Protesty w całej Polsce. Podsumowujemy poniedziałek

W zeszłym tygodniu Trybunał Przyłębskiej orzekł o niezgodności z konstytucją przepisu ustawy zezwalającego na dopuszczalność aborcji w przypadku dużego prawdopodobieństwa ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczanej choroby zagrażającej jego życiu. Poniedziałek był kolejnym już dniem protestów wywołanych tą decyzją.

Do protestów i blokad doszło w poniedziałek między innymi w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Białymstoku, Gdyni, Łodzi czy Kielcach. W wielu miejscach interweniowała policja.

Przeciwko decyzji Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej protestowano również w mniejszych miejscowościach - między innymi w Płocku, Siematyczach, Bolesławcu, Nowym Targu i Łomży. Blokady prowadzono w podwarszawskich miejscowościach – Markach, Nowym Dworze Mazowieckim, Konstancinie-Jeziornie czy Piasecznie.

Manifestowano także we Włodawie, Łukowie, Chełmie, Lubartowie, Kraśniku, Świdniku (w województwie lubelskim), w Zakopanem, (województwo małopolskie), w Strzelcach Opolskich (województwo opolskie), w Tarnobrzegu, Przemyślu, Krośnie, Ustrzykach Dolnych, Jaśle (województwo podkarpackie), w Mińsku Mazowieckim (województwo mazowieckie).

W poniedziałek w Monitorze Polskim ukazało się zarządzenie premiera Mateusza Morawieckiego, zgodnie z którym "w związku z rozprzestrzenianiem się epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 i wzrostem zachorowań na terenie kraju na COVID-19 żołnierze Żandarmerii Wojskowej udzielą od dnia 28 października 2020 r. do dnia odwołania stanu epidemii pomocy Policji w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego". Choć rzecznik rządu i Ministerstwo Obrony Narodowej zapewniają, że to standardowe działanie, a Żandarmeria już wcześniej kierowana była do pomocy np. przy kontrolowaniu przestrzegania kwarantanny, opublikowanie zarządzenia w czasie trwających w całym kraju protestów wzbudziło olbrzymie emocje.

Minister sprawiedliwości i prokurator generalny Zbigniew Ziobro poinformował na Twitterze, że "w związku z bezprecedensową eskalacją zachowań przestępczych wymierzonych w osoby wierzące, włącznie z zastraszaniem, niszczeniem i bezczeszczeniem miejsc kultu religijnego" polecił podległym prokuratorom "objęcie nadzorem prowadzonych w tych sprawach postępowań".

W "Kropce nad i" w TVN24 wiceminister obrony narodowej Marcin Ociepa (Porozumienie) oraz posłanka Lewicy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk odnieśli się do protestów po orzeczeniu TK.

Według Ociepy grupę protestujących można podzielić na trzy części. - Pierwsza to osoby, które protestują przeciwko takiej interpretacji konstytucji przez trybunał. Druga grupa to lewicowi ekstremiści, którzy dopuszczają się przemocy, profanacji kościołów i trzecia grupa to politycy, którzy próbują na tym zbijać kapitał polityczny – powiedział.

Posłanka Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zauważyła, że wśród posłów, którzy podpisali się pod wnioskiem do TK są także posłowie Porozumienia. - Więc to wy, politycy Zjednoczonej Prawicy, wyprowadziliście debatę na temat aborcji z parlamentu do upolitycznionego pseudotrybunału Julii Przyłębskiej - mówiła.

Wicemarszałek Sejmu i szef klubu PiS Ryszard Terlecki pytany był przez dziennikarzy na Wiejskiej, czy będą rozmowy w Zjednoczonej Prawicy w sprawie nowelizacji prawa po czwartkowym orzeczeniu Trybunału. - Nowelizacja, pewnie jakiś rodzaj rozporządzenia ministra czy uściślenia tej kwestii - powiedział. Dodał, że "prawo aborcyjne z pewnością trzeba zniuansować".

Ksiądz Alfred Wierzbicki, profesor nadzwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, teolog i etyk, wykładowca Wydziału Filozofii KUL stwierdził w "Kropce nad i", że nie Kościół jako cała instytucja powinien ponosić winę za społeczny gniew związany z orzeczeniem TK. Powiedział, że "używanie dużych kwantyfikatorów nigdy nie służy porozumieniu się". - Ale przede wszystkim jestem zaniepokojony o Polskę - podkreślił. - Właśnie z takich wydarzeń dochodzi do sytuacji katastrofalnych, radziłbym więcej spokoju - dodał.

Do sytuacji w Polsce odniósł się prymas Polski Wojciech Polak. W opublikowanym w sieci nagraniu poprosił o niepogłębianie podziałów i o wzajemną odpowiedzialność. - Przeżywamy trudny czas, czas rozszerzającej się pandemii, czas, w którym wielu choruje, wielu cierpi, w którym śmierć dotyka naszych rodzin i wspólnot – mówił. Zaapelował o szacunek do siebie nawzajem i do świątyń.

Kolegium Rektorskie Uniwersytetu Jagiellońskiego skierowało list do prezydenta Andrzeja Dudy, marszałek Sejmu Elżbiety Witek, marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego oraz premiera Mateusza Morawieckiego.

"Odpowiedzialni za blisko 50 tysięcy członków Wspólnoty Akademickiej Uniwersytetu Jagiellońskiego nie możemy nie zareagować na zdarzenia, które boleśnie dotknęły - niezależnie od poglądów politycznych i światopoglądowych nie tylko środowisko akademickie, ale Obywatelki i Obywateli naszego kraju" - czytamy w apelu kolegium.

Na stronie Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu został opublikowany list rektorki prof. Bogumiły Kaniewskiej – napisała w nim między innymi, że "w całym kraju trwają protesty wywołane wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, ograniczającym prawa kobiet i rujnującym społeczny kompromis w sprawie aborcji. Decyzja, która dotyczy ogromnej części społeczeństwa, została podjęta bez konsultacji społecznych, bez troski o konsekwencje, bez szacunku dla praw człowieka obowiązujących w demokratycznym państwie".

Małgorzata Buszko z Głogowa zrezygnowała z pracy, by móc opiekować się niepełnosprawnym synem. W TVN24 mówiła o tym, "jak wygląda pomoc kobietom, które całe życie poświęciły opiece nad swoim niepełnosprawnym dzieckiem".

- Mój syn zmarł w zeszłym roku, miał 34 lata. Był głęboko upośledzony umysłowo i niepełnosprawny ruchowo. Dla niego zrezygnowałam z pracy po to, żeby się zająć jego opieką. Prawda jest taka, że takie matki jak ja o wszystko muszą walczyć, to są kobiety walczące. I takie były całe moje 34 lata - powiedziała.

Brytyjskie, amerykańskie i francuskie media szeroko rozpisują się na temat sytuacji w Polsce. "The Observer" zakaz aborcji z powodu ciężkich wad płodu nazywa "drakońskim". BBC zauważa, że "aborcja to w Polsce kwestia, która głęboko dzieli". O protestach w Polsce rozpisuje się również agencja Associated Press, francuski "Le Monde" i francuski dziennik "Le Figaro".

Popularna artystka Miley Cyrus zamieściła na Instagramie, na koncie swojej fundacji Happy Hippie Foundation informację o sytuacji w Polsce. Miley Cyrus udostępniła również post fundacji w swoim stories na osobistym koncie na Instagramie. Konto fundacji obserwuje ponad 600 tysięcy użytkowników – na wpis o sytuacji w Polsce zareagowały ponad 43 tysiące osób. Konto osobiste artystki obserwuje 116 milionów użytkowników.