Składki na ubezpieczenie społeczne - jakie stawki? Składki przy umowie zlecenie

Źródło:
TVN24 Biznes
Belka o Polskim Ładzie i zmianach w podatkach
Belka o Polskim Ładzie i zmianach w podatkachTVN24
wideo 2/7
Belka o Polskim Ładzie i zmianach w podatkachTVN24

Co do zasady każdy pracujący zobowiązany jest do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Część składek na to ubezpieczenie finansowana jest przez pracodawców, część natomiast potrącana z wynagrodzenia pracownika. Czym jest system ubezpieczenia społecznego? Ile wynoszą składki na ubezpieczenia społeczne?

● Ubezpieczenie społeczne stanowią filar polityki socjalnej państwa. ● Składają się na nie ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. ● Wyliczaniem i opłacaniem składek zajmuje się płatnik składek, czyli najczęściej pracodawca. ● Płacenie składek na ubezpieczenia społeczne w większości przypadków jest obowiązkowe.

System ubezpieczeń społecznych - regulacje prawne

System ubezpieczeń społecznych w Polsce funkcjonuje przede wszystkim na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Na mocy przepisów prowadzeniem systemu ubezpieczeń społecznych zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), natomiast względem rolników i członków ich rodzin – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).

Składki na ubezpieczenia społeczne

System ubezpieczeń społecznych służyć ma zabezpieczeniu interesów osób, które na skutek kalectwa czy choroby, ale także ze względu na wiek czy na przykład ciążę nie są w stanie czasowo lub na stałe wykonywać pracy. Stanowi on, obok świadczeń z pomocy społecznej, jeden z filarów polityki socjalnej państwa.

Ubezpieczenia społeczne obejmują w sumie cztery różne ubezpieczenia: ●     emerytalne, ●     rentowe, ●     chorobowe, ●     wypadkowe.

Naliczaniem i odprowadzaniem składek na te ubezpieczenia zajmuje się płatnik składek. Płatnikiem najczęściej jest pracodawca, natomiast w przypadku przedsiębiorców lub osób samozatrudnionych płatnikiem są te osoby, a więc same odprowadzają one i finansują swoje składki.

W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia koszt płaconych składek dzielony jest natomiast pomiędzy pracodawcę i pracownika. Wysokość składek na poszczególne ubezpieczenia społeczne wygląda następująco:

Emerytalna: 19,52 proc. wynagrodzenia (łącznie), z czego 9,76 proc. to część finansowana przez pracodawcę, kolejne 9,76 proc. finansowane jest przez pracownika (odejmowane z pensji brutto). Rentowa: 8 proc. (łącznie), 6,5 proc. (pracodawca), 1,5 proc. (pracownik) Chorobowa: 2,45 proc. (całość finansuje pracownik) Wypadkowa: 1,67 proc. (całość finansuje pracodawca)

Należy pamiętać, że wysokość składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe jest stała dla wszystkich, natomiast wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe może być różna w zależności od płatnika składek i poziomu ryzyka zawodowego dla danego pracującego.

Składka wypadkowa w wysokości 1,67 proc. jest najczęściej spotykaną stawką przyjętą m.in. dla przedsiębiorców zgłaszających do ubezpieczenia nie więcej niż 9 pracowników. Wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe może jednak, w zależności od przypadku, wynosić od 0,67 proc. do 3,33 proc. podstawy wymiaru. Szczegółowe informacje na temat wyliczania wysokości składki wypadkowej znaleźć można na stronie ZUS.

Podstawa wymiaru składek

Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne ustalana jest procentowo i wyliczana względem podstawy wymiaru składek. Podstawę tę stanowi przychód pracownika z tytułu zatrudnienia, przede wszystkim jego: ●     wynagrodzenia zasadnicze, ●     wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, ●     dodatki do wynagrodzenia i nagrody, ●     ekwiwalenty za niewykorzystany urlop, ●     inne świadczenia, również w naturze, np. najem mieszkania od pracodawcy.

Do podstawy wymiaru składek nie wlicza się natomiast wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy np. w czasie choroby, natomiast w przypadku składek emerytalnej i rentowej – również odpraw czy nagród jubileuszowych przyznawanych nie częściej niż raz na pięć lat.

Ponadto istnieje ograniczenie wysokości rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Jeżeli podstawa ta w danym roku kalendarzowym przekroczy 30-krotność prognozowanego, przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, płatnik może przestać naliczać i odprowadzać te dwie składki.

Szczegółowe informacje na temat ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne znaleźć można na stronie ZUS.

Składki na ubezpieczenie społeczne pracownika

Składki na ubezpieczenia społeczne to nie wszystkie obowiązkowe składki ZUS. Po stronie pracodawcy dochodzi ponadto płacenie comiesięcznych składek na Fundusz Pracy (2,45 proc.) oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (0,1 proc.). Razem ze składkami na ubezpieczenia społeczne daje to łącznie 20,48 proc. wynagrodzenia brutto pracownika, które stanowią dodatkowy koszt po stronie pracodawcy.

Z kolei po stronie pracownika do składek społecznych dochodzi ponadto konieczność opłacenia w pełni składki ubezpieczenia zdrowotnego w wysokości dziewięciu proc. pensji brutto. W sumie daje to 22,71 proc. składek ZUS potrącanych z jego wynagrodzenia brutto.

Warto pamiętać, że ubezpieczenie zdrowotne jest w Polsce obowiązkowe i umożliwia korzystanie nieodpłatne korzystanie z usług państwowej służby zdrowia.

Umowa zlecenie - składki obowiązkowe

Co do zasady umowy zlecenie są obecnie ze strony pracodawcy oskładkowane w ten sam sposób jak umowy o pracę. O ile jednak w przypadku umowy o pracę obowiązkowe są wszystkie cztery składki społeczne: emerytalna, rentowa, chorobowa i wypadkowa, o tyle w przypadku umowy zlecenie opłacanie poszczególnych składek jest:

●     emerytalnej – obowiązkowe, ●     rentowej – obowiązkowe, ●     chorobowej – dobrowolne, ●     wypadkowej - obowiązkowe.

Dla osób zatrudnionych na umowę zlecenie oczywiście obowiązkowa jest również składka na ubezpieczenie zdrowotne.

W przypadku osób pracujących na umowę zlecenie i dobrowolnie opłacających składkę chorobową podstawa wymiaru tej składki może natomiast wynieść miesięcznie maksymalnie 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Powyżej tej kwoty dobrowolną składkę chorobową przestaje się naliczać.

W określonych przypadkach umowa zlecenie umożliwia również obniżenie wysokości płaconych składek. Jest to możliwe, gdy pracownikiem jest student, który nie ukończył 26. roku życia, lub gdy pracownik ten posiada umowę o pracę w innej firmie na kwotę minimum 2 800 zł brutto (pensja minimalna). Wówczas pracodawca nie musi odprowadzać za niego żadnych składek społecznych.

Natomiast jeśli dany pracownik ma kilka umów zlecenie z tym samym pracodawcą, obowiązkowe składki dotyczą jedynie pierwszej z nich i naliczane są od kwoty 2 800 zł.

Jakie składki ZUS płaci emeryt?

Obowiązek płacenia składek na ubezpieczenia społeczne istnieje również w przypadku wykonywania pracy przez osobę pobierającą emeryturę.

Istnieje natomiast jedna różnica w przypadku kobiet które ukończyły 55. rok życiu lub mężczyzn, którzy ukończyli 60. rok życia. W takich przypadkach płatnik składek nie musi opłacać składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Oblicz składkę ZUS

Jak wyliczanie składek na ubezpieczenia społeczne wygląda w praktyce? Można to pokazać na przykładzie zatrudniania pracownika, któremu wypłacana jest pensja minimalna w 2021 roku, czyli 2 800 zł brutto.

Pracodawca musi oprócz 2 800 zł wynagrodzenia brutto ponieść również dodatkowy koszt składek w łącznej wysokości 20,48 proc., czyli 573,44 zł. W sumie koszt pracownika wyniesie tym samym 3 373,44 zł. Z kolei pracownikowi od wynagrodzenia potrącane jest łącznie 738,33 zł (383,88 zł na ubezpieczenie społeczne, 217,45 składki zdrowotnej oraz 137 zł zaliczki z tytułu PIT). Tym samym na rękę pracownik otrzyma 2 061,67 zł.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Temu miało w maju 19,7 miliona użytkowników na wszystkich urządzeniach wobec 18,86 miliona w kwietniu - wynika z badania Mediapanel, Polskiego Badania Internetu. Allegro zachowało pozycję lidera pod względem czasu spędzanego na platformie przez kupujących.

Chiński gigant rozpycha się w Polsce

Chiński gigant rozpycha się w Polsce

Źródło:
PAP

Bank Światowy przewiduje, że obecna dekada będzie najgorsza dla globalnego wzrostu gospodarczego od lat 60. XX wieku, głównie z powodu skutków ceł wprowadzonych przez Donalda Trumpa - podał portal stacji BBC. Bank obniżył swoją prognozę dla światowej gospodarki.

Przed nami najgorsza dekada dla globalnego wzrostu gospodarczego od lat 60.

Przed nami najgorsza dekada dla globalnego wzrostu gospodarczego od lat 60.

Źródło:
PAP, BBC

Donald Tusk w swoim expose chwalił polską gospodarkę. - W 2024 mieliśmy najwyższy wzrost gospodarczy w Europie - powiedział premier Donald Tusk podczas wystąpienia w Sejmie. Szef rządu wskazywał też na spadającą inflację i zmniejszającą się lukę VAT.

Wysoki wzrost PKB i mniejsza luka VAT. Tusk o sukcesach gospodarczych swojego rządu

Wysoki wzrost PKB i mniejsza luka VAT. Tusk o sukcesach gospodarczych swojego rządu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W środę Elon Musk na platformie X wyraził żal z powodu swoich zeszłotygodniowych wpisów o prezydencie Donaldzie Trumpie. Jak podkreślił, niektóre z jego postów "poszły za daleko".

Musk żałuje swojej gorącej dyskusji z Trumpem. "Poszło za daleko"

Musk żałuje swojej gorącej dyskusji z Trumpem. "Poszło za daleko"

Źródło:
tvn24.pl

Łączna wartość inwestycji w polskiej gospodarce może sięgnąć biliona złotych w 2030 roku - prognozują eksperci banku Pekao. Istotnym czynnikiem wzrostu inwestycji mają być między innymi duże programy transformacyjne sektora energii, bezpieczeństwa militarnego, infrastruktury transportowej i cyfryzacji.

Polska "w obliczu znaczącego przełomu". Raport

Polska "w obliczu znaczącego przełomu". Raport

Źródło:
PAP

- Delegacje Stanów Zjednoczonych i Chin wstępnie uzgodniły ramy planu wdrożenia porozumienia handlowego z Genewy oraz złagodzenia sporu - oświadczył we wtorek minister handlu USA Howard Lutnick. Ustalenia te wymagają jeszcze zatwierdzenia przez przywódców obu państw.

USA i Chiny łagodzą spór. Jest plan porozumienia handlowego

USA i Chiny łagodzą spór. Jest plan porozumienia handlowego

Źródło:
PAP, BBC

Firmy z branży lądowej energetyki wiatrowej niekoniecznie czekają na zmniejszenie odległości wiatraków od zabudowań z obecnych 700 do 500 metrów. Tymczasem rząd wciąż liczy, że uwzględniający to projekt ustawy wejdzie w życie - pisze w środę "Puls Biznesu".

Kłopot z nową propozycją rządu

Kłopot z nową propozycją rządu

Źródło:
PAP

Federalny sąd apelacyjny orzekł we wtorek, że najsurowsze cła prezydenta USA Donalda Trumpa mogą zostać wdrożone do momentu rozstrzygnięcia sporów prawnych - podał we wtorek portal stacji CNN. Z uwagi na "wyjątkowe znaczenie" sprawy, pełny skład sędziowski rozpatrzy nowe taryfy w trybie przyspieszonym jeszcze tego lata.

Wracają najsurowsze cła Trumpa

Wracają najsurowsze cła Trumpa

Źródło:
PAP

Krajowa branża turystyczna zauważa skrócenie pobytów i wzrost liczby rezerwacji dokonywanych na ostatnią chwilę. Eksperci wskazują, że niepewna pogoda i finanse wpływają na zmianę zachowań turystów. W tle rośnie konkurencja ze strony zagranicznych kierunków, które oferują niemal gwarantowane słońce i - coraz częściej - zbliżone ceny. Mimo to wakacje w kraju wciąż mają swoje atuty.

Z wyjazdem zwlekają do ostatniej chwili. Jeden powód

Z wyjazdem zwlekają do ostatniej chwili. Jeden powód

Źródło:
TVN24+

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt zmian, który zakłada, że okresy przepracowane na podstawie umowy zlecenia czy w ramach własnej działalności gospodarczej będą wliczane do stażu pracy. Nowe przepisy będą działały wstecz - poinformowała ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Podczas wtorkowej konferencji prasowej dotyczącej wotum zaufania dla rządu Donalda Tuska przedstawiciele Lewicy podkreślali, że nie zrezygnują z innych swych postulatów, między innymi dotyczących związków partnerskich.

Rewolucja w Kodeksie pracy. Przepisy mają działać wstecz

Rewolucja w Kodeksie pracy. Przepisy mają działać wstecz

Źródło:
PAP

We wtorek władze Katalonii oraz hiszpański operator lotnisk AENA zatwierdziły plan rozbudowy głównego portu lotniczego El Prat w Barcelonie. Sprzeciw wobec inwestycji wartej 3,2 miliarda euro wyrażają ekolodzy, a także przeciwnicy masowej turystyki.

Hiszpańskie lotnisko ma być rozbudowane. Decyzja wywołała falę protestów

Hiszpańskie lotnisko ma być rozbudowane. Decyzja wywołała falę protestów

Źródło:
PAP

Rząd przyjął we wtorek projekt nowelizacji Prawa bankowego, który ma uprościć i przyspieszyć obsługę tak zwanych rachunków uśpionych oraz ułatwić spadkobiercom dostęp do środków zgromadzonych przez zmarłych.

"Uśpione" konta w bankach. Nowy obowiązek

"Uśpione" konta w bankach. Nowy obowiązek

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto żaden z graczy nie wytypował prawidłowo sześciu liczb. Szóstkę trafiono natomiast w Lotto Plus. Oto wyniki losowania z 10 czerwca 2025 roku.

Padła szóstka w Lotto Plus

Padła szóstka w Lotto Plus

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska ma uruchomić 1 lipca pilotażową wersję unijnego portfela tożsamości cyfrowej. Nowe narzędzie ma umożliwiać obywatelom państw członkowskich UE weryfikację tożsamości, w tym wieku, w sposób bezpieczny i zdalny.

Nowa aplikacja do weryfikacji wieku. Bruksela wyjaśnia

Nowa aplikacja do weryfikacji wieku. Bruksela wyjaśnia

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 130 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną drugiego stopnia w wysokości 1,7 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 10 czerwca 2025 roku.

Duża wygrana w Eurojackpot w Polsce

Duża wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W środę projekt ustawy antypatodeweloperskiej autorstwa Polski 2050 trafi pod obrady Sejmu - poinformowała na platformie X ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Jak dodała, nowe przepisy mają zmusić firmy budujące mieszkania do usuwania wad deweloperskich bez względu na rodzaj umowy.

"Nie może być świętych krów". Nowy projekt

"Nie może być świętych krów". Nowy projekt

Źródło:
tvn24.pl

Słoweńskie Biuro Rządu do Spraw Bezpieczeństwa Informacji ogłosiło stan podwyższonego zagrożenia w związku z wykryciem złośliwego oprogramowania na chińskich nośnikach pamięci. Urządzenia te zostały zakupione przez kilka instytucji państwowych od prywatnego dostawcy. Jak poinformowano, na nośnikach znajdował się wirus umożliwiający kradzież danych.

Wirus na urządzeniach państwowych instytucji. "Poważne zagrożenie"

Wirus na urządzeniach państwowych instytucji. "Poważne zagrożenie"

Źródło:
PAP

Rząd przyjął projekt zmian w Prawie budowlanym, który między innymi rozszerzy katalog budowli niewymagających pozwolenia na budowę. To jeden z projektów w ramach pakietu deregulacyjnego, zapowiadanego przez premiera Donalda Tuska.

Oczka wodne, tarasy i schrony. Jest decyzja rządu

Oczka wodne, tarasy i schrony. Jest decyzja rządu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

W środę, 11 czerwca, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) zacznie rozpatrywanie sprawy kredytów hipotecznych w złotych opartych na wskaźniku WIBOR. - Może być przełomem, który otworzy drogę do zakwestionowania klauzul WIBOR-owych - stwierdził dla TVN24+ adwokat Łukasz Łukaszewski.

WIBOR na wokandzie. "Może być przełomem"

WIBOR na wokandzie. "Może być przełomem"

Źródło:
TVN24+

- Wakacje mogą być okazją, by podreperować domowy budżet lub zdobyć dodatkowe doświadczenie - mówi założyciel Personnel Service Krzysztof Inglot. Z raportu przygotowanego przez tę firmę wynika, że największe zapotrzebowanie w sezonie letnim dotyczy pracowników budowlanych. Mogą oni również liczyć na najwyższe wynagrodzenia.

"Rynek działa na pełnych obrotach". Tyle można zarobić

"Rynek działa na pełnych obrotach". Tyle można zarobić

Źródło:
PAP

Usługa ChatGPT może być niedostępna dla niektórych użytkowników po tym, jak platforma zaczęła mieć problemy z wydajnością we wtorek rano. Firma OpenAI poinformowała, że pracuje nad usunięciem awarii.

Awaria w OpenAI. Problemy z ChatGPT

Awaria w OpenAI. Problemy z ChatGPT

Źródło:
tvn24.pl

Firma Apple zaprezentowała nowy system operacyjny iOS 26 z rozbudowanymi możliwościami sztucznej inteligencji i interfejsem Liquid Glass.

iOS 26. Nowy system Apple

iOS 26. Nowy system Apple

Źródło:
tvn24.pl, CNN, ABC

Południowokoreański sąd ukarał kobietę grzywną po tym, jak zdjęła ona koledze spodnie - a wraz z nimi bieliznę - na oczach znajomych - donosi BBC, powołując się na lokalne media.

Żart się nie udał. Musi słono zapłacić

Żart się nie udał. Musi słono zapłacić

Źródło:
tvn24.pl, BBC

Pilotaż skróconego czasu pracy potrwa od 15 do 18 miesięcy, a zasady uczestnictwa w nim zostaną ogłoszone do 30 czerwca - przekazał resort rodziny i pracy w odpowiedzi interpelację poselską. Zmiany legislacyjne mają zostać zaproponowane po zakończeniu pilotażu.

"Pierwszy tego typu program w naszej części Europy"

"Pierwszy tego typu program w naszej części Europy"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Warszawska restauracja hub.praga dołączyła do grona polskich lokali posiadających gwiazdki Michelin - wynika z komunikatu Michelin.

Gwiazdka Michelin dla polskiej restauracji

Gwiazdka Michelin dla polskiej restauracji

Źródło:
PAP

Deweloperzy w największych polskich miastach sprzedali w maju o jedną czwartą więcej mieszkań więcej niż w kwietniu - wynika z najnowszego raportu. "Wprawdzie obniżka stóp procentowych poprawiła dostępność kredytów, ceny mieszkań są jednak na tyle wysokie, a oferta tak duża, że wielu potencjalnych nabywców może uznać, że nie warto się spieszyć z decyzją zakupową" - ocenili autorzy analizy.

Kolejna obniżka "może zadziałać jak impuls psychologiczny"

Kolejna obniżka "może zadziałać jak impuls psychologiczny"

Źródło:
PAP

Prognozowane zapotrzebowanie firm na nowych pracowników w Polsce osiągnęło najniższy wynik od blisko dwóch lat - wynika z raportu ManpowerGroup. Mimo to więcej firm planuje zatrudnić nowych pracowników niż zwolnić obecnych.

Rynek pracy z "najniższym wynikiem od blisko dwóch lat"

Rynek pracy z "najniższym wynikiem od blisko dwóch lat"

Źródło:
PAP

Premier Bułgarii Rosen Żelazkow zapowiedział, że rząd zapewni płynne i spokojne przejście na euro od 1 stycznia 2026 roku. W Sofii miało miejsce forum w sprawie wprowadzenia unijnej waluty.

Znika bułgarski lew. Jest zapowiedź rządu

Znika bułgarski lew. Jest zapowiedź rządu

Źródło:
PAP

Warner Bros. Discovery ogłosiło plan podziału na dwie oddzielne, publicznie notowane spółki. Jedna skupi się na platformie streamingowej HBO Max i studiu Warner Bros., a druga na CNN oraz innych stacjach telewizyjnych.

Warner Bros. Discovery dzieli się na dwie spółki

Warner Bros. Discovery dzieli się na dwie spółki

Źródło:
tvn24.pl