Po wyborach parlamentarnych w Polsce przyjdzie czas na wybory samorządowe oraz wybory do Parlamentu Europejskiego. Oba głosowania odbędą się już wiosną 2024 roku. Polaków czeka zatem maraton wyborczy.
W niedzielę odbyły się wybory parlamentarne. Wyniki late poll pracowni Ipsos wskazują, że Prawo i Sprawiedliwość może liczyć na 198 mandatów, Koalicja Obywatelska na 161, Trzecia Droga na 57, Lewica na 30, a Konfederacja 14. Wkrótce na Polaków czekają kolejne wyborcze emocje. Już wiosną 2024 roku odbędą się bowiem kolejne dwa ważne głosowania - wybory samorządowe i wybory do Parlamentu Europejskiego. Kiedy dokładnie?
Kiedy wybory samorządowe 2024 - możliwa data
W wyborach samorządowych Polacy wybiorą członków organów jednostek samorządu terytorialnego - rad gmin, rad powiatów, sejmików województw oraz prezydentów, burmistrzów miast i wójtów, a także członków rad dzielnic m.st. Warszawy. Poprzednie wybory samorządowe w Polsce odbyły się 21 października 2018 roku. W związku z tym, że kadencja samorządów trwa obecnie pięć lat (została wydłużona w 2018 roku), to termin kolejnych wyborów, zgodnie z kalendarzem wyborczym, przypadał na jesień 2023 roku. W związku z tym, że w tym samym terminie wypadały wybory parlamentarne, rządząca większość w 2022 roku zdecydowała o wydłużeniu kadencji samorządów do 30 kwietnia 2024 roku. Oznacza to, że kolejne wybory samorządowe odbędą się wiosną przyszłego roku. Kiedy dokładnie?
Zgodnie z kodeksem wyborczym, termin wyborów samorządowych wyznacza Prezes Rady Ministrów. Art. 371 ust. 1 kodeksu mówi o tym, że "wybory do rad zarządza się nie wcześniej niż na 4 miesiące i nie później niż na 3 miesiące przed upływem kadencji rad. Datę wyborów wyznacza się na dzień wolny od pracy przypadający nie wcześniej niż na 30 dni i nie później niż na 7 dni przed upływem kadencji rad". Oznacza to, że wybory powinny się odbyć po 31 marca 2024 roku i nie później niż 23 kwietnia. Jak tłumaczył w rozmowie z tvn24.pl prof. dr hab. Marek Zubik, kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, możliwe terminy to 7 kwietnia, 14 kwietnia i 21 kwietnia. Teoretycznie możliwym byłby także 31 marca, gdy przypada Wielkanoc i 1 kwietnia, gdyż wtedy przypada Poniedziałek Wielkanocny, czyli dzień ustawowo wolny od pracy. Zarządzenia terminu wyborów należy się spodziewać najpóźniej na przełomie roku.
ZOBACZ TEŻ: Wybory 2023. Czy referendum było ważne?
Kiedy wybory do Parlamentu Europejskiego - możliwa data
Wybory do PE odbywają się co pięć lat. Obywatele krajów UE głosują w nich na swoich przedstawicieli w sposób bezpośredni. Na mocy traktatów Europarlament liczy maksymalnie 751 posłów. Liczba mandatów przysługujących danemu krajowi odzwierciedla liczbę ludności poszczególnych państw członkowskich. Obowiązuje również zasada degresywnej proporcjonalności, która oznacza, że każdy poseł i posłanka do PE z większego kraju reprezentuje więcej osób niż poseł czy posłanka z mniejszego kraju. Po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE 31 stycznia 2020 roku i zwolnieniu 73 miejsc przez brytyjskich europosłów, 27 miejsc zostało przydzielonych innym krajom UE, a pozostałe 46 miejsc stanowi rezerwę na wypadek rozszerzenia Unii. Liczba europosłów wynosi dziś więc 705. Minimalna liczba europosłów z danego kraju to 6, a maksymalna to 96. Polska ma obecnie 52 przedstawicieli w PE. Są oni podzieleni według poglądów politycznych na frakcje. W wyborach głosujemy na partie krajowe, ale większość wybranych europosłów przystępuje do ponadnarodowych grup politycznych powiązanych z danymi partiami krajowymi.
Poprzednie wybory do PE odbyły się w dniach 23-26 maja 2019 roku (w Polsce 26 maja). Zgodnie z decyzją zatwierdzoną w maju przez ambasadorów państw członkowskich przy UE, po raz kolejny europosłów wybierzemy w dniach 6-9 czerwca 2024 roku (w Polsce w niedzielę 9 czerwca, gdyż zgodnie z kodeksem wyborczym muszą się odbyć w dzień ustawowo wolny od pracy). Wybory w Polsce zarządza prezydent nie później niż na 90 dni przed dniem wyborów.
Źródło: tvn24.pl, europarl.europa.eu, elections.europa.eu