Czy każdy może oddać krew i na jakich zasadach?

Wiele osób chce oddawać krew dla obywateli Ukrainy
Wiele osób chce oddawać krew dla obywateli UkrainyTVN24
wideo 2/3
Wiele osób chce oddawać krew dla obywateli UkrainyTVN24

Ludzkiej krwi nie da się zastąpić żadną inną substancją. Kiedy oddajesz krew i osocze ratujesz ludzkie życie. Pamiętaj jednak, że istnieje wiele przeciwwskazań, których należy być świadomym, podejmując decyzję o zostaniu krwiodawcą.

● Krew oddasz w regionalnych centrach krwiodawstwa i krwiolecznictwa oraz w ich oddziałach terenowych. ● Jeżeli chcesz zostać krwiodawcą, musisz być zdrowy. ● Po oddaniu odpowiedniej ilości krwi lub osocza otrzymasz tytuł Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi.

Krew jest tkanką płynną, która składa się z krwinek białych i czerwonych, płytek krwi i osocza, czyli plazmy. Dzięki krwinkom czerwonym do wszystkich komórek organizmu transportowany jest tlen. Krwinki białe zapewniają organizmowi obronę przed infekcjami. Płytki krwi są odpowiedzialne za zatrzymanie krwawienia. 

Największą częścią krwi, bo nawet do 55 procent jej objętości, jest jednak osocze, czyli płynna część krwi. Znajdują się w nim białka, a dzięki niej odbywa się transport wody i substancji odżywczych do komórek. Odpowiedzialna jest również za odprowadzanie produktów przemiany materii do płuc, nerek i wątroby. Pamiętaj, że te wszystkie składniki są odnawialne, a krew podlega ciągłej wymianie. W organizmie człowieka krew stanowi około 9-10 procent masy ciała, czyli u dorosłego około 4-6 litrów. Przy czym kobiety mają około litr krwi mniej niż mężczyźni.

Grupy krwi

Oznaczenie grup krwi symbolami A, B, AB i 0 zostało przyjęte w 1928 roku na całym świecie. Rozróżnia się następujące grupy krwi:

AB Rh- B RH- 0 Rh- A Rh- AB Rh+ B Rh+ 0 Rh+ A Rh+

W polskiej populacji najrzadziej występuje grupa Rh ujemna. To właśnie do tych osób najczęściej kierowane są prośby o systematyczne krwiodawstwo.

Gdzie oddawać krew?

Krew oddaje się w punktach poboru krwi, czyli placówkach wchodzących w skład Publicznej Służby Krwi. W Polsce są to przede wszystkim regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa (RCKiK). Znajdują się one w miastach wojewódzkich i powiatowych, często mają swoje oddziały terenowe, w których również można oddawać krew. Dodatkowo przez poszczególne RCKiK organizowane są akcje wyjazdowe. Wtedy krew oddać można w mobilnych punktach poboru krwi, nazywanych krwiobusami. Informacji o aktualnie prowadzonych akcjach szukać należy na stronach poszczególnych RCKiK.

Regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa znajdują się w:

Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Kaliszu, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Raciborzu, Radomiu, Rzeszowie, Słupsku, Szczecinie, Wałbrzychu, Warszawie, Wrocławiu, Zielonej Górze.

Na stronach internetowych każdego RCKiK znajduje się wyraźna informacja o aktualnych zapasach krwi. Jest ona aktualizowana. Widać tam, jakiej krwi brakuje najbardziej.

Co ile można oddawać krew?

Krew oddawać można na różne sposoby, od nich zależy częstotliwość krwiodawstwa.

Konwencjonalną metodą pobierania krwi jest pobieranie krwi pełnej. Wtedy pobierane jest jednorazowo 450 ml krwi, która zawiera krwinki czerwone, krwinki białe, krwinki płytkowe i osocze. Wkłucie jest pojedyncze, a pobranie trwa około 5-10 minut. Przerwa pomiędzy pobraniami krwi pełnej nie może być krótsza niż osiem tygodni. W ciągu roku kobieta może oddać krew pełną cztery razy, a mężczyzna sześć razy.

Możliwe jest również pobranie metodą aferezy. Zabieg wykonywany jest przy pomocy separatora, który umożliwia pobranie jedynie wybranych składników krwi.

Plazmafereza - pobranie osocza - objętość pobieranego osocza nie przekracza 16 procent szacowanej całkowitej objętości krwi. W ciągu roku nie można oddać więcej niż 25 litrów osocza netto. Przerwa pomiędzy pobraniami osocza nie powinna być krótsza niż dwa tygodnie.

Trombafereza - pobranie płytek krwi - jednorazowe pobranie to 300-400 ml. Zabieg trwa od godziny do dwóch godzin. Przerwy pomiędzy zabiegami trombaferezy to co najmniej cztery tygodnie, w roku zabiegów nie może być więcej niż 12.

Erytroafereza - pobranie krwinek czerwonych - jednorazowe pobranie to 600 ml. Zabieg trwa około 1,5 godziny. Przerwa pomiędzy zabiegami erytroaferezy to co najmniej sześć miesięcy.

Leukafereza - pobranie krwinek białych - jednorazowe pobranie to 200 ml. Zabieg trwa około dwóch godzin. Przerwa pomiędzy zabiegami leukaferezy to co najmniej cztery tygodnie, w roku zabiegów nie może być więcej niż 12. 

Kiedy można oddawać krew lub jej składnik?

Oddanie krwi po oddaniu krwi może się odbyć po ośmiu tygodniach. Oddanie krwi po osoczu może się odbyć po dwóch tygodniach. Oddanie krwi po płytkach może się odbyć po czterech tygodniach. Oddanie płytek po płytkach może się odbyć po czterech tygodniach. Oddanie płytek po krwi może się odbyć po ośmiu tygodniach. Oddanie płytek po osoczu może się odbyć po 30 dniach. Oddanie osocza po krwi może się odbyć po 30 dniach. Oddanie osocza po płytkach może się odbyć po czterech tygodniach. Oddanie osocza po osoczu może się odbyć po dwóch tygodniach.

Kiedy nie można oddawać krwi?

Przeciwwskazań do oddawania krwi jest bardzo wiele. Ich pełną listę znajdziesz na stronach regionalnych centrów krwiodawstwa i krwiolecznictwa. My podajemy jedynie ich część.

Przede wszystkim, sprawdź, czy spełniasz podstawowe wymagania: - masz między 18 a 65 lat (jeżeli chcesz oddać krew po raz pierwszy, to górną granicą jest 60 lat); - ważysz powyżej 50 kilogramów; - jesteś osobą zdrową i nie przyjmujesz na stałe żadnych leków (poza witaminami i doustnymi lekami antykoncepcyjnymi).

Przeciwwskazania do oddawania krwi podzielić można na tymczasowe oraz stałe. Ich pełna lista jest długa, jednak należy się z nią dokładnie zapoznać przed podjęciem decyzji o zostaniu krwiodawcą.

Bezwzględne przeciwwskazania do oddania krwi: - zakażenia chorobami zakaźnymi; - zachowania seksualne o podwyższonym ryzyku zakażenia chorobami zakaźnymi; - choroby krwi; - ciężkie choroby układu krążenia, pokarmowego, oddechowego, moczowego, nerwowego; - łuszczyca; - cukrzyca; - nowotwory złośliwe; - używanie środków psychoaktywnych.

Tymczasowa niezdolność do oddania krwi: - okres miesiączkowania i trzy dni po zakończeniu; - operacja, endoskopia, tatuaż, przekłucie uszu lub innej części ciała - krwi nie można oddać przez okres sześciu miesięcy od momentu wykonania; - ciąża i okres sześciu miesięcy po porodzie lub zakończeniu ciąży; - przebyte infekcje, gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza, przyjmowanie antybiotyków - są przeciwwskazaniem przez okres dwóch tygodni od zakończenia objawów lub leczenia; - powrót z obszarów ryzyka zakażenia między innymi wirusem dengi, Zika czy Zachodniego Nilu - czas różni się w zależności od wirusa; - szczepienia przeciw grypie, WZW typu A - niezdolność do oddania krwi przez 48 godzin, WZW typu B - przez siedem dni; - zakażenie wirusem SARS-CoV-2 - niezdolność przez 14 dni od zakończenia izolacji; - szczepienie przeciw SARS-CoV-2 preparatem opartym na mRNA (na przykład firmy Moderna czy Pfizer/BioNtech) - 48 godzin od dnia podania szczepionki; - szczepienie przeciw SARS-CoV-2 preparatem opartym na niereplikującym adenowirusie (na przykład firmy AstraZeneca czy Johnson&Johnson) - 14 dni od dnia podania szczepionki.

Ostateczną decyzję o możliwości oddania krwi podejmuje zawsze lekarz na podstawie badań, wywiadu i badania fizykalnego.

Jak oddać krew?

Jeżeli po sprawdzeniu wszystkich przeciwwskazań czujesz, że możesz zostać krwiodawcą, czas przygotować się na wizytę w punkcie pobrań.

Co robić przed pobraniem? - W ciągu dnia poprzedzającego oddanie krwi wypij około dwóch litrów płynów (woda i soki owocowe). - Porządnie się wyśpij. - Unikaj nadmiernego wysiłku fizycznego. - Zjedz lekki posiłek i wyklucz z diety tłuszcze pochodzenia zwierzęcego. - Ogranicz palenie papierosów. - Jeżeli w dniu oddania krwi czujesz się słabiej, czujesz, że zbliża się przeziębienie, nie zgłaszaj się na oddanie krwi.

Nie oddawaj krwi pod wpływem alkoholu.

W dniu oddania krwi nie zapomnij wziąć ze są dokumentu ze zdjęciem, będzie też trzeba podać swój numer PESEL. Po wejściu do punktu zgłoś się do rejestracji i wypełnić kwestionariusz. Znajdziesz w nim wiele pytań dotyczących twojego stanu zdrowia. Następnie pobrana zostanie ci próbka krwi, a po kilku minutach odbędzie się rozmowa z lekarzem. To lekarz zadecyduje, czy możesz oddać krew.

Sam proces oddawania krwi pełnej trwa około 10 minut. Pamiętaj, że oddawanie krwi jest całkowicie bezpieczne, a krew pobierana jest za pomocą sprzętu jednorazowego użytku. Okolica wkłucia jest dokładnie odkażana.

Po oddaniu krwi odpocznij przez około 15 minut. Odbierz też zwrot kosztów podróży, czekolady (ekwiwalent posiłku o wartości kalorycznej 4500 kalorii). Jeżeli potrzebujesz zaświadczenia do pracy lub szkoły, możesz je odebrać.

Po oddaniu krwi unikaj energicznych ćwiczeń i nie przebywaj w gorących i dusznych pomieszczeniach. Jeżeli poczujesz oznaki osłabienia, skontaktuj się z lekarzem, ale najpierw powiedz komuś obok siebie, że jesteś po oddaniu krwi i czujesz się słabo. Dobrze jest w takiej sytuacji położyć się z nogami ułożonymi wyżej lub skłonić się, aby głowa znalazła się między nogami.

Przywileje krwiodawców

W dniu, w którym oddajesz krew, przysługuje ci dzień wolny od pracy. Pamiętaj jednak, aby ustalić to wcześniej z pracodawcą. Warto też dodać, że w czasie ogłoszonego stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, pracownikowi przysługują dwa dni wolnego - dzień oddania krwi i dzień następny. Uczniowie są natomiast zwolnieni z zajęć lekcyjnych w dniu oddawania krwi.

Przysługuje ci również zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy, a także zwrot kosztów przejazdu do Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa (zasady określone są w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytuły podróży służbowych na obszarze kraju).

Masz też możliwość odliczenia darowizny na cele krwiodawstwa w danym roku podatkowym. Wysokość ulgi zależna jest od ilości oddanej krwi lub osocza. Ekwiwalent pieniężny za jeden litr pobranej krwi wynosi 130 złotych.

Jeżeli oddasz krew, otrzymasz też tytuł “Honorowego Dawcy Krwi”. Po oddaniu odpowiedniej ilości krwi otrzymasz tytuł i odznakę “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”. Kobieta musi oddać co najmniej pięć litrów krwi, a mężczyzna sześć litrów krwi. Może to być krew lub odpowiadająca tej objętości ilośćinnych skłądnikow krwi. Tytuł ten nadawany jest przez Polski Czerwony Krzyż na podstawie złożonego wniosku.

Mężczyzna kolejne odznaki może otrzymać po przekroczeniu 12 i 18 litrów krwi. W przypadku kobiet jest to 10 i 15 litrów.

Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi mają dodatkowe uprawnienia: - możliwość uzyskania zniżek w komunikacji miejskiej (zależy to jednak od miasta); - różnego rodzaju zniżki w sklepach, hotelach czy punktach usługowych; - korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych w aptekach; - bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazami do wysokości limitu ceny.

Dodatkowo osoby, które oddały 20 litrów krwi mogą być odznaczone odznaką “Honorowego Dawcy Krwi - Zasłużonego dla Zdrowia Narodu”. Jest ona przyznawana przez Ministra Zdrowia.

Osocze od ozdrowieńców COVID-19

Osocze u ozdrowieńców, czyli osób, które przechorowały COVID-19 lub przeszły go bezobjawowo, zawiera przeciwciała do wirusa SARS-CoV-2. Przetaczanie takiego osocza osobom, które chorują na COVID-19 wspomaga ich leczenie.

Kto może oddać osocze? Osoba, która jest w wieku od 18 do 65 lat, została wyleczona i minęło 14 dni od ustąpienia objawów i zakończenia izolacji. Poza tym obowiązują wszystkie inne przeciwwskazania i kryteria zdrowotne, które omawiane były wcześniej.

Na miejsce pobrania należy przynieść dokumentację medyczną potwierdzającą przechorowanie COVID-19. Może to być pozytywny wynik testu RNA-SARS CoV-2, testu antygenowego lub skierowanie na izolację.

Jak wygląda pobranie osocza od ozdrowieńców? Jest ono pobierane metodą plazmaferezy. Jednorazowo pobiera się maksymalnie 650 ml osocza i trwa to około 30-40 minut. 

Źródła: krwiodawstwo.kalisz.pl; krwiodawcy.org, rckik-warszawa.com.pl,

Autorka/Autor:aw//mro

TVNmeteo

Źródło zdjęcia głównego: TVN24

Pozostałe wiadomości

Pogoda na 16 dni. Tomasz Wasielewski odpoczywa na urlopie, a długoterminową prognozę temperatury tym razem przygotował synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński. Sprawdź, jaką aurę przyniosą ostatnie dni czerwca i początek lipca.

Pogoda na 16 dni: polskie lato w pełni

Pogoda na 16 dni: polskie lato w pełni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed wysoką temperaturą, która może sięgać 32 stopni Celsjusza. W części kraju obowiązują alarmy pierwszego i drugiego stopnia przed upałem.

Przybyło ostrzeżeń IMGW przed spiekotą

Przybyło ostrzeżeń IMGW przed spiekotą

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Cały czas trwają badania nad wpływem mikroplastiku na zdrowie człowieka. W artykule opublikowanym na łamach "Journal of the American Heart Association" naukowcy donoszą, że osoby żyjące w pobliżu wód cechujących się wysokim stężeniem małych cząsteczek tworzyw sztucznych są bardziej narażone na wiele groźnych chorób.

Mikroplastik a częstotliwość chorób. Niepokojące obserwacje naukowców

Mikroplastik a częstotliwość chorób. Niepokojące obserwacje naukowców

Źródło:
PAP

Bardzo wysoki indeks UV prognozowany jest w niedzielę w sporej części kraju. Bezchmurne niebo spowoduje, że w centralnej i południowej Polsce przebywanie na słońcu może być niebezpieczne.

Na słońcu może być niebezpieczne. Wysoki indeks UV w całym kraju

Na słońcu może być niebezpieczne. Wysoki indeks UV w całym kraju

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Strażacy w amerykańskim stanie Georgia zostali wezwani w czwartek, aby pomóc osobie, która utknęła w błocie. Gdy przybyli na miejsce przekonali się, że w grząskim gruncie faktycznie coś utknęło, ale nie jest to człowiek.

Jelonek utknął w błocie. Strażacy ruszyli na pomoc

Jelonek utknął w błocie. Strażacy ruszyli na pomoc

Źródło:
CNN

W sobotę na Opolszczyźnie i w Małopolsce zaobserwowano wirujące słupy piachu i pyłu, czyli zjawiska nazywane diabełkami pyłowymi. Można je zobaczyć na nagraniach.

Wirujące słupy pyłu i piachu. Nagrania

Wirujące słupy pyłu i piachu. Nagrania

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gorące powietrze napłynęło do wielu regionów Francji. Sprawiło, że w sobotę temperatura maksymalna sięgnęła prawie 40 stopni. Agencja meteorologiczna Meteo France wydała ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed spiekotą.

Napłynęło gorące powietrze. "Upał jest nie do zniesienia"

Napłynęło gorące powietrze. "Upał jest nie do zniesienia"

Źródło:
Reuters, ouest-france.fr, meteofrance.com

Początek astronomicznego lata przyniósł ze sobą wysoką temperaturę. W niedzielę na sporym obszarze Polski termometry wskażą ponad 30 stopni Celsjusza. Po weekendzie nadal będzie ciepło, choć może popadać.

Po upale przyjdzie załamanie pogody

Po upale przyjdzie załamanie pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Niedziela 22.06 będzie pogodna w całej Polsce. Jeśli gdzieś na niebie pojawią się chmury, nie spadnie z nich deszcz. Miejscami zrobi się upalnie, termometry pokażą ponad 30 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - niedziela 22.06. Czeka nas słoneczny, a miejscami upalny dzień

Pogoda na dziś - niedziela 22.06. Czeka nas słoneczny, a miejscami upalny dzień

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na południu Chorwacji w rejonie Omisza wybuchł pożar. Jak przekazała straż, został wywołany przez człowieka. Ogień strawił kilkanaście domów. Z żywiołem walczy ponad 150 strażaków, choć najgorsze już minęło. Konieczne były ewakuacje mieszkańców oraz turystów. Na Kontakt24 otrzymaliśmy relacje Polaków, którzy przebywają w tamtych rejonach.

Spalone domy, ewakuacje. Straż: znamy przyczynę pożaru

Spalone domy, ewakuacje. Straż: znamy przyczynę pożaru

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, index.hr, PAP

Nawałnice, którym miały towarzyszyć tornada, nawiedziły Dakotę Północną i Minnesotę w USA, doprowadzając do śmierci trzech osób. Wiał silny wiatr, padał intensywny deszcz oraz grad pokaźnych rozmiarów. Blisko 100 tysięcy odbiorców zostało pozbawionych prądu.

Wiatr łamał drzewa i zrywał dachy. Trzy osoby nie żyją

Wiatr łamał drzewa i zrywał dachy. Trzy osoby nie żyją

Źródło:
PAP, KFGO, AP

Na początku czerwca firma ispace próbowała wylądować łazikiem Resilience na Księżycu. Misja zakończyła się niepowodzeniem. Miejsce, gdzie maszyna się rozbiła, można zobaczyć teraz na zdjęciu opublikowanym przez amerykańską agencję kosmiczną NASA.

Drugi raz rozbili się na Księżycu. Widać to na zdjęciu

Drugi raz rozbili się na Księżycu. Widać to na zdjęciu

Źródło:
space.com, NASA

W nocy z niedzieli na poniedziałek na polskim niebie będzie szansa na zobaczenie niezwykle efektownego widoku - świetlnego wiru, związanego ze zrzutem paliwa z rakiety Falcon 9. Sprawdź, o której godzinie będzie można spodziewać się tego zjawiska.

Świetlisty wir na polskim niebie. Kiedy go wypatrywać

Świetlisty wir na polskim niebie. Kiedy go wypatrywać

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Stwierdzenie "tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną" zostało sformułowane przez Paracelsusa, XVI-wiecznego lekarza uważanego za ojca nowoczesnej medycyny. Prawo to leży u podstaw dzisiejszej toksykologii, przypominając o cienkiej granicy między zbawiennym a szkodliwym działaniem tego samego związku. W ocieplającym się świecie lekarze i badacze muszą jednak mierzyć się z czynnikami przesuwającymi te granice w sposób, który nie do końca możemy przewidzieć.

Co pomaga, a co szkodzi? Zmiany klimatu zacierają granice

Co pomaga, a co szkodzi? Zmiany klimatu zacierają granice

Źródło:
TVN24+

Przez stan New Jersey w USA przeszły burze, które pozbawiły ludzi prądu i łamały drzewa. W wyniku gwałtownej pogody ucierpiał sportowy samochód Jeffa Jonesa, kierowcy wyścigowego, co widać na nagraniu.

"Drzewo przeszło przez dach mojego auta"

"Drzewo przeszło przez dach mojego auta"

Źródło:
Reuters, nj.com, thedrive.com

Fala upałów nawiedziła południową Hiszpanię. W piątek termometry pokazały miejscami aż 40 stopni Celsjusza. Przed spiekotą wydano ostrzeżenia meteorologiczne drugiego stopnia. Również w Wielkiej Brytanii było tego dnia gorąco.

Na termometrach aż 40 stopni. "Pij dużo wody, chowaj się w cieniu"

Na termometrach aż 40 stopni. "Pij dużo wody, chowaj się w cieniu"

Źródło:
Reuters

W Turcji trwają prace nad wzmocnieniem wrażliwych punktów konstrukcyjnych słynnego meczetu Hagia Sophia, który położony jest w Stambule. Inżynierowie i eksperci do spraw dziedzictwa kulturowego wykorzystują zaawansowane symulacje trzęsień ziemi, aby lepiej przygotować świątynię na takie wydarzenia.

Przygotowują najsłynniejszy turecki meczet na trzęsienie ziemi

Przygotowują najsłynniejszy turecki meczet na trzęsienie ziemi

Źródło:
Daily Sabah, PAP

Trwające właśnie letnie przesilenie rozpoczyna piękny czas. Jednocześnie zaczynamy jednak przyglądać się kociołkowi śródziemnomorskiemu i szacować, jak realne może być majaczące zwykle o tej porze widmo powodzi. W oparciu o kształtującą się w ostatnich tygodniach cyrkulację powietrza nad Europą - raz z północy, raz z południa - możemy pokusić się o stwierdzenie, że tegoroczne wakacje w Polsce będą typowe: przyjemne, bez długiej suszy i fal gorąca zmieniających lato w piekło.

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Źródło:
TVN24+

W sobotę o godzinie 4.42 rozpoczęło się astronomiczne lato. Potrwa ono do 22 września. Wśród najciekawszych zjawisk do obserwacji na letnim niebie będą roje meteorów, w tym sierpniowe Perseidy, a także zaćmienie Księżyca, które przypadnie 7 września.

Rozpoczęło się astronomiczne lato

Rozpoczęło się astronomiczne lato

Aktualizacja:
Źródło:
timeanddate.com, tvnmeteo.pl, PAP

Jezioro Eyre w Australii wypełniło się wodą, choć przez większość czasu jego misa jest całkowicie sucha. Na skutek intensywnych opadów deszczu we wschodniej części kraju jezioro stopniowo wypełniło się wodą. Co ciekawe, to największy zbiornik na kontynencie, a jego pojawienie się przyciąga zwierzęta.

Zasolona równina zmieniła się w jezioro

Zasolona równina zmieniła się w jezioro

Źródło:
NASA Earth Observatory, ABC News

Lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w kosmos musi poczekać. Start misji Axiom-4, początkowo zaplanowany na 29 maja 2025 roku, był już wielokrotnie przekładany z powodu warunków pogodowych i problemów technicznych. O opóźnieniach w lotach kosmicznych i towarzyszących im procedurach opowiadał w rozmowie z tvnmeteo.pl popularyzator nauki doktor Tomasz Rożek.

Dlaczego lot Polaka w kosmos odsuwa się w czasie? "To skomplikowane"

Dlaczego lot Polaka w kosmos odsuwa się w czasie? "To skomplikowane"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Planowany na niedzielę start misji Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim został odwołany, by dać dodatkowy czas na analizę sytuacji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - podała NASA. Ma to związek z wyciekiem w rosyjskim module Zwiezda.

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Źródło:
PAP

Podwodne łąki trawy morskiej w Morzu Śródziemnym są zagrożone przez działalność człowieka. To mało znane środowiska, które zapewniają szereg korzyści zarówno zwierzętom, jak i ludziom. Naukowcy zanurzyli się pod wodę, aby ocenić straty wywołane przez ruch turystyczny i rybołówstwo.

Unikatowy ekosystem u wybrzeży Chorwacji zanika

Unikatowy ekosystem u wybrzeży Chorwacji zanika

Źródło:
Reuters

Do Japonii dotarła wczesna fala upałów. Wysoka temperatura doprowadziła już do śmierci co najmniej czterech osób. W ostatnich dniach z powodu udaru cieplnego służby medyczne udzielały pomocy ponad 200 osobom.

Upały przyszły wcześniej niż zwykle. Cztery osoby nie żyją

Upały przyszły wcześniej niż zwykle. Cztery osoby nie żyją

Źródło:
PAP, SCMP

Komary latem potrafią być prawdziwym utrapieniem. Osoby, które nie cierpią tych uciążliwych owadów, z pewnością ucieszą się z tego, że w tym roku powinno być ich mniej. Ekspert z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie wyjaśnia, czemu tego lata komary mogą nam dać spokój.

Co z komarami w tym roku? Ekspert o tym, co nas czeka

Co z komarami w tym roku? Ekspert o tym, co nas czeka

Źródło:
PAP

W centralnych i południowych Chinach ogłoszono pierwsze w tym roku czerwone alerty. Wszystko w związku ze zbliżającym się corocznym monsunem w Azji Wschodniej. Intensywne opady już wyrządziły ogromne szkody, a do kraju zbliża się kolejna porcja ulew.

Monsun przybiera na sile. Pierwsze takie ostrzeżenia w tym roku

Monsun przybiera na sile. Pierwsze takie ostrzeżenia w tym roku

Źródło:
Reuters, Xinhua

W ostatnich dniach część stanu Nowy Jork nawiedziły ulewy. Pogoda sprawiła spore utrudnienia podróżującym. Miejscami deszczu było tak dużo, że padły lokalne rekordy opadów. Na jednej z dróg powstała ogromna dziura.

Po historycznych opadach powstała ogromna dziura

Po historycznych opadach powstała ogromna dziura

Źródło:
WHAM-TV, rochesterfirst.com

W Meksyku trwa usuwanie skutków huragan Erick. Obecnie żywioł już osłabł i stał się cyklonem post-tropikalnym. Silny wiatr łamał drzewa i uszkodził wiele domów. Bez prądu pozostaje ponad 120 tysięcy odbiorców.

"Mam 64 lata i nigdy czegoś takiego nie widziałem"

"Mam 64 lata i nigdy czegoś takiego nie widziałem"

Źródło:
CNN, Reuters, NHC

Martwa foka została znaleziona na plaży w Sarbinowie (woj. zachodniopomorskie). Informację otrzymaliśmy na Kontakt24. Jak wyjaśnił Sebastian Barszczewski z Błękitnego Patrolu WWF, w czwartek do służb wpłynęło kilka podobnych zgłoszeń.

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Źródło:
Kontakt24

Metan, będący gazem cieplarnianym, stanowi zagrożenie dla klimatu na Ziemi. Jak sugerują nowe badania, dla niektórych istot żyjących w głębi oceanu stanowi jednak pożywny posiłek. CNN pisze o odkryciu "pierwszych pająków morskich napędzanych metanem". Co ciekawe, nie żywią się nim same - w pozyskiwaniu pokarmu wykorzystują mikroskopijnych pomocników.

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Źródło:
CNN

Tuż przed północą w poniedziałek niebo nad Polską rozświetlił bolid, czyli jasny meteor. Zjawisko zarejestrowały stacje obserwacyjne sieci Skytinel. Jak przekazali eksperci, na Ziemię mogły spaść fragmenty skał kosmicznych w postaci meteorytów.

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Przyczyną eksplozji rakiety Starship od SpaceX mogła być awaria zbiornika na azot - przekazał w mediach społecznościowych Elon Musk. Gigantyczny pojazd wybuchł w środę podczas rutynowego testu. Jak przekazała firma, maszyna "doświadczyła poważnej anomalii".

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, space.com, Reuters

Tysiące pszczół nie dają żyć pewnemu mieszkańcowi miasta Fulshear w Teksasie. Owady opanowały część budynku, znacznie utrudniając mężczyźnie codziennie funkcjonowanie.

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Źródło:
KHOU, tvnmeteo.pl