Będzie to opowieść o budowaniu najważniejszego miejsca w historii Polski - tak nową wystawę Zamku Królewskiego na Wawelu zapowiada jego dyrektor Andrzej Betlej. Trasa turystyczna prowadząca przez wybudowane 500 lat temu piwnice fortyfikacji będzie gotowa pod koniec 2023 roku. Zwiedzający zobaczą między innymi, jak wznoszony był zamek.
Pod koniec 2023 roku po raz pierwszy w historii wybudowane 500 lat temu piwnice Zamku Królewskiego na Wawelu staną otworem przed zwiedzającymi. Jak poinformowały władze instytucji, wystawa w ramach projektu "Wawel Podziemny" to trasa zwiedzania, która opowie historię wznoszenia byłej siedziby polskich królów.
Czytaj też: Archeolodzy weszli do najstarszej polskiej piramidy. Zaskoczyła ich głębokość krypty
- Będzie to opowieść o przekształceniach i rekonstrukcjach, ale tak naprawdę będzie to opowieść o budowaniu najważniejszego miejsca w historii Polski - ocenił dyrektor zamku prof. Andrzej Betlej.
Nowoczesna technologia na Wawelu
Na nowej, podziemnej ekspozycji będzie można zobaczyć elementy związane z historią zamku, archeologią i kulturą. - Oprócz kamiennych detali przedstawionych na specjalnych regałach, będzie można zobaczyć detale, które tutaj są wbudowane w ściany - powiedziała Anna Pieczyńska, koordynatorka projektu "Wawel Podziemny".
Czytaj też: Biblioteka pokazuje nietypowe zakładki czytelników. Nóż-linijka, list z XIX wieku i grzebień
Kuratorka ekspozycji, dr Beata Kwiatkowska-Kopka, zaznaczyła w komunikacie, że wystawa będzie wykorzystywać "wyreżyserowaną grę światła i najnowocześniejszą technologię". Mają pojawić się ekspozytory służące do samodzielnego zgłębiania wiedzy, projekcje multimedialne i rekonstrukcje 3D. Za ich pomocą muzealnicy przedstawią czytelne ślady także wcześniejszych budowli i urządzeń gotyckiego zamku - dolną część wieży Jordanki i średniowieczną, zachowaną w oryginale studnię.
Wejście na wystawę znajdzie się w rejonie Dziedzińca Arkadowego - jednego z najważniejszych punktów zamku. Zwiedzanie rozpocznie się w sali pod tytułem "Jak restaurować Wawel", poświęconej akcji przywracania Dziedzińcowi Arkadowemu dawnej świetności na początku XX wieku. Na tej wystawie w formie dialogu przedstawiana będzie spór, jaki rozgorzał między konserwatorami w kontekście zastępowania podczas renowacji zamku oryginalnych elementów - ich kopiami.
W ramach trasy zwiedzający obejrzą elementy detali architektonicznych zdemontowanych przez wieki z innych części zamku. - To wszystko, co było przez lata tutaj kolekcjonowane, zbierane, opisywane, po to, by dzisiaj mogła powstać ta ekspozycja. Żeby osoby zwiedzające mogły zobaczyć, jak to funkcjonowało, gdzie te elementy były użyte - dodała Pieczyńska.
Czytaj też: "Średniowieczne euro" i pieniądze, które wszyscy przetapiali
Na końcu natomiast znajdzie się "Sala cegiełek wawelskich" z kolekcją autentycznych cegiełek (te znajdujące się w murze cegiełkowym to ich kopie). Ta część wystawy będzie wzbogacona opowieściami o wawelskich darczyńcach. Trasa kończyć się będzie w Ogrodach Królewskich. - Nowa, wielowątkowa i złożona ścieżka podziemna będzie dostępna także dla osób z ograniczoną możliwością ruchową - zaznaczyła Kwiatkowska-Kopka.
Wawelski projekt za 12 milionów złotych
Jak wynika z informacji przekazanych przez muzealników, "Wawel Podziemny" będzie projektem nie tylko wystawienniczym, ale też "archeologicznym i architektoniczno-budowlanym". Oprócz ekspozycji, władze Wawelu do 2025 roku przebudują i rozbudują podziemne "rezerwaty archeologiczne w innych miejscach wawelskiego wzgórza - na co dzień niedostępnych dla zwiedzających".
Wartość całego projektu to prawie 12,5 miliona złotych. Z tej kwoty osiem milionów pochodzi z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a dofinansowanie w wysokości czterech milionów złotych przekazał Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.
Tajemnice piwnic Wawelu
Budowę piwnic zakończono w 1524 roku. Przestrzeń ta stała się później jednym z magazynów, w którym od lat 80. XX wieku gromadzono kamienne detale architektoniczne, trwały tam prace konserwatorskie i archeologiczne.
Czytaj też: Namalował kopię "Bitwy pod Grunwaldem" Jana Matejki. "Najtrudniej było odwzorować twarze i dłonie"
- Zmieniające się uwarunkowania, zwłaszcza jeśli chodzi o kwestie techniczne, technologiczne, pozwalają nam otwierać coraz to nowe przestrzenie, nieznane szerszej publiczności. Nowe technologie pozwalają nam w sposób atrakcyjny pokazać to, co decyduje o autentyzmie tego wyjątkowego miejsca - podkreślił dyrektor Wawelu Andrzej Betlej.
Na Wzgórzu Wawelskim aktualnie istnieją trzy rezerwaty architektoniczno-archeologiczne: Wawel Zaginiony, Bazylika św. Gereona, a także Smocza Jama. - Niemniej jednak na wzgórzu mamy nadal całe obszary, które nie są udostępnione dla zwiedzających, a w których tkwi olbrzymi potencjał. Pomysł na udostępnienie kolejnych przestrzeni w ramach projektu "Wawelu Podziemnego" zrodził się po to, aby zaprezentować znajdujące się na wzgórzu rezerwaty, które do tej pory nie były wykorzystane i podlegały degradacji - poinformowała kuratorka wystawy Beata Kwiatkowska-Kopka.
Autorka/Autor: bp/tok
Źródło: Zamek Królewski na Wawelu, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Zamek Królewski na Wawelu