Europejski Zielony Ład - przeciwko czemu protestują rolnicy?

Aktualizacja:
Źródło:
Komisja Europejska, Reuters, tvn24.pl
Sawicki: rolnicy mają wiele powodów do tego, żeby się wkurzać
Sawicki: rolnicy mają wiele powodów do tego, żeby się wkurzaćTVN24
wideo 2/8
Sawicki: rolnicy mają wiele powodów do tego, żeby się wkurzaćTVN24

Zielony Ład to pakiet regulacji ogłoszony przez Komisję Europejską w 2019 roku. Jednak dopiero teraz, wraz z kwestią napływu ukraińskich produktów rolnych, wywołał ogromne protesty rolników. Na czym dokładnie polega Zielony Ład i czemu budzi taki sprzeciw?

W założeniach UE Zielony Ład ma pomóc przekształcić UE w nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarkę i finalnie doprowadzić do neutralności klimatycznej państw członkowskich do 2050 roku. Zakłada jednak wiele zobowiązań, również dla rolników. Obok napływu ukraińskich produktów stały się one powodem protestów rolniczych w Polsce. Przeciwko regulacjom protestują też rolnicy w wielu krajach Europy. Czym dokładnie jest Zielony Ład, co zakłada i czemu rolnicy przeciwko niemu protestują?

ZOBACZ TEŻ: Dlaczego rolnicy protestują? Trzy główne powody

Zielony Ład - co to jest

Europejski Zielony Ład to pakiet inicjatyw politycznych, który został zaprezentowany przez Komisję Europejską w grudniu 2019 roku. Przedstawiono go wówczas jako plan zbudowania zrównoważonej unijnej gospodarki i podkreślano, że nadchodząca transformacja w tym zakresie ma być sprawiedliwa.

Warto zauważyć, że Zielony Ład i wspólna polityka rolna (WPR) to dwa różne, choć powiązane ze sobą programy UE. WPR to zestaw przepisów przyjętych przez UE mających zapewnić jednolitą politykę w dziedzinie rolnictwa we wszystkich państwach członkowskich. Jednocześnie od zeszłego roku obowiązuje nowa WPR na lata 2023-2027, która ma pomóc w realizacji Zielonego Ładu. W jej ramach w zamian za dobrowolne realizowanie unijnych celów klimatycznych, rolnicy mogą otrzymywać dodatkowe dopłaty z WPR. Są to tzw. ekoschematy.

ZOBACZ TEŻ: UE ma być neutralna klimatycznie do 2050 roku. Wyjaśniamy czym jest pakiet Fit for 55

Na czym polega Zielony Ład i co jest jego celem

Zielony Ład ma być odpowiedzią na postępujące zmiany klimatu i degradację środowiska. Ma pomóc przekształcić UE w nowoczesną i konkurencyjną gospodarkę.

Głównym celem Zielonego Ładu jest transformacja ekologiczna w UE. Jednym z jego głównych założeń jest osiągnięcie w UE w 2050 roku zerowego poziomu emisji gazów cieplarnianych netto. Cel ten oznacza, że Europa ma się stać pierwszym neutralnym dla klimatu kontynentem na świecie. Przed osiągnięciem całkowitej neutralności, do 2030 roku, UE ma obniżyć emisje CO2 o 55 proc. względem 1990 roku, jak głosi przyjęty w ramach Zielonego Ładu pakiet Fit for 55.

Co obejmuje Zielony Ład?

Zielony Ład dotyczy wszystkich sektorów gospodarki. Przewidziano w nim inicjatywy dotyczące nie tylko rolnictwa, ale także środowiska i klimatu, transportu, energii, budownictwa, przemysłu, a nawet finansów. W każdym z tych obszarów zaproponowano nowe strategie (czyli wytyczne i regulacje), które razem wzięte mają się przyczynić do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Zielony Ład obejmuje wiele różnych strategii. Wśród nich znalazły się między innymi wspomniany już Fit for 55, ale także unijna strategia przemysłowa, leśna, plan dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, sprawiedliwa transformacja regionów zależnych od paliw kopalnych, dekarbonizacja sektora energetycznego, strategia wodorowa, strategia na rzecz bioróżnorodności czy strategia "od pola do stołu". To właśnie te dwie ostatnie strategie powodują największe obawy rolników, za sprawą istotnych zmian, które mają wprowadzić.

Na czym polega Zielony Ład w rolnictwie

Przewidziane w Zielonym Ładzie zmiany w zakresie rolnictwa dotyczą m.in. budowy zrównoważonego systemu rolnictwa. "Europejski system rolno-żywnościowy (...) już teraz jest światowym standardem w zakresie bezpieczeństwa żywności, bezpieczeństwa dostaw, wartości odżywczych i jakości. Obecnie musi również stać się światowym standardem w zakresie zrównoważonego rozwoju" - zapewnia na swojej stronie Komisja Europejska. "Przejście na zrównoważony system żywnościowy, przy jednoczesnym zapewnieniu przystępności cen i dostępności żywności, może przynieść korzyści środowiskowe, zdrowotne i społeczne, a także zapewnić sektorowi sprawiedliwsze zyski" - wskazuje.

Głównymi celami przewidzianymi w Zielonym Ładzie w zakresie rolnictwa ma być bezpieczeństwo żywnościowe, zmniejszenie wpływu systemu żywnościowego na środowisko, wzmocnienie jego odporności i większa konkurencyjność. Dlatego proponowane zmiany mają dotyczyć szeregu kwestii, od stosowania pestycydów, przez rolnictwo ekologiczne, po promocję produktów rolno-spożywczych.

ZOBACZ TEŻ: Komisarz Wojciechowski, rolnicy i rządy PiS. "Komu zawdzięczamy Zielony Ład"?

Jakie zmiany mają wejść w życie w rolnictwie przez Zielony Ład

Według zapowiedzi KE przez Zielony Ład żywność w Europie ma być zdrowsza, a jej produkcja mniej szkodliwa dla klimatu. Dlatego właśnie wspomnianą strategię "od pola do stołu" uznano za jeden z najważniejszych filarów Zielonego Ładu. Według zapowiedzi, jej celem ma być zapewnienie zdrowszej i zrównoważonej żywności w UE.

Strategia "od pola do stołu" przewiduje m.in. zapewnienie wystarczającej ilości niedrogiej i zdrowej żywności, propagowanie zdrowego odżywiania, ograniczanie marnowania żywności czy poprawę dobrostanu zwierząt. Zakłada także zwiększenie gruntów pod rolnictwo ekologiczne - do 2030 roku na produkcję ekologiczną ma być przeznaczone 25 proc. gruntów rolnych w UE.

Na rolnictwo wpływ będzie mieć też strategia na rzecz bioróżnorodności, zbieżna w niektórych punktach ze strategią "od pola do stołu". Przewiduje ona m.in. rozszerzenie obszarów chronionych - objęcie ochroną co najmniej 30 proc. unijnych terenów lądowych i morskich.

Dlaczego rolnicy protestują przeciwko Zielonemu Ładowi?

Protestujący rolnicy uważają, że założenia przewidziane w Zielonym Ładzie są zbyt ambitne i będą stanowić dla nich zbyt duże obciążenie. Ich sprzeciw budzi m.in. przewidziane w strategii "od pola do stołu" ograniczenie stosowania pestycydów w krajach Unii o 50 proc. do 2030 roku, ograniczenie stosowania nawozów o co najmniej 20 proc. i ograniczenie sprzedaży środków przeciwdrobnoustrojowych o 50 proc. W związku z protestami rolników szefowa KE Ursula von der Leyen zapowiedziała już jednak wycofanie się z pomysłu ograniczania stosowania środków ochrony roślin o połowę.

Podobnie jest w przypadku innego z założeń Zielonego Ładu - kwestii ugorowania. Od 2023 roku, aby otrzymać podstawowe płatności bezpośrednie w ramach WPR, rolnicy muszą spełnić szereg wymogów w zakresie ochrony środowiska (tzw. GAEC, normy dobrej kultury rolnej). Wśród nich jest m.in. konieczność wyłączenia z użytku części gruntów (4 proc. ziemi), przeznaczając je na obszary nieprodukcyjne, by zapewnić glebie możliwość regeneracji (dotyczy to gospodarstw powyżej 10 hektarów). Rolnicy uważają jednak, że taki wymóg ograniczyłby produkcję żywności i zmniejszył dochody gospodarstw. W związku z protestami, 13 lutego KE ogłosiła decyzję o tymczasowym wycofaniu się z tej normy w 2024 roku tłumacząc to trudną sytuacją rolników, przy jednoczesnym zachowaniu płatności bezpośrednich.

Oprócz tego obawy rolników budzą ogólne cele dotyczące redukcji CO2. 6 lutego KE ogłosiła zalecenie, by do 2040 roku redukcja gazów cieplarnianych w UE wyniosła 90 proc., by zgodnie z założeniem Zielonego Ładu dekadę później osiągnąć całkowitą neutralność. Dokładnego celu dla samego sektora rolnictwa jednak nie wyznaczono. W komunikacie prasowym Komisja podała, że sektor rolnictwa "może odegrać rolę w transformacji" i stwierdzono, że dialog z przemysłem spożywczym "ma kluczowe znaczenie dla powodzenia w tej dziedzinie". Według agencji Reutera we wcześniejszej wersji projektu zapisano, że rolnictwo powinno ograniczyć swoje emisje inne niż CO2 (np. metan) o 30 proc. do 2040 roku względem poziomu z 2015 roku, jednak ostatecznie, po fali protestów, zapis ten usunięto z dokumentu.

ZOBACZ TEŻ: Donald Tusk rozmawiał z rolnikami. "Nie ściemniałem. Wiem, co jest w moim zasięgu, co jest możliwe"

Autorka/Autor:pb//am

Źródło: Komisja Europejska, Reuters, tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Fotokostic/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

"Na pływalni Polonez OSiR Targówek przy ulicy Łabiszyńskiej 20 na Targówku korzystający z basenu dorośli i dzieci zatruli się chlorem. Poszkodowane są już 23 osoby" - poinformowała Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego "Meditrans" w Warszawie. Ewakuowano 60 osób. Są wstępne wyniki badania próbek powietrza i wody.

21 osób z basenu trafiło do szpitali. Strażacy pobrali próbki wody 

21 osób z basenu trafiło do szpitali. Strażacy pobrali próbki wody 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Niemal jednogłośnie Sejm odwołał dwie członkinie Państwowej Komisji do spraw pedofilii. Domagała się tego przewodnicząca komisji. Zarzuty przedstawiono na wyjątkowym, bo utajnionym posiedzeniu Sejmu. Dotyczą mobbingu i niegospodarności. Posłowie uznali je za poważne.

Dwie członkinie komisji ds. pedofilii odwołane. "Były tam informacje, które były po prostu przerażające"

Dwie członkinie komisji ds. pedofilii odwołane. "Były tam informacje, które były po prostu przerażające"

Źródło:
Fakty TVN

Ross Davidson, były wokalista zespołu Spandau Ballet, został uznany w czwartek przez sąd w Wielkiej Brytanii winnym gwałtu i napaści na tle seksualnym. Były piosenkarz, który był frontmanem zespołu w latach 2017-2019 pod pseudonimem Ross Wild, nie wyraził żadnych emocji, gdy odczytano wyrok - pisze "Guardian".

Tłumaczył, że to była "zabawa w sen". Znany muzyk uznany winnym gwałtu i napaści seksualnej

Tłumaczył, że to była "zabawa w sen". Znany muzyk uznany winnym gwałtu i napaści seksualnej

Źródło:
"The Guardian"

Martwe małże wypełniły chorwacką zatokę Mali Ston. W niektórych hodowlach zginęło prawie 90 procent mięczaków. Pomór zwierząt ma być powiązany z rekordowo wysoką temperaturą wód Adriatyku.

Zginęło 90 procent małży. "Bezprecedensowa katastrofa" w Chorwacji

Zginęło 90 procent małży. "Bezprecedensowa katastrofa" w Chorwacji

Źródło:
PAP

W wiosce olimpijskiej są tysiące sportowców z całego świata. Wszystkich trzeba przenocować, nakarmić i zapewnić im dobre warunki do wypoczynku i treningu. Uwagę zwracają łóżka. Są tekturowe.

Tak wyglądają pokoje w wiosce olimpijskiej. Łóżka z tektury

Tak wyglądają pokoje w wiosce olimpijskiej. Łóżka z tektury

Źródło:
Fakty TVN

Sejm zlecił w piątek NIK przeprowadzenie kontroli w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. - To jest rzecz, która została użyta po raz drugi w ciągu 30 lat działalności parlamentu - komentował w "#BezKitu" Mirosław Suchoń (Polska 2050). Krzysztof Kwiatkowski (KO) ocenił, że prezes NIK Marian Banaś w tej kwestii "ma ułatwione zadanie". Minister nauki i szkolnictwa wyższego Dariusz Wieczorek (Lewica) mówił o dostępności akademików i przyszłości Collegium Humanum.

"To jest rzecz, która została użyta po raz drugi w ciągu 30 lat działalności parlamentu"

"To jest rzecz, która została użyta po raz drugi w ciągu 30 lat działalności parlamentu"

Źródło:
TVN24, PAP

Podczas dyskusji w Sejmie dotyczącej projektu uchwały w sprawie zlecenia NIK przeprowadzenia kontroli działalności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji wicemarszałkini wyłączyła posłowi PiS Markowi Suskiemu mikrofon. - Dziwię się, że poseł z takim doświadczeniem i opanowaniem tak bardzo nie panuje nad swoimi emocjami i obraża nas tu wszystkich - powiedziała Dorota Niedziela.

Suski z wyłączonym mikrofonem, bo "nie panował nad emocjami". Posłowie krzyczeli "hańba"

Suski z wyłączonym mikrofonem, bo "nie panował nad emocjami". Posłowie krzyczeli "hańba"

Źródło:
TVN24/PAP

- Jeśli nie przekonamy naszych kolegów z PSL do tego, żeby choćby wstrzymali się od głosowania albo nie wzięli w nim udziału, to wyniki będą się powtarzać - oceniła wiceministra edukacji Joanna Mucha (Polska 2050-Trzecia Droga). Odniosła się do projektu nowelizacji Kodeksu karnego dotyczącego dekryminalizacji aborcji, który ponownie znalazł się w Sejmie. Poseł KO Marcin Bosacki powiedział, że jest "nieco bardziej optymistyczny".

"Mam nadzieję, że znajdzie się w PSL większa grupa, która zagłosuje z nami, a nie z opozycją"

"Mam nadzieję, że znajdzie się w PSL większa grupa, która zagłosuje z nami, a nie z opozycją"

Źródło:
TVN24

Do silnego wstrząsu doszło na włoskich Polach Flegrejskich. Wstrząsy o magnitudzie 4,0 były odczuwalne w sąsiednim Neapolu. Chociaż nie doszło do poważnych uszkodzeń, aktywność sejsmiczna w tych okolicach budzi niepokój mieszkańców.

Wstrząsy w rejonie najgroźniejszego superwulkanu Europy

Wstrząsy w rejonie najgroźniejszego superwulkanu Europy

Źródło:
PAP, ANSA, tvnmeteo.pl

W piątek wieczorem doszło do wypadku, w którym zginął 55-letni pracownik kopalni wapienia w Rogaszynie (Łódzkie). Mężczyzna został przysypany urobkiem wapienia. Po częściowym odkopaniu poszkodowanego lekarz pogotowia stwierdził jego zgon.

Nie żyje mężczyzna przysypany urobkiem mielonego wapienia

Nie żyje mężczyzna przysypany urobkiem mielonego wapienia

Źródło:
PAP

Rekordowa fala ulewnych deszczy nawiedziła północno-wschodnie regiony Japonii, powodując powodzie i osuwiska ziemi. Japońskie władze poinformowały o co najmniej dwóch ofiarach śmiertelnych.

Woda porwała radiowóz. Nie żyje policjant

Woda porwała radiowóz. Nie żyje policjant

Źródło:
PAP, Reuters, The Japan Times, Kyodo News

Do poważnego wypadku doszło pod Pułtuskiem. Z wraków wydobywał się dym. W jednym z aut siedziała kobieta, w drugim kilkuletnia dziewczynka. Obie były ranne i potrzebowały pomocy. Uczynili to policjanci, przejeżdżający obok.

Wraki aut dymiły. "W jednym, w foteliku siedziała ranna, płacząca kilkuletnia dziewczynka"

Wraki aut dymiły. "W jednym, w foteliku siedziała ranna, płacząca kilkuletnia dziewczynka"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

BBC opisuje przypadek indyjskiego robotnika ze stanu Madhya Pradesh. Jego ostatnie znalezisko - niemal 20-karatowy diament o wartości szacowanej w przeliczeniu na niemal 400 tysięcy złotych - pozwoli nie tylko spłacić długi, ale zapewni też lepszy los całej dużej rodzinie mężczyzny. 

Wykopał diament wart prawie 400 tysięcy złotych. "Zobaczyłem coś, co przypominało kawałek szkła"

Wykopał diament wart prawie 400 tysięcy złotych. "Zobaczyłem coś, co przypominało kawałek szkła"

Źródło:
BBC

Sejm uchwalił nowelizację ustawy w sprawie "renty wdowiej". W głosowaniu przyjęto rządowe poprawki.  

"Renta wdowia" z rządowymi poprawkami

"Renta wdowia" z rządowymi poprawkami

Źródło:
PAP

Sejm poparł poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim. Teraz będzie czekała na podpis prezydenta Andrzeja Dudy.

Ustawa o prawie autorskim. Jest decyzja posłów

Ustawa o prawie autorskim. Jest decyzja posłów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rada Wydawców Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z nadzieją przyjęła poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim wzmacniające pozycję wydawców w negocjacjach z big techami - czytamy w oświadczeniu rady na portalu X. W piątek Sejm zadecydował, że projekt ustawy z poprawkami trafi na biurko prezydenta.

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

Źródło:
tvn24.pl

Sejm poparł poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim, która jest wdrożeniem przepisów unijnej dyrektywy, regulującej kwestie wynagrodzenia za wykorzystywanie utworów. Zgodnie z przyjętymi poprawkami to prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej będzie mediatorem w sporach między wydawcami a big techami. Wcześniej wydawcy i redakcje apelowały, by wyższa izba zmieniła uchwalone w Sejmie niekorzystne przepisy tak, by łatwiej było negocjować z platformami cyfrowymi.

Nowelizacja prawa autorskiego. O co w niej chodzi

Nowelizacja prawa autorskiego. O co w niej chodzi

Źródło:
tvn24.pl

Brytyjskie media rozpisują się o niewielkiej wyspie Drake'a, która właśnie trafiła na sprzedaż. Znajdująca się niedaleko Plymouth wysepka ma bogatą historię, ale największe emocje budzi fakt, że ma być nawiedzona.

Nawiedzona wyspa trafiła na sprzedaż. "Widziałem już wystarczająco dużo"

Nawiedzona wyspa trafiła na sprzedaż. "Widziałem już wystarczająco dużo"

Źródło:
Sky News, ENEX, The Independent, Plymouth Live

Sejm przyjął w piątek ustawę w sprawie użycia broni przez polskie służby. Dopuszcza między innymi użycie wojska do samodzielnych działań w czasie pokoju na terytorium kraju. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Sejm przyjął ustawę w sprawie użycia broni przez polskie służby

Sejm przyjął ustawę w sprawie użycia broni przez polskie służby

Źródło:
tvn24.pl, TVN24, PAP

Policjanci z Kalisza (woj. wielkopolskie) zatrzymali 61-letniego mężczyznę, który miał namalować na ścieżce wzdłuż rzeki obraźliwe napisy i symbole. Kaliszanin usłyszał zarzut nawoływania do popełnienia zbrodni zabójstwa premiera Donalda Tuska i ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. Podejrzany nie przyznał się do zarzucanych mu czynów.

Miał nawoływać do zabójstwa Donalda Tuska i Adama Bodnara. Został zatrzymany

Miał nawoływać do zabójstwa Donalda Tuska i Adama Bodnara. Został zatrzymany

Źródło:
PAP

"To takie ohydne", "to absolutnie nie pomaga zdławić tej historii" - to reakcje internautów na informację, że amerykańska agencja Associated Press usunęła ze swojej strony tekst na temat J.D. Vance'a. Był to fact-check dementujący pewną plotkę o kandydacie na republikańskiego wiceprezydenta. Skąd się wzięła? Wyjaśniamy.

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Przed nami dynamiczny pogodowo weekend. Miejscami termometry pokażą nawet 32 stopnie, ale nad krajem będzie wędrował front przynoszący opady i burze. Kolejne dni przyniosą spokojniejszą, ale miejscami chłodniejszą aurę.

W weekend nadciągnie żar. A co czeka nas później?

W weekend nadciągnie żar. A co czeka nas później?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Osoby wypłacające pieniądze na poczcie, nawet stosunkowo niewielkie sumy, rzekomo muszą wypełniać deklaracje do urzędu skarbowego i określić przeznaczenie pieniędzy - piszą internauci w mediach społecznościowych. To nieprawda, nie ma takiego obowiązku.

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Źródło:
Konkret24
Ujawniamy braki w sprawozdaniu finansowym PiS. Hermeliński: to dowód dla PKW

Ujawniamy braki w sprawozdaniu finansowym PiS. Hermeliński: to dowód dla PKW

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Przy użyciu sztucznej inteligencji z wykorzystaniem kompilacji archiwalnych, pokolorowanych zdjęć powstał film o Warszawie. Ma pokazywać, jak wyglądało miasto przed drugą wojną i w trakcie okupacji. Eksperyment wzbudził ogromne zainteresowanie w sieci. Jednak eksperci alarmują, że produkcja może wprowadzać w błąd. Materiał Ewy Wagner z magazynu "Polska i Świat" w TVN24.

Film o dawnej Warszawie stworzony przez sztuczną inteligencję. Eksperci: to groźne

Film o dawnej Warszawie stworzony przez sztuczną inteligencję. Eksperci: to groźne

Źródło:
TVN24

"W tym tygodniu w Niemczech zakazana została litera C" - wpis z takim komunikatem niesie się w polskiej sieci. I wprowadza w błąd. Bo wcale nie chodzi o literę. Wyjaśniamy.

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

Źródło:
Konkret24