Trwa akcja ratunkowa w kopalni Pniówek w Pawłowicach. Pod ziemią uwięzionych jest 7 osób. Ratownicy górniczy posuwają się w ich stronę po 15, 20 metrów, mierząc cały czas temperaturę powietrza i stężenie gazów. Po wybuchu metanu, do którego w nocy z wtorku na środę zginęło 5 osób, 20 kolejnych przebywa w szpitalach. Wójt Pawłowic ogłosił czterodniową żałobę. W czwartek po południu na miejscu tragedii pojawił się prezydent Andrzej Duda.
Co wiemy o tym, co się wydarzyło w kopalni Pniówek w Pawłowicach na Śląsku - kwadrans po północy w środę 1000 metrów pod ziemią doszło do wybuchu i zapalenia metanu, w rejonie zagrożenia było 42 górników; - na dół wyruszyli ratownicy górniczy, część górników udało się ewakuować; - po około trzech godzinach doszło do wtórnego wybuchu pod ziemią, utracono kontakt z ratownikami; - nie żyje 5 osób: 4 zmarły pod ziemią, jedna w szpitalu; - w szpitalach jest 20 osób, w tym 10 w Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich; - pod ziemią wciąż uwięzionych jest 7 osób: 5 ratowników górniczych i 2 górników.
Prezydent Duda: na dole jest cały zastęp ratowników górniczych
Około godziny 13.30 w czwartek do Pawłowic dotarł prezydent Andrzej Duda. - Wszystko wskazuje na to, że to jest najgorsza katastrofa w dziejach tej kopalni - mówił na briefingu po wyjściu z zakładu.
- Wiemy w tej chwili, że pięciu górników - wśród nich ratownicy - nie żyje. Niestety, jest też sześciu górników w bardzo ciężkim stanie w szpitalu w Siemianowicach Śląskich w związku z poparzeniami. No i los tych, którzy zostali na dole, w sumie siedmiu górników, jeden zastęp ratowników - cały - i dwóch górników ze ściany, których wcześniej nie zdążono wydobyć. Los ich jest nieznany. W tej chwili zastępy ratownicze próbują dotrzeć do tego miejsca, gdzie najprawdopodobniej się znajdują. Jest to bardzo duża odległość jak na warunki kopalni - ponad 200 metrów, które muszą przebyć w bardzo trudnych warunkach, gdzie cały czas trzeba doprowadzać powietrze - opowiadał Andrzej Duda.
Przed briefingiem prezydent rozmawiał z ekspertami, z dyrekcją kopalni, z prezesem Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Jak przekazał, "w ostatnich minutach akcja posunęła się znacząco, udało się poprawić atmosferę". Ale zaraz dodał, że nie będzie ona toczyła się szybko. - Dotarcie do tych ratowników i górników zabierze jeszcze długie godziny - przyznał Duda.
Ratownicy budują lutniociąg
Trwa akcja ratunkowa w kopalni Pniówek. Ratownicy starają się dotrzeć do uwięzionych pod ziemią siedmiu osób. W nocy nie mogli po nich iść, ponieważ na dole pogorszyły się warunki - stężenie metanu wzrosło. Ich praca polega na uruchomianiu wentylacji. Budują lutniociąg (wentylacja lutniowa - sposób przewietrzania wyrobisk ślepych), który ma już ponad 200 metrów. - Obecnie poruszamy się odcinkami 20-, 15-metrowymi, chodnikiem przyścianowym - mówił na briefingu w czwartek o 10.30 Edward Paździorko, zastępca prezesa JSW ds. technicznych i operacyjnych.
Wyjaśniał, że ratownicy muszą układać rurociąg stopniowo, cyklicznie, ponieważ doprowadza on świeże powietrze i równocześnie usuwa nagromadzone gazy, które wcześniej uniemożliwiały penetrację wyrobiska przyściennego. Równocześnie cały czas mierzą stan atmosfery. - Jesteśmy około 250 metrów od skrzyżowania chodnika nadścianowego ze ścianą i będziemy tak sukcesywnie poruszać się, jednocześnie kontrolując atmosferę. Pamiętajmy, że my musimy również chronić zastępy ratownicze, które idą właśnie po tych ludzi, z którymi nie mamy na dzisiaj kontaktu - powiedział Paździorko.
Dlaczego czasowo wycofano ratowników
- Byłem obecny, kiedy sztab i kierownik akcji podejmowali decyzję o wycofaniu ratowników bez dodatkowego doprowadzenia powietrza. Ta decyzja była podjęta zgodnie ze sztuką górniczą. Wcześniej były warunki, które sprzyjały takiemu prowadzeniu akcji, ale warunki te się pogorszyły, były bardzo duże wzrosty stężenia metanu - mówił Tomasz Cudny, prezes JSW. - Bieżąca sytuacja pozwala zastępowi przesunąć się kawałek dalej, przesunąć mierniki. Cały czas ustalona jest linia chromatograficzna, żebyśmy nie znaleźli się w trójkącie wybuchowości. Bezpieczeństwo wykonujących działania w strefie zagrożenia jest priorytetem - dodał.
Jak mówił Paździorko, nad akcją czuwa sztab, złożony z zdoradców, profesorów z dziedziny pożarnictwa, wentylacji. - Oni ocenili działania jako prawidłowe. My idziemy po ludzi i to jest najważniejsze, ale pamiętajmy, że żywi robią tę akcję. Ta ostrożność musi być zachowana za każdą dokładaną lutnią - zaznaczył.
- Zastępy są wyposażone w instrumenty pomiarowe do stałego, ciągłego pomiaru wszystkich gazów. Pracują w aparatach z tlenem w butli, jednocześnie są w kontakcie z kierownikiem akcji, który przesyła te informacje. W górnych częściach wyrobiska są inne gazy, a w dolnych inne. Miejmy nadzieję, że ta kolejna próba pozwoli nam dojść do ściany - dodał Paździorko.
"Po wybuchu tam zostali ludzie"
- Po pierwszym wybuchu tam zostali ludzie, którym oba zastępy niosły pomoc (…) Dostaliśmy informację od pracownika przez urządzenie głośnomówiące w ścianie, które słyszy dyspozytor, że on potrzebuje pomocy. Czyli żywy człowiek. Zastęp szedł z ratowaniem życia. To są niezwykle trudne decyzje. Zawsze idziemy po ludzi. Tam są nasi górnicy. Tam idziemy po nich - powiedział zastępca prezesa JSW.
Przedstawiciele kopalni i JSW spotkali się z rodzinami poszukiwanych osób.. Zapewniają, że na bieżąco informują ich o postępach akcji. - Rodziny przebywały na terenie kopalni, pojechały na noc do domu. Zaprosiliśmy je na godzinę ósmą, przedstawiliśmy na mapie, gdzie prowadzimy akcję, na jakim etapie jesteśmy - powiedział Cudny.
"Tam nie było tlenu, a teraz to powietrze powybuchowe tam stoi"
W czwartek po południu Piotr Pyzik, wiceminister aktywów państwowych, powiedział, że główną przeszkodą w prowadzeniu akcji ratowniczej jest kopalniana atmosfera w zagrożonym rejonie. - Tam doszło do wybuchu, czyli reakcji egzotermicznej, czyli musiało być spalanie. To nie jest już teraz kwestia metanu, jego stężenia. To kwestia tego, że po tym wybuchu tam nie było tlenu, a na teraz to powietrze powybuchowe tam stoi - zaznaczył Pyzik.
Wiceminister zrelacjonował, że ratownicy prowadzący działania najpierw wietrzą atmosferę przed sobą, potem idą po kilkanaście, dwadzieścia metrów i następnie znów badają skład atmosfery oraz rozkładają lutnie, czyli przewody doprowadzające powietrze.
- Poszli 45 metrów do przodu w tym ponad 300-metrowym korytarzu, ale musieli się cofać, ponieważ nastąpiło cofnięcie się powietrza powybuchowego. W tej sytuacji zdecydowano o zabudowie dodatkowego napowietrzania - zobrazował.
- To jest kwestia znalezienia taktyki, która będzie skuteczna; chodzi o wywołanie przedmuchu, jednak okazuje się, że przeszkoda jest tak duża, że blokuje ten przedmuch. Efekt jest taki, że to się wszystko zaczęło odbijać, a tam chromatograf pokazuje nie tylko zawartość metanu, ale też innych gazów – dodał Pyzik, wyrażając przypuszczenie, że przeszkodą w obiegu powietrza może być uszkodzenie wyrobiska w miejscu powtórnego wybuchu.
Najciężej ranni są w siemianowickiej oparzeniówce, jeden pacjent zmarł
W sumie w katastrofie poszkodowanych zostało 25 osób. Pod ziemią zmarły cztery osoby, piąta - w szpitalu.
Ranni byli opatrywani w punkcie medycznym przed kopalnią, następnie przewożeni karetkami i śmigłowcami medycznymi do śląskich szpitali w Jastrzębiu-Zdroju, Rybniku, Wodzisławiu Śląskim, Rydułtowach. 11 osób, które doznały najcięższych obrażeń, trafiło w środę do Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich. Jeden pacjent po niedługim leczeniu zmarł w środę w tej placówce. - Jego obrażenia były tak rozległe, że nie miał szans na przeżycie - mówił dzisiaj na antenie TVN24 Przemysław Strzelec, zastępca dyrektora do spraw medycznych siemianowickiej oparzeniówki.
W tej chwili w CLO jest 10 pacjentów z Pniówka. Jak mówił Strzelec, trwa walka o ich zdrowie i życie. Mają rozległe, głębokie obrażenia powierzchni ciała i dróg oddechowych. Przechodzą kolejne zabiegi: oczyszczenia ran, w komorze hiperbarycznej, aplikacji specjalistycznych opatrunków, w tym opatrunków z owodni, jednemu pacjentowi założono hodowlę komórek skóry. Podawane są im silne leki przeciwbólowe. Pięciu z nich przebywa na oddziale intensywnej terapii. Leżą pod respiratorem. Pozostali oddychają samodzielnie.
W Pawłowicach byli prezydent, premier i minister zdrowia
W środę do Pawłowic przyjechali premier Mateusz Morawiecki i minister zdrowia Adam Niedzielski. - Państwo nie pozostawi rodzin osób, które zmarły lub które są skrajnie poszkodowane, bez pomocy psychologicznej czy finansowej - zapewniał premier.
- W tych trudnych chwilach chcę zapewnić rodziny osób poszkodowanych, że opieka, którą staramy się tutaj zapewnić, to jest opieka najnowocześniejsza, najwyższej jakości - mówił szef resortu zdrowia.
Dzisiaj do Pawłowic przyjechał prezydent Andrzej Duda. Przed 13.30 dotarł do kopalni, zapalił znicz przed figurą św. Barbary, patronki górników. Godzinę później na briefingu złożył kondolencje rodzinom zmarłych górników. Spotkał się nie tylko z władzami kopalni i spółki, ale także z ratownikami górniczymi, którzy byli na dole kopalni w momencie wybuchu. Jak mówił, poza zadrapaniami nie odnieśli obrażeń. - Niezwykłe męstwo, niezwykłe bohaterstwo, oddanie tej służbie dla kolegów, dla najbliższych, dla przyjaciół - mówił o ratownikach.
Wyrazy współczucia z Ukrainy
Do tragedii na Pniówku odniosła się dzisiaj na konferencji prasowej wiceprzewodnicząca Rady Najwyższej Ukrainy Ołena Kondratiuk. - W imieniu narodu ukraińskiego i parlamentu chciałam złożyć wyrazy współczucia i kondolencje w związku ze śmiercią górników - powiedziała. - Oznacza to, że mamy wspólny ból, mamy wspólną odpowiedzialność, wspólne wartości, miłość do własnych ludzi i ojczyzny - dodała.
Przy wejściu do kopalni po południu młodzi ludzie umieścili transparent z namalowanym na czarnym tle napisem: "Święta Barbaro, miej ich w opiece". Przed transparentem zaczęły pojawiać się znicze.
Dwa wybuchy pod ziemią i śledztwo prokuratory
W środę kwadrans po północy w kopalni Pniówek w Pawłowicach doszło do wybuchu i zapalenia metanu. Zgodnie z informacjami JSW w rejonie prowadzącej wydobycie ściany N-6 na poziomie 1000 metrów było 42 pracowników. W czasie, gdy w rejonie akcji przebywały dwa zastępy ratowników, poszukujące trzech pracowników, doszło do kolejnego, wtórnego wybuchu. Według JSW obie eksplozje dzieliły niespełna trzy godziny.
W środę prowadzący akcję ratownicy koncentrowali się na odtworzeniu bezpiecznych warunków w rejonie zagrożenia. Chodziło głównie o budowę zapory przeciwwybuchowej. Następnie, po pomiarach atmosfery, wznowili poszukiwania, podejmując jednego ratownika – dotychczas piątą śmiertelną ofiarę katastrofy.
Przy próbach dalszego penetrowania rejonu poszukiwań okazało się, że atmosfera stała się tam na tyle niesprzyjająca, że ratownicy – posługujący się ręcznym sprzętem pomiarowym - musieli zostać wycofani. W takiej sytuacji zaczęto rozkładanie linii chromatograficznej, umożliwiającej stały, zdalny pomiar stanu atmosfery. Z odczytów wynika, że w wyrobiskach, gdzie znajdują się poszkodowani, stężenia niebezpiecznych gazów nadal przekraczają dopuszczalne normy. Kiedy parametry staną się sprzyjające, ratownicy powrócą do poszukiwań.
Prokuratura Okręgowa w Gliwicach wszczęła w środę śledztwo w sprawie nieumyślnego sprowadzenia zdarzenia zagrażającego życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach w postaci wybuchu, które skutkowało śmiercią.
Żałoba w Pawłowicach. Do niedzieli bez wydarzeń rozrywkowych i sportowych
"W związku z tragicznym wypadkiem w Kopalni Węgla Kamiennego Pniówek, w którym zginęli górnicy, Wójt Gminy Pawłowice ogłosił na terenie gminy żałobę, która potrwa od środy 20 kwietnia do niedzieli 24 kwietnia 2022 roku" - czytamy na stronie internetowej gminy. "W tym czasie na terenie gminy nie będą odbywać się żadne wydarzenia o charakterze rozrywkowym i sportowym, których organizatorem jest Urząd Gminy Pawłowice lub jednostki organizacyjne gminy. Flagi gminne zostaną przepasane kirem i opuszczone do połowy masztów, a strony internetowe gminy i jednostek będą publikowane w odcieniach szarości" - poinformowano.
Źródło: TVN24 Katowice, PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24