Wody termalne - czym są i gdzie ich szukać w Polsce?

Źródło:
Państwowy Instytut Geologiczny
Maciej Gąbka z UAM o właściwościach wody termalnej
Maciej Gąbka z UAM o właściwościach wody termalnej
wideo 2/6
Maciej Gąbka z UAM o właściwościach wody termalnej

Wody termalne mają zastosowanie między innymi w rekreacji. To właśnie z ich dobrodziejstw korzystać można w popularnych termach. Odpowiadamy na pytanie - czym są wody termalne?

● Energia geotermalna to jedno z odnawialnych źródeł energii. ● W uzdrowiskach wykorzystuje się zdrowotne właściwości wód leczniczych. ● W Polsce znajduje się wiele ośrodków z wodami termalnymi.

Odnawialne źródła energii

Odnawialne źródła energii (w skrócie OZE) to źródła energii, których zasoby odnawiają się w krótkim czasie. Elektrownie, w których pozyskiwana jest taka energia, nie zanieczyszczają środowiska.

Jakie są odnawialne źródła energii? - energia wiatru, - hydroenergia, - energia promieniowania słonecznego, - energia biomasy i biogazu, - energia geotermalna, - energia środowiska, - energia fal, pływów i prądów morskich.

Co to są wody termalne? 

Inaczej nazywa się je wodami geotermalnymi. Są to wody podziemne, które na wypływie mają temperaturę co najmniej 20 stopni Celsjusza. Energia tych wydobytych na powierzchnię wód termalnych to energia geotermiczna, którą zalicza się do odnawialnych źródeł energii. 

Geotermia

Kiedy Ziemia stygnie, wypromieniowuje ciepło. Ono natomiast przez konwekcję i kondukcję przenika w kierunku powierzchni, a po drodze ogrzewa skały i między innymi wodę. Aby wydobyć wody termalne, tworzy się odwierty do takiej głębokości, na jakiej znajdują się wody. 

Geotermia płytka Wykorzystywane są wody gruntowe, znajdujące się na głębokości do kilkuset metrów. Energię odbierają pompy ciepła, które najczęściej stosowane są w pojedynczych domach.

Geotermia klasyczna Woda znajduje się na głębokości najczęściej do 3000 metrów. Są to właśnie wody termalne, które wykorzystywane są do rekreacji czy ciepłowni geotermalnych. Wody termalne znajdują się pod powierzchnią niemal 80 procent Polski. Ich wykorzystywanie nie jest jednak proste ze względu na warunki wydobycia i koszty.

Geotermia wzbudzana W tym przypadku odwierty sięgają głębokości nawet 6000 metrów. Energia cieplna wnętrza Ziemi pozyskiwana jest z suchych skał, które są gorące i nie zawierają wody.

Geotermia płytka, klasyczna, wzbudzanaPaństwowy Instytut Geologiczny

Wody termalne

Wody termalne wykorzystywane są w rekreacji i odnowie biologicznej. Kąpiele w wodach termalnych wpływają bowiem relaksująco, poprawiają samopoczucie i działają kojąco na układ mięśniowy, nerwowy i stawowy. 

Co to są termy? Są to baseny termalne, które wykorzystują wody termalne. Niektóre z nich towarzyszą geotermalnym zakładom ciepłowniczym. Jednak są i takie, które wykorzystują wody termalne tylko do celów rekreacyjnych. Termy znaleźć można między innymi w miejscowościach: Uniejów, Lądek-Zdrój, Cieplice, Zakopane, Chochołów, Białka Tatrzańska, Bukowina Tatrzańska, Mszczonów czy Szaflary.

Zmineralizowane wody termalne mogą mieć też działanie lecznicze lub profilaktyczne, ponieważ mają skład chemiczny zbliżony do wód leczniczych. O tym, czy wody termalne są lecznicze, decyduje obecność składników swoistych w stężeniach farmakologicznie czynnych (są one określone prawnie). Termalne wody lecznicze znaleźć można między innymi w Ciechocinku, Konstancinie-Jeziornej, Lądku-Zdroju, Ustroniu czy Rabce-Zdroju.

Wody termalne Shutterstock

Wody lecznicze

Wody lecznicze to wody podziemne, które nie są zanieczyszczone pod względem chemicznym i mikrobiologicznym. Cechują się też naturalną zmiennością cech fizycznych i chemicznych, o zawartości: - rozpuszczalnych składników mineralnych stałych (nie mniej niż 1000 mg/dm3); - lub jonu żelazawego (nie mniej niż 10 mg/dm3); - lub jonu fluorkowego (nie mniej niż 2 mg/dm3); - lub jonu jodkowego (nie mniej niż 1 mg/dm3); - lub siarki dwuwartościowej (nie mniej niż 1 mg/dm3); - lub kwasu metakrzemowego (nie mniej niż 70 mg/dm3); - lub radonu (nie mniej niż 74 Bq/dm3); - lub niezwiązanego dwutlenku węgla (nie mniej niż 250 mg/dm3).

Taka woda musi też mieć właściwości lecznicze, które stwierdzono na podstawie długotrwałych obserwacji i badań klinicznych.

Wody lecznicze można podzielić na typy ze względu na warunki geologiczne i hydrogeologiczne.

Wody wodorowęglanowe

Najpopularniejszymi wodami tego typu są wody kwasowęglowe. Stosowane są przy kąpielach leczniczych, kuracjach pitnych, ale również jako wody stołowe. Działanie lecznicze w przypadku tych wód zawdzięcza się obecności naturalnego dwutlenku węgla.

Wody wodorowęglanowe stosuje się między innymi przy: otyłości, wadach serca, chorobie wibracyjnej, stanie po zawale, zapaleniu serca, zmianach zwyrodnieniowych serca czy przewlekłych chorobach serca, chorobach naczyń obwodowych, chorobach układu żylnego, zaburzeniach krążenia tętniczego, chorobach zwyrodnieniowych stawów. Przeciwwskazaniami są zaburzenia termoregulacji i niewydolność krążeniowo-oddechowa. 

Wody siarczanowe

W składzie posiadają związki siarki. To właśnie te wody dzięki siarkowodorowi mają charakterystyczny zapach zgniłych jaj. Nie powinno się wdychać siarkowodoru.

Wody siarczanowe stosuje się między innymi przy: chorobach zwyrodnieniowych kręgosłupa i stawów, chorobach chrząstek stawowych, trądziku, łuszczycy, chorobach ginekologicznych, zaburzeniach metabolicznych. Nie powinny ich stosować osoby z nadwrażliwością na związki siarki i z niskim ciśnieniem.

Kąpiele siarczkowe oferowane są przez różne uzdrowiska. Są to między innymi Horyniec, Wapienne, Solec-Zdrój, Ciechocinek czy Swoszowice.

Wody chlorkowe

Woda chlorkowa ma w swoim składzie dominujący jon chlorkowy. Jest ona zaliczana do wód słonych i solanek. Najpopularniejsza jest woda chlorkowo-sodowa. W jej składzie znaleźć można również jony potasu, bromu, magnezu, jodu i wapnia.

Wody chlorkowe stosuje się między innymi przy: chorobach zwyrodnieniowych stawu i kręgosłupa, stanach po zakrzepach, nerwicy, przewlekłych chorobach dróg oddechowych, zespole klimakterycznym, alergiach skórnych, łuszczycy, świerzbiączce, przewlekłych chorobach dróg oddechowych. Przeciwwskazaniami są między innymi niewydolność krążenia, nadczynność tarczycy, niewydolność jajników czy wady zastawkowe serca.

ZOBACZ TEŻ >> Atrakcje turystyczne w Polsce – ciekawe miejsca na urlop i na weekend Co zabrać w góry? Kompletna lista rzeczy na wycieczkę

Autorka/Autor:aw//mro

Źródło:  Państwowy Instytut Geologiczny

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Kolejne dni przyniosą nam szereg pogodowych zagrożeń. W czwartek nad Polskę nasunie się strefa frontów atmosferycznych, niosąca ze sobą ogromne ilości wilgoci. W części kraju wystąpią burze i intensywne, ulewne opady deszczu.

Nadciągają kolejne burze i ulewy. Wystąpi ryzyko podtopień

Nadciągają kolejne burze i ulewy. Wystąpi ryzyko podtopień

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne i prognozę zagrożeń na kolejne dni. Największe zagrożenie stanowić będą burze - lokalnie mogą obowiązywać alarmy najwyższego stopnia. Sprawdź, gdzie będzie niebezpiecznie.

IMGW ostrzega. W prognozach najwyższy stopień alarmów

IMGW ostrzega. W prognozach najwyższy stopień alarmów

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Ulewy spowodowały zejście osuwiska w środkowym Ekwadorze. Jak podały lokalne media, ruchome masy ziemi uszkodziły kilkanaście domów, a 50 osób zostało ewakuowanych. Osuwisko spowodowało także konieczność zamknięcia biegnącej w pobliżu autostrady E30.

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Domy pękły na pół, w jezdni otworzyły się głębokie szczeliny

Źródło:
Ecuavisa, laprensa.com.ec

Dwa duże pożary szaleją w środkowym Izraelu. Ogień zniszczył domy w niektórych miejscowościach, konieczne były ewakuacje. Wiatr kieruje płomienie w kierunku Jerozolimy. Jak podały lokalne media, w walce z żywiołem rannych zostało trzech strażaków.

Dwa pożary zmierzają w stronę Jerozolimy. Ewakuacje, nieprzejezdne drogi

Dwa pożary zmierzają w stronę Jerozolimy. Ewakuacje, nieprzejezdne drogi

Źródło:
Reuters, The Jerusalem Post

Pogoda na jutro, czyli na czwartek 24.04. Noc zapowiada się jeszcze spokojnie, z dość niewielkimi opadami deszczu oraz lokalnymi mgłami i zamgleniami. Taką pogodę przyniesie również czwartkowy poranek, jednak w drugiej części dnia nad południową Polską spodziewane są burze z ulewnymi opadami deszczu.

Pogoda na jutro - czwartek 24.04. Parasole przydadzą się w nocy i w dzień

Pogoda na jutro - czwartek 24.04. Parasole przydadzą się w nocy i w dzień

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na majówkę 2025. Czy ciepła w wielu miejscach Wielkanoc oznacza, że zbliżający się wielkimi krokami długi, majowy weekend będzie sprzyjał grillowaniu i spędzaniu czasu na świeżym powietrzu? Nasza synoptyk Arleta Unton-Pyziołek sprawdziła najnowsze wyliczenia amerykańskich i europejskich modeli meteorologicznych.

Pogoda na majówkę. Te prognozy "stawiają Polskę w nieciekawej sytuacji"

Pogoda na majówkę. Te prognozy "stawiają Polskę w nieciekawej sytuacji"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trzęsienie ziemi zakłóciło program na żywo w jednej z tureckich stacji telewizyjnych. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 zatrzęsły całym studiem nagraniowym. Jak podał prowadzący, aktywność sejsmiczna była wyczuwalna już wcześniej.

Zamieszanie w programie na żywo. Nagranie

Zamieszanie w programie na żywo. Nagranie

Źródło:
Reuters, Ekol TV, tvnmeteo.pl

Po środowym trzęsieniu o magnitudzie 6,2 Stambuł nawiedziła seria wstrząsów wtórnych. Chociaż pierwsza ocena skutków wykazała, że nie doszło do poważnych uszkodzeń, trzęsienia wywołały panikę wśród mieszkańców miasta. Około 150 osób doznało obrażeń podczas wyskakiwania z trzęsących się budynków.

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Trzęsienie ziemi w Turcji. Ludzie wyskakiwali w panice

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, EMSC, PAP, BBC, TGRT

Pożar wybuchł we wtorek na terenie amerykańskiego stanu New Jersey. Z powodu rozprzestrzeniającego się ognia ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto też odcinek jednej z najruchliwszych autostrad.

Ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto ruchliwą autostradę

Ewakuowano ponad trzy tysiące osób, zamknięto ruchliwą autostradę

Źródło:
PAP, Reuters, CNN

We wtorek doszło do erupcji najwyższego wulkanu w Europie. Tryskająca z krateru lawa rozświetliła nocne niebo. Etna znów niepokoi mieszkańców Sycylii.

Nocny pokaz potęgi natury. Etna znów przypomina o sobie

Nocny pokaz potęgi natury. Etna znów przypomina o sobie

Źródło:
Reuters, lasicilia.it, ilmeteo.it

Chiny rozważają budowę elektrowni jądrowej na Księżycu. Miałaby ona zasilać Międzynarodową Stację Badawczą na Księżycu (ILRS), projekt powstający pod egidą chińskiej i rosyjskiej agencji kosmicznej.

Chiny z Rosją chcą zbudować elektrownię jądrową na Księżycu

Chiny z Rosją chcą zbudować elektrownię jądrową na Księżycu

Źródło:
Reuters, PAP

Fala upałów nawiedziła Pakistan. We wtorek w największym mieście tego kraju - Karaczi - temperatura sięgnęła 41 stopni Celsjusza. Władze ostrzegają przed spiekotą, która może zagrażać zdrowiu i życiu.

"Jest piekielnie gorąco". Ponad 40 stopni na termometrach

"Jest piekielnie gorąco". Ponad 40 stopni na termometrach

Źródło:
Reuters, thenews.com.pk, arynews.tv

Oksytocyna, zwana "hormonem miłości", może odgrywać kluczową rolę w wyciszaniu konfliktów u przedstawicieli rodziny lemurowatych - donoszą naukowcy z amerykańskiej uczelni Duke University. Pod wpływem tego hormonu władcze i agresywne samice łagodnieją.

"Hormon miłości" łagodzi u nich agresję

"Hormon miłości" łagodzi u nich agresję

Źródło:
phys.org, PAP

Sonda Lucy przesłała na Ziemię zdjęcia asteroidy 52246 Donaldjohanson. Naukowców zaskoczyły jej wymiary - obiekt był tak długi, że sonda miała problem z uwiecznieniem go w całości. To ostatni przystanek w drodze do ostatecznego celu misji.

Bliskie spotkanie z "kosmicznym kręglem". Lucy nadaje na Ziemię

Bliskie spotkanie z "kosmicznym kręglem". Lucy nadaje na Ziemię

Źródło:
NASA, AP, tvnmeteo.pl

Ulewy nawiedziły w poniedziałek Nowy Orlean. W kilka godzin niektóre dzielnice i obszary podmiejskie znalazły się pod wodą, konieczne było zamknięcie części ulic. W ponad 4000 gospodarstw domowych wystąpiły przerwy w dostawie prądu.

"Nie widać, gdzie kończy się droga, a zaczyna kanał"

"Nie widać, gdzie kończy się droga, a zaczyna kanał"

Źródło:
NOLA, NWS New Orleans

Rekin zaatakował pływaka u wybrzeży Izraela. Jak podały lokalne media, zwierzę wciągnęło mężczyznę do wody, a ślad po nim zaginął. Szczątki odnaleziono dopiero po 24 godzinach. W historii kraju odnotowano zaledwie cztery przypadki ataków rekinów na ludzi.

Wyjątkowo rzadki atak rekina na Morzu Śródziemnym

Wyjątkowo rzadki atak rekina na Morzu Śródziemnym

Źródło:
BBC, The Jerusalem Post, tvnmeteo.pl

Rozpoczyna się kolejny piękny, wiosenny dzień, a przyroda tętni życiem. Niestety, ty już wiesz, że ból zatok, łzawiące oczy i alergiczny katar mogą zepsuć Ci ten czas. Sięgnij po OtriAllergy Control, pierwszy spray z flutykazonem dostępny bez recepty, produkowany przez markę Otrivin - ekspertów w walce z katarem. Dzięki niemu poczujesz ulgę na długie godziny i znów będziesz cieszyć się życiem bez przeszkód. Dowiedz się, w jaki sposób może pomóc Ci w opanowaniu objawów alergii!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Źródło:
Materiał promocyjny

Władze i studenci amerykańskiej uczelni University of Richmond w Wirginii zmagają się ze skutkami ogromnej awarii prądu, po tym jak wąż dostał się do głównej elektrowni i spowodował tam zwarcie. W efekcie zasilanie straciło kilkanaście budynków, a na kampusie odwołano zajęcia.

Na początku myśleli, że to żart. Wąż spowodował awarię na uniwersytecie

Na początku myśleli, że to żart. Wąż spowodował awarię na uniwersytecie

Źródło:
The Collegianur, WTVR

Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe nagrania z miejscowości Piaski w województwie mazowieckim. Nasz czytelnik zaobserwował tam zjawisko zwane wirem pyłowym.

Wir pyłowy na Mazowszu. "Wielkie zdziwienie"

Wir pyłowy na Mazowszu. "Wielkie zdziwienie"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Dorośli również mogą zapadać na alergie. Jak wyjaśniają lekarze, mechanizmy obronne układu odpornościowego mogą aktywować się w każdym wieku. U niektórych osób rozwinięcie się alergii może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia.

Alergie mogą pojawiać się też u dorosłych. Na wiele sposobów

Alergie mogą pojawiać się też u dorosłych. Na wiele sposobów

Źródło:
CBS News, Penn Medicine News

Mieszkańcy części zachodnich regionów Francji zmagają się ze skutkami powodzi. Po wylaniu rzek ewakuowano kilkaset osób, w wielu domach nie ma prądu.

Wylały rzeki. Ewakuacje, ponad tysiąc domów bez prądu

Wylały rzeki. Ewakuacje, ponad tysiąc domów bez prądu

Źródło:
francebleu.br, francetvinfo.fr

Ciepło w święta i jeszcze chwilę po nich to ostatni etap kwietniowego lata. Co później czeka nas w pogodzie? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: możliwy powrót przymrozków

Pogoda na 16 dni: możliwy powrót przymrozków

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nawet kwietniowe słońce może być niebezpieczne. Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV bez odpowiedniej ochrony może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych - od poparzeń i alergii słonecznej po nowotwory. Jak powinniśmy dbać o bezpieczeństwo skóry?

Uważajmy. Nawet w kwietniu opalanie może być groźne

Uważajmy. Nawet w kwietniu opalanie może być groźne

Źródło:
PAP

Osy dachowe sieją spustoszenie w australijskim stanie Wiktoria. Przez owady zamknięto kawiarnie, a dzieci boją się wyjść z domów. Według ekspertów, wzrost populacji tego gatunku związany jest z cieplejszą niż zwykle jesienią.

Zamknięte kawiarnie. Mieszkańcy zmagają się z inwazją os

Zamknięte kawiarnie. Mieszkańcy zmagają się z inwazją os

Źródło:
ABC News

14-letnia dziewczynka został zabiła przez lwicę. Do zdarzenia doszło na ranczu graniczącym z południowymi krańcami Parku Narodowego Nairobi w Kenii. Do innego tragicznego wypadku doszło w rezerwacie położonym na północ od stolicy tego kraju. Słoń stratował tam 54-letniego mężczyznę.

Lew i słoń zabiły w weekend dwie osoby. Jedna ofiara to nastolatka

Lew i słoń zabiły w weekend dwie osoby. Jedna ofiara to nastolatka

Źródło:
CNN, PAP

Burzowy front, który w weekend nawiedził część Oklahomy i Teksasu, przyniósł ze sobą niszczycielskie tornada, ulewne deszcze i gradobicie. Na skutek żywiołu zginęły trzy osoby.

Niszczycielska seria tornad, ulewy. Nie żyją trzy osoby

Niszczycielska seria tornad, ulewy. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
PAP, CNN

Koniec kwietnia i początek maja to czas, kiedy w lasach na Podkarpaciu, głównie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim, można spotkać żmije zygzakowate. To okres, kiedy gady te mają okres godowy - przypominają leśnicy.

Atakują odruchowo, uważajmy na nie, będąc w podkarpackich lasach

Atakują odruchowo, uważajmy na nie, będąc w podkarpackich lasach

Źródło:
PAP

Chińscy naukowcy przeanalizowali genom różnych odmian roślin, by określić ich wspólnego przodka. Kwiat, od którego wywodzą się dzisiejsze róże, wyglądał zupełnie inaczej niż rośliny dostępne w kwiaciarniach.

Naukowcy odkryli, jak wyglądał przodek róż

Naukowcy odkryli, jak wyglądał przodek róż

Źródło:
Science X Network