Ogromne pieniądze dla Polski. Jest decyzja Komisji Europejskiej

Polska pod koniec sierpnia br. wysłała wniosek o aktualizację Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (to pełna nazwa programu, który obiegowo jest nazywany skrótem KPO lub RRF) i tam wystąpiła o dodatkowe kredyty oraz granty z programu dotyczącego energetyki RePowerEU. Komisja Europejska we wtorek zatwierdziła zmodyfikowany plan.

- Po wprowadzeniu inicjatywy REPowerEU, wszystkie państwa członkowskie musiały przedstawić zmienione plany, wyjaśniając, jak chcą skorzystać z funduszy na rzecz energii, aby zredukować uzależnienie od dostaw rosyjskich paliw kopalnych. Polska to zrobiła, wprowadziła pewne dostosowania - wyjaśnił podczas konferencji Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej.

Jak dodał, "jednocześnie zauważyliśmy, że trzy wielkie kamienie milowe związanie ze wzmocnieniem niezawisłości systemu sądownictwa nie zostały zmienione".

- Oznacza to, że Polska będzie w stanie zacząć otrzymywać pieniądze z KPO wtedy, kiedy wszystkie działania zostaną poprawnie zrealizowane - zaznaczył.

Jak tłumaczył wcześniej Maciej Sokołowski, korespondent TVN24 w Brukseli, zgoda na modyfikację KPO i prawdopodobna wypłata zaliczki nie będzie oznaczała, że całość dostępnych dla Polski środków z Funduszu Odbudowy została odblokowana. By sięgnąć po całą pulę, cały czas konieczne jest wypełnienie tak zwanych super kamieni milowych.

Komisja Europejska podkreśliła w komunikacie, że trzy "super kamienie milowe" związane ze wzmocnieniem ważnych aspektów niezależności polskiego sądownictwa i wykorzystaniem Arachne – narzędzia informatycznego wspierającego państwa członkowskie w ich działaniach w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, "pozostają niezmienione w zmodyfikowanym planie Polski". 

"Oznacza to, że żadna wypłata w następstwie wniosku o płatność w ramach RRF nie jest możliwa, dopóki Polska w zadowalającym stopniu nie spełni tych trzech 'super kamieni milowych'" - wyjaśniono.

KE podała, że polski rozdział REPowerEU obejmuje siedem nowych reform, siedem nowych inwestycji i trzy inwestycje przeniesione z pierwotnego planu (z których dwie zostały zwiększone). Podkreślono przy tym, że "wdrożenie tych środków pomoże w realizacji celu planu REPowerEU, jakim jest uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed 2030 rokiem".

"Reformy obejmują środki mające na celu usprawnienie procedur wydawania zezwoleń na odnawialne źródła energii, usunięcie barier w przyłączaniu odnawialnych źródeł energii do sieci i promowanie umiejętności ekologicznych. Nowe inwestycje mają na celu wsparcie transformacji energetycznej, w tym sieci przesyłowych i dystrybucyjnych energii elektrycznej oraz morskich farm wiatrowych" - czytamy w komunikacie.

Chodzi np. o wsparcie efektywności energetycznej w sektorze mieszkaniowym i przyspieszone wycofywanie paliw kopalnych w ogrzewaniu domów, nowe inwestycje obejmują rozwój sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich, wsparcie budowy i modernizacji systemów magazynowania energii oraz utworzenie funduszu wspierającego budowę morskich farm wiatrowych.

Nowe reformy zawarte w rozdziale REPowerEU dotyczą usprawnienia procesów wydawania zezwoleń na odnawialne źródła energii (OZE), usunięcia barier w integracji OZE z sieciami elektroenergetycznymi oraz nowych rozwiązań regulacyjnych na rzecz przyspieszonego rozwoju sieci elektroenergetycznych.

Zmodyfikowany Plan dla Polski jest obecnie wart 59,8 miliarda euro (34,5 miliarda euro w formie pożyczek i 25,3 miliarda euro w dotacjach) i obejmuje 55 reform i 56 inwestycji.

"Alokacja dla Polski dotacji REPowerEU i RRF (wynoszących odpowiednio 22,5 miliarda euro i 2,8 miliarda euro) wraz z 34,5 miliardami euro pożyczek RRF (23 miliardy euro nowych pożyczek RRF i 11,5 miliardów euro pożyczek w pierwotnym planie) sprawiają, że ogólnie zmodyfikowany plan jest wartości 59,8 miliardów euro" - wskazała Komisja.

Według Brukseli będzie to stanowiło dodatkowy impuls do zielonej transformacji Polski. "Zmodyfikowany plan kładzie duży nacisk na zieloną transformację, przeznaczając 46,6 proc. dostępnych środków na działania wspierające cele klimatyczne (wzrost z 42,7 proc. w pierwotnym planie)" - zwrócono uwagę.

Komisja Europejska wyjaśniła, że Rada UE będzie miała teraz co do zasady cztery tygodnie na zatwierdzenie oceny KE. Może się to stać 8 grudnia br., kiedy jest zaplanowane posiedzenie Rady do Spraw Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN). Wezmą w nim udział ministrowie gospodarki i finansów ze wszystkich krajów UE.

"Zatwierdzenie Rady umożliwi Polsce otrzymanie 5,1 mld euro prefinansowania funduszy REPowerEU" - podkreślono. To równowartość ponad 22 mld zł.

Komisja zapowiedziała, że "zezwoli na dalsze regularne wypłaty w oparciu o zadowalającą realizację trzech 'super kamieni milowych' wzmacniających ważne aspekty niezależności polskiego sądownictwa i dotyczących korzystania z Arachne – narzędzia informatycznego wspierającego państwa członkowskie w ich działaniach w zakresie zwalczania nadużyć finansowych oraz w sprawie zadowalającej realizacji pozostałych kamieni milowych i celów określonych w zmienionym planie odbudowy i zwiększania odporności Polski, odzwierciedlających postęp w realizacji inwestycji i reform".