- Wybitny specjalista w dziedzinie genetyki prof. dr hab. n. med. Jan Lubiński był gościem "Wywiadu medycznego", podcastu Joanny Kryńskiej.
- Mówił m.in. o badaniach genetycznych i profilaktyce nowotworów.
- Ekspert podkreślał, że każdy powinien choć raz zgłosić się na badania genetyczne.
- Więcej o zapobieganiu chorobom nowotworowym i ich leczeniu przeczytasz w sekcji zdrowie.
Na pytanie: czy w naszych genach zapisane jest to, czy zachorujemy na raka, prof. Jan Lubiński, którego Joanna Kryńska gościła w "Wywiadzie medycznym", odpowiada: - Tak, mamy takie zapisy, nosimy je w sobie. One są nieodłączną składową wszystkich procesów chorobowych. Chociaż niejedyną. Drugą, tak samo ważną, a czasami ważniejszą, są oddziaływania środowiskowe.
"Badanie, które powinien zrobić każdy"
- Ale każdy choć raz powinien wykonać badania genetyczne - przekonuje prof. Lubiński. Jak tłumaczy, odpowiednia analiza może pozwolić na wykrycie genów związanych z podwyższonym ryzykiem zachorowania na raka. Ich obecność nie oznacza, że u danego pacjenta musi kiedyś pojawić się choroba, ale że jest to bardziej prawdopodobne. Wiedza na ten temat jest niezwykle cenna zarówno dla odpowiedniej profilaktyki, jak i ewentualnego doboru skutecznego leczenia.
Zdaniem prof. Lubińskiego badanie DNA "powinno stanowić bazę przy podejmowaniu decyzji dotyczących zdrowia". - To jest jeden z podstawowych elementów, które powinniśmy mieć zbadany - mówi specjalista. Do wykonania testów pod kątem kilkunastu najczęściej występujących mutacji zachęca wszystkich Polaków.
Czy ujemny wywiad rodzinny oznacza, że nie zachorujemy na raka?
Przekonanie, że ujemny wywiad rodzinny, tj. brak chorób nowotworowych u najbliższych krewnych, świadczy o tym, że dana osoba nie zachoruje na raka, prof. Lubiński nazywa "wielkim nieporozumieniem". Jak mówi, spośród około miliona osób w Polsce, u których w DNA występują najbardziej charakterystyczne mutacje wysokiego ryzyka zachorowania na nowotwory, ponad połowa nie ma w rodzinie historii raka.
Opowiadając o tym, jak wygląda konsultacja z lekarzem genetykiem, ekspert mówi m.in. o zaleceniach, jakie każdy otrzymuje po wykonaniu testów DNA. - Pacjent wychodzi z zapisanym rozpoznaniem i zapisanym schematem postępowania. (Wie), co robić, żeby nie doszło do raka, co robić, żeby (ewentualny) nowotwór był wcześnie wykryty i jak go leczyć - tłumaczy prof. Lubiński. Badania prowadzone są w wielu prywatnych ośrodkach. U niektórych pacjentów zleca i refunduje je też NFZ.
Geny i środowisko - oba czynniki ważne
Ekspert zauważa, że nie można mówić "o genach bez odniesienia do środowiska i o środowisku bez odniesienia do genów". Dopiero razem oba te czynniki tworzą "składową procesów chorobowych". - Są sytuacje, kiedy geny mają większy udział. Są też takie sytuacje, że większe oddziaływanie mają czynniki środowiskowe. Różnie wygląda to u poszczególnych osób, ale zawsze te dwa komponenty dają efekt końcowy - dodaje lekarz.
Więcej o badaniach genetycznych, profilaktyce nowotworów i leczeniu onkologicznym prof. Jan Lubiński opowiada w pierwszym odcinku "Wywiadu medycznego", nowego podcastu Joanny Kryńskiej. Rozmowy można posłuchać w TVN24+.
Profesor Jan Lubiński to polski lekarz, specjalista w dziedzinie patomorfologii oraz genetyki klinicznej. Jest związany z Katedrą Onkologii i Zakładu Genetyki i Patomorfologii na Wydziale Lekarsko-Biotechnologicznym i Medycyny Laboratoryjnej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie oraz działającym przy tej uczelni Międzynarodowym Centrum Nowotworów Dziedzicznych. Jest prezesem spółki Read-Gene SA notowanej na giełdzie NewConnect. Jest też badaczem nowotworów dziedzicznych, w tym dziedzicznego raka sutka i jajnika oraz dziedzicznego niepolipowatego raka jelita grubego.
Autorka/Autor: jdw//az
Źródło: TVN24+
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock