Komorowski: Odbudowanie konserwatywnego skrzydła dałoby PO głosy. Z nadzieją patrzę na ruch Hołowni

27 stycznia w Dzienniku Ustaw opublikowany został wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 roku zaostrzający przepisy aborcyjne. Kilka godzin wcześniej ukazało się jego uzasadnienie. TK orzekł, że niezgodny z ustawą zasadniczą jest przepis ustawy z 1993 roku - jako kompromis aborcyjny - zezwalający na usunięcie ciąży w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Publikacja wyroku po raz kolejny wyprowadziła na ulice polskich miast tysiące ludzi, którzy sprzeciwiają się zaostrzaniu prawa aborcyjnego.

Do tej sprawy odniósł się w "Kropce nad i" w TVN24 były prezydent Bronisław Komorowski. Mówił o tym, jakie konsekwencje - zarówno społeczne, jak i polityczne - może mieć wyrok TK.

- Byłem, jestem i pozostanę zwolennikiem utrzymania rozwiązania kompromisowego, które funkcjonowało od 1993, bo ono było akceptowalne w bardzo szerokim spektrum społecznym – zaznaczył, nawiązując do ustawy regulującej prawo aborcyjne.

Mówił również o politycznym aspekcie rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego. Jego zdaniem decyzja w tej sprawie była inspirowana politycznie przez wicepremiera i prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. - Myślę, że Jarosław Kaczyński zrobił to trochę nieświadomy tego, że uruchamia lawinę protestów, bo myślał, że w epidemii COVID-u te protesty będą minimalne. Trochę się przeliczył – wskazał.

W ocenie byłego prezydenta Trybunał Konstytucyjny "wykonał brudną robotę".

Opozycja i wielu konstytucjonalistów twierdzi, że skład TK pod przewodnictwem Julii Przyłębskiej został obsadzony nieprawidłowo, zasiadali w nim między innymi tak zwani sędziowie dublerzy.

Były prezydent mówił także o tym, czy jego zdaniem istnieje jakaś możliwość, aby dojść do ogólnospołecznego kompromisu w sprawie prawa aborcyjnego. Jak wskazywał, "trzeba szukać takiego rozwiązania, które byłoby w stanie dać poczucie bezpieczeństwa kobietom o bardzo różnych poglądach".

Stwierdził, że "być może najlepszym rozwiązaniem jest referendum" w tej sprawie. - Jeśli się mądrze sformułuje pytania referendalne (...), to społeczeństwo według mnie wypowie się w sposób rozsądny - powiedział. Komorowski ocenił, że "każdy rozsądny i odpowiedzialny za Polskę człowiek, a szczególnie polityk, powinien wiedzieć, że ten kraj nie jest jednolity światopoglądowo, dlatego potrzebny jest kompromis polityczny". - Tylko problem polega na tym, czy politycy kierują się światopoglądowo potrzebami spluralizowanego społeczeństwa czy też wskazówkami biskupów – dodał.

- Chcę poddać pod uwagę jedną myśl ludziom prawicowo wrażliwym. Czy nie biorą pod uwagę tego, że ogromna ilość kobiet w Polsce będzie się po prostu bała zajść w ciążę, z której już nie ma odwrotu, nawet jeżeli się okaże, że płód jest uszkodzony bardziej czy mniej. Wiele kobiet będzie rezygnowało z ciąży, z dzieci, aby uniknąć strachu, bo nie każda się zdecyduje i nie każda będzie mogła wyjechać za granicę – kontynuował gość TVN24.

Komorowski mówił też, że "serce ma przy Platformie Obywatelskiej". Przyznał jednak, że z pewnym niepokojem patrzy na PO, która nie zdobywa się na odważną próbę odbudowania konserwatywnego skrzydła partii. - Tylko takie skrzydło może odzyskać część wyborców od obozu obecnej władzy - ocenił były prezydent. Jak dodał, z tego powodu z nadzieją patrzy na ruch Polska 2050 Szymona Hołowni. - On jest umiarkowanie konserwatywny, przynajmniej głosi takie poglądy - zauważył były prezydent. Zwrócił uwagę na sondaże, według których Hołownia przejmuje zwolenników zarówno PiS, jaki i PO. Pytany, czy były premier Donald Tusk może być "spinaczem" obecnej opozycji, Komorowski podkreślił, że jako autorytet, Tusk może odegrać taką rolę. - Ale, czy może być liderem opozycji? (...) Sądzę, że łatwiej będzie o jakieś zbiorowe przywództwo opozycji demokratycznej - ocenił. Jego zdaniem, opozycja powinna pokazać zdolność do współdziałania, bo - zauważył - takie działania nagradzają wyborcy. Komorowski, odnosząc się do kwestii aborcji, przyznał, że namawia Platformę Obywatelską, by broniła kompromisu aborcyjnego z 1993 roku. Zaznaczył, że sam jest zwolennikiem tego kompromisu. - Społeczeństwo polskie jest bardzo zróżnicowane, to nie są sami katolicy, to nie są sami liberałowie; być może najlepszym rozwiązaniem jest referendum - podkreślił.

Odnosząc się do zachowania policji wobec niektórych protestujących, były prezydent stwierdził, że demokracja w Polsce "zwija się, roluje się coraz bardziej".

- Odwołam się do swojego doświadczenia. Pamiętam doskonale czas, bo przerabiałem to na własnej skórze, kiedy Milicja Obywatelska czasami nas aresztowała i wywoziła do aresztu, a czasami wywoziła do lasu, żeby nas postraszyć albo wywoziła nas do odległego komisariatu, żeby nie było jak po nocy wrócić z powrotem do domu, stosowała różne brutalne formy rewizji, także rewizji osobistej. Tyle tylko, że to był system komunistyczny – mówił Komorowski.

- Dzisiaj stosowanie tego rodzaju metod przez policję budzi nie tylko mój sprzeciw i najwyższy niepokój. Bo dla mnie jest to sygnał, że policjanci - przynajmniej niektórzy, mam nadzieję, że nieliczni - oprócz chęci załatwienia problemu, bo im coś każe przełożony, chyba zaczynają stosować różnego rodzaju formy przymusu przypisane policji, jako formę pozasądowej kary – stwierdził były preydent.

Ocenił, że "to jest testowanie praw, które ma policja". - Według mnie to jest świadome stosowanie represji pozasądowych wobec osób niewygodnych dla władzy – wskazywał.

Były prezydent odniósł się także do sytuacji w Rosji, gdzie we wtorek moskiewski sąd skazał opozycjonistę Aleksieja Nawalnego na 2 lata i 8 miesięcy kolonii karnej.

Jak mówił, Nawalny wykazał się "ogromną odwagą i ogromną determinacją w dochodzeniu do praw nie tylko swoich, ale swojego narodu". Jego zdaniem, opozycyjna działalność Nawalnego to "akt rzucenia rękawicy Putinowi". 

Dodał jednocześnie, że z niepokojem patrzy "na eskalacje mechanizmów niszczenia tego odważnego człowieka, walczącego o demokrację i o wolność całego społeczeństwa rosyjskiego". Zwracał uwagę, że represjom podlega także "ogromna ilość ludzi", która protestowała na ulicach Rosji w obronie Nawalnego. 

- On obnaża ten system bezprawia, stworzony przez Putnia, w którym prawo zostało zaprzęgnięte na rzecz władzy, a nie społeczeństwa – wskazywał Komorowski.  Mówił także, że działania ze strony władz państwowych wobec Nawalnego "powinny być traktowane jako przestroga dla wszystkich, którzy kochają demokrację i wolność". Ocenił, że "Nawalny jest ważnym elementem obalania systemu postkomunistycznego w Rosji".