Europa wraca do węgla. Holandia znosi limit dla elektrowni

Gazprom zmniejszył w ubiegłym tygodniu dostawy do Europy gazociągiem Nord Stream 1. Agencja Reutera podała, że w poniedziałek przesył nadal odbywał się na poziomie około 40 proc. całej mocy. Stanowi to wyzwanie dla największych odbiorców rosyjskiego gazu w Europie.

Holenderski rząd zapowiedział w poniedziałek zniesienia limitu produkcji w elektrowniach węglowych oraz uruchomienie fazy "wczesnego ostrzegania" w ramach walki z kryzysem energetycznym. - Dzięki tym działaniom mniej pieniędzy popłynie do skrzynki wojennej Putina - powiedział w poniedziałek minister energii Rob Jetten podczas konferencji prasowej w Hadze.

Obecnie w Holandii obowiązuje ograniczenie produkcji do 35 proc. mocy elektrowni węglowych. Zniesienie limitu ma przynieść oszczędności w zużyciu gazu w wysokości 2 mld m3 rocznie. Holenderski rząd ogłosił również plany wydobycia 2,8 mld m3 gazu ze złoża Groningen.

Agencja Reutera zwróciła uwagę, że w kraju funkcjonują cztery elektrownie węglowe, które mają zostać wygaszone do 2030 roku. Ma to pomóc ograniczyć emisje i osiągnąć cele klimatyczne wyznaczone w Paryżu. Jetten zapewnił, że Holandia osiągnie cele klimatyczne na 2030 rok.

Holandia importowała 15 proc. gazu z Rosji. "Coraz bardziej niepokoi mnie, czy uda się zapełnić wszystkie magazyny gazu w Europie" - powiedział minister energii Rob Jetten podczas konferencji prasowej w ostatni weekend, cytowany przez gazetę "Telegraaf". Według stanu na poniedziałek holenderskie magazyny gazu były wypełnione w około 48 proc.

Duńska agencja energetyczna poinformowała w poniedziałek, że z powodu niepewności co do dostaw gazu z Rosji uruchomiła pierwszy z trzech etapów planu awaryjnego. W praktyce oznacza to ściślejsze monitorowanie rynku.

Agencja przekazała, że dostawy gazu są na razie zagwarantowane, ale wezwała konsumentów i przedsiębiorstwa do ograniczenia zużycia. Jednocześnie zapewniła, że ma plan awaryjny na wypadek zakłóceń w dostawach.

"Wczesne ostrzeżenie oznacza, że może dojść do sytuacji znacznego pogorszenia się zaopatrzenia w gaz. Jest to sygnał dla uczestników rynku gazu, aby przygotowali się na prawdziwy kryzys w dostawach" - podała duńska agencja energetyczna w oświadczeniu, cytowanym przez Agencję Reutera.

Ogłoszenie stanu alarmowego rozważają Włochy. Takie posunięcie spowodowałoby podjęcie działań mających na celu zmniejszenie zużycia gazu, w tym racjonowanie dostaw surowca dla wybranych odbiorców przemysłowych, a także zwiększenie produkcji w elektrowniach węglowych. Włoskie przedsiębiorstwo Eni poinformowało w poniedziałek, że otrzymuje tylko część swoich zamówień od Gazpromu. Komitet techniczny ds. gazu ma spotkać się we wtorek.

Niemiecki minister gospodarki Robert Habeck przyznał, że sytuacja jest poważna. - Zawsze było jasne, że jesteśmy bardzo uzależnieni od gazu - podkreślił w programie "heute journal" telewizji ZDF. 

Minister wyraził jednak przekonanie, że uda się zabezpieczyć dostawy na nadchodzącą zimę. - Najważniejsze jest, aby magazyny gazu były napełnione na zimę i to w 90 procentach - powiedział Habeck. Dodał, że obecnie poziom zapełnienia wynosi około 57 proc., a różnicę trzeba będzie nadrobić poprzez zakupy i oszczędności. Gdyby magazyny były pełne, wystarczyłoby to na około dwa i pół miesiąca bez dodatkowych dostaw.

Minister gospodarki Robert Habeck jednocześnie planuje zwiększenie produkcji energii elektrycznej z węgla. - To gorzkie, ale po prostu nieuniknione - stwierdził. Ustawa ma zostać uchwalona przez Radę Federalną 8 lipca.

Austriacka minister energetyki Leonore Gewessler (Zieloni) zapowiedziała w niedzielę wieczorem w programie "ZiB 2 am Sonntag", że w razie braku gazu reaktywowana zostanie zasilana węglem elektrociepłownia Mellach, aby "w sytuacji awaryjnej" można było tam ponownie wytwarzać energię elektryczną i dostarczać ciepło. Minister ogłosiła decyzję rządu po konsultacji z kanclerzem Karlem Nehammerem, ministrem gospodarki Martinem Kocherem oraz ekspertami ds. zabezpieczenia dostaw energii.

Elektrociepłownia w Mellach była ostatnią aktywną elektrownią węglową w Austrii, pracowała do wiosny 2020 roku. Jak zapowiedziała Kancelaria Federalna, obiekt ma zostać przygotowany do ponownego uruchomienia "w sytuacji awaryjnej", gdy nie będzie wystarczającej ilości gazu. - Konwersja obiektu zajmie miesiące - dodała Gewessler, podkreślając, że celem Austrii jest zmniejszenie zależności od Rosji, aby w przyszłości "nie narażać się na szantaż".

W niedzielę rano austriacka spółka OMV poinformowała, że w minionych dniach do Austrii trafiało o połowę mniej gazu niż zwykle. "Popyt na gaz jest obecnie dość niski, brakujące ilości można łatwo uzupełnić zakupami na rynku" - wyjaśniło OMV. Koncern przekazał, że magazyny gazu OMV w Austrii o łącznej pojemności 25 289 GWh są aktualnie zapełnione w 64 proc. Celem jest napełnienie zbiorników magazynowych w 80 proc. do 1 listopada 2022 roku.