Koło Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców Polskich przyznało swoje nagrody filmom wprowadzonym na ekrany polskich kin w 2022 roku. Złotymi Taśmami uhonorowano "Film balkonowy" Pawła Łozińskiego ex aequo z "IO" w reżyserii Jerzego Skolimowskiego. Wśród filmów zagranicznych zwyciężyli "Fabelmanowie" Stevena Spielberga.
Rok 2022 był wyjątkowo dobry dla polskiego kina, i widać to nawet w werdykcie Koła Piśmiennictwa Filmowego działającego przy SFP, które Złote Taśmy przyznało ex aequo dwóm tytułom. Obok "IO" i "Filmu balkonowego" w kategorii film polski wyróżniono również obraz Anny Jadowskiej "Kobieta na dachu" z wielką kreacją Doroty Pomykały.
Wśród filmów zagranicznych obecnych w 2022 roku na polskich ekranach wyróżniono natomiast obok zwycięskich "Fabelmanów" Stevena Spielberga dwa obrazy: "C'mon C'mon" Mike'a Millsa oraz "Vortex" Gaspara Noégo.
Uroczyste wręczenie Złotych Taśm SFP zaplanowane jest na 13 lutego 2023 roku.
Kino, które prowokuje do refleksji
Nagradzane regularnie od lat Złotymi Taśmami przez Koło Piśmiennictwa filmy prezentowane na polskich ekranach to produkcje dalekie od komercyjnych obrazów z czołówek box office'ów. Nagrody otrzymują filmy o niezaprzeczalnych walorach artystycznych, honorowane na festiwalach, ale także doceniane przez widzów.
Przypomnijmy więc, że "IO" Jerzego Skolimowskiego to nasz tegoroczny kandydat do Oscara w kategorii Film Międzynarodowy, o którym wielokrotnie pisaliśmy szeroko. Obraz obsypany mnóstwem nagród - najpierw na festiwalu w Cannes, a potem w sezonie przedooscarowym za Oceanem, ma spore szanse na nominację do Oscara.
Z kolei dokumentalny "Film balkonowy" Pawła Łozińskiego, także doceniony w kraju i za granicą, m.in. na festiwalu Millennium Docs Against Gravity, w szwajcarskim Locarno oraz w Brazylii na międzynarodowy festiwalu It's All True, zafundował nam radykalny powrót do początków kina, do czasów, kiedy to człowiek przychodził do kamery. Obraz prezentowany był w sumie na ponad 40 festiwalach na całym świecie.
"Film balkonowy" to również dowód na to, że można w sztuce, stosując minimum środków, uzyskać maksimum treści. Łoziński, stojąc z kamerą przez ponad dwa lata na własnym balkonie (podczas 165 dni zdjęciowych) i filmując przechodzących ludzi, "stworzył miejsce dialogu, świecki konfesjonał, przy którym każdy może się zatrzymać i opowiedzieć o sobie innym ludziom". Pytając swoich rozmówców o rzeczy najważniejsze: jak żyją, czego oczekują od przyszłości i kim naprawdę są, Łoziński wydobywa z nich zaskakująco intymne zwierzenia, chciałoby się powiedzieć, że trafia "do serc i dusz". Czyni to w na wpół żartobliwym tonie, dzięki któremu i jemu, i jego rozmówcom nie grozi popadnięcie w banał. Wciąż można go oglądać na HBO MAX.
Wreszcie ostatni zdobywca Złotej Taśmy w kategorii film zagraniczny, najnowszy film Stevena Spielberga, "Fabelmanowie", jeden z najwybitniejszych obrazów amerykańskiego mistrza w jego bogatym dorobku. Film będący listem miłosnym do kina, ale także hołdem złożonym rodzicom reżysera.
Obraz Spielberga nagrodzony ostatnio dwoma najważniejszymi Złotymi Globami: dla najlepszego dramatu oraz za reżyserię, jest również jednym z głównych faworytów do nadchodzących Oscarów.
Łyk historii
Złote Taśmy to nagroda, którą krytycy Stowarzyszenia Filmowców Polskich zrzeszeni w Międzynarodowej Federacji Prasy Filmowej FIPRESCI przyznają regularnie od 1985 roku. Historia tych nagród sięga jednak aż 1956 roku. Początkowo nosiły one nazwę Syrenki Warszawskiej i były nagrodą krytyków, zrzeszonych w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Bardzo szybko nagroda zyskała duży prestiż, a to ze względu na niezależność od politycznej koniunktury.
Po wprowadzeniu stanu wojennego i delegalizacji Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, środowisko krytyków podzieliło się. Utworzono Stowarzyszenie Dziennikarzy PRL, które przejęło prawo do przyznawania Syrenki Warszawskiej. Część krytyków przystąpiła wówczas do Stowarzyszenia Filmowców Polskich, ustanawiając w 1985 roku, jako Samodzielne Koło Piśmiennictwa (dzisiaj Koło Piśmiennictwa), swoją coroczną nagrodę dla najlepszych produkcji obecnych na naszych ekranach, w dwóch kategoriach: film polski i zagraniczny.
Wśród laureatów nagród znajdują się uniwersalne dzieła wybitnych twórców, których artystyczne walory i uniwersalność potwierdził czas. W gronie polskich reżyserów uhonorowanych Złotymi Taśmami znajdują się m.in. Andrzej Wajda, Andrzej Munk, Wojciech Jerzy Has, Kazimierz Kutz, Stanisław Różewicz, Krzysztof Krauze, Jerzy Skolimowski, Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kieślowski, Małgorzata Szumowska czy Wojciech Smarzowski.
Na liście zagranicznych mistrzów, którzy zdobyli Złote Taśmy, są: Ingmar Bergman, Federico Fellini, István Szabó, Bernardo Bertolucci, Peter Weir, Claude Sautet, Lars von Trier, David Lynch, Andriej Zwiagincew, Michael Haneke i Alfonso Cuarón.
Źródło: SFP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Gutek Film, HBO MAX, Monolith Films