Koniec ze zmianą czasu na letni? Komisja Europejska liczy na polską prezydencję w Radzie

Źródło: Maciej Mazur/Fakty TVN

Już niebawem nastąpi zmiana czasu z letniego na zimowy. W tym roku będziemy przestawiać zegarki z godziny 3 na 2 w niedzielę, 26 października.

Zmiana czasu to rezultat unijnej Dyrektywy 2000/84/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 19 stycznia 2001 roku. Zgodnie z nią czas letni wprowadza się w ostatnią niedzielę marca, a jego odwołanie następuje w ostatnią niedzielę października.

Zmiana czasu i jej wpływ na zdrowie

Zmiana czasu budzili wiele kontrowersji. Część ekspertów uważa, że ma ona negatywy wpływ na zdrowie, powoduje między innymi zaburzenia rytmu dobowego, problemy z koncentracją i snem. Z najnowszych badań przeprowadzonych przez amerykańskich naukowców z uczelni medycznej Stanford Medicine wynika, że wprowadzenie stałego czasu przyniosłyby znaczące korzyści zdrowotne.

Eksperci opracowali trzy modele matematyczne, uwzględniające ekspozycję na światło, jej wpływ na rytm dobowy oraz dane epidemiologiczne. Wykazały one, że zarówno stały czas letni, jak i stały czas zimowy byłyby korzystniejsze dla zdrowia niż obecnie obowiązujące w wielu krajach sezonowe zmiany.

Który czas jest lepszy? Letni czy zimowy?

Według modeli, największe korzyści zdrowotne przyniosłoby całoroczne utrzymanie czasu zimowego. Dokładne wyliczenia pokazały, że mogłoby ono zapobiec około 300 tysiącom przypadków udarów mózgu rocznie i zmniejszyć liczbę osób z otyłością o 2,6 miliona. To odpowiada spadkowi częstości występowania tych schorzeń w USA o odpowiednio 0,09 proc. i 0,78 proc. Stały czas letni, choć także był korzystniejszy od zmiany czasu, dawałby nieco słabszy efekt - ok. 220 tys. mniej udarów i 1,7 mln mniej osób z otyłością, czyli odpowiednio o 0,04 proc. i 0,51 proc. mniej.

Rozregulowany rytm dobowy to większe ryzyko chorób

Autorzy badania przypomnieli, że rytm okołodobowy człowieka reguluje m.in. ekspozycja na światło. To, które dociera do nas w pierwszej części dnia, wspiera synchronizację zegara biologicznego, podczas gdy światło wieczorne ją zaburza. Tymczasem każde rozregulowanie zegara jest powiązane z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych i metabolicznych. Naukowcy zastrzegli jednak, że ich analizy opierały się wyłącznie na modelach matematycznych, które zakładały regularne nawyki, m.in. stałe godziny snu, codzienny kontakt ze światłem słonecznym i umiarkowane korzystanie ze sztucznego oświetlenia. W praktyce, jak podkreślili, wiele osób prowadzi mniej regularny tryb życia i spędza mniej czasu na zewnątrz, co może wpływać na rzeczywisty efekt. Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie "Proceedings of the National Academy of Sciences".