Arcybiskup i kontrakt na wojskowe śmigłowce. Ustalenia "Superwizjera"

Źródło:
TVN24
"Arcybiskup i kontrakt na wojskowe śmigłowce". Fragment reportażu "Superwizjera" TVN
"Arcybiskup i kontrakt na wojskowe śmigłowce". Fragment reportażu "Superwizjera" TVN"Superwizjer" TVN
wideo 2/2
"Arcybiskup i kontrakt na wojskowe śmigłowce". Fragment reportażu "Superwizjera" TVN"Superwizjer" TVN

Jaka była rola hierarchy z Watykanu w najważniejszym przetargu na uzbrojenie polskiej armii? Co łączyło go z przedstawicielem międzynarodowej firmy zbrojeniowej, która w wielu krajach świata była zamieszana w afery korupcyjne? Co arcybiskup napisał do dopiero co wybranego prezydenta Andrzeja Dudy i za kogo poręczył? Reporterzy "Superwizjera" dotarli do pism, które rzucają nowe światło na jeden z najważniejszych kontraktów zbrojeniowych dla polskiego wojska.

W 2012 roku rząd Platformy Obywatelskiej ogłosił przetarg na zakup śmigłowców wielozadaniowych. To wyposażenie kluczowe i niezbędne we współczesnych konfliktach zbrojnych. Ostatecznie za 50 śmigłowców Polska miała zapłacić blisko 13,5 miliarda złotych.

Był to jeden z najważniejszych elementów ogromnej modernizacji polskiej armii.

Do negocjacji przeszły trzy firmy: amerykański Sikorsky, produkujący śmigłowce Black Hawk w Mielcu, francuski Airbus z modelem Caracal oraz należące do włoskiego koncernu Leonardo zakłady w Świdniku ze śmigłowcem AW149PL.

Ostatecznie wybrano Caracale. Ale kiedy władzę w Polsce przejęło Prawo i Sprawiedliwość, ich zakup stanął najpierw pod znakiem zapytania, a potem kontrakt został zerwany.

- Ten przetarg w moim odczuciu był zakończony. Czekaliśmy na dostawę. Natomiast w momencie przejęcia i zmiany kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej nastąpiła kata… totalna zapaść, jeżeli chodzi o modernizację techniczną sprzętu. Śmigłowce bojowe albo śmigłowce transportowe wielozadaniowe - takich śmigłowców praktycznie nie mamy - mówi generał Mieczysław Gocuł, szef Sztabu Generalnego w latach 2013-2017.

OGLĄDAJ REPORTAŻ "SUPERWIZJERA" ARCYBISKUP I KONTRAKT NA WOJSKOWE ŚMIGŁOWCE W TVN24 GO

Listy

Dziennikarze "Superwizjera" poznali dokumenty, które rzucają nowe światło na ten przetarg. To pisma adresowane do prezydenta Andrzeja Dudy. Pochodzą od nieżyjącego już arcybiskupa Zygmunta Zimowskiego, który w 2009 roku trafił do Watykanu. Papież Benedykt XVI wyniósł go do godności arcybiskupa i w Stolicy Apostolskiej pracował aż do śmierci w 2016 roku.

"Watykan, 1 lipca 2015 roku. Szanowny Panie Prezydencie Elekcie, pozdrawiam serdecznie z Watykanu i przekazuję prośbę przyjaciół Włochów w sprawie fabryki helikopterów w Świdniku. W liście pan Mario Benotti wyraził prośbę o spotkanie z Panem Prezydentem razem z inżynierem Landi, jeśli jest to możliwe przed 20 lipca bieżącego roku. (...) Podpisano: arcybiskup Zygmunt Zimowski" - brzmi treść jednego z nich. 

Jest też kolejny list zaadresowany do jednego z ministrów w kancelarii prezydenta:

"Watykan, 2 września 2015 roku. Szanowny Panie Ministrze, pozdrawiam z Wiecznego Miasta i przekazuję dalsze informacje odnośnie produkcji helikopterów w Świdniku, które otrzymałem od profesora Mario Benotti w nawiązaniu do jego pisma z dnia 26 czerwca bieżącego roku.

Proszę przekazać serdeczne pozdrowienia i ukłony Panu Prezydentowi Andrzejowi Dudzie, a także podziękowania za możliwość uczestniczenia wraz z moim sekretarzem (...) w zaprzysiężeniu w Warszawie. Oczekujemy na Pana Prezydenta w Watykanie. Z pozdrowieniami i modlitwą, arcybiskup Zygmunt Zimowski".

W listach arcybiskup działa w imieniu tajemniczego biznesmena z Włoch, który pragnie skontaktować się z prezydentem w sprawie przetargu na śmigłowce bojowe dla polskiej armii. Z treści jasno wynika, że Mario Benotti miał reprezentować interesy grupy Leonardo, która w Świdniku produkowała swoje helikoptery. Te listy trafiły do prezydenta Andrzeja Dudy w 2015 roku. Tuż po tym, jak Caracale przeszły do etapu testów, a Ministerstwo Obrony Narodowej zapowiedziało podpisanie umowy z Airbusem.

Do sprawy przetargu jeszcze wrócimy.

Mario Benotti

Kim jest Benotti, o którym pisze w swoich listach arcybiskup Zimowski? Jak działa koncern Leonardo? By się tego dowiedzieć, reporterzy Superwizjera pojechali do stolicy Włoch. Rozmawiali ze znanym włoskim dziennikarzem Massimo Gilettim, który przez jedno ze swoich śledztw naraził się mafii, która wydała na niego wyrok. Jest pod stałą ochroną policji, musi nosić kamizelkę kuloodporną.

Okazało się, że Mario Benotti to znana postać. Giletti poświęcił mu blisko dwadzieścia wydań swojego programu “Non è l'Arena”. Podobnie bowiem jak w Polsce, we Włoszech także wybuchła afera maseczkowa.

- Mariem Benottim zająłem się w grudniu 2020 roku. Osoba, która dobrze znała tę historię, powiedziała mi, że jest coś dziwnego w zakupie dla Włoch 800 milionów maseczek za miliard 300 milionów euro. Dano mi do zrozumienia, że Benotti koordynuje całą tę transakcję. Zaczęliśmy się nim interesować, chcieliśmy sprawdzić, kto to jest. Dowiedzieliśmy się, że długo pracował w RAI na dość dziwnych stanowiskach, że miał wielu przyjaciół w Watykanie, że dostarczał usługi podsekretarzom dwóch rządów Włoch i od lat obraca się w kręgach władzy w Rzymie - relacjonuje włoski dziennikarz. I dodaje: - Jako pierwsi pokazaliśmy w telewizji, że Mario Benotti otrzymywał z Chin bardzo wysokie wynagrodzenie. Dotarliśmy do przelewu na miliony euro, który przyszedł na konto Benottiego. Jak sytuacja wygląda dzisiaj? Dochodzenie jeszcze jest w toku. Ujawniliśmy skandaliczne fakty. Maseczki, które można było kupić za 80-90 centów czy 1,30 euro, kupowano za 3 euro. O wiele drożej. To niesłychane.

Włoskiego dziennikarza nie zdziwiło, że nazwisko Benottiego pojawiło się w związku z abp. Zimowskim i z przetargiem dla polskiej armii, w którym startował włoski koncern Leonardo. - Fakt, że Benotti doprowadził do tego, że Leonardo i pewna grupa polityków powierzyła mu różne zadania, dowodzi, że jest człowiekiem bardzo wpływowym. Natrafiliśmy na nagranie z podsłuchu, w którym Benotti mówił: "Mam dokumenty, dzięki którym mogę zniszczyć kogoś w Leonardo-Finmeccanica. Mogę go wykończyć". To bardzo delikatne sprawy - uważa Giletti.

Leonardo to zbrojeniowy potentat. Częściowo należy do włoskiego państwa. Do 2017 roku firma znana była jako Finmeccanica, ale zmieniła nazwę. Inna jej spółka, Augusta Westland, produkująca śmigłowce także w Polsce, stała się wtedy częścią tego konsorcjum. Gdy w 2015 roku abp Zimowski napisał do Andrzeja Dudy prośbę o spotkanie z wysłannikami Leonardo, firma osiągała 12 miliardów euro rocznego przychodu.

Leonardo i przetargi na uzbrojenie

Działalność Leonardo i Benottiego badali także Alessandro Leone i Fabio Papetti - dziennikarze śledczy z Investigative Reporting Project Italy. Reporterzy Superwizjera zaczęli z nimi wspólnie pracować nad sprawą kulis przetargu.

- Bezpośredni związek Maria Benottiego z Leonardo istnieje poprzez Fabrizia Landiego, członka rady nadzorczej Leonardo od 2014. Landi zeznawał także na korzyść Benottiego w procesie Vatileaks 2 (wyciek i opublikowanie poufnych dokumentów na temat finansów Stolicy Apostolskiej - przyp. red.) Te dwa nazwiska były ze sobą powiązane w sposób pośredni w skandalu maseczkowym. Część prowizji, jaką zarobił Benotti, około 300 tysięcy euro, trafiła do firmy Diadem, której 7 proc. udziałów należy do spółki akcyjnej powiązanej z Benottim, a pozostałe 76 proc. udziałów należy do firmy Panakès, której prezesem jest Fabrizio Landi – mówi Alessandro Leone o powiązaniach Benottiego.

Jak twierdzą dziennikarze, koncern Leonardo pojawił się w kilku aferach związanych z przetargami na uzbrojenie.

- Norweski fundusz emerytalny miał 1,5 proc. ich udziałów, a potem zdecydował się wycofać, bo uznano, że z Leonardo jest związane ryzyko korupcji. Mimo zamieszania firmy w różne skandale międzynarodowe, z powodu braku harmonizacji ustawodawstwa międzynarodowego, nie można było nic zrobić, nikt nie został skazany. Ale jest wiele spraw, które można przytoczyć, przede wszystkim kwestia indyjska - relacjonuje Leone.

Jak ustalili obaj włoscy dziennikarze, w 2018 r. organizacja Corruption Watch podsumowała w swoim raporcie "The Anglo-Italian Job" trzy podejrzane operacje Leonardo i jego włosko-brytyjskiej spółki zależnej AgustaWestland (tej samej, która w 2010 r. przejęła polski PZL-Świdnik, zanim została wchłonięta przez dawną Finmeccanicę). Najczęściej przywoływany przypadek korupcji dotyczy kontraktu na sprzedaż 12 helikopterów AW101 do Indii.

W 2013 r. były dyrektor generalny Finmeccanica i włoski dyrektor generalny AgustaWestland zostali aresztowani pod zarzutem wystawiania fałszywych faktur i korupcji. Zdaniem włoskich śledczych mieli poprzez pośredników zapłacić łapówkę - 51 milionów euro byłemu naczelnemu dowódcy sił powietrznych Indii. - Po to, żeby zdobyć zamówienie na 560 milionów euro za sprzedaż śmigłowców. Potem Indie się wycofały i wpisały Leonardo-Finmeccanicę na czarną listę - opowiada Leone.

Włoski Sąd Najwyższy uniewinnił obu byłych dyrektorów z powodu braku dowodów, mimo że sąd apelacyjny wydał wyrok skazujący ich odpowiednio na cztery lata oraz cztery lata i sześć miesięcy. AgustaWestland zawarła ugodę w sprawie przyznania się do winy.

Sprawy korupcyjne z udziałem firmy Leonardo wybuchły jeszcze między innymi w Korei Południowej, Panamie i w Afryce, gdzie pośrednikiem między firmą zbrojeniową a rządem RPA był były skarbnik włoskiej mafii.

Co łączyło Benottiego i arcybiskupa Zimowskiego?

Włoscy dziennikarze zbadali też szerokie powiązania Maria Benottiego z Watykanem.

- Benotti był silnie związany z Watykanem. Studiował na Pontificio Universita Lateranense, śledził podróże zagraniczne Jana Pawła II, pracował także w Radiu Watykańskim i był powiązany z różnymi osobistościami Kościoła i Stolicy Apostolskiej. Poza tym, wiadomo oczywiście o różnego rodzaju powiązaniach Benottiego z biskupem Zimowskim. Można powiedzieć, że Zimowski i Benotti poznali się, pracując na tym samym polu. Zimowski do śmierci był prezesem Papieskiej Rady do spraw Duszpasterstwa Służby Zdrowia, a Benotti poprzez firmy - zwłaszcza spółki akcyjne i Microproducts - działał w branży biotechnologii. Istnieje tu wspólne pole działania - mówi Fabio Papetti.

- Mamy zdjęcie, zrobione podczas wizyty w czerwcu 2011 w Sbarro Institute, instytucie badawczym, na którym są obecni razem Zimowski i Benotti - dodaje.

Kalendarz wydarzeń

Jak korespondencja Mario Benottiego i biskupa Zimowskiego odnosi się do poszczególnych etapów realizacji przetargu i czy realnie mogła mieć na niego wpływ? Dziennikarze Superwizja przeanalizowali ją i kalendarz wydarzeń pod tym kątem.

21 kwietnia 2015 do etapu testów przeszedł tylko francuski Caracal. Miesiąc później trwają testy śmigłowca, maszyna zaliczyła je pozytywnie, firma dostała zgodę na złożenie ostatecznej oferty.

24 maja 2015 roku Andrzej Duda wygrał wybory prezydenckie.

26 czerwca 2015 roku Mario Benotti napisał pierwszy list do arcybiskupa Zygmunta Zimowskiego, w którym czytamy:

"Dziękuję przede wszystkim za miłość i życzliwość. A przede wszystkim dziękuję za żywą inteligencję, która pozwoliła na natychmiastowe sformułowanie problemu, który przedstawiłem wraz z moim przyjacielem i dyrektorem Fabrizio Landi (ówcześnie jeden z członków Rady Dyrektorów koncernu Leonardo - przyp. red.).

W załączniku znajdziesz obiecaną notatkę (chodzi o argumenty za wyborem śmigłowców AW149PL i uwagi do przetargu - przyp. red.) oraz wszelkie dowody, że akcja ma na celu zabezpieczenie produkcji w Polsce i zapewnienie montażu i być może realizacji miejsc pracy polskich pracowników Grupy oraz wielu setek innych, którzy pracują w branżach pokrewnych.

Składając wyrazy szacunku Prezydentowi RP, życzymy dobrej pracy w tym trudnym dla Europy momencie poprzez osobiste zapewnienie modlitwy za wstawiennictwem naszego św. Jana Pawła II. Wydaje się właściwe, aby zapytać - z ostrożnością - o możliwość zorganizowania poufnego spotkania tak szybko, jak to możliwe, być może przed 20 lipca”.

Takimi słowami Mario Benotti prosi o spotkanie z prezydentem elektem Andrzejem Dudą.

Zależy mu na czasie. "A gdyby wizyta mogła się odbyć przed powrotem Waszej Ekscelencji do Włoch, byłbym bardzo szczęśliwy" - dodał Benotti w liście do abp. Zimowskiego.

Już na 1 lipca 2015 roku datowane jest przytoczone wcześniej pismo arcybiskupa Zimowskiego do prezydenta elekta, aby ten spotkał się z Mario Benottim i dyrektorem Landi z firmy Leonardo. Hierarcha zaznaczył - zgodnie z prośbą Włocha - termin spotkania przed 20 lipca. Duchowny liczył na rychłe spotkanie z Andrzej Dudą w Starym Sączu.

Pismo arcybiskupa Zimowskiego do prezydenta elekta Andrzeja Dudytvn24.pl

Reporterom "Superwizjera" nie udało się ustalić, jakie wydarzenia miały miejsce po korespondencji z końca czerwca i początku lipca 2015 roku, także czy do spotkania w Starym Sączu doszło. Zarówno Andrzeja Dudę i Zimowskiego łączyły silne związki z tą miejscowością. Prezydent często tam bywa, nazywał ją "rodzinnym miastem", mieszkali tam jego dziadkowie, została bliska rodzina. W październiku 2016 roku został honorowym obywatelem Starego Sącza. Abp Zimowski posługę kapłańską zaczynał w 1973 roku w tamtejszej parafii pw. św. Elżbiety, a w 2013 roku świętował na rynku tego miasta 40–lecie święceń kapłańskich. Hierarcha z Watykanu miał też okazały dom w Starym Sączu. Siostrzenica arcybiskupa, która opiekowała się nim w ostatnich dniach życia potwierdziła dziennikarzom Superwizjera znajomość duchownego z Dudą. Profesor Jan Tadeusz Duda, ojciec prezydenta, jak i ciotka głowy państwa, mieszkająca w Starym Sączu, stwierdzili, że nie poznali przez te lata Zimowskiego. Wiadomo jednak, że arcybiskup Zygmunt Zimowski brał udział w zaprzysiężeniu Andrzeja Dudy 6 sierpnia 2015 roku.

Na początku września 2015 roku abp Zimowski napisał list do ministra z Kancelarii Prezydenta i przekazał notatki od Mario Benottiego. W połowie września pierwsze pismo od arcybiskupa zostało zarejestrowane w Kancelarii Prezydenta Andrzeja Dudy. Dowodem na to jest kod kreskowy i sygnatura kancelarii na piśmie. Reporterom Superwizjera nie udało się ustalić, który dokładnie z ministrów Dudy był adresatem dokumentu.

List abpa Zimowskiego do ministra z Kancelarii Prezydenta tvn24.pl

30 września tego samego roku ruszyły negocjacje umowy offsetowej z Airbus Helicopters. 25 października Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory parlamentarne, miesiąc później na szefa MON został powołany Antoni Macierewicz. Także w listopadzie biskup Zimowski zostaje odznaczony przez prezydenta Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Dwa dni później Andrzej Duda wraz z małżonką rozpoczął wizytę w Watykanie.

Rok później - 4 października 2016 roku - polski rząd zerwał negocjacje umowy offsetowej na Caracale. Ministerstwo Rozwoju w rządzie PiS zarzuciło Airbusowi, że "kontrahent nie przedstawił oferty offsetowej zabezpieczającej w należyty sposób interes ekonomiczny i bezpieczeństwo naszego państwa. Rozbieżności w stanowiskach stron uniemożliwiają kompromis". Kilka dni później Antoni Macierewicz, wtedy minister obrony narodowej stwierdził m.in., że "mimo przedłożenia warunków w sprawie offsetu przy zakupie helikopterów, Airbus Helicopters nie przedstawił własnych propozycji".

Farma

Dziennikarze frontstory.pl w 2019 roku zrealizowali reportaż o farmie troli, która - jak udowodnili - była powiązana z polskim oddziałem Leonardo w Świdniku, a która intensywnie zaczęła działać w 2016 roku. Powiązane z nią konta pisały m.in. o przetargu na śmigłowce.

- Pierwsze konta farmy trolli, które w ogóle mówią o tej sprawie, mówią o śmigłowcach, atakują Caracale, a wspierają Leonardo, pojawiają się w maju 2016 roku. Farma ostro ruszyła do boju już po tym, kiedy rząd polski odrzucił propozycję wzięcia śmigłowców Caracal. Natomiast wciąż w grze, w stawce było, na jaki helikopter się zdecyduje. Ludzie siedzieli przy komputerach, dostawali codziennie zadanie. I musieli oznaczać nie tylko konta Leonardo, ale głównym zadaniem tej farmy było zaczepianie decydentów. To znaczy: jeśli farma coś produkowała, jakiś wpis, to jednocześnie oznaczała ministra obrony narodowej albo jakichś decydentów z partii rządzącej, żeby wywołać jakieś reakcje, tak, żeby wpływać. A tak naprawdę to była akcja dezinformacyjna - opowiada dziennikarz śledczy Wojciech Cieśla z frontstory.pl.

Pytania i odpowiedzi

"Superwizjer" podjął współpracę z frontstory.pl. Dziennikarze wysłali szczegółowe pytania do Kancelarii Prezydenta o spotkania Andrzeja Dudy od czasu wygrania wyborów do momentu zaprzysiężenia. Chodziło o sprawdzenie, czy prezydent spotkał się z Mario Benottim i dyrektorem Landim zgodnie z prośbą abp Zimowskiego.

Kanceleria Prezydenta stanęła na stanowisku, że nie ma żadnych podstaw do ujawnienia oficjalnych informacji, w tym kalendarza czy listy spotkań za ten około trzymiesięczny okres.

Dziennikarze wysłali kolejne pytania i poprosili o rozmowę z prezydentem przed kamerą. Oto ich treść:

1. Kiedy i gdzie Pan Prezydent Andrzej Duda spotykał się przed objęciem urzędu i/lub po objęciu urzędu z Mario Benottim działającym w imieniu koncernu zbrojeniowego Leonardo?

2. Kiedy i gdzie Pan Prezydent Andrzej Duda spotykał się przed objęciem urzędu i/lub po objęciu urzędu z Fabrizio Landim, ówcześnie członkiem rady dyrektorów koncernu zbrojeniowego Leonardo.

3. Kiedy i gdzie Pan Prezydent Andrzej Duda otrzymał od arcybiskupa Zygmunta Zimowskiego pisemną prośbę o spotkanie z Mario Benottim i Fabrizio Landim.

4. Czy do spotkania lub spotkań Pana Prezydenta i/lub jako Prezydenta elekta Andrzeja Dudy z Mario Benottim doszło na pisemną prośbę abp Zimowskiego?

5. Czy po tych spotkaniach prezydent Andrzej Duda lub ktokolwiek z jego otoczenia, Kancelarii Prezydenta RP lub podległych jej komórek, odbywał spotkania lub wymieniał korespondencję w sprawie przetargu na wielozadaniowe śmigłowce bojowe dla polskiej armii z członkami PiS, obozu Zjednoczonej Prawicy, rządu lub osobami zaangażowanymi w sprawę przetargu? 6. Który z ministrów lub innych urzędników Kancelarii Prezydenta RP został wyznaczony do zajmowania się tą sprawą i do dalszych kontaktów z Fabrizio Landim, Mario Benottim i abp Zimowskim? 7. Czy Pan Prezydent Andrzej Duda, ministrowie lub urzędnicy Kancelarii Prezydenta RP przychylili się do argumentów i uwag podważających rozstrzygnięcie przetargu na śmigłowce wielozadaniowe, które zostały przedstawione w notatkach koncernu zbrojeniowego Leonardo, a przekazane zostały przez apb Zimowskiego?

Kancelaria Prezydenta nie zwlekała z odpowiedziami:

"Odpowiadając na korespondencję z dnia 6 kwietnia 2022 r. uprzejmie informujemy, że 1 lipca 2015 r. arcybiskup Zygmunt Zimowski pisemnie poinformował Prezydenta Elekta o otrzymanej od pana Mario Benottiego prośbie o możliwość ewentualnego spotkania z Prezydentem Elektem. Informacja ta została przyjęta, jednakże sprawie nie został nadany dalszy bieg. 

Dodatkowo informujemy, że Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nie jest właściwym adresatem w zakresie pytań dotyczących działań Prezydenta RP przed objęciem urzędu".

Dziennikarze skontaktowali się także z polskim oddziałem i centralą koncernu Leonardo. Oto treść pytań:

1. Czy Leonardo SpA zatrudniło pana Mario Benotti, by wpłynął na rozstrzygnięcie przetargu zorganizowanego przez polski rząd na zakup wielozadaniowych śmigłowców dla polskiej armii na korzyść grupy Leonardo?

2. Czy w 2015 roku Leonardo SpA skierowało pana Mario Benotti do nieżyjącego już arcybiskupa Zygmunta Zimowskiego, by pośredniczył w kontaktach pana Fabrizio Landi i pana Mario Benotti z prezydentem RP Andrzejem Dudą?

3. Czy Leonardo SpA skierowało pana Mario Benotii i pana Fabrizio Landi, aby w 2015 roku wywarli wpływ na Andrzeja Dudę, prezydenta RP w sprawie przetargu na śmigłowce wielozadaniowe dla polskiej armii celem rozstrzygnięcia na korzyść grupy Leonardo?

Koncern odpowiedział: "Zakup śmigłowców jest zawsze poprzedzony rygorystyczną oceną przeprowadzoną przez odpowiednie władze i zgodnie z ewolucjącymi wymaganiami krajowymi. Negocjacje w Polsce były prowadzone zgodnie z procedurami dla zamówień w zakresie obronności określonymi przez odpowiednie polskie władze".

O przetarg i jego rolę w nim dziennikarze Superwizjera chcieli zapytać także Mario Benottiego. Po włoskiej aferze maseczkowej stał się ostrożny i stroni od mediów. Reporterzy udali się do jego mieszkania i biura w prestiżowej dzielnicy Rzymu. W obu miejscach nie udało się go im zastać.

W końcu udało się do niego dodzwonić.

- Dlaczego napisał pan do biskupa Zimowskiego z prośbą o “poufne spotkanie” z prezydentem Dudą?

- Nie wiem, o co panu chodzi. Do widzenia.

- Czy był pan lobbystą Leonardo?

W tym momencie Włoch się rozłączył. Dziennikarze wysłali zatem szczegółowe pytania mailem. Benotti odpisał, ale nie odpowiedział na nie. Zagroził jedynie konsekwencjami prawnymi.

"Arcybiskup i kontrakt na wojskowe śmigłowce". Dyskusja w studiu "Superwizjera"
"Arcybiskup i kontrakt na wojskowe śmigłowce". Dyskusja w studiu "Superwizjera""Superwizjer" TVN

Co dalej ze śmigłowcami dla polskiej armii?

Sprawa Caracali ciągnęła się od 2015 roku. Jej zakończenie to spektakularna porażka - szerokim echem odbiło się 80 milionów złotych, które Polska zgodnie z porozumieniem musi zapłacić Francuzom jako odszkodowanie za zerwanie przez MON kontraktu na dostawę śmigłowców.

W 2022 roku do sieci wyciekły maile ze skrzynki Michała Dworczyka, szefa kancelarii premiera Mateusza Morawieckiego. Wynika z nich, że w 2015 roku, jeszcze przed dojściem do władzy, politycy PiS obrali strategię odrzucenia przetargu na śmigłowce Caracal. Argumenty, którymi się posługiwali były w wielu punktach podobne do tych, jakie watykański hierarcha przekazał prezydentowi Andrzejowi Dudzie od pośrednika firmy Leonardo. W trakcie rządów Prawa i Sprawiedliwości Ministerstwo Obrony Narodowej kupiło tylko cztery śmigłowce Black Hawk z zakładów w Mielcu. A także cztery śmigłowce od grupy Leonardo za ponad półtora miliarda złotych.

Za jeden włoski śmigłowiec musieliśmy zapłacić średnio czterysta milionów złotych. W odrzuconym przetargu, za jedną sztukę z pięćdziesięciu francuskich Caracali Polska zapłaciłaby ponad sto milionów złotych mniej.

Bezpośrednio odpowiedzialnym za to, że polskie wojsko nie dostało 50 francuskich śmigłowców był Antoni Macierewicz, wtedy minister obrony narodowej. Ale w argumentację tej decyzji byli zaangażowani także inni politycy PiS, którzy jeszcze przed wyborami w 2015 roku podważali wybór Caracali. Posługiwali się podobnymi argumentami, które arcybiskup Zygmunt Zimowski dostał od włoskich lobbystów.

Antoni Macierewicz nie chciał rozmawiać z dziennikarzami Superwizjera, nie odpowiedział też na pytania wysłane mailem.

Już po przygotowaniu reportażu Superwizjera, obecny minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił, że Polska pozyska AW149, a dokładniej prawa do ich produkcji od włoskiego koncernu Leonardo. Według włoskich mediów chodzi o 32 sztuki w trzech różnych wariantach bojowych. Wartość kontraktu ma sięgnąć 1 mld 100 mln euro. 

Autorka/Autor:Maciej Duda, Łukasz Ruciński, Superwizjer Współpraca: Michał Jedynak; Alessandro Leone, Fabio Papetti, Giulio Rubino (IRPI Media); Anna Gielewska, Wojciech Cieśla (fronstory.pl).

Źródło: TVN24

Źródło zdjęcia głównego: "Superwizjer" TVN

Pozostałe wiadomości

Arktyczne zimno z północy dotrze do nas w dwóch falach. Jaka pogoda będzie w drugiej połowie listopada i na początku grudnia? Sprawdź długoterminową prognozę na 16 dni, przygotowaną przez przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: zima zrobi pierwszy krok w stronę Polski

Pogoda na 16 dni: zima zrobi pierwszy krok w stronę Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl

Najem krótkoterminowy w wielu europejskich krajach jest powodem niezadowolenia lokalnych społeczności. Uważany jest za jedną z głównych przyczyn wysokich cen na rynku najmu. Szereg krajów już zdecydowało się na wprowadzenie ograniczeń prawnych, takich jak choćby konieczność uzyskania licencji czy maksymalną liczbę dni najmu mieszkania w tym systemie. Inne dopiero pracują nad takimi rozwiązaniami.

Fala rozlewa się na całą Europę. Kolejne państwa reagują

Fala rozlewa się na całą Europę. Kolejne państwa reagują

Źródło:
PAP

- To są emocje, które mogą zrozumieć tylko rodzice wcześniaków - tak o doświadczeniach opieki nad takimi dziećmi mówiła Natalia Szewczak. Dziennikarka i mama wcześniaków podzieliła się swoją osobistą historią, która zainspirowała ją do napisania reportażu. Po nim rozpoczęły się prace nad ustawą o dodatkowym urlopie, którą lada dzień zajmie się Sejm. Pomogła w tym Fundacja Koalicja dla Wcześniaka. - Od momentu, kiedy napisałam petycję po naszym spotkaniu, zaczęła się wielka, piękna akcja współdziałania - wspominała wiceprezeska instytucji Elżbieta Brzozowska.

"Który rodzic to przeżył?". Po reportażu zaczęła się "magia". Podpisały się tysiące osób

"Który rodzic to przeżył?". Po reportażu zaczęła się "magia". Podpisały się tysiące osób

Źródło:
TVN24
"W sporcie nie ma bogów. Wszyscy mamy swoje wady i zalety". One są wcześniakami 

"W sporcie nie ma bogów. Wszyscy mamy swoje wady i zalety". One są wcześniakami 

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Policja ustala okoliczności pożaru wiaty stojącej obok hotelu w Parczewie (woj. lubelskie). Spaliły się znajdujące się w środku samochód oraz łodzie motorowe. Straty oszacowano wstępnie na około 600 tysięcy złotych.

Pożar koło hotelu. Ogień strawił auto i łodzie motorowe

Pożar koło hotelu. Ogień strawił auto i łodzie motorowe

Źródło:
tvn24.pl

Premier Donald Tusk przeprowadził w mediach społecznościowych prawyborcze ankiety dla internautów. Choć pytanie było to samo, to wyniki różnią się w zależności od platformy, na której zostało opublikowane. "Fascynujące! Na X i na Instagramie, przy rekordowej frekwencji, identyczne proporcje, ale różni zwycięzcy" - skomentował szef rządu. "Ale to dopiero rozgrzewka. A już jutro wielki sondaż wśród ogółu wyborców" - dodał. W przyszłym tygodniu w Koalicji Obywatelskiej zapadnie decyzja, kto będzie kandydatem klubu na prezydenta - Radosław Sikorski czy Rafał Trzaskowski.

"Fascynujące!". Donald Tusk o 24-godzinnych sondach

"Fascynujące!". Donald Tusk o 24-godzinnych sondach

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

- To ja pomagałem Donaldowi Tuskowi wrócić do polskiej polityki, a byli tacy, którzy starali się temu zapobiec - powiedział minister spraw zagranicznych. Radosław Sikorski spotkał się w niedzielę z członkami Koalicji Obywatelskiej i sympatykami w Przysieku (Kujawsko-Pomorskie) przed prawyborami, które mają odbyć się w partii już za kilka dni. Prosił ich o głosy. Mówił, że jako były szef MON ma doświadczenie w zakresie zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi, a same wybory prezydenckie rozstrzygną się w II turze, w której będzie potrzebne poparcie części elektoratu "na prawo" od KO. Tu widzi u siebie większe szanse na jego zdobycie.

Radosław Sikorski: czasem trzeba być lisem, a czasem lwem

Radosław Sikorski: czasem trzeba być lisem, a czasem lwem

Źródło:
PAP

Spór wokół ogrodzenia postawionego przez katolicką szkołę salezjanów w Toruniu a mieszkańcami. Zdaniem społeczników doszło do złamania prawa, ponieważ płot powstał na terenie zielonym, gdzie rosną rośliny będące pod ochroną. Potwierdziły to wyniki kontroli przeprowadzonej przez inspektorów ochrony środowiska. Prezydent Torunia powiadomił prokuraturę.

Rodzice i księża postawili płot, część mieszkańców protestuje. Sprawę bada prokuratura

Rodzice i księża postawili płot, część mieszkańców protestuje. Sprawę bada prokuratura

Źródło:
tvn24.pl

Od początku października do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło ponad 100 tysięcy wniosków o świadczenie Aktywni rodzice w pracy, czyli tak zwane babciowe - wynika z danych ZUS.

Ponad sto tysięcy wniosków o nowe świadczenie

Ponad sto tysięcy wniosków o nowe świadczenie

Źródło:
PAP

Honorowym dawcom przysługują dwa dni wolne od pracy – jeden w dniu oddania krwi, a drugi w dniu kolejnym. Poseł Bartosz Romowicz (Polska 2050 - Trzecia Droga) w interpelacji skierowanej do dwóch ministerstw napisał, że pracodawcy zwracają uwagę, że "niektórzy pracownicy nadużywają uprawnień" przysługujących im z tego tytułu. Odpowiedzi w tej sprawie udzielił wiceminister zdrowia Jerzy Szafranowicz.

Dodatkowe dwa dni wolne z zaskoczenia. Ministerstwo komentuje

Dodatkowe dwa dni wolne z zaskoczenia. Ministerstwo komentuje

Źródło:
tvn24.pl

Wojewoda dolnośląski spotka się w niedzielę z włodarzami powiatu kłodzkiego. Cel: przyspieszenie wypłat zasiłków oraz jak najpełniejsza pomoc poszkodowanym w powodzi. - Jestem przekonany, że ten proces musi gwałtownie przyspieszyć - zapewnił Marcin Kierwiński, pełnomocnik rządu do spraw odbudowy po powodzi.

Powodzianie czekają na zasiłki na odbudowę i remonty. "Proces musi gwałtownie przyspieszyć"

Powodzianie czekają na zasiłki na odbudowę i remonty. "Proces musi gwałtownie przyspieszyć"

Źródło:
TVN24

Cieszę się, że państwo w końcu zaczęło działać. Nie ma świętych krów - powiedziała posłanka Koalicji Obywatelskiej Agnieszka Pomaska w programie "Kawa na ławę" w TVN24, odnoszą się do sprawy Collegium Humanum. Zarzuty w tej sprawie usłyszał ostatnio prezydent Wrocławia Jacek Sutryk i były europoseł PiS Karol Karski. Anna Maria Żukowska z Lewicy oceniła, że "sprawa jest bulwersująca". Doradca prezydenta Stanisław Żaryn mówił, że "tej sprawy nie warto upartyjniać, bo liczba zaangażowanych osób z różnych środowisk w tej sprawie naprawdę będzie duża".

"Liczba zaangażowanych osób z różnych środowisk w tej sprawie naprawdę będzie duża"

"Liczba zaangażowanych osób z różnych środowisk w tej sprawie naprawdę będzie duża"

Źródło:
TVN24

W nie najlepszej atmosferze rozpoczął się w Toruniu 32. festiwal EnergaCamerimage. Reżyserka Coralie Fargeat wycofała z swój film "Substancja", a reżyser Steve McQueen zrezygnował z przyjazdu do Torunia. To pokłosie kontrowersyjnych słów dyrektora festiwalu Marka Żydowicza na temat parytetów w branży filmowej.

Afera na znanym festiwalu. "Po odkryciu wysoce mizoginistycznych i obraźliwych słów dyrektora..."

Afera na znanym festiwalu. "Po odkryciu wysoce mizoginistycznych i obraźliwych słów dyrektora..."

Źródło:
PAP

Do ośmiu lat więzienia grozi 20-latkowi, który przyznał się do kradzieży z parkingu w Łabuniach (woj. lubelskie) ciągnika. Mężczyzna wyjaśniał, że nie chciał wracać z dyskoteki na piechotę, wpadł więc na pomysł, że ukradnie ciągnik. Gdy silnik zgasł, porzucił pojazd w rowie i podpalił.

Nie chciał wracać piechotą, ukradł ciągnik sprzed dyskoteki. A potem go podpalił

Nie chciał wracać piechotą, ukradł ciągnik sprzed dyskoteki. A potem go podpalił

Źródło:
tvn24.pl

W mocy nadal pozostają ostrzeżenia pierwszego stopnia IMGW przed silnym wiatrem. Zjawisko najbardziej we znaki będzie dawać się na północy kraju. Porywy mogą osiągać prędkość do 80 km/h.

Tutaj będzie silnie wiać. IMGW ostrzega

Tutaj będzie silnie wiać. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Komenda Stołeczna Policji opublikowała kilkuminutowe nagranie z Łukaszem Z., podejrzanym o spowodowanie wypadku na Trasie Łazienkowskiej, w którym zginął 37-letni mężczyzna i o ucieczkę z miejsca wypadku. W pewnym momencie na nagraniu słychać, jak mężczyzna mówi do nagrywającego go policjanta "weź pan się zawijaj z tą kamerą".

"Weź pan się zawijaj z tą kamerą". Policyjne nagranie z Łukaszem Ż.

"Weź pan się zawijaj z tą kamerą". Policyjne nagranie z Łukaszem Ż.

Źródło:
TVN24
"Jego największym wrogiem był on sam". Dziadek Leonardo DiCaprio w Gnieźnie

"Jego największym wrogiem był on sam". Dziadek Leonardo DiCaprio w Gnieźnie

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Rada Miasta zgodziła się na zbycie terenu położonego przy promenadzie w Ustce. Oznacza to, że grunt, którego wartość rzeczoznawca wycenił na 114 tysięcy złotych, będzie mógł kupić przedsiębiorca, który dzierżawi nieruchomość od 1993 roku. Kontrowersje wśród części mieszkańców wzbudza fakt, że odbędzie się to bez przetargu i konkurencji. Na dodatek w głosowaniu brał udział zięć przedsiębiorcy. Był "za" sprzedażą. Uchwała przeszła jednym głosem.

Teren przy plaży za 114 tysięcy. Uchwała przeszła dzięki głosowi zięcia

Teren przy plaży za 114 tysięcy. Uchwała przeszła dzięki głosowi zięcia

Źródło:
TVN24

Mieli tu być dwa tygodnie, właśnie leci trzeci miesiąc. Mieszkańcy trzech kamienic w sercu Łodzi starają się oswoić myśl, że do domów być może nie wrócą nawet na święta Bożego Narodzenia. 25 metrów pod ich domami znajduje się maszyna drążąca tunel kolejowy. Jej praca stanowi zagrożenie, że budynki runą - tak, jak na początku września runęła oficyna przy 1 Maja 23. - Nikt z nas nie wie, kiedy to się skończy. Dawno już brakło nam cierpliwości - zaznaczają. 

Polski "Terminal". Trzy miesiące temu utknęli w hotelu

Polski "Terminal". Trzy miesiące temu utknęli w hotelu

Źródło:
tvn24.pl

17 listopada obchodzony jest Światowy Dzień Wcześniaka. Na świecie co dziesiąte dziecko rodzi się przedwcześnie, a w Polsce w zeszłym roku było 20 tysięcy takich porodów. Lekarze podkreślają, z jak wieloma trudnościami muszą mierzyć się wcześniaki i ich rodzice. Ale jak zaznacza dr Joanna Puskarz-Gąsowska, pediatra i neonatolog ze Szpitala Karowa, "postęp w wynikach leczenia naszych wcześniaczków jest ogromny".

"Postęp w wynikach leczenia naszych wcześniaczków jest ogromny". Dziś ich święto

"Postęp w wynikach leczenia naszych wcześniaczków jest ogromny". Dziś ich święto

Źródło:
tvn24.pl

Państwowa komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich do lat 15 zareagowała na reportaż "Superwizjera" dotyczący instruktora jeździectwa Marcina P., który został skazany za molestowanie nastolatek, ale nadal organizuje obozy dla dzieci i jeździ na zawody. Komisja - jak przekazano - zawiadomiła w tej sprawie między innymi Ministerstwo Sportu i Turystyki, Ministerstwo Sprawiedliwości oraz organy samorządowe.

Komisja do spraw przeciwdziałania pedofilii interweniuje po reportażu "Superwizjera"

Komisja do spraw przeciwdziałania pedofilii interweniuje po reportażu "Superwizjera"

Źródło:
TVN24

Rosja przeprowadziła serię ataków na terytorium Ukrainy. Był to największy ostrzał powietrzny od sierpnia. Jak podał prezydent Wołodymyr Zełenski, wystrzelono 120 rakiet i 90 dronów. Celem był i tak już mocno osłabiony system energetyczny. Władze informują, że doszło do uszkodzeń sieci, jednak nie podają szczegółów. "Drony i pociski wymierzone w spokojne miasta, śpiących cywilów, krytyczną infrastrukturę. To jest prawdziwa odpowiedź zbrodniarza wojennego Putina dla wszystkich, którzy do niego ostatnio dzwonili i go odwiedzali" - skomentował szef MSZ Andrij Sybija.

Największy atak Rosji od miesięcy. 120 rakiet "w śpiących cywilów"

Największy atak Rosji od miesięcy. 120 rakiet "w śpiących cywilów"

Źródło:
PAP, Reuters

W Kalifornii wykryto pierwszy w Stanach Zjednoczonych przypadek nowego wariantu wirusa mpox. Stan zakażonej osoby się poprawia, przebywa w izolacji domowej.

W Stanach Zjednoczonych wykryto pierwszy przypadek nowego wariantu mpox

W Stanach Zjednoczonych wykryto pierwszy przypadek nowego wariantu mpox

Źródło:
Reuters

W sobotę w Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy odbył się pokaz trzech reportaży z programu TVN24 "Czarno na białym". Później odbyła się dyskusja z autorami materiałów. Tematem przewodnim wieczoru było "dziennikarstwo w czasach propagandy". - Możemy usłyszeć od tych, którzy oglądają nasze reportaże, jak je odbierają, co im odpowiada, co im nie odpowiada, jak w nich to rezonuje. To jest zawsze bezcenne - mówił reporter "Czarno na białym" Marcin Gutowski.

Reportaże "Czarno na białym" na dużym ekranie i dyskusja z reporterami

Reportaże "Czarno na białym" na dużym ekranie i dyskusja z reporterami

Źródło:
TVN24
Seks z nieletnią, zabicie psa, ręce niemyte od dekady. Wszyscy ludzie prezydenta Trumpa

Seks z nieletnią, zabicie psa, ręce niemyte od dekady. Wszyscy ludzie prezydenta Trumpa

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Pomaga na co dzień, a tuż przed świętami zaprasza, by się do tego pomagania przyłączyć. Fundacja TVN i program "Uwaga!" TVN organizują akcję charytatywną. W kolejnych tygodniach będzie szansa na poznanie podopiecznych i ich potrzeb.

Fundacja TVN wraz z programem "Uwaga!" rozpoczyna świąteczną akcję dla małych wojowników. Finał 17 grudnia

Fundacja TVN wraz z programem "Uwaga!" rozpoczyna świąteczną akcję dla małych wojowników. Finał 17 grudnia

Źródło:
Fakty TVN

W sobotę ruszyła 24. edycja Szlachetnej Paczki, która co roku pomaga kilku tysiącom rodzin przed świętami. - 2,5 miliona Polaków żyje w skrajnym ubóstwie, w tym pół miliona dzieci - powiedziała na antenie TVN24 Joanna Sadzik, prezeska Stowarzyszenia Wiosna. W tym roku "weekend cudów", kiedy dary powędrują do potrzebujących, zaplanowano na 14 i 15 grudnia.

Zbliża się "weekend cudów". Kilka tysięcy rodzin czeka na pomoc

Zbliża się "weekend cudów". Kilka tysięcy rodzin czeka na pomoc

Źródło:
TVN24