Podatek progresywny – czym jest i ile wynosi? Jak działa skala podatkowa? 

Źródło:
biznes.gov.pl, podatki.gov.pl
Leszczyna (KO) o zmianach podatkowych z Polskiego Ładu
Leszczyna (KO) o zmianach podatkowych z Polskiego ŁaduTVN24
wideo 2/6
Leszczyna (KO) o zmianach podatkowych z Polskiego ŁaduTVN24

Podatek progresywny, nazywany również skalą podatkową, jest jedną z metod obliczania wysokości podatku dochodowego. Zgodnie z nim im większy osiąga się dochód, tym większą jego część trzeba przeznaczyć na podatek. Jak działa podatek progresywny i jak można go zmniejszyć? Czy można samemu wybrać metodę rozliczania się z podatku dochodowego?

●     Progresywny podatek dochodowy oznacza, że im wyższe dochody, tym większą ich część trzeba oddać w formie podatku. ●     Dochody do kwoty 85 528 zł opodatkowane są stawką 17 proc., a powyżej tej kwoty stawką 32 proc. To tak zwane dwa progi podatkowe. ●     Celem podatku progresywnego jest łagodzenie negatywnych skutków nierówności społecznych. ●     Przedsiębiorcy mogą wybrać inną formę opodatkowania, np. podatek liniowy.

Przepisy dotyczące podatku dochodowego oraz form opodatkowania zawarte są w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ograniczonym zakresie uzupełnia je ponadto ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Podatek progresywny - czym jest?

Progresywny podatek dochodowy nazywany jest również skalą podatkową lub podatkiem na zasadach ogólnych. Jest on formą opodatkowania polegającą na uzależnieniu wysokości stawki podatku od osiąganego dochodu – im wyższa podstawa opodatkowania, tym wyższa stawka. Różni się tym od podatku liniowego, w którym stawka procentowa podatku pozostaje jednakowa dla wszystkich, a także od podatku pogłównego, w którym jednakowa dla wszystkich jest kwota płaconego podatku.

W praktyce oznacza to, że im wyższe dany podmiot osiąga dochody, tym większą ich część będzie musiał odprowadzać w formie podatku. Służyć ma to zapobieganiu szkodliwej dla gospodarki koncentracji kapitału i łagodzić negatywne skutki nierówności społecznych.

Kogo dotyczy podatek progresywny?

Podatek progresywny dotyczy w Polsce większości osób fizycznych, m.in. zatrudnionych na umowę o pracę, a także jest jedną z dostępnych form opodatkowania dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Rozlicza się z niego poprzez płacenie miesięcznych lub kwartalnych zaliczek, a następnie dokonanie podsumowania i ewentualnej korekty podatku w rocznej deklaracji podatkowej PIT.

Więcej o tych korektach i związanej z nimi możliwości zwrotu podatku można przeczytać TUTAJ.

Skala podatku 2021

Aktualnie obowiązujące stawki podatku dochodowego według skali podatkowej wynoszą:

●     17 proc. od dochodów do wysokości 85 528 zł,

●     32 proc. od dochodów powyżej kwoty 85 528 zł.

Stawka 32 proc., czyli tzw. drugi próg podatkowy, dotyczy jedynie nadwyżki ponad kwotę 85 528 zł. Oznacza to, że osiągając dochód w wysokości np. 100 tys. zł, 85 528 zł z tej kwoty zostanie opodatkowane stawką 17 proc., a jedynie 14 472 zł wyższą stawką 32 proc.

Ponadto osób fizycznych dotyczy dodatkowy tzw. trzeci próg podatkowy, czyli danina solidarnościowa. Danina ta wynosi dodatkowe 4 proc. i dotyczy jedynie dochodów powyżej miliona zł. Oznacza to, że osoba fizyczna osiągająca dochód w wysokości np. 2 mln zł zapłaci 17 proc. podatku dochodowego od kwoty 85 528 zł, 32 proc. podatku od kwoty 914 472 zł, oraz 36 proc. (32 proc. + 4 proc.) podatku od pozostałego 1 000 000 zł.

Więcej o podatku dochodowym od osób fizycznych przeczytać można TUTAJ.

Podatek liniowy a progresywny

Wysokość stawek progresywnego podatku dochodowego dla osób prowadzących działalność gospodarczą jest taka sama jak dla osób fizycznych. Wynosi więc 17 proc. od dochodu do wysokości 85 528 zł oraz 32 proc. od nadwyżki ponad tę kwotę. Nie obowiązuje natomiast w tym przypadku tzw. trzeci próg podatkowy, czyli danina solidarnościowa.

Podatek progresywny jest podstawową, niejako "domyślną" formą opodatkowania przedsiębiorców. Mogą oni jednak wybrać inny sposób rozliczania się z podatku dochodowego, np. według stawki liniowej. Wówczas osoba prowadząca działalność gospodarczą płaci stawkę 19 proc. podatku dochodowego niezależnie od osiąganych w danym roku dochodów.

Podatek liniowy oferuje więc niższą stawkę podatkową w przypadku dochodów przekraczających 85 528 zł. Jednocześnie jednak w jego przypadku niemożliwe jest skorzystanie z większości ulg podatkowych czy z kwoty wolnej od podatku.

O różnicach pomiędzy podatkiem progresywnym i liniowym pisaliśmy TUTAJ.

Zmiana podatku na liniowy

Osoby prowadzące działalność gospodarczą nie mają obowiązku rozliczania się z podatku dochodowego cały czas w ten sam sposób. Mogą one same wybrać, czy wolą stosować podatek progresywny, czy też podatek liniowy, ryczałt albo kartę podatkową.

Jeżeli rozpoczynają dopiero swoją działalność i wybierają podatek progresywny, nie muszą tego zgłaszać do urzędu skarbowego – ta forma opodatkowania zostanie przyjęta dla nich automatycznie.

Jeżeli natomiast chcą wybrać inną formę opodatkowania albo już prowadzą działalność gospodarczą, ale chcą zmienić aktualny sposób rozliczania się z podatku dochodowego, muszą zgłosić to do urzędu skarbowego albo za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Szczegółowe informacje na temat zmiany formy opodatkowania oraz dotyczących tego zasad i terminów można znaleźć na stronie biznes.gov.pl.

Podstawa obliczenia podatku

Stawki podatku dochodowego płaci się od tak zwanej podstawy obliczenia podatku. Podstawą tą nie jest cały dochód, czy też całe otrzymywane wynagrodzenie. Podstawę obliczenia podatku stanowi dochód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu oraz o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne.

Ponadto wyliczoną wysokość podatku dochodowego pomniejszyć można o kwotę pomniejszającą podatek, a przedsiębiorcy również o większość zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75 proc. (cała składka wynosi 9 proc.).

Pierwszy próg podatkowy

Zdecydowana większość Polaków rozlicza się z podatku dochodowego według pierwszego progu podatkowego. Ich dochody roczne nie przekraczają kwoty 85 528 zł, w związku z czym płacą 17 proc. podatku.

Należy jednak pamiętać, że wysokość należnego do zapłacenia podatku dochodowego zmniejszana jest za sprawą tzw. kwoty wolnej od podatku oraz kwoty zmniejszającej podatek.

Kwota wolna od podatku to wysokość dochodu, poniżej którego jest się zwolnionym z płacenia podatku dochodowego. Wynosi ona 8 000 zł – osoby, których roczny dochód nie przekroczył tej kwoty, wciąż muszą wypełnić deklarację podatkową, ale podatku nie płacą.

Kwota zmniejszająca podatek stosowana jest z kolei u osób, których roczny wyniósł więcej niż 8 000 zł, ale mniej niż 127 000 zł. Te osoby płacą podatek dochodowy, ale mogą odliczyć od jego wysokości kwotę zmniejszającą podatek.

Kwota ta maleje wraz ze wzrostem dochodów. Dla największej grupy osób należącej do pierwszego progu podatkowego, których dochód wynosi od 13 000 zł do 85 528 zł, kwota ta wynosi 3 091 zł. Oznacza to, że należny podatek dochodowy można zmniejszyć o 525,12 zł – tyle wynosi 17 proc. z kwoty 3 091 zł.

Metoda wyłączenia z progresją

Podatku progresywnego nie należy mylić z metodą wyłączenia z progresją. Metoda wyłączenia z progresją jest jedną z dwóch metod unikania podwójnego opodatkowania w przypadku polskich rezydentów podatkowych osiągających przychody za granicą.

Metoda wyłączenia z progresją polega na zwolnieniu z opodatkowania w Polsce całości dochodu osiągniętego w innym państwie. Różni się tym ona od drugiej metody unikania podwójnego opodatkowania, czyli metody proporcjonalnego odliczenia. W tej drugiej metodzie zagraniczny dochód podlega opodatkowaniu w Polsce, ale od jego wysokości odlicza się podatek dochodowy zapłacony już za granicą. Metoda wyłączenia z progresją jest więc uważana za korzystniejszą od metody proporcjonalnego odliczenia.

Więcej o metodach unikania podwójnego opodatkowania i związanej z nimi uldze abolicyjnej można przeczytać TUTAJ.

Odpowiednie ustawy:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 2. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne

Autorka/Autor:red.

Źródło: biznes.gov.pl, podatki.gov.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rada Polityki Pieniężnej zostawiła stopy procentowe na niezmienionym poziomie - poinformował bank centralny. Ostatnia obniżka stóp procentowych miała miejsce w październiku 2023 roku. 

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
tvn24.pl

Stopy procentowe w kwietniu pozostały na dotychczasowym poziomie. Jarosław Sadowski z firmy Rankomat zwraca jednak uwagę, że dość dobre dane na temat inflacji w marcu sprawiły, że przewidywany moment obniżki coraz bardziej się przybliża, co wpływa na WIBOR. Ekspert wyliczył, ile może wynieść rata w kolejnych miesiącach.

"Pierwsze obniżki rat możemy zobaczyć już w kwietniu". Wyliczenia

"Pierwsze obniżki rat możemy zobaczyć już w kwietniu". Wyliczenia

Źródło:
tvn24.pl

Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego - Trzeciej Drogi złożyli w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o czasie urzędowym w Polsce, proponujący wprowadzenie całorocznego czasu letniego. Zdaniem autorów likwidacja zmiany czasu wpłynęłaby pozytywnie na zdrowie Polaków.

Likwidacja zmiany czasu. Jest projekt

Likwidacja zmiany czasu. Jest projekt

Źródło:
PAP

Chiński gigant Xiaomi zapowiedział współpracę z policją w dochodzeniu dotyczącym tragicznego wypadku z udziałem samochodu SU7, wyposażonego w system autonomicznej jazdy - przekazał dziennik "South China Morning Post". W zdarzeniu, do którego doszło w sobotę, życie straciły trzy osoby.

Ostrzegł kierowcę i oddał kontrolę. Dramatyczny wypadek

Ostrzegł kierowcę i oddał kontrolę. Dramatyczny wypadek

Źródło:
PAP

Biały Dom szacuje koszty, jakie Stany Zjednoczone poniosłyby w związku z zarządzaniem Grenlandią, gdyby to terytorium, obecnie zależne od Danii, znalazło się pod amerykańską kontrolą – podał w środę "Washington Post".

USA liczą koszty. "Zapłacimy więcej"

USA liczą koszty. "Zapłacimy więcej"

Źródło:
PAP

Portal Moscow Times poinformował w środę, że łączny majątek 146 rosyjskich miliarderów przewyższa oszczędności zgromadzone przez wszystkich pozostałych mieszkańców kraju. Dane pochodzą z dorocznej listy miliarderów magazynu 'Forbes'."

146 osób ma więcej niż reszta obywateli

146 osób ma więcej niż reszta obywateli

Źródło:
PAP

Prezes Zarządu Polskiej Grupy Zbrojeniowej Krzysztof Trofiniak złożył rezygnację z zajmowanego stanowiska - podała spółka w komunikacie. Zarząd PGZ działa obecnie w czteroosobowym składzie.

Prezes polskiego giganta rezygnuje

Prezes polskiego giganta rezygnuje

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Najem krótkoterminowy za pośrednictwem wyspecjalizowanych platform mocno zyskuje na popularności w Unii Europejskiej. Według danych Eurostatu w 2024 roku odnotowano jego wzrost o 18,8 procent w porównaniu do roku 2023. W trzecim kwartale najpopularniejsze pod tym względem były trzy regiony, znajdujące się w Chorwacji, Hiszpanii i Francji.

Fala rozlewa się na całą Europę. Duży wzrost

Fala rozlewa się na całą Europę. Duży wzrost

Źródło:
tvn24.pl

Przebywająca w stolicy Ukrainy Kijowie niemiecka minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock wykluczyła możliwość wznowienia projektu gazociągu Nord Stream 2, który miałby dostarczać Europie rosyjski gaz. Moskwa zasugerowała ostatnio wznowienie projektu.

Niemiecka ministra zabrała głos w sprawie Nord Stream 2

Niemiecka ministra zabrała głos w sprawie Nord Stream 2

Źródło:
PAP

Na południowej granicy kraju w związku z zagrożeniem pryszczycą wprowadzone zostały rygorystyczne kontrole weterynaryjne - przekazał w środę w Sejmie minister rolnictwa Czesław Siekierski. Na dziesięciu przejściach granicznych służby weterynaryjne prowadzą dyżury, rozstawiono bramki i maty dezynfekcyjne.

"Rygorystyczne kontrole" na granicach

"Rygorystyczne kontrole" na granicach

Źródło:
PAP

Eksploatacja reaktora jądrowego Maria została wstrzymana na czas od 1 kwietnia do 8 maja - poinformowało tvn24.pl Narodowe Centrum Badań Jądrowych. Z końcem marca wygasło zezwolenie Państwowej Agencji Atomistyki umożliwiające działalność tego obiektu.

Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać

Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać

Źródło:
tvn24.pl

Skarga Ryanaira w sprawie pomocy publicznej przyznanej polskiemu LOT-owi została oddalona przez Sąd Unii Europejskiej. Pieniądze miały zrekompensować polskiemu przewoźnikowi straty poniesione w związku z pandemią COVID-19.

Ryanair przegrywa w sądzie

Ryanair przegrywa w sądzie

Źródło:
PAP

Zamknięta część popularnych szlaków na Maderze i tak jest odwiedzana przez turystów, w tym Polaków - wynika z informacji portugalskich mediów. Przeskakują przez ogrodzenie, łamiąc w ten sposób zakazy. Narażają się jednocześnie na duże koszty, jeśli będą musieli skorzystać z pomocy.

Polacy ryzykują zdrowiem i życiem. Grożą im duże kary

Polacy ryzykują zdrowiem i życiem. Grożą im duże kary

Źródło:
PAP

Ceny jaj z powodu ptasiej grypy mogą wzrosnąć - przyznał wiceminister rolnictwa Stefan Krajewski. Przypomniał, że problem z dostępnością jaj ma kilka państw, na przykład Stany Zjednoczone, które zwróciły się już o pomoc do kilku krajów - również do Polski.

Ceny tego produktu mogą wzrosnąć. "Sytuacja jest dynamiczna"

Ceny tego produktu mogą wzrosnąć. "Sytuacja jest dynamiczna"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Amerykanie masowo grają na giełdzie, a wielu się zadłuża, by kupować akcje. Polityka administracji USA może jednak doprowadzić do zapaści na Wall Street. Zachowania Trumpa są nieobliczalne, a rynki kapitałowe są bardzo czułe na takie decyzje - powiedział rektor i profesor SGH Piotr Wachowiak.

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W jej efekcie sprzedaż wyrobów tytoniowych z charakterystycznym aromatem będzie zakazana.

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Od 2 kwietnia obywatele Polski objęci ruchem bezwizowym muszą posiadać elektroniczną autoryzację podróży (Electronic Travel Authorisation - ETA) w celu wjazdu do Wielkiej Brytanii. Opłata za ten cyfrowy dokument wynosi 10 funtów, a od 9 kwietnia wzrośnie do 16 funtów.

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Źródło:
tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 110 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną drugiego stopnia o wartości ponad 6 milionów złotych. Oto liczby, które wylosowano 1 kwietnia 2025 roku.

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W ubiegłym roku firma KTM, austriacki producent motocykli, złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości. Ale znalazł się inwestor, dzięki któremu będzie możliwe kontynuowanie produkcji. Pomoc nadeszła z Indii w postaci producenta pojazdów Bajaj, który wpłacił 100 milionów euro na dalszą działalność.

Jest ratunek dla legendarnej marki

Jest ratunek dla legendarnej marki

Źródło:
PAP

W marcu średnie ceny metra kwadratowego mieszkań oferowanych przez deweloperów pozostawały bez zmian w niemal wszystkich metropoliach - wynika ze wstępnych danych przedstawionych w raporcie portalu RynekPierwotny.pl. Wyjątkiem była Warszawa, w której wzrost wyniósł 1 procent.

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Źródło:
PAP

- Polska wynegocjowała nową umowę pomostową z wykonawcami elektrowni jądrowej - poinformował na briefingu premier Donald Tusk. Stwierdził, że umowa jest dla Polski "dużo bardziej korzystna".

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Źródło:
tvn24.pl, "Rzeczpospolita"

W pewnym momencie Departament Wydajności Państwa (DOGE) zakończy swoją działalność - powiedział prezydent USA Donald Trump. Zwrócił uwagę, że według obecnych ustaleń Elon Musk ma pełnić funkcję specjalnego pracownika rządowego przez 130 dni.

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych liczonego według metodologii unijnej wyniosła na koniec 2024 roku 55,6 procent PKB - poinformowało Ministerstwo Finansów. W kwotach nominalnych to rekordowe ponad dwa biliony złotych. "Sfera fiskalna pozostaje daleko od równowagi" - napisali we wtorek analitycy banku PKO BP.

Dwa biliony złotych pod kreską

Dwa biliony złotych pod kreską

Źródło:
PAP

Francuska sieć hoteli Accor ostrzegła, że liczba rezerwacji noclegów w USA na lato spadła w przypadku Europejczyków o 25 procent. Według Bloomberga powodem jest kontrowersyjna polityka Donalda Trumpa, przez którą turyści wybierają Kanadę, Egipt lub kraje Ameryki Południowej.

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Źródło:
Bloomberg

Włoskie media donoszą o ślubie Jeffa Bezosa i Lauren Sanchez, który ma się odbyć w Wenecji i potrwać trzy dni. Pomysł hucznego ślubu miliardera w tym słynnym miejscu spotkał się z głosami niezadowolenia, jednak burmistrz miasta uspokaja i zapewnia, że władze współpracują z organizatorami wydarzenia.

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Źródło:
CNN, The Guardian, USA Today, The Independent

Rozmowa o pracę, wyprawa w tropiki czy wspieranie rozwodzącej się przyjaciółki - to, jak się okazuje, dopuszczalne aktywności na zwolnieniu lekarskim według sądów - pisze we wtorek "Dziennik Gazeta Prawna".

Co wolno choremu na L4

Co wolno choremu na L4

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ponad 80 tysięcy pracowników federalnych instytucji zdrowia publicznego w Stanach Zjednoczonych drży o swoje miejsca pracy. Niektóre osoby zatrudnione w Agencji do spraw Żywności i Leków (FDA) otrzymały polecenie spakowania się i przygotowania na możliwość, że już nie wrócą do swoich zadań - podała agencja AP.

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Źródło:
PAP

Władze stolicy Włoch ruszyły w poniedziałek z kampanią "Szanuj Rzym". Skierowana jest do mieszkańców i turystów, a jej przekaz brzmi: kto kocha Rzym, nie rani go, nie obraża, nie przyczynia się do jego degradacji. Władze chcą w ten sposób zwrócić uwagę na trzy zabronione w Rzymie zachowania, które wciąż regularnie się zdarzają.

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Czy Wielkanoc 2025 będzie droższa niż ubiegłoroczna? Eksperci zwracają uwagę, że więcej - i to znacznie - trzeba będzie zapłacić za masło czy jaja. Podrożały także pieczywo i wędliny. Tańsze natomiast mogą być ziemniaki, czy mąka.

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Źródło:
tvn24.pl