Naukowcy już wcześniej wskazywali, że rak trzustki występuje częściej u osób, które nie dbają właściwie o higienę jamy ustnej. Jest to związane z transportem bakterii i grzybów za pomocą śliny do trzustki, która bierze udział w procesie trawienia. Jednak dopiero teraz udało im się ustalić, jakie bakterie i grzyby mogą zwiększać ryzyko zachorowania na ten nowotwór.
Drożdże Candida w guzach trzustki
W ramach badania, którego wyniki zostały opublikowane w JAMA Oncology, naukowcy poddali analizie skład genetyczny mikroorganizmów pobranych ze śliny 122 000 zdrowych mężczyzn i kobiet. W badaniu wykorzystano dane z dwóch trwających projektów, które badają różne parametry, aby lepiej zrozumieć, jak dieta, styl życia, historia medyczna i inne czynniki wpływają na rozwój raka. Dane pochodziły z American Cancer Society Cancer Prevention Study II oraz Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial.
Po zapisaniu się do badania uczestnicy płukali usta płynem do płukania, dostarczając próbki śliny, które zachowały liczebność i gatunki mikroorganizmów do analizy. Po zbadaniu DNA mikrobiomu jamy ustnej, naukowcy przez dziewięć lat obserwowali uczestników badania. W tym okresie u 445 osób rozpoznano raka trzustki. Następnie porównali skład mikrobiomu jamy ustnej tych osób z mikrobiomem 445 zdrowych uczestników spośród pierwotnej grupy 122 000 osób.
Wyniki badania prowadzonego przez NYU Langone Health i Perlmutter Cancer Center, wskazały na 24 gatunki bakterii i grzybów, które zwiększały lub zmniejszały ryzyko raka trzustki. Kolejne trzy gatunki bakterii powiązane z rakiem trzustki są już znane jako czynniki przyczyniające się do choroby przyzębia, czyli poważnej infekcji dziąseł. Dzięki temu naukowcy wyodrębnili 27 gatunków bakterii i grzybów, które w różnym stopniu wpływały na ryzyko pojawienia się nowotworu, a ich wspólna obecność zwiększała to ryzyko ponad trzykrotnie.
Dr Yixuan Meng, główny autor badania podkreślił, że wyniki analizy dostarczyły nowych informacji na temat związku pomiędzy mikrobiomem (społeczność bakterii i grzybów) jamy ustnej a rakiem trzustki. Według niego jest to pierwsze badanie, które wykazało, że grzyby jamy ustnej (głównie z rodzaju drożdży Candida), które naturalnie występują na skórze i w całym ciele, mogą przyczyniać się do powstawania tego nowotworu. Naukowcy znaleźli drożdże Candida, pobrane z ust, w próbkach z guzów trzustki.
"Mycie i nitkowanie zębów może pomóc"
Na podstawie profilu mikrobiomu jamy ustnej naukowcy po raz pierwszy stworzyli narzędzie, którym może oszacować ryzyko raka u pacjenta. Dr Jiyoung Ahn, współautor badania, zauważył, że profilowanie bakterii i grzybów w jamie ustnej może pomóc onkologom wskazać osoby najbardziej potrzebujące badania przesiewowego na raka trzustki, jednego z najgroźniejszych nowotworów złośliwych.
- Mycie i nitkowanie zębów może nie tylko pomóc w uniknięciu paradontozy, ale może też chronić przed rakiem - dodał prof. Richard Hayes, jeden z autorów badania.
Zespół badawczy planuje dalej badać, czy obecność wirusów jamy ustnej może przyczyniać się do raka oraz jak mikrobiom jamy ustnej wpływa na szanse przeżycia pacjentów.
Badanie było finansowane przez The National Institutes of Health. W zeszłym roku ten sam zespół naukowców odkrył powiązanie pomiędzy niektórymi bakteriami jamy ustnej a zwiększonym ryzykiem rozwoju raka płaskonabłonkowego głowy i szyi z grupy nowotworów powstających w jamie ustnej i gardle.
Rak trzustki zajmuje w Polsce 9. miejsce pod względem częstości zachorowań na nowotwory złośliwe u mężczyzn i 10. pozycję u kobiet. Co roku odnotowuje się blisko 3500 nowych zachorowań. Pierwsze objawy raka trzustki są niespecyficzne, co utrudnia wczesne postawienie diagnozy.
Autorka/Autor: Anna Bielecka
Źródło: Jama Oncology
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock