Joel Simon, szef Komitetu Ochrony Dziennikarzy o sytuacji niezależnych mediów w Polsce i lex anty-TVN

Szef amerykańskiego Komitetu Ochrony Dziennikarzy Joel Simon mówił w rozmowie z korespondentem "Faktów" TVN Marcinem Wroną o największych zagrożeniach dla dziennikarstwa na świecie i o tym, gdzie one jego zdaniem występują.

OGLĄDAJ CAŁĄ ROZMOWĘ Z JOELEM SIMONEM W INTERNECIE W TVN24 GO

- Jest to wykorzystywanie w stopniu dotąd niespotykanym potęgi państwa w walce z dziennikarzami i niezależnymi agencjami prasowymi - ocenił. Dodał, że dzieje się to "w różnych miejscach na całym świecie". - Spójrzmy chociażby na Mjanmę. Od chwili zamachu stanu pół roku temu dziesiątki dziennikarzy jest prześladowanych w systemowej próbie zduszenia niezależnych informacji - wskazywał.

- A co dzieje się na Białorusi? Tam rząd wykorzystuje siły bezpieczeństwa do fizycznych ataków, do aresztowania i prześladowania niezależnych dziennikarzy i dopuścił się też ataku państwowego terroryzmu, porywając samolot z krytykiem reżimu Ramanem Pratasiewiczem - kontynuował. Zwrócił uwagę, że "to tylko dwa przykłady, ale jest ich o wiele więcej i to na całym świecie". - Najbardziej szokujące w tym wszystkim jest wykorzystywanie wszystkich narzędzi aparatu państwa przeciwko dziennikarzom i niezależnym mediom - dodał Simon.

Mówił również o sytuacji dziennikarzy oraz mediów w przeszłości i dziś. Wspominał, że "upadek żelaznej kurtyny, zburzenie Muru Berlińskiego, to była jak eksplozja wolnych mediów". - Polska była jednym ze sztandarowych przykładów tej transformacji. Miała ona miejsce w Europie Wschodniej, w Ameryce Łacińskiej czy w Azji, był to niezwykle interesujący okres - mówił szef amerykańskiego Komitetu Ochrony Dziennikarzy.

Zaznaczył przy tym, że "świat dziś wygląda nieco inaczej". - Mamy aktorów niepaństwowych, organizacje przestępcze, różne grupy, które atakują i zabijają dziennikarzy, państwa wykorzystują swój aparat do tłamszenia wolnej prasy. Są także subtelniejsze i bardziej wyrafinowane mechanizmy dławienia. Na przykład to, co dzisiaj dzieje się w Polsce - mówił.

Jego zdaniem "ciekawe jest to, że Polska była zarówno liderem zmian w okresie wolności prasy pod koniec lat 90., jak i w kształtowaniu klimatu represji wobec prasy, który ma miejsce obecnie w różnych punktach globu".

Joel Simon mówił również o sytuacji mediów w Polsce. Jak ocenił, "długofalowa strategia polskiego rządu, strategia rządzącej partii PiS, opiera się na marginalizacji, osłabieniu, izolacji oraz erozji niezależnych mediów w Polsce i dość dobrze im się to udaje".

- Używają środków nieoczywistych, pozwów sądowych, podatków, retoryki repolonizacyjnej oraz ataków na zagranicznych właścicieli. A wniosek jest jeden: rząd w Polsce jest zagrożony przez niezależne dziennikarstwo i niezależne media, rozumie, jakie byłyby konsekwencje podjęcia kroków bezpośrednich przeciw mediom, więc szuka strategii alternatywnych. Cel jednak pozostaje taki sam: ograniczenie roli mediów niezależnych - komentował.

Simon komentował także zaproponowany przez PiS projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji nazywany lex anty-TVN. W zgodnej opinii komentatorów projekt ten godzi w niezależność TVN.

Jak mówił szef amerykańskiego Komitetu Ochrony Dziennikarzy, "trzeba przyjrzeć się działaniom rządu w Polsce i Prawa i Sprawiedliwości w kontekście". - Jeśli przyjrzymy się niektórym z ich argumentów w absolutnej izolacji, wydają się być dość logiczne. Ale jeśli spojrzymy na historię ich działań, systematycznego spychania na margines, prześladowania i duszenia niezależnych mediów oraz na fakt, że ustawa funkcjonuje od wielu lat i nigdy nie przeszkadzała, trzeba wyciągnąć wniosek, że nie jest to próba egzekwowania jakichś rzeczywistych prerogatyw rządowych - ocenił.

Według Simona "jest to próba osłabienia oraz potencjalnego wyeliminowania krytykującej rząd platformy mediowej, przez którą rząd czuje się zagrożony". - A każdy rząd, który jest zagrożony przez niezależne media, niezależne informacje, jest z definicji słaby. To bardzo niepokojące, że argumenty takie podnoszone są w takim momencie i w takim kontekście - dodał.

Grupa posłów Prawa i Sprawiedliwości wniosła 7 lipca do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. "Wolą ustawodawcy jest, by spółki z siedzibą w Polsce nie mogły być kontrolowane przez podmioty spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego" - napisano w uzasadnieniu. W zgodnej opinii komentatorów zmiany wymierzone są w niezależność TVN. TVN24 wciąż czeka na przedłużenie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji koncesji, która wygasa 26 września. Wniosek o jej przedłużenie został złożony w lutym 2020 roku. KRRiT twierdzi, że problem leży w "sytuacji właścicielskiej" grupy TVN.

Zarząd stacji w oświadczeniu napisał, że w 2015 roku Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zaakceptowała wejście amerykańskiego kapitału do TVN. Od 2016 roku - w takich samych warunkach właścicielskich - KRRiT wydała już koncesje dla kanałów TVN24 BiS, TTV i TVN International West. W sprawie koncesji dla TVN24 odbyły się 22 lipca dwa głosowania w KRRiT. Nie doszło jednak do żadnych rozstrzygnięć.

Sejmowa komisja kultury i środków przekazu przyjęła natomiast 27 lipca projekt noweli ustawy medialnej z poprawkami i przesłała go do dalszych prac.

Właścicielem TVN jest Discovery poprzez spółkę zależną Polish Television Holding BV w Holandii, a więc należącą do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

>> Oświadczenie zarządu Spółki TVN S.A. >> Oświadczenie TVN w związku z projektem ustawy medialnej >> Oświadczenie Discovery, Inc. W związku z projektem ustawy medialnej

CZYTAJ TAKŻE: Koncesja dla TVN24 a ustawa anty-TVN. Prezes Discovery Networks International komentuje >>>