Najciekawsze wyborcze starcia. O mandaty europosłów walczą "znane, sprawdzone nazwiska"

Okręgowe komisje wyborcze przyjmowały zgłoszenia list komitetów wyborczych do godziny 16. Komisje te mają trzy dni na badanie prawidłowości zgłoszeń, w tym weryfikację podpisów poparcia. Informacje na temat list kandydatów w wyborach do PE są na bieżąco aktualizowane na stronie PKW, jednak ich ostateczna liczba będzie znana dopiero w najbliższych dniach.

CZYTAJ TEŻ: Minął termin zgłaszania kandydatów w eurowyborach. Tyle komitetów wystawiło listy

Przedstawiciele komitetów KO, PiS, Trzeciej Drogi, Lewicy i Konfederacji w ostatnich dniach prezentowali swoich kandydatów na europosłów i zapowiadali wystawienie list we wszystkich okręgach wyborczych; okręgowe komisje wyborcze nie zakończyły jeszcze procesu rejestracji list tych komitetów.

Doktor habilitowany Szymon Ossowski, politolog z Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uiniwersytetu Adama Mickiewicza, komentując w TVN24 kształt wyborczych list, wskazywał, że dwie główne strony politycznego sporu - PiS oraz Koalicja Obywatelska - biorą na listy "znane, sprawdzone nazwiska".

Poniżej prezentujemy najciekawsze rywalizacje w każdym z 13 okręgów wyborczych.

W okręgu obejmującym województwo pomorskie dojdzie do wyborczego starcia znanych "jedynek" z KO, PiS i Konfederacji.

Listę KO otwiera Janusz Lewandowski, w latach 2010-2014 unijny komisarz do spraw budżetu, a na początku lat 90. minister przekształceń własnościowych.

Na czele listy PiS-u jest tutaj europosłanka Anna Fotyga, w przeszłości między innymi szefowa polskiej dyplomacji. Drugie miejsce ma były wiceminister kultury Jarosław Sellin, a trzecie - poseł Kazimierz Smoliński.

Listę Konfederacji otwiera tu poseł Przemysław Wipler, jeden z najbardziej rozpoznawalnych polityków tego ugrupowania.

W tym okręgu, obejmującym województwo kujawsko-pomorskie, czeka nas między innymi pojedynek Krzysztofa Brejzy ("jedynka" Koalicji Obywatelskiej) z Kosmą Złotowskim ("jedynka" PiS-u). Brejza obecnie jest europosłem, ale mandat objął niedawno, a wcześniej był między innymi posłem i senatorem. Brejza stał się twarzą ofiar inwigilowania Pegasusem. To właśnie jego nazwisko było jednym z pierwszych, które pojawiło się w przestrzeni publicznej w kontekście osób, wobec których zastosowano to narzędzie, sam też wielokrotnie wypowiadał się na ten temat w mediach.

Złotowski to jeden z najbardziej doświadczonych europosłów PiS-u. W Parlamencie Europejskim zasiada nieprzerwanie od 2014 roku. Polityk będzie walczył o trzecią już kadencję.

W tym okręgu, obejmującym województwo podlaskie i warmińsko-mazurskie, listę PiS otworzy Maciej Wąsik, były wiceszef CBA i MSWiA. Na drugim miejscu jest Karol Karski, obecny europoseł z tego okręgu.

"Jedynką" Trzeciej Drogi będzie tu Paweł Zalewski, przedstawiciel Polski 2050, obecnie wiceszef MON, wieloletni poseł, który w przeszłości zasiadał już także w Parlamencie Europejskim. Było to w latach 2009-2014.

Listę KO otwiera tu Jacek Protas, poseł kilku kadencji, obecnie także sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

Okręg numer 4 obejmuje Warszawę i okoliczne powiaty.

Silną reprezentację wystawia tu Koalicja Obywatelska. Listy otwiera szef MSWiA Marcin Kierwiński, a numerem dwa jest tutaj Hanna Gronkiewicz-Waltz, była prezydent Warszawy i była prezes Narodowego Banku Polskiego, która w "Faktach po Faktach" w TVN24 przyznała, że decyzję o starcie musiała podjąć "w ciągu właściwie jednego dnia". Trzecią pozycję na liście zajmuje Kamila Gasiuk-Pihowicz, posłanka kojarzona przede wszystkim z kwestiami dotyczącymi praworządności, obecnie zajmująca stanowisko szefowej sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, z ramienia Sejmu także członkini KRS. Na liście KO znalazł się też między innymi poseł Michał Szczerba, obecnie przewodniczący sejmowej komisji śledczej do zbadania afery wizowej. Szczerba wspólnie z innym kandydatem w tych wyborach, posłem Dariuszem Jońskim, zasłynęli w poprzedniej kadencji Sejmu licznymi kontrolami poselskimi w rządowych instytucjach, ujawniając wiele kontrowersyjnych spraw, związanych między innymi z tzw. aferą respiratorową i kupnem tych urządzeń od handlarza bronią.

Listę PiS-u otwiera w tym okręgu Małgorzata Gosiewska, w przeszłości między innymi wicemarszałek Sejmu. "Jedynką" Trzeciej Drogi jest Michał Kobosko, jeden z najbliższych współpracowników marszałka Sejmu Szymona Hołowni.

Na czele listy Lewicy jest natomiast Robert Biedroń,współprzewodniczący Nowej Lewicy, który będzie ubiegał się o reelekcję, bo po raz pierwszy mandat europosła zdobył w 2019 roku.

Okręg numer 5 obejmuje pozostałe powiaty województwa mazowieckiego. Dojdzie tu między innymi do wyborczego starcia "jedynki" Koalicji Obywatelskiej, ubiegającego się o reelekcję europosła Andrzeja Halickiego z "jedynką" PiS-u, którą jest Adam Bielan, w przeszłości między innymi wicemarszałek Senatu i autor kampanii wyborczych tej partii.

Na listach PiS-u znalazł się tu też Jacek Kurski, wieloletni polityk tej partii, w przeszłości odpowiadający za kampanie wyborcze tego ugrupowania, a przez większość rządów PiS w latach 2015-2023 prezes Telewizji Polskiej, słynącej wówczas ze skrajnego upolitycznienia. Dlatego też Kurski jest jednym z kandydatów do PE ze strony partii Kaczyńskiego, wokół którego pojawia się najwięcej kontrowersji.

O głosy w tym okręgu będą rywalizować między innymi z posłanką Anną Marią Żukowską, przewodniczącą klubu Lewicy w obecnej kadencji Sejmu, która walczy o swój pierwszy mandat europosłanki.

W okręgu wyborczym obejmującym województwo łódzkie dojdzie do pojedynku Dariusza Jońskiego z KO, obecnie przewodniczącego sejmowej komisji śledczej do spraw wyborów kopertowych, z europosłem, a w przeszłości między innymi szefem MSZ Witoldem Waszczykowskim z PiS.

O głosy powalczą też między innymi z otwierającym listę Lewicy Markiem Belką, europosłem od 2019 roku, a w przeszłości między innymi premierem, ministrem finansów i prezesem Narodowego Banku Polskiego.

W tym okręgu, obejmującym województwo wielkopolskie, dojdzie do wyborczego starcia między innymi otwierającej listę KO byłej premier, marszałek Sejmu i minister zdrowia Ewy Kopacz z "jedynką" PiS-u, którą jest Wojciech Kolarski, obecnie prezydencki minister.

Listy Trzeciej Drogi otwiera tu obecny minister rozwoju Krzysztof Hetman, a Lewicy - wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Joanna Scheuring-Wielgus.

W tym okręgu, obejmującym województwo lubelskie, zmierzą się między innymi "jedynka KO", posłanka Marta Wcisło z do niedawna posłem, wieloletnim szefem MSWiA i ministrem koordynatorem służb specjalnych Mariuszem Kamińskim, który jest "jedynką" PiS-u. Kandydatura Kamińskiego jest jedną z najszerzej komentowanych w związku z tym, że polityk ten, wspólnie ze swoim wieloletnim zastępcą Maciejem Wąsikiem zostali prawomocnie skazani przez sąd za przekroczenie uprawnień w związku z tzw. "aferą gruntową" i na mocy tej decyzji przestali być posłami. Oni sami utrzymują, że dalej są posłami, a pozbawienie ich mandatów posłów było bezprawne i miało charakter polityczny.

Ciekawie zapowiada się starcie na Podkarpaciu. "Jedynką" Koalicji Obywatelskiej jest tutaj wieloletnia europosłanka Elżbieta Łukacijewska, a listę PiS-u otwiera Daniel Obajtek, były prezes PKN Orlen, nad którym w ostatnim czasie pojawiło się wiele ciemnych chmur związanych ze śledztwami, jakie w sprawie spółki toczą się w prokuraturze. Prokurator krajowy Dariusz Korneluk przekazał, że w sprawie Orlenu prowadzone są "trzy główne postępowania". Wskazał na fuzję Orlenu z Lotosem, zaniżone ceny paliw jesienią 2023 roku i przekazanie ponad 1,5 miliarda złotych bez nadzoru spółce Orlen Trading Switzerland (OTS).

Do ciekawych starć dojdzie w okręgu obejmującym województwo małopolskie i świętokrzyskie.

"Jedynką" Koalicji Obywatelskiej jest tu Bartłomiej Sienkiewicz, do niedawna minister kultury i dziedzictwa narodowego, a w przeszłości między innymi szef MSW. Zmierzy się on z otwierającą listy PiS-u byłą premier Beatą Szydło.

"Jedynką" Trzeciej Drogi będzie tu europoseł PSL, w 2015 roku kandydat tej partii na prezydenta Adam Jarubas. Natomiast listę Lewicy otwiera w tym okręgu wiceszef MSZ Andrzej Szejna.

Na Śląsku listę KO otwiera minister aktywów państwowych, w przeszłości także przewodniczący Platformy Obywatelskiej Borys Budka.

Na czele listy PiS-u znalazła się natomiast doświadczona europarlmentarzystka Jadwiga Wiśniewska. "Jedynką" Trzeciej Drogi będzie poseł Michał Gramatyka, a Lewicy - poseł Maciej Konieczny.

Do Parlamentu Europejskiego z tego okręgu wystartuje też Janusz Korwin-Mikke, polityk obecny na polskiej scenie politycznej od ponad 30 lat, założyciel i wieloletni lider kilku partii, ostatnio poseł Konfederacji, chociaż w wyborach w 2023 roku nie udało mu się uzyskać reelekcji. Korwin-Mikke był już europosłem w latach 2014-2018. Korwin-Mikke będzie liderem listy komitetu Bezpartyjni Samorządowcy-Normalna Polska w Normalnej Europie. - Startuję z tego miejsca, bo walczę o polskie paliwa, a także, aby polskie dzieci uczyły się w normalnej szkole - powiedział polityk.

Lista PiS-u w okręgu nr 12, obejmującym województwa dolnośląskie i opolskie, otwiera eurodeputowana Anna Zalewska, na drugim miejscu jest europosłanka Beata Kempa, a na kolejnych miejscach między innymi były szef KPRM Michał Dworczyk oraz były minister sportu Kamil Bortniczuk.

Listę Koalicji Obywatelskiej otwiera tu były minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, "jedynką" Trzeciej Drogi jest europosłanka Róża Thun, a Lewicy - poseł i wiceminister sprawiedliwości Krzysztof Śmiszek.

Listę Konfederacji otwiera tu Stanisław Tyszka, w przeszłości między innymi wicemarszałek Sejmu.

W okręgu nr 13, obejmującym województwa lubuskie i zachodniopomorskie, liderem listy PiS-u jest poseł do PE Joachim Brudziński, na drugim miejscu - eurodeputowana Elżbieta Rafalska.

Liderem listy Koalicji Obywatelskiej jest tutaj Bartosz Arłukowicz, w przeszłości między innymi minister zdrowia, Trzeciej Drogi - wicemarszałek Sejmu Michał Kamiński, a Lewicy - Włodzimierz Cimoszewicz, który w przeszłości piastował między innymi funkcję premiera, marszałka Sejmu i szefa MSZ.