ZASP o projekcie rządu. "Pominięte zostały bardzo ważne zapisy"

"W zaproponowanym przez rząd 14 maja 2024 r. projekcie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych pominięte zostały bardzo ważne zapisy gwarantujące aktorom tantiemy z platform cyfrowych, sieci kablowych, audiobooków i słuchowisk radiowych" – napisano w oświadczeniu Związku Artystów Scen Polskich.

"Z zadowoleniem przyjmujemy, że w ramach projektu przewidywane jest wprowadzenie tzw. tantiem z internetu czyli przepisu o prawie do wynagrodzenia dla twórców i artystów wykonawców za korzystanie z utworów audiowizualnych w internecie" – napisano w oświadczeniu ZASP.

"Jednocześnie wciąż apelujemy o zapewnienia aktorom, zgodnie z dyrektywą 2019/790, prawa do godziwego wynagrodzenia, które nie powinno ograniczać się jedynie do rozszerzenia katalogu z art. 70 ust. 21 ustawy o korzystanie z filmów i seriali w internecie, skoro dokładnie takie same argumenty przemawiają za możliwością zapewnienia godziwego wynagrodzenia również za reemitowanie artystycznych wykonań aktorów (tzw. 'tantiemy z reemitowania' czyli z platform cyfrowych i sieci kablowych)" – dodano.

"Nadal aktualne są również nasze propozycje dotyczące wprowadzenia wynagrodzeń za korzystanie na tym samym polu z utworów audialnych z wykonaniami aktorskimi (tzw. tantiemy z form audialnych, np. z audiobooków, słuchowisk radiowych)" – podkreślił ZASP. "Nie ma żadnych prawnych i racjonalnych podstaw do deprecjonowania pozycji i praw polskich aktorów" – dodano.

"Żądania aktorów znajdują swoje podstawy w brzmieniu dyrektyw 2019/789 i 2019/790 i są słuszną walką o respektowanie oraz poszanowanie wynikających z prawa unijnego praw aktorów. Dopóki projekt nowelizacji nie będzie odpowiadał prawu unijnemu i uwzględniał opisane powyżej prawa aktorów – Związek Artystów Scen Polskich ZASP – Stowarzyszenie w dalszym ciągu będzie prowadził w tej sprawie wszelkie możliwe działania" – poinformowano w oświadczeniu.

Celem projektowanej nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 17 kwietnia 2019 r.: dyrektywy 2019/789 ustanawiającej przepisy dotyczące wykonywania praw autorskich i praw pokrewnych mające zastosowanie do niektórych transmisji online prowadzonych przez organizacje radiowe i telewizyjne oraz do reemisji programów telewizyjnych i radiowych oraz zmieniającej dyrektywę Rady 93/83/EWG (tzw. dyrektywy "satelitarno-kablowej II"), a także dyrektywy 2019/790 w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (tzw. dyrektywy "Digital Single Market"). Termin implementacji obydwu dyrektyw upłynął 7 czerwca 2021 r., ale Komisja Europejska dopiero 4 czerwca 2021 r. opublikowała wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania art. 17 "dyrektywy DSM" przez ustawodawców krajowych.

Przepisy dyrektywy o prawie autorskim i prawach pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym zwiększają ochronę treści w sieci, ich twórców i wydawców.

Za projekt nowelizacji odpowiada Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.