, papież Jan Paweł II, 264. zwierzchnik Kościoła katolickiego. W czasie piętnastu lat, jakie upłynęły od jego śmierci, odbyły się beatyfikacja i kanonizacja papieża Polaka. Rocznica celebrowana jest w nadzwyczajnych okolicznościach. Po raz pierwszy wierni nie mogą modlić się przy grobie w bazylice, bo jest ona zamknięta z powodu pandemii. Nie można też stanąć na placu Świętego Piotra.
Metropolita krakowski Karol Wojtyła został 264. papieżem decyzją konklawe 16 października 1978 roku. Był pierwszym od 455 lat następcą św. Piotra nie-Włochem i pierwszym papieżem Słowianinem, z kraju należącego do bloku sowieckiego. Przybrał imię Jan Paweł II, na znak symbolicznej kontynuacji przerwanego nagłą śmiercią 33-dniowego pontyfikatu swego poprzednika, Jana Pawła I - który z kolei wyborem imienia nawiązywał do dziedzictwa Jana XXII i Pawła VI.
Jan Paweł II w chwili wyboru miał za sobą liczne dokonania duszpasterza, wykładowcy, naukowca, filozofa, publicysty, autora książek, biskupa, wziął też udział w Soborze Watykańskim II.
W młodości występował w teatrze i pisał wiersze, czego – jak się później okazało – nie zarzucił także jako papież.
Niespełna trzy lata po wyborze na papieża - 13 maja 1981 roku - na placu św. Piotra w Rzymie Jan Paweł II został ciężko ranny w zamachu na jego życie. Tło tego zamachu do dziś nie jest do końca wyjaśnione.
Papież pielgrzym
Podczas 104 podróży zagranicznych - przez co nazwany jest papieżem pielgrzymem - Jan Paweł II spotykał się z setkami tysięcy wiernych, przedstawicielami innych chrześcijańskich Kościołów, wyznawcami religii niechrześcijańskich, ludźmi chorymi i niepełnosprawnymi oraz młodzieżą.
Podczas ponad 26-letniej posługi Jan Paweł II ogłosił 14 encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich, 43 listy apostolskie, zwołał 9 konsystorzy, mianował ok. 240 kardynałów (w tym pięciu Polaków) i 2,5 tys. biskupów. Wyświęcił ponad 2 tys. księży, kanonizował 478 świętych (w tym 10 Polaków), beatyfikował 1318 błogosławionych (w tym 154 Polaków), przewodniczył pięciu posiedzeniom plenarnym kolegium kardynalskiego, sześciu zgromadzeniom generalnym zwyczajnym synodu biskupów, jednemu zgromadzeniu nadzwyczajnemu synodu biskupów, siedmiu zgromadzeniom specjalnym synodu biskupów.
Dialog z innymi Kościołami
Zgodnie z nauczaniem Soboru Watykańskiego II, szczególny nacisk kładł na dobre stosunki Kościoła katolickiego ze "starszymi braćmi w wierze", tj. z wyznawcami judaizmu. W ciągu jego pontyfikatu udało się także dokonać znacznego postępu na drodze zbliżenia islamu. Na gruncie ekumenicznym Jan Paweł II dążył do ożywienia dialogu teologicznego z innymi Kościołami chrześcijańskimi, protestantami i prawosławnymi, chociaż ten ostatni - zdaniem watykanistów - posuwa się naprzód powoli w związku z obawami Patriarchatu Moskwy i Wszechrusi przed katolickim "prozelityzmem" (dążeniem do nawrócenia mieszkańców tych tradycyjnie prawosławnych terenów na katolicyzm).
"Powrócił do domu Ojca"
Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 r. Wiadomość o śmierci papieża ogłosił 100 tysiącom modlących się w Watykanie arcybiskup Leonardo Sandri, mówiąc: "Najdrożsi bracia i siostry, o godzinie 21.37 nasz najukochańszy Ojciec Święty Jan Paweł II powrócił do domu Ojca".
W Polsce odejściu papieża towarzyszył dźwięk dzwonu Zygmunt na Wawelu. Tego samego, który 16 października 1978 r. ogłosił wybór Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową.
Mszy pogrzebowej 8 kwietnia na placu Świętego Piotra przewodniczył kardynał Joseph Ratzinger, a uczestniczyło w niej kilkaset tysięcy osób, wśród nich 300 tysięcy Polaków. Obecni byli szefowie państw i rządów oraz koronowane głowy i przywódcy religijni z całego świata. Już w czasie mszy żałobnej, uważanej za największą w historii, zgromadzeni domagali się "Santo subito", czyli natychmiastowej kanonizacji papieża.
Jan Paweł II został pochowany w Grotach Watykańskich. Jego beatyfikacji dokonał papież Benedykt XVI 1 maja 2011 r. Po niej grób papieża przeniesiono do kaplicy Świętego Sebastiana w bazylice Świętego Piotra, niedaleko Piety Michała Anioła. Odprawiane są tam regularnie msze.
Świętym ogłosił go papież Franciszek 27 kwietnia 2014 roku.
Rocznica w nadzwyczajnej sytuacji
Przypadająca w czwartek 15. rocznica śmierci Jana Pawła II minie w Watykanie w nadzwyczajnych okolicznościach. Po raz pierwszy wierni nie mogą tego dnia modlić się przy grobie w bazylice Świętego Piotra, bo jest ona zamknięta z powodu pandemii.
Nie można też stanąć na placu Świętego Piotra, co było zwłaszcza w pierwszych latach zwyczajem wśród Polaków, przywołującym czuwanie tysięcy ludzi w dniach agonii i po śmierci Jana Pawła II w 2005 roku. Także plac przed bazyliką watykańską jest całkowicie zamknięty. Jak w każdy czwartek przy grobie papieża w kaplicy Świętego Sebastiana, obok Piety Michała Anioła, odbyła się msza z udziałem kilku duchownych, ale bez wiernych, czyli zgodnie z przepisami wprowadzonymi z powodu pandemii koronawirusa. Poprowadził ją kardynał Konrad Krajewski, który przy grobie papieża odprawia msze co czwartek o godzinie 7.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: shutterstock