Co to jest wynagrodzenie zasadnicze? Jak wyliczyć pensję na rękę?

● Wynagrodzenie zasadnicze to podstawowy i obowiązkowy składnik wynagrodzenia za pracę. ● Wynagrodzenie może być określone w stawce miesięcznej, godzinowej, akordowej lub prowizyjnej. ● Wynagrodzenie zasadnicze należy odróżnić od wynagrodzenia minimalnego.

Zgodnie z art. 22 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy, pracodawca zaś do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Wysokość wynagrodzenia za pracę musi zostać określona w umowie o pracę, jest to jej koniecznym elementem. 

Podstawowym składnikiem wynagrodzenia za pracę jest wynagrodzenie zasadnicze, przy czym nie musi być to jedyny jego element. Wynagrodzenie zasadnicze jest ustalane przez pracodawcę na podstawie wielu czynników, w szczególności zakresu obowiązków, wykształcenia i doświadczenia pracownika. 

Co istotne, wynagrodzenie zasadnicze to obligatoryjny składnik wynagrodzenia za pracę, na które mogą składać się też dodatkowe, ale dobrowolne elementy, takie jak premie, nagrody pieniężne, dodatki np. stażowe, funkcyjne, za znajomość języków.

Warto dodać, że pracownikowi, poza wynagrodzeniem zasadniczym, w określonych w Kodeksie pracy wypadkach należą się także inne dodatkowe elementy wynagrodzenia. Należy wyraźnie podkreślić, że mają one w określonych przepisami wypadkach także charakter obligatoryjny. Zalicza się do nich m.in.:

– wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, – wynagrodzenie za czas gotowości do pracy, – wynagrodzenie urlopowe, – wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych lub w porze nocnej, – odprawy emerytalno-rentowe, – diety za czas podróży służbowych.

Wynagrodzenie zasadnicze określane jest w wartości brutto w stawce miesięcznej, godzinowej, akordowej lub prowizyjnej. Najczęściej spotykana jest stawka miesięczna, która charakteryzuje się tym, że wypłacana jest w jednakowej wysokości, w z góry określonym dniu miesiąca.

Z punktu widzenia pracownika jedną z bardziej istotnych kwestii jest określenie pensji nie brutto, ale netto. Jest to bowiem kwota, jaką realnie otrzyma on dla siebie. Jak przeliczyć wysokość wynagrodzenia brutto na netto? Wszystko zależy od rodzaju umowy, przy założeniu umowy o pracę należy od wartości brutto odjąć składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i zdrowotne oraz zaliczkę na podatek. 

Jaką zatem tzw. kwotę na rękę otrzymasz zarabiając 2 600 zł brutto, przy założeniu odprowadzenia zaliczki na podatek? Od kwoty brutto odliczone będą:

– składka na ubezpieczenie emerytalne: 254 zł, – składka na ubezpieczenie rentowe: 39 zł, – składka na ubezpieczenie chorobowe: 64 zł, – składka na ubezpieczenie zdrowotne: 202 zł, – zaliczka na podatek: 121 zł.

Wynagrodzenie netto wyniesie zatem 1921 zł.

Jeśli chcesz samodzielnie przeliczyć swoją pensję, możesz także skorzystać z dostępnych w internecie kalkulatorów wynagrodzeń.

Pracownikowi, którego niezdolność do pracy powstała na skutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, przysługuje prawo do 80 proc. wynagrodzenia. Ustawodawca określił jednak, że niezdolność może trwać do 33 dni, a w przypadku pracownika powyżej 55. roku życia – do 14 dni. 

Od wynagrodzenia zasadniczego należy odróżnić wynagrodzenie minimalne. Wynagrodzenie minimalne to wysokość wynagrodzenia za pracę, która jest taka sama dla wszystkich pracujących na etacie. Nie jest ona zatem uzależniana od stażu pracy, rodzaju wykształcenia czy innych warunków określanych przez pracodawcę. 

Wynagrodzenie minimalne uregulowane zostało w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Zgodnie z jej przepisami jest ono ustalane corocznie, będąc przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego. W 2021 roku wynagrodzenie minimalne wynosi 2800 zł brutto. 

Co ważne, wysokość wynagrodzenia zasadniczego nie może być niższa niż wynagrodzenia minimalnego. Nawet jeżeli pracodawca zmniejszy wynagrodzenie pracownika, do czego ma prawo, nie może ustalić go poniżej tej minimalnie określonej wysokości.

Akty prawne: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy Dz. U. 1974 nr 24 poz.141, Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę Dz. U. 2002 nr 200 poz. 1679.