Marek Suski wszedł na posiedzenie komisji, Dariusz Joński zareagował. "Jeszcze pana nie wezwaliśmy"

We wtorek odbyło się posiedzenie sejmowej komisji śledczej do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań podjętych w celu przygotowania i przeprowadzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r. w formie głosowania korespondencyjnego.

Członkowie komisji wysłuchali między innymi zeznań Piotra Ciompy, byłego członka Rady Nadzorczej Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych oraz byłego wiceprezesa zarządu ds. finansowych PWPW.

W pewnym momencie na komisji pojawił się poseł PiS Marek Suski. Przewodniczący komisji Dariusz Joński z KO zwrócił się do niego słowami: - A pan tutaj jako kto się pojawił?

- Jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej - odparł Suski. Przewodniczący zareagował na to, mówiąc: - Jeszcze pana nie wezwaliśmy na komisję, jeszcze pana nie wezwaliśmy.

Na nagraniu słychać, że Suski odpowiedział, ale jego słowa nie są wyraźnie słyszalne. - Ma pan prawo, tylko proszę nie zakłócać prac komisji - mówił następnie Joński. Po krótkiej przepychance słownej powrócono do czynności na komisji, a głos zabrał jej członek Michał Wójcik (PiS).

Wójcik zadał świadkowi pytanie, jednak nie uzyskał odpowiedzi. Ciompa ocenił, że "pierwszy raz dochodzi do głosu formalnie" po odrzuceniu jego wniosku o swobodną wypowiedź. Przed pojawieniem się Suskiego świadek złożył wniosek o swobodną wypowiedź. Został on jednak oddalony przez przewodniczącego, ale wobec tej decyzji Ciompa się odwołał. Nad tym odwołaniem głosowała następnie cała komisja, która odrzuciła je. W związku z tym członkowie przeszli do ponownego zadawania pytań.

Przesłuchiwany powiedział, że "chce się powołać na artykuł 171, paragraf 1 Kpk (Kodeksu postępowania karnego), gdyż ustawa o komisji śledczej w sprawach nieuregulowanych w ustawie odsyła nas do KPK". Ciompa przekonywał, że zgodnie z tym przepisem osobie przesłuchiwanej należy umożliwić swobodne wypowiedzenie się w granicach określonych celem danej czynności, a dopiero po tym zadaje się pytania.

Joński podkreślił, że kwestia ta jest jednak uregulowana w ustawie o komisji śledczej. - Więc bardzo proszę przejść teraz do odpowiedzi na pytania - zaapelował. Ciompa jednak uznał, że "ponieważ odmówiono mu swobodnej wypowiedzi, w związku z tym nie znajdujemy się w tej chwili w fazie zadawania pytań".

Poproszony o komentarz jeden z ekspertów komisji przyznał, że ustawa o sejmowej komisji śledczej "zawiera autonomiczne regulacje, jeżeli chodzi o kwestie swobodnej wypowiedzi świadka", dlatego powoływanie się na Kpk "jest bezpodstawne".

- Czy już pan zrozumiał? - zapytał Joński. - Zrozumiałem i nie podzielam tej argumentacji - odparł wezwany.

Joński powtórzył tymczasem prośbę o odpowiedź na zadane przez Wójcika pytanie. - Nie odpowiem, ponieważ nie jesteśmy w fazie zadawania pytań, skoro bezprawnie odebrano mi swobodę wypowiedzi - upierał się Ciompa, który wcześniej tego dnia przed głosowaniem nad wnioskiem o swobodną wypowiedź odpowiadał już na wiele pytań posłów.

Pomimo ostrzeżeń ze strony przewodniczącego, że taka postawa może wiązać się z uchwałą o ukaraniu świadka i wnioskiem do sądu w tej sprawie, Ciompa podtrzymywał, że nie będzie odpowiadał. Zarządzono krótką przerwę.

Gdy posłowie wrócili na salę po przerwie, były członek Rady Nadzorczej PWPW nie zmienił jednak zdania i nadal odmawiał odpowiedzi na pytania.

W związku z tym Joński zwrócił się do niego: - Ponieważ pan ma dużą wiedzę, dzisiaj pytaliśmy pana i tę wiedzę pan tutaj przedstawiał, odpowiadał pan na pytania, ja mam takie pytanie: czy ktoś pana zastraszył, żeby pan nie odpowiadał na pytania tutaj przed komisją? Czy dostał pan jakiegoś SMS-a? Czy ktoś pana szantażuje, żeby pan przed komisją nie opowiadał?

- Nie wiem, co ja mam odpowiedzieć - mówił Ciompa. - Przez dwie godziny odpowiadałem wyczerpująco. Jestem dalej gotowy tak odpowiadać - oznajmił, ale zastrzegł, że w pewnym momencie, kiedy chciał zabrać głos, nie miał szansy na swobodną wypowiedź.

Joński przekazał później, że składa wniosek w sprawie ukarania Ciompy. "Jako członek komisji śledczej (...) wobec uchylania się przez pana Piotra Ciompę od złożenia zeznań przed komisją śledczą w dniu 19 marca 2024 r. wnoszę o podjęcie przez komisję uchwały w przedmiocie wystąpienia do Sądu Okręgowego w Warszawie, wydział karny o zastosowanie wobec pana Piotra Ciompy kary porządkowej w postaci kary pieniężnej w kwocie 3 tys. złotych za bezpodstawne uchylanie się przez niego w dniu 19 marca 2024 roku od złożenia zeznań przed komisją śledczą" - głosi treść wniosku odczytanego przez szefa komisji śledczej.

Już po posiedzeniu Joński komentował w rozmowie z TVN24 sytuację, do której na nim doszło. Zwrócił uwagę na zbieżność czasową przybycia posła Suskiego i odmowy odpowiadania na pytania przez świadka.

- Na salę komisji podczas przesłuchania świadka wszedł znienacka poseł Suski, który zaczął wykrzykiwać w kierunku posłów komisji i świadka. I świadek po pewnym czasie przestał w ogóle odpowiadać na pytania. Nie miał prawa, ale przestał odpowiadać na pytania - mówił Joński.

- Po pierwsze, zakończyliśmy przesłuchanie wnioskiem i uchwałą o ukaranie świadka, ponieważ przestał odpowiadać na pytania. Po drugie, przeanalizujemy cały zapis i stenogram, czy pan Suski nie przyszedł wywierać wpływu na świadka, żeby ten przestał właśnie zeznawać. To wszystko zostanie przeanalizowane. Rozważamy również złożenie wniosku do prokuratury - kontynuował.

Na uwagę, że Ciompa argumentował odmowę odpowiedzi brakiem możliwości złożenia swobodnej wypowiedzi, Joński podkreślał, że "ustawa o komisji śledczej daje możliwość swobodnej wypowiedzi, ale daje też komisji możliwość, żeby takiej swobodnej wypowiedzi nie było". - To wprost wynika z ustawy i wszyscy świadkowie, którzy przychodzą, o tym wiedzą - dodał.

Jak mówił, specjalnie zarządził przerwę, by świadek zapoznał się z ustawą o komisji śledczej, żeby "był świadomy tego, że będzie na niego nałożona kara i że może być złożony wniosek do prokuratury, bo uchyla się od odpowiedzi na pytania". - Świadek po przerwie mimo to nie odpowiadał na pytania. Mam absolutne wrażenie, że został zastraszony. Sprawdzimy teraz, przez kogo - powiedział Joński.