Sztuczna inteligencja z Polski wykryje raka piersi. Oszacuje też, czy nowotwór pojawi się przyszłości

Zespół onkologów, naukowców, inżynierów biomedycznych i programistów z Krakowa opracował nowatorską broń w walce z rakiem piersi. Ich system Ailis co prawda nie leczy, ale między innymi dzięki użyciu sztucznej inteligencji pozwala w bardzo wczesnym stadium wykryć zmiany nowotworowe, a nawet ocenić, na ile prawdopodobne jest ich pojawienie się w przyszłości. A to pozwala na skuteczne leczenie.

Czytaj też: Stworzyli komórki cyborgi. Mogą być skuteczne w walce z nowotworami

Procedura Ailis opiera się na czterominutowym bezdotykowym i bezbolesnym badaniu piersi, wykonywanym specjalnym urządzeniem o nazwie Ailis. Dokonuje ono około 250 pomiarów - obrazów funkcjonowania tkanek.

Następnie system, którego urządzenie jest tylko elementem, przy użyciu sztucznej inteligencji przeprowadza analizę danych, trwającą około 10 minut. Po jej zakończeniu kobiety od razu otrzymują informacje o stanie zdrowia swoich piersi.

Czytaj też: W 2016 roku "zrobiliśmy krok do tyłu", pandemia dołożyła swoje. "W ciągu 20 lat liczba nowotworów piersi podwoiła się"

Dotąd badacze przeprowadzili badania przedkliniczne, w których wzięło udział około 200 pań. Zastosowana metoda badawcza wykazała się w tej fazie 94-procentową czułością. - Oznacza to, że jest ona bardzo skuteczna w wykrywaniu anomalii, jakie zachodzą w tkankach, gdy zaczyna rozwijać się nowotwór - poinformował Michał Matuszewski, pomysłodawca i współtwórca systemu. - Przed nami badania kliniczne i certyfikacja, ale technologicznie jesteśmy gotowi do wdrożenia - dodaje.

Prace nad stworzeniem Ailis rozpoczęły się siedem lat temu. Światowa premiera zaplanowana jest na 2024 rok i ma odbyć się w Dubaju.

Jak wyjaśniają twórcy metody, innowacją jest to, że system nie stosuje dawek promieniowania - jak mammografia - i nie bada struktury tkanek - jak USG i mammografia - lecz wykorzystuje autorską i nowatorską metodę obrazowania funkcji tkanek, w tym rejestrowania przepływu krwi i metabolizmu.

Czytaj też: Lekarze zachęcają do profilaktyki antynowotworowej. Na cytologię w ramach NFZ zgłasza się co trzecia kobieta

- Zastosowana metoda wykorzystuje także najbardziej dynamicznie rozwijające się techniki sztucznej inteligencji oparte na głębokiej sieci neuronowej Deep Neural Networks, które stosujemy już w badaniach eksperymentów wysokiej energii prowadzonych w ośrodku CERN w Genewie od wielu lat - zaznaczył prof. Mariusz Witek, specjalista od sztucznej inteligencji w Ailis.

Elementem systemu jest aplikacja, która nie tylko monitoruje, ale także zbiera cyfrową historię badań pacjentki, stając się w pewien sposób opiekunem jej zdrowia.

- Nasz system ma własny algorytm gęstości piersi, który koreluje z gęstością piersi kobiet i pozwala spersonalizować diagnostykę dla każdej z nich. Przy kolejnych badaniach porównuje obrazy i wyniki z wcześniejszych wizyt i obecnej, wyciąga wnioski i przekazuje odpowiednie zalecenia, które ułatwiają dalsze decyzje diagnostyczne - wyjaśnił członek zespołu badawczego dr n. med. Kamil Drucis.

Czytaj też: Rak piersi. Przyczyny choroby, objawy, leczenie i profilaktyka. Najważniejsze zasady

Stworzenie systemu Ailis wsparła Unia Europejska, która przyznała na ten cel 6,5 mln zł dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju. Twórcy systemu zapewniają, że jest on odpowiedzią na potrzeby i wyzwania służby zdrowia na całym świecie takie, jak: rosnąca liczba nowotworów, starzejące się społeczeństwo, coraz niższa dostępność radiologów i kadry medycznej, konieczność cyfryzacji służby zdrowia, personalizacji badań i ich automatyzacji.

Według informacji Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia rak piersi jest najczęstszym nowotworem kobiet. Każdego roku nową diagnozę słyszy ponad 20 tysięcy Polek. Statystyki mówią, że nawet co ósma kobieta w ciągu swojego życia zachoruje na raka piersi.

Rak piersi stanowi około 23 procent wszystkich zachorowań wśród nowotworów w Polsce i jest przyczyną około 14 procent zgonów. Szczególnie groźny jest dla osób po 50. roku życia, kiedy ryzyko zachorowania znacząco wzrasta.

Z kolei według danych Światowej Organizacji Zdrowia w 2020 roku wykryto na świecie 2,3 miliona przypadków tego nowotworu i stał się najczęściej występującym nowotworem złośliwym, wyprzedzając w tym niechlubnym zestawieniu raka płuc.