To będzie dłuższa noc. Kontrowersje nie milkną

Źródło:
PAP
Zmieniamy czas z letniego na zimowy (wideo z 2023 roku)
Zmieniamy czas z letniego na zimowy (wideo z 2023 roku)TVN24
wideo 2/3
Zmieniamy czas z letniego na zimowy (wideo z 2023 roku)TVN24

Zmiana czasu wywołuje kontrowersje w krajach na całym świecie. W Chile, Niemczech i we Włoszech wskazuje się na negatywne skutki zdrowotne i społeczne przestawiania zegarków, z kolei w Brazylii i niektórych częściach Australii rozważa się powrót do zmiany czasu.

W nocy z 26 na 27 października zmieniamy czas z letniego na zimowy - pośpimy przez to o godzinę dłużej. W niedzielę nad ranem wskazówki zegarów przesuniemy z godz. 3.00 na 2.00.

W Polsce zmianę czasu reguluje rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 4 marca 2022 r. Przez kolejnych pięć lat, o ile Komisja Europejska nie powróci do prac nad odejściem od zmian czasu, będzie obowiązywał naprzemiennie czas zimowy i letni.

Dyskusja na temat wad i zalet zmiany czasu toczy się na całym świecie.

Jedyny kraj

Zmiana czasu jest tematem ożywionej debaty w wielu krajach Ameryki Południowej. Większość państw regionu w jakimś okresie swojej historii przestawiała zegary, choć obecnie formalnie robi to tylko Chile – i to nie na całym swoim terytorium - a w kraju nie brakuje przeciwników zmiany czasu.

Dyrektor chilijskiego Instytutu Biologii Integracyjnej Milenio Luis Larrondo w szeroko cytowanym przez media wywiadzie zaapelował niedawno o odejście od zmian czasu. Jego zdaniem rozregulowują one zegar biologiczny człowieka, co porównał do zjawiska jet lag, występującego po długich podróżach samolotem. Wskazał też na wyniki badań, według których po zmianie czasu część osób jest bardziej narażona na problemy z sercem, wzrasta liczba wypadków samochodowych, a wydajność w szkołach i miejscach pracy spada.

W XX wieku daty zmian czasu w Chile były czasem przesuwane w związku z ważnymi wydarzeniami, na przykład w 1987 r. przejście na czas zimowy opóźniono o ponad miesiąc z powodu wizyty papieża Jana Pawła II.

Niektóre państwa do zmiany czasu chcą wrócić

Bliska powrotu do zmian czasu była w tym roku Brazylia. Rząd rozważał taki krok z powodu najcięższej suszy w historii kraju i spadku mocy hydroelektrowni, które są głównym źródłem prądu w kraju. Czas letni miałby pomóc lepiej wykorzystać energię wytwarzaną ze słońca. Mimo dyskusji rząd ogłosił niedawno, że nie przywróci zmian czasu w tym roku. Wcześniej w niektórych częściach Brazylii stosowano je do 2019 r.

6 października, być może po raz ostatni, zegary przestawili Paragwajczycy. Kraj przeszedł na czas letni i zgodnie z niedawną decyzją Kongresu już przy nim zostanie. Prezydent Santiago Pena podkreślił, że jednolity czas będzie prostszy, ale wyraził współczucie dla dzieci z obszarów wiejskich, które będą niekiedy musiały wstawać przed wschodem słońca, by zdążyć na pierwszą lekcję.

Również Argentyna, której mieszkańcy słyną z zamiłowania do wieczornego i nocnego życia, pozostaje od 2010 r. de facto w czasie letnim. Zegary przez cały rok wskazują czas o godzinę późniejszy niż wynikałoby z geograficznego położenia kraju.

Dyskusja powraca regularnie

We Włoszech dyskusja na temat zmiany czasu powraca regularnie. Podnoszone są argumenty, że jest ona zbędna, a korzyści są niewielkie. W mediach często zwraca się uwagę na to, że zmiana czasu rozregulowuje organizm, powoduje problemy z zasypianiem i długo utrzymujące się zmęczenie. Pojawiają się rady, jak przygotować się do przestawienia zegarków, na przykład przez kilka dni wcześniej przesuwać o kwadrans godziny snu.

Trzy czwarte Niemców uważa, że zmiana czasu na letni lub zimowy jest zbędna i powinna zostać zniesiona. Według portalu Statista poparcie dla zmiany czasu waha się nieznacznie od lat, a w 2024 r. około 30 proc. respondentów skarżyło się na wynikające z tego problemy, takie jak zaburzenia snu, problemy z koncentracją i nastroje depresyjne.

Chociaż po wyjściu z Unii Europejskiej Wielka Brytania teoretycznie nie musi oglądać się na decyzje unijne, to kraj nie planuje obecnie odejścia od zmian czasu. W szczególności podnoszono kwestię zamieszania, które powstałoby w Irlandii, gdyby przez każde kilka miesięcy w roku Irlandia Północna, stanowiąca część Wielkiej Brytanii, oraz sąsiednia Republika Irlandii były w innych strefach czasowych. Co więcej, w Wielkiej Brytanii nie ma wyraźnego poparcia społecznego dla rezygnacji ze zmiany czasu. Według sondażu przeprowadzonego w 2019 r. przez ośrodek YouGov 44 proc. badanych opowiadało się za utrzymaniem zmiany czasu, 39 proc. było za odejściem od tego rozwiązania. Bardziej wyraźne były natomiast opinie, jaki czas powinna Wielka Brytania przyjąć, gdyby miała odejść od zmiany czasu – 59 proc. uznało, że powinna na stałe pozostać w czasie letnim, 22 proc. – że w zimowym.

Kontrowersje

Kazachstan od 2005 r. funkcjonuje według czasu zimowego, ale do 1 marca to rozciągające się na szerokości 3 tys. kilometrów państwo podzielone było na dwie strefy czasowe: UTC+5 i UTC+6 (odpowiadające czasowi słonecznemu południków odpowiednio 75 i 90 st. długości geograficznej wschodniej). Władze zadecydowały wówczas, że w całym kraju obowiązywać będzie jedna strefa czasowa, UTC+5, choć terytorium państwa rozpościera się faktycznie od strefy UTC+7 do UTC+3. Rząd przy wsparciu fizyków, lekarzy i innych naukowców starał się przekonywać społeczeństwo, że zmiana przyniesie korzyści, ale gdy na rządowym portalu uruchomiono dyskusję nad projektem w tej sprawie, okazało się, że 90 proc. uczestników jest przeciwko. Dyskusję zamknięto i usunięto z portalu. Obecnie najbardziej skarżą się mieszkańcy regionów wysuniętych najbardziej na wschód, którzy po reformie będą musieli stosować zimą sztuczne oświetlenie już o godz. 15 (co wiąże się z większymi wydatkami na energię elektryczną), natomiast latem słońce ich budzić będzie o godz. 2 w nocy.

Kontrowersje wokół zmiany czasy dotyczą także Australii. Mieszkańcy kilku stanów przechodzą właśnie na czas letni, co powoduje, że trzy standardowe strefy czasowe na kontynencie zwiększają się do pięciu w okresie letnim. Szczególnie podzieleni w tej sprawie są mieszkańcy północno-wschodniego stanu Queensland, o czym świadczą liczne konsultacje społeczne, debaty i referenda. Doprowadziło to do powstania w 2008 r. partii politycznej DS4SEQ (Daylight Saving for South East Queensland - Czas letni w południowo-wschodniej części stanu Queensland), która z czasem przekształciła się w grupę lobbystów. Zacięta debata od lat toczy się także w stanie Australia Zachodnia, gdzie pomysł wprowadzenia zmiany czasu poddawano pod referendum już czterokrotnie, ostatnio w 2009 r. Za każdym razem mieszkańcy odrzucali propozycję.

We Francji kwestia zasadności zmiany czasu jest powracającym tematem i działania w tej kwestii podjęto na szczeblu Unii Europejskiej. Nie zostały one jednak sfinalizowane ze względu na pandemię Covid-19 i nie przewiduje się, by nastąpiło to wkrótce. W samej Francji na początku 2019 r. konsultacje online zorganizowała niższa izba parlamentu. Napłynęło ponad 2 miliony odpowiedzi, z których ponad 83 proc. stanowiły opinie popierające odejście od zmiany czasu, a wśród nich większość (ok. 59 proc.) uznała, że należy pozostać w czasie letnim.

W Izraelu od 2013 r. czas letni wprowadzany jest w piątek przed ostatnią niedzielą marca, a powrót do czasu zimowego następuje w ostatnią niedzielę października. Wcześniej daty obowiązywania czasu letniego były ustalane osobno dla każdego roku. Czas zimowy przywracano zazwyczaj w wigilię święta Jom Kipur, co wywoływało konflikt między władzą a religijną częścią izraelskiego społeczeństwa, która zarzucała świeckim utrudnianie obowiązującego w to święto postu. Zmiana czasu bezpośrednio przed Jom Kipur powodowała, że post kończył się de facto godzinę później.

Autorka/Autor:mp

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Podatek od nadmiarowych zysków banków to zły pomysł - stwierdził szef resortu aktywów państwowych Jakub Jaworowski. W minionym tygodniu za wprowadzeniem takiej daniny opowiedziała się ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Spór w rządzie o nowy podatek. "Zły pomysł"

Spór w rządzie o nowy podatek. "Zły pomysł"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

31 marca odwołano wszystkie odloty z lotniska w Brukseli ze względu na ogólnokrajowy strajk generalny - podały władze lotniska. Belgijskie związki zawodowe sprzeciwiają się reformie emerytur i rynku pracy.

Ogólnokrajowy strajk. Utrudnienia i odwołane loty

Ogólnokrajowy strajk. Utrudnienia i odwołane loty

Źródło:
PAP

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wskazało zmiany w taryfikatorze mandatów. Propozycja przekazana do resortu sprawiedliwości dotyczy tych wykroczeń, których jest najwięcej, są najpoważniejsze w skutkach lub stawki za nie się zdezaktualizowały.

Wyższe kary. Propozycja resortu

Wyższe kary. Propozycja resortu

Źródło:
PAP

Oszuści wysyłają maile, podszywając się pod funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego Policji. Informują w nich o rzekomym "zajęciu komputera" przez służby.

Podają się za policjantów. Ostrzeżenie

Podają się za policjantów. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

Eksperci z WSB Merito i Grupy Blix uważają, że przed świętami nie należy spodziewać się znacznych podwyżek cen jaj ani gwałtownego wzrostu popytu spowodowanego paniką konsumentów obawiających się dalszych wzrostów. Według nich, analizując promocje, widać jednak dużą niepewność sieci handlowych w tej sprawie.

Nowy król promocji. "Widzimy już teraz dużą niepewność"

Nowy król promocji. "Widzimy już teraz dużą niepewność"

Źródło:
PAP

Mam takie wrażenie, i to mnie bardzo cieszy, że ponad politycznymi podziałami wszyscy widzą potrzebę deregulacji - powiedział w rozmowie z dziennikarzami Rafał Brzoska. Stwierdził, że "liczba absurdów biurokratycznych jest przytłaczająca". Prezes InPostu poinformował, że stronie rządowej przekazanych zostało pierwszych 111 propozycji deregulacyjnych. - Myślę, że jest to możliwe załatwienie części spraw w maju, przed przerwą wakacyjną - powiedział premier Donald Tusk.

Brzoska: liczba biurokratycznych absurdów jest przytłaczająca

Brzoska: liczba biurokratycznych absurdów jest przytłaczająca

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Firma Meta wycofała skargi na decyzje Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) w sprawie deepfake'ów z Rafałem Brzoską i Omeną Mensah. Spółka, zgodnie z postanowieniem, powinna wstrzymać wyświetlanie fałszywych reklam na Instagramie oraz Facebooku.

Meta wycofała skargi w sprawie Brzoski i Mensah     

Meta wycofała skargi w sprawie Brzoski i Mensah     

Źródło:
PAP

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w lutym 2025 roku spadła o 0,5 procent w ujęciu rocznym, a w ujęciu miesięcznym spadła o 6 procent- podał Główny Urząd Statystyczny. Sprzedaż detaliczna w cenach bieżących w ubiegłym miesiącu wzrosła o 0,6 procent rok do roku.

"Ups, konsument chyba wylądował". Najnowsze dane ze sklepów

"Ups, konsument chyba wylądował". Najnowsze dane ze sklepów

Źródło:
PAP

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa resortu rodziny, pracy i polityki społecznej, poinformowała w poniedziałek, że skierowała wniosek o wpis do wykazu prac legislacyjnych rządu projektu ustawy ministerstwa likwidującej Fundusz Kościelny.

"Dość czekania". Jest wniosek w sprawie Funduszu Kościelnego

"Dość czekania". Jest wniosek w sprawie Funduszu Kościelnego

Źródło:
PAP

Do angielskiej wsi Bibury wjedzie mniej autokarów - podaje BBC. Taki ma być efekt ograniczeń zapowiadanych przez tamtejsze władze samorządowe, które chcą w ten sposób walczyć z nadmierną turystyką.

Angielska wieś ma dość turystów. "Presja staje się nie do zniesienia"

Angielska wieś ma dość turystów. "Presja staje się nie do zniesienia"

Źródło:
BBC

W nadchodzący weekend przejdziemy z czasu zimowego na letni. Wskazówki zegarów przesuniemy z godziny 2.00 na 3.00, co skróci czas snu. - Im bliżej komuś do chronotypu sowy, tym większy dyskomfort i poczucie dezorganizacji w ciągu tygodnia będzie odczuwał - wyjaśnia profesor Elżbieta Pyza z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zmiana w weekend. "Dyskomfort i poczucie dezorganizacji"

Zmiana w weekend. "Dyskomfort i poczucie dezorganizacji"

Źródło:
PAP

Rząd chce walczyć z praktyką uchylania się od mandatu za przekroczenie prędkości. Jeśli nie przyznasz się do wykroczenia ani nie wskażesz sprawcy, pojazd trafi na "czarną listę" – informuje w poniedziałkowym wydaniu "Dziennik Gazeta Prawna".

"Czarna lista" pojazdów. Bat na kierowców

"Czarna lista" pojazdów. Bat na kierowców

Źródło:
PAP

Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiedział, że do końca bieżącego roku przedstawi rządowi ustawę w sprawie podatku cyfrowego. - Pan premier powiedział mi wprost: pracuj, jak będziesz miał ustawę, przyjdziesz, będziemy rozmawiali - dodał wicepremier w programie "Jeden na Jeden" w TVN24.

"Zamierzam iść na twardo". Wicepremier zapowiada ustawę

"Zamierzam iść na twardo". Wicepremier zapowiada ustawę

Źródło:
tvn24.pl

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wstrzymał w obrocie na terenie całego kraju jedną serię leku o nazwie Dexapini. Do GIF wpłynęły zgłoszenia od dziesięciu hurtowni farmaceutycznych z całego kraju, informujące o obserwacji krystalicznego osadu na dnie butelki.

Seria leku na kaszel wstrzymana w obrocie

Seria leku na kaszel wstrzymana w obrocie

Źródło:
tvn24.pl

Ceny mieszkań, zarówno nowych, jak i używanych, rosną. W warszawskim Śródmieściu cena za metr kwadratowy wynosi prawie 41,3 tysiąca złotych. Podwyżki dotknęły także mniejsze miasta. Możliwe są spadki cen, choć nie wszędzie - informuje poniedziałkowa "Rzeczpospolita".

Ponad 41 tysięcy złotych za metr kwadratowy

Ponad 41 tysięcy złotych za metr kwadratowy

Źródło:
PAP

Polska powinna wprowadzić podatek od nadmiarowych zysków w sektorze bankowym, a pieniądze przeznaczyć na inwestycje w obronność - wskazała w wywiadzie dla "Pulsu Biznesu" ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

"Sytuacja jest absolutnie kuriozalna". Ministra o nowym podatku

"Sytuacja jest absolutnie kuriozalna". Ministra o nowym podatku

Źródło:
PAP

Sieć TEDi poinformowała o wycofaniu ze sprzedaży zabawki dla dzieci - puzzli drewnianych. Jak zaznaczono w komunikacie dla klientów, "małe części mogą stwarzać ryzyko zadławienia".

Zabawka wycofana ze sprzedaży. Ryzyko zadławienia

Zabawka wycofana ze sprzedaży. Ryzyko zadławienia

Źródło:
tvn24.pl

Media społecznościowe pozbywają się moderatorów, a prezydent USA wydaje zarządzenie dotyczące "powrotu wolności słowa". Czy to znaczy, że czeka nas zalew treści kłamliwych, mylących, obraźliwych? - Właścicielom platform społecznościowych dezinformacja się opłaca - mówi dr Katarzyna Bąkowicz. - Z badań wynika, że lepiej zarabia się na szerzeniu fałszywych treści, budzących duże emocje.

"To nie wolność, a destrukcja świata informacji". Abdykacja mediów społecznościowych

"To nie wolność, a destrukcja świata informacji". Abdykacja mediów społecznościowych

Źródło:
tvn24.pl

Każdy Polak rocznie wytwarza średnio ponad 370 kilogramów śmieci komunalnych. Najwięcej mieszkańcy Opolszczyzny - wynika z raportu Instytutu Ochrony Środowiska. Ich ilość jest niemalże dwukrotnie większa niż w regionie wytwarzającym najmniej śmierci w kraju.

W tym województwie mieszkańcy śmiecą najbardziej

W tym województwie mieszkańcy śmiecą najbardziej

Źródło:
PAP

Liczba całkowicie elektrycznych samochodów osobowych i użytkowych w Polsce przekroczyła w lutym 84 tysiące sztuk, zwiększając się o 15 procent w skali roku. Wrosła także liczba punktów ładowania takich pojazdów. To efekt między innymi programu wsparcia dla kupujących.

Rośnie liczba elektryków w Polsce

Rośnie liczba elektryków w Polsce

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Oświadczenie Joanny Kuciel-Frydryszak, autorki bestsellerowych "Chłopek", która zagroziła wydawcy książki sądem w związku z dysproporcją w zarobkach, wywołała gorącą dyskusję o stanie portfeli polskich twórców. Kolejną, bo o problemach autorów wiadomo od lat. - Cała grupa społeczna coraz głośniej domaga się poprawy warunków pracy i płacy - mówi w rozmowie z tvn24.pl Grzegorz Jankowicz z Instytutu Książki.

"Idiotycznie tajny rynek"

"Idiotycznie tajny rynek"

Źródło:
tvn24.pl

Osoby borykające się z problemami finansowymi mogą ubiegać się o dodatek mieszkaniowy. Jest to świadczenie pieniężne, przeznaczone na utrzymanie posiadanego lub wynajmowanego mieszkania czy domu jednorodzinnego. Aby je otrzymać, należy spełnić trzy podstawowe warunki. Wyjaśniamy jakie.

Dopłata do czynszu. Do spełnienia trzy warunki

Dopłata do czynszu. Do spełnienia trzy warunki

Źródło:
tvn24.pl

Ich misja na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) wydłużyła się o 278 dni. Prezydent USA Donald Trump zapowiedział, że astronauci otrzymają zapłatę za dodatkowy czas pracy. Dodał, że jak będzie trzeba, to pokryje koszty z własnej kieszeni.

Trump: jeśli będę musiał, zapłacę z własnej kieszeni

Trump: jeśli będę musiał, zapłacę z własnej kieszeni

Źródło:
PAP