Inny kąt padania promieni słonecznych, inne lato

Polska, złota jesień
Polska, złota jesieńRP

W tekście prognozy dla Polski na najbliższe dni często używałam słów „słonecznie, pogodnie”. Bo pogodnie i słonecznie jest, i będzie na przeważającym obszarze Polski, a od poniedziałku w całym kraju.

Nastało późne, dojrzałe lato, i zamierza trwać. Do szczęścia doszła nam jeszcze możliwość ujrzenia zorzy polarnej na polskim niebie. Dzięki czystemu północnemu horyzontowi istnieją duże szanse na podpatrzenie tańczących na niebie świetlistych wstęg. Zorza, mocno święcący nocami księżyc i słoneczne dni to cudowne wrześniowe okoliczności przyrody.

W wielu regionach "pogoda marzenie"

Ale wrzesień w Polsce ma wiele twarzy. Na zachodzie i południu kraju wciąż utrzymują się frontowe chmury, które na Dolnym Śląsku zrzuciły wiadra wody. To tam, w podgórskiej poniemieckiej wsi Borowice, spadło 50 litrów wody na mkw w ciągu doby. Niż Dagmar da się we znaki jeszcze w sobotę i niedzielę na zachodzie i południu kraju. Poza tymi regionami pogoda marzenie!

Słoneczne niebo

Od poniedziałku potężny wał wyżowy rozciągający się od Kazachstanu przez zachodnią Rosję, Europę Środkową po Skandynawię i Wyspy Brytyjskie pociągnie szerokim strumieniem dość ciepłe i suche masy powietrza ze wschodu. Bolesław Leśmian napisałby, że niebo nad Polską "zazłoci się" w słoneczne dni i rozgwieździ chłodnymi nocami.

Słońce "coraz dalej" od Ziemi

Pięknie jest w Warszawie, temperatura po południa osiąga nawet 26 st. Ale temperatura niby letnia, a krajobraz poza miastem o poranku i wieczorem jakoś tak rozmywa się jesiennie. To wina zmiany kąta padania promieni słonecznych. Nasza gwiazda "oddala się" od nas, a siła promieniowania słonecznego słabnie. Światło nie jest tak ostre jak latem, staje się milsze dla oka, wieczorami łagodniej muska pnie drzew. Ta astronomiczna zmiana przynosi do naszego maleńkiego kawałka świata wielkie przemiany. Kąt padania promieni słonecznych we wrześniu spada poniżej 40 stopni w Warszawie, podczas gdy latem wynosi ponad 60 stopni (dla pocieszenia dodam, że 22 grudnia kąt ten wynosi zaledwie 14 stopni).

Nadchodzi jesień

Zmiany w kosmosie czują nasze ptaki, czują drzewa. Wielu skrzydlatych braci powoli zbiera się do odlotu, a po nich o poranku pozostaje smutna cisza, zakłócana pokrzykiwaniami krukowatych. Drzewa i krzewy liściaste cofają z liści chlorofil, dopuszczając do głosu inne barwniki, zmieniające barwę liści z zielonej w czerwoną, pomarańczową i żółtą. Stojące w słońcu jarzębiny wybarwiają się soczystą i zmysłową czerwienią, i trwają tak do pierwszych mrozów, dając nadzieję pozostającym z nami ptakom na wyżywienie się, gdy nadejdą zimowe chłody i słoty.

Przyroda powoli przygotowuje się do zimy, zacznie niedługo tulić do snu jeże i polne myszy. Ale jeszcze nie teraz, jeszcze trochę…

Babie lato
Babie lato Babie lato Kontakt Meteo / vitoos

Aura sprzyjająca spacerom

Przed Polakami dużo słońca i ciepła, dużo spokojnego wyżu. To czas na spacery po lasach i parkach, wieczorne ogniska, poranną kawę przy uchylonym kuchennym oknie i nocne czytanie. W klimat jesieni dobrze wpisuje się angielska literatura, więc Henry James, Jane Austen czy siostry Bronte. Ja w tym roku "biorę na warsztat" opasłą biografię Królowej Elżbiety II, stworzone przez kobietę studium miłości innej kobiety-Królowej do koni oraz zamku Balmoral i otaczających go fioletowo-rudych wrzosowisk.

Mając w pamięci "ciepłe" prognozy NOAA dla września i października, sobie i ciepłolubnym życzę pogodnej, spokojnej jesieni ze wszystkimi ukochanymi o tej porze poczynaniami. Tajemniczymi, mglistymi mrokami sycić się będziemy w listopadzie i grudniu.

Późne lato w Polsce
Późne lato w PolscePóźne lato w PolsceRP

Autor: Arleta Unton-Pyziołek / Źródło: TVN Meteo

Źródło zdjęcia głównego: RP

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Boże Narodzenie. Święta coraz bliżej, a wraz z nimi nadzieje na to, że w tym roku okażą się białe. O to, jak obecnie wygląda końcówka grudnia w modelach meteorologicznych, zapytaliśmy synoptyk tvnmeteo.pl Arletę Unton-Pyziołek.

Najnowsza prognoza na Boże Narodzenie. Czy święta będą białe?

Najnowsza prognoza na Boże Narodzenie. Czy święta będą białe?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki ostrzega przed warunkami atmosferycznymi, które będą szczególnie groźne dla kierowców i pieszych. Największe zagrożenie stanowić będą opady marznące oraz oblodzenie, a także intensywne opady śniegu. W dużej części kraju obowiązują żółte alarmy.

Tu obowiązują ostrzeżenia IMGW

Tu obowiązują ostrzeżenia IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W Malibu niedaleko Los Angeles trwa walka z pożarem, który wybuchł późnym wieczorem w poniedziałek. Ogień w przeciągu zaledwie godziny drastycznie zwiększył swój obszar z 4 do 40 hektarów. Z powodu trudności w opanowaniu żywiołu miejscowe władze ogłosiły obowiązkową ewakuację mieszkańców zagrożonych regionów.

W godzinę ogień powiększył się dziesięciokrotnie. Płomienie zagrażają kampusowi

W godzinę ogień powiększył się dziesięciokrotnie. Płomienie zagrażają kampusowi

Źródło:
ABC News, Malibu Times, KABC

Intensywne opady śniegu i deszczu spowodowały ryzyko podtopień w północnej Hiszpanii. W dorzeczu Ebro przez trzy dni spadło do 150 litrów deszczu na metr kwadratowy, przez rzekę przechodzi kulminacja fali. W Nawarze w poniedziałek konieczne było zamknięcie kilku dróg, a stan rzek był na bieżąco monitorowany.

Ulewy przeszły nad Hiszpanią. Miasto czeka na kulminację fali powodziowej

Ulewy przeszły nad Hiszpanią. Miasto czeka na kulminację fali powodziowej

Źródło:
Noticias de Navarra, Diario de Navarra

Kleszcze wykorzystują bioklej, by stabilniej przyczepiać się do skóry. Badania holenderskich naukowców pokazały, że ślina pajęczaków zawiera białka, które zastygając tworzą silne, trudne do rozpuszczenia spoiwo. Poznanie dokładnego mechanizmu krzepnięcia może w przyszłości posłużyć do opracowania nowego sposobu pozbywania się kleszczy - i nie tylko.

Kleszcze produkują supermocny klej. Jedyny w swoim rodzaju

Kleszcze produkują supermocny klej. Jedyny w swoim rodzaju

Źródło:
The Scientist, Science X Network

Naukowcy odkryli dowody na to, że prehistoryczni mieszkańcy Ameryki Północnej z ludu Clovis żywili się mięsem ogromnych ssaków, zwłaszcza mamutów, i było to główny składnik ich diety. Prawdopodobnie przyczyniło się to do szybszego wyginięcia tych zwierząt.

Prehistoryczni Amerykanie zajadali się mięsem mamutów

Prehistoryczni Amerykanie zajadali się mięsem mamutów

Źródło:
CNN, Reuters

Pogoda na dziś. Wtorek 10.12 będzie pochmurny i zimny, a na południu kraju popada deszcz ze śniegiem i mokry śnieg. Termometry wskażą od 0 do 4 stopni.

Pogoda na dziś - wtorek 10.12. Niektórzy muszą się spodziewać opadów śniegu

Pogoda na dziś - wtorek 10.12. Niektórzy muszą się spodziewać opadów śniegu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pochmurna i wilgotna aura będzie przeważać w ciągu kolejnych dni. Czeka nas deszcz ze śniegiem i śnieg, zwłaszcza na południu kraju i w górach. Przerwę w opadach widać pod koniec tygodnia i wtedy nawet pokaże się słońce.

Wiemy, kiedy pogoda się poprawi

Wiemy, kiedy pogoda się poprawi

Źródło:
tvnmeteo.pl

W środkowej części Filipin wybuchł wulkan Kanlaon, wyrzucając w niebo ogromną kolumnę popiołu. Mieszkańców okolicznych miejscowości wezwano do ewakuacji.

Kłęby dymu nad miejscowościami. Ewakuacja dziesiątek tysięcy ludzi

Kłęby dymu nad miejscowościami. Ewakuacja dziesiątek tysięcy ludzi

Źródło:
Reuters, CBS News

Chociaż w niektórych częściach świata nasiliły się burze i powodzie, ponad trzy czwarte lądów na Ziemi osuszyło się w ostatnich dekadach - ostrzegają naukowcy w raporcie Konwencji ONZ w sprawie Zwalczania Pustynnienia (UNCCD). Najgorszy scenariusz zakłada, że do 2100 roku nawet pięć miliardów ludzi może żyć na terenach suchych. Skutki to między innymi niedobory wody, degradacja gleby i częstsze pożary.

Ziemia wysycha. ONZ alarmuje

Ziemia wysycha. ONZ alarmuje

Źródło:
PAP

Dwie osoby zostały w sobotę uwięzione przez śnieżycę w północnej Hiszpanii. Jak podały lokalne media, samochód, którym jechały, zakopał się w śniegu. Do niebezpiecznego zdarzenia doszło także na innym szlaku, gdzie ratownicy odnaleźli turystę, który na ośnieżonej górze spędził całą noc.

Atak zimy na północy Hiszpanii. Śnieżyce uwięziły kilka osób

Atak zimy na północy Hiszpanii. Śnieżyce uwięziły kilka osób

Źródło:
Diario del Alto Aragon

Ratownicy odnaleźli ciała kilkunastu osób, które zginęły w wyniku powodzi i osunięć ziemi na indonezyjskiej wyspie Jawa - poinformowały w poniedziałek miejscowe władze. Dwie osoby uważane są za zaginione.

Domy pod zwałami błota. Zabici i zaginieni

Domy pod zwałami błota. Zabici i zaginieni

Źródło:
PAP

Kilkadziesiąt godzin zajęło hiszpańskim strażakom opanowanie dużego pożaru roślinności na wyspie Majorka. Akcję gaśniczą utrudniał silny wiatr, który rozprzestrzeniał płomienie. W weekend ogłoszono nakaz ewakuacji dla części mieszkańców zagrożonych terenów.

Pożar na Majorce. Zmagania z nim trwały kilkadziesiąt godzin

Pożar na Majorce. Zmagania z nim trwały kilkadziesiąt godzin

Źródło:
Infobae, Enex, Cronica Balear, Ultima Hora

Rok 2024 najprawdopodobniej będzie najcieplejszy w historii pomiarów. Potwierdzają to dane z pierwszych 11 miesięcy opublikowane przez europejskie centrum Copernicus. Eksperci ostrzegają, że może być to pierwszy rok, w którym globalna temperatura przekroczy granicę 1,5 stopnia Celsjusza powyżej wartości sprzed epoki przemysłowej.

Może paść rekord, którego nikt nie chce

Może paść rekord, którego nikt nie chce

Źródło:
Reuters, Copernicus

Coraz częściej lekki mróz ma panować nie tylko nocami. Jakiej aury możemy się spodziewać przed świętami Bożego Narodzenia? Sprawdź długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: do świąt na granicy jesieni z zimą

Pogoda na 16 dni: do świąt na granicy jesieni z zimą

Źródło:
tvnmeteo.pl

W Etiopii doszło do erupcji wulkanu Erta Ale. Ten stożek położony jest w jednym z najmniej przyjaznych miejsc na Ziemi, a na jego szczycie znajduje się niezwykle rzadkie jezioro. Zdjęcia otrzymaliśmy na Kontakt24.

Erupcja w "bramie do piekieł"

Erupcja w "bramie do piekieł"

Źródło:
Kontakt24, Smithsonian Institute

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 5,6 zatrzęsło trzema krajami Ameryki Środkowej w nocy z niedzieli na poniedziałek. W Salwadorze na ulice wyszli inspektorzy obrony cywilnej, którzy oceniali uszkodzenia budynków. W regionie doszło także do wstrząsów wtórnych.

Ziemia zatrzęsła się w trzech krajach. Służby wyszły na ulice

Ziemia zatrzęsła się w trzech krajach. Służby wyszły na ulice

Źródło:
Reuters, Protección Civil de El Salvador,

Ściśle chroniony gatunek czarnej pszczoły zaobserwowano na kampusie Uniwersytetu Wrocławskiego. Zadrzechnia czarnoroga jest owadem ciepłolubnym, a w Polsce należy do rzadkości.

Czarne pszczoły pojawiły się we Wrocławiu

Czarne pszczoły pojawiły się we Wrocławiu

Źródło:
PAP, uwr.edu.pl

Geolodzy zarejestrowali wzrost aktywności sejsmicznej pod wulkanem Mount Spurr, położonym w pobliżu największego miasta Alaski, Anchorage - pisze agencja informacyjna Associated Press. - W tym roku doszło do 1500 małych wstrząsów, w ubiegłym roku było ich około 100 - powiedział David Fee, lokalny naukowiec. Eksperci monitorują sytuację.

1500 wstrząsów pod wulkanem. Obawy na Alasce

1500 wstrząsów pod wulkanem. Obawy na Alasce

Źródło:
Associated Press

W Karkonoszach obowiązuje pierwszy stopień zagrożenia lawinowego. W związku z trudnymi warunkami zimowymi zamknięte są niektóre odcinki szlaków na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego.

"Trudne warunki". Zamknięto część szlaków

"Trudne warunki". Zamknięto część szlaków

Źródło:
PAP, GOPR

Nowoczesne technologie sprawiają, że niezwykłe zjawiska, takie jak zorze polarne czy zaćmienia słońca, są dostępne dla każdego. - Kosmos jest teraz na wyciągnięcie ręki - powiedział popularyzator astronomii Karol Wójcicki podczas 8. Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach.

"Kosmos jest na wyciągnięcie ręki, nawet jak się siedzi na kanapie"

"Kosmos jest na wyciągnięcie ręki, nawet jak się siedzi na kanapie"

Źródło:
PAP

Młodzi naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego odkryli dwa niespotykane dotąd w Polsce gatunki muchówek. Owady żyją w mchu wodnym w rzece Rawce na terenie Bolimowskiego Parku Krajobrazowego i są ważną częścią tamtejszego ekosystemu.

Niespotykane dotąd owady w Polsce. "Przypominają komary"

Niespotykane dotąd owady w Polsce. "Przypominają komary"

Źródło:
PAP

Dlaczego globalne ocieplenie postępuje szybciej niż wynika to z modeli? Badania międzynarodowego zespołu naukowców wskazało, że za niezwykły skok temperatur w 2023 roku odpowiedzialny był brak pewnego typu chmur. Jak wyjaśnili badacze, pełnią one bardzo ważną rolę w regulacji temperatury na Ziemi.

Zabrakło chmur piętra niskiego, więc Ziemia się niebezpiecznie podgrzała

Zabrakło chmur piętra niskiego, więc Ziemia się niebezpiecznie podgrzała

Źródło:
CNN, Alfred Wegener Institute

Naturalne siedliska ostryg w Europie zostały zniszczone. Badacze z Wielkiej Brytanii przeanalizowali obecny stan raf ostrygowych - niegdyś bogatych i rozległych ekosystemów - i doszli do tych niepokojących wniosków. Jak wyjaśnili, siedliska da się odbudować, jednak to wyzwanie na skalę międzynarodową.

Europejskie rafy ostrygowe zostały zniszczone

Europejskie rafy ostrygowe zostały zniszczone

Źródło:
University of Exeter, University of Portmouth

Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej rozpoczął projekt czynnej ochrony cennego gatunku nietoperza - mopka zachodniego. Ma w tym pomóc wieszanie na drzewach budek szczelinowych i zakup rejestratorów ultradźwięków.

Mopki będą miały nowe domy

Mopki będą miały nowe domy

Źródło:
PAP

Trwający 14 tygodni program edukacyjny realizowany przez naukowców z Uniwersytetu Illinois w Chicago przyniósł niespodziewanie odkrycie. Uczniowie, którzy nie rozpoczęli jeszcze nauki w liceum, mieli za zadanie poszukać nowych czynników bioaktywnych. Gdy jedna z nastolatek z przyniosła ptasie odchody z miejskiego parku, okazało się, że zawierają one związki o niezwykłych właściwościach.

Nastolatka przyniosła ptasie odchody naukowcom. Zawierały nieznany cenny związek

Nastolatka przyniosła ptasie odchody naukowcom. Zawierały nieznany cenny związek

Źródło:
ScienceAlert

Popioły ze spalania węgla mogą zawierać duże ilości pierwiastków ziem rzadkich. Najnowsze badania pokazują, że w składowanych w Stanach Zjednoczonych odpadach zamknięte są metale o wartości 8,4 miliarda dolarów. Wyzwaniem może być jednak ich odzyskanie.

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

Źródło:
CNN, University of Texas

Niedźwiedź polarny zaatakował małżeństwo z Kanady. Do zdarzenia doszło w mieście Fort Severn w prowincji Ontario. Mężczyzna wskoczył na zwierzę, aby ochronić żonę przed atakiem i sam został ranny. Jak podała miejscowa policja, odniósł poważne obrażenia.

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Źródło:
CNN, CTV News, tvnmeteo.pl

Policja znalazła w piątek ciało poszukiwanej kobiety, która poszła szukać kota i miała wpaść do leja krasowego na terenie jednego z hrabstw w Pensylwanii. Akcja poszukiwawcza, w którą zaangażowanych było około stu osób, trwała kilka dni.

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Źródło:
CNN , tvnmeteo.pl

W Demokratycznej Republice Konga na nieznaną chorobę, podobną do grypy, zmarły 143 osoby - podała agencja Reuters. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przekazała w piątek, że ma wysłać do kraju swoich ekspertów, aby pomóc miejscowej służbie zdrowia znaleźć źródło choroby.

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Trzech wspinaczy, którzy zaginęli podczas próby zdobycia najwyższego szczytu Nowej Zelandii, prawdopodobnie nie żyje - poinformowała lokalna policja. Mężczyźni byli poszukiwani od poniedziałku, kiedy nie stawili się na lot powrotny do domów. Według ratowników szanse na ich przeżycie są znikome.

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

Źródło:
Reuters