Formy opodatkowania – którą wybrać? Wady i zalety podatku liniowego, ryczałtu i karty podatkowej

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład zmieni nasze podatki. Ekspert wyjaśnia
Polski Ład zmieni nasze podatki. Ekspert wyjaśnia
wideo 2/6
Polski Ład zmieni nasze podatki. Ekspert wyjaśnia

Formę opodatkowania wybiera się na etapie rejestracji działalności gospodarczej przy składaniu wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (druk CEIDG-1). Wyjaśniamy, jakie formy opodatkowania przewidują polskie przepisy podatkowe, czym się od siebie różnią i jak wybrać optymalną formę opodatkowania.

Formy opodatkowania działalności gospodarczej to: opodatkowanie na zasadach ogólnych, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa.Formę opodatkowania wybiera się w momencie rejestracji działalności gospodarczej.Zmiana formy opodatkowania jest możliwa w terminach określonych przez przepisy.

Formy opodatkowania działalności gospodarczej

Wybór formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej należy do przedsiębiorcy, ale jest zależny nie tylko od jego decyzji i ustalenia, co będzie dla niego najlepszym rozwiązaniem, ale w pewnych przypadkach także od rodzaju wykonywanej działalności. Przedsiębiorca może wybrać spośród czterech form opodatkowania:

na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 17 proc. i 32 proc.; podatek od dochodu) – podatek liniowy (19 proc.; podatek od dochodu) – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (podatek od przychodu) – karta podatkowa (podatek ustalany przez naczelnika urzędu skarbowego w odniesieniu do rodzaju i wielkości działalności gospodarczej).

Opodatkowanie na zasadach ogólnych według skali podatkowej

Opodatkowanie na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej to najczęściej stosowana przez przedsiębiorców forma opodatkowania. Opodatkowaniu podlega tutaj dochód, czyli kwota, która pozostaje po odjęciu kosztów uzyskania przychodu od przychodu z działalności gospodarczej.

Formę opodatkowania na zasadach ogólnych według skali podatkowej może wybrać każda osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólnicy spółek jawnych osób fizycznych, spółek jawnych, które wybrały jednokrotne opodatkowanie, spółek partnerskich oraz spółek cywilnych.

Rozliczanie się z fiskusem według zasad ogólnych dopuszczone jest dla każdego rodzaju działalności. 

Skala podatkowa w 2021 roku

W 2001 roku obowiązuje następująca skala podatkowa:

– podstawa obliczenia podatku w zł do 85 528 zł – podatek wynosi 17 proc. minus kwota zmniejszająca podatek, – podstawa obliczenia podatku w zł powyżej 85 528 – podatek wynosi 14 539 zł 76 gr + 32 proc. nadwyżki ponad 85 528 zł minus kwota zmniejszająca podatek, – podstawa obliczenia podatku w zł ponad 1 mln zł – podatek wynosi 14 539 zł 76 gr + 32 proc. nadwyżki ponad 85 528 zł minus kwota zmniejszająca podatek plus dodatkowe 4 proc. od nadwyżki ponad 1 mln zł podstawy.

Kwota zmniejszająca podatek za 2021 rok może być różna i wynosić 1360 zł, 525,12 zł lub 0 zł. Zależy to od wysokości podstawy obliczenia podatku, czyli od dochodu.

Zaliczki na podatek dochodowy przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych płaci się co miesiąc lub co kwartał (jeśli sprzedaż w ciągu jednego roku podatkowego nie przekracza wartości 2 mln euro lub w przypadku nowych działalności gospodarczych). 

Zasady ogólne według skali podatkowej – zalety i wady

Ta forma opodatkowania ma wiele zalet. Warto wymienić przede wszystkim:

– możliwość opodatkowania dochodów z różnych źródeł (nie wszystkich) w jednym zeznaniu podatkowym, – ulgi podatkowe, – wspólne rozliczenie z małżonkiem, – możliwość rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko, – kredyt podatkowy, – możliwość odliczania kosztów uzyskania przychodów.

Za wadę opodatkowania na zasadach ogólnych według skali dochodu można uznać konieczność prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz niski próg dochodu, powyżej którego stawka podatkowa wzrasta do 32 proc.

Formy opodatkowania działalności gospodarczej – podatek liniowy

Podatek liniowy jako forma opodatkowania oznacza, że podatek płaci się od dochodu według stałej stawki podatku, wynoszącej 19 proc. bez względu na wysokość osiągniętego dochodu. Wybór podatku liniowego jako formy opodatkowania wiąże się z obowiązkiem prowadzenia księgi przychodów i rozchodów i sporządzenia na koniec roku podatkowego spisu z natury, w którym wykazuje się na przykład zakupione towary. 

Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać te same osoby fizyczne i wspólnicy spółek, co w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Nie ma tu też ograniczeń dotyczących rodzaju wykonywanej działalności, nie można za to rozliczać nią innych osiąganych dochodów. Podobnie jak w przypadku rozliczania się na zasadach ogólnych, zaliczki na podatek liniowy wpłaca się raz w miesiącu lub raz na kwartał (z tymi samymi ograniczenia co w opodatkowaniu na zasadach ogólnych).

Zalety i wady podatku liniowego jako formy opodatkowania

Podatek linowy ma zalety, ale ma też wady. Wśród korzystnych rozwiązań należy wymienić:

– stałą stawkę podatkową bez względu na osiągnięty dochód, – brak łącznego opodatkowania z innymi źródłami przychodów (dochody opodatkowane liniowo nie wpływają więc na wysokość stawki podatków od dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych według skali podatkowej), – odliczenie od przychodu poniesionych kosztów podatkowych. 

Rozważając tę formę opodatkowania, trzeba też jednak zwrócić uwagę na jej wady, a jest ich sporo:

– brak większości ulg podatkowych, przysługujących podatnikom rozliczającym się według skali podatkowej, – brak kwoty wolnej od podatku, – brak kredytu podatkowego, – brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem, – brak możliwości rozliczenia z dzieckiem, gdy jest się osobą samotnie wychowującą dziecko.

Formy opodatkowania – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, w której nie można odliczyć kosztów podatkowych. Stawki ryczałtu są niższe niż stawki w opodatkowaniu na zasadach ogólnych oraz podatku liniowego, i w zależności od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej wynoszą: 2 proc., 3 proc., 5,5 proc., 8,5 proc., 10 proc., 12,5 proc., 15 proc. oraz 17 proc. Podatek płaci się co miesiąc lub co kwartał.

Nie zawsze można wybrać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania dla własnej działalności. Przepisy określają, które rodzaje działalności nie mogą być opodatkowane ryczałtem (patrz: art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Kto może wybrać ryczałt jako formę opodatkowania? Jest to ściśle określone w przepisach:

– wspólnicy spółki jawnej, pod warunkiem że wszyscy wspólnicy są osobami fizycznymi, – wspólnicy spółki cywilnej, pod warunkiem że wszyscy wspólnicy są osobami fizycznymi, – osoby fizyczne uzyskujące przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, – osoby fizyczne rozpoczynające w danym roku działalność gospodarczą.

W pierwszych trzech przypadkach przychody z działalności nie mogą przekroczyć 2 mln euro. 

Ryczałt – zalety i wady

Wśród zalet ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych warto wskazać prostą do ustalenia podstawę opodatkowania i uproszczoną ewidencję przychodów. Wady ryczałtu jako formy opodatkowania to przede wszystkim fakt, że nie można odliczać kosztów uzyskania przychodów.

Karta podatkowa jako forma opodatkowania

Stawka podatkowa przy tej formie opodatkowania jest różna i zależy m.in. od rodzaju działalności, liczby zatrudnionych pracowników oraz wielkości miejscowości, w której wykonywana jest działalność. 

Karta podatkowa, podobnie jak ryczałt, nie jest dostępna dla wszystkich przedsiębiorców. Rodzaj działalności gospodarczej, w której można stosować kartę podatkową, jest ściśle określony w art. 23 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Kartę podatkową mogą stosować zarówno osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, jak i wspólnicy spółki cywilnej, prowadzącej działalność dopuszczającą stosowanie karty podatkowej, pod warunkiem że wszyscy wspólnicy wybrali kartę jako formę opodatkowania.  

Podatek w formie karty podatkowej płaci się raz w miesiącu. Wybierając tę formę opodatkowania, nie trzeba prowadzić księgi przychodów i rozchodów. Trzeba jednak prowadzić ewidencję zatrudnienia i informować o wszelkich zmianach liczby pracowników (i innych rzeczach, które mogą mieć wpływ na wysokość stawki).

Karta podatkowa – zalety i wady

Największa zaleta karty podatkowej to z góry ustalona i niewysoka wartość podatku, niezależna od osiąganych przychodów oraz prosta ewidencja bez księgi przychodów i rozchodów.

Wśród wad karty podatkowej trzeba wymienić brak możliwości odliczania kosztów uzyskania przychodu oraz ograniczoną liczbę rodzajów działalności gospodarczej, które mogą stosować tę formę opodatkowania.

Zmiana formy opodatkowania

Wybór formy opodatkowania przy zakładaniu działalności gospodarczej nie oznacza, że przedsiębiorca zawsze będzie musiał ją stosować. W kolejnych latach może zmienić formę opodatkowania, zgłaszając to pisemnie naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego lub wprowadzając zmianę w formularzu CEIDG. 

Zmiana z podatku liniowego lub ryczałtu na zasady ogólne (i odwrotnie) jest możliwa do 20. dnia następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy dochód w nowym roku podatkowym.

Zmiana karty podatkowej na inną formę opodatkowania (i odwrotnie) możliwa jest do 20 stycznia lub przed rozpoczęciem działalności. 

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Dane osobowe większości z 1,4 miliona klientów Allianz Life w Ameryce Północnej zostały wykradzione przez hakerów - poinformowała spółka-matka ubezpieczyciela.

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Źródło:
BBC

Wyspa Poveglia - uznawana za jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w lagunie weneckiej - zostanie przekształcona w park miejski dostępny wyłącznie dla mieszkańców Wenecji. Od 1 sierpnia lokalna społeczność przejmie ją w 99-letnią dzierżawę od państwa i rozpocznie rewitalizację terenu, który przez stulecia służył jako miejsce kwarantanny oraz szpital psychiatryczny. Wokół wyspy narosła legenda.

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Źródło:
CNN

- Kiedy słucham o tym, co w Polsce może wejść, to mam wrażenie, że cofam się (w czasie o) dwie dekady - mówiła w programie "Wstajesz i weekend" Marta Balukiewicz, autorka reportażu o czeskich parach jednopłciowych, odnosząc się do polskich projektów ustawy o związkach partnerskich. - Wygląda u nas to bardzo źle - ocenił na antenie TVN24 mecenas Artur Kula.

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Źródło:
TVN24

Amerykańska agencja kosmiczna NASA zapowiedziała, że w najbliższym czasie z pracy odejdzie około 20 procent zatrudnionych - poinformowała agencja Reuters. Według przedstawicieli NASA, decyzja ma na celu usprawnienie funkcjonowania instytucji.

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Źródło:
PAP

Dom gotowy w kilka godzin - tak reklamują się firmy sprzedające budynki modułowe. Ale rozwiązania alternatywne mają też swoje wady: gorszą akustykę, mniejszą trwałość. To jednak nie zniechęca tych, którzy nie chcą poświęcać lat na budowę. - To jest najlepszy dom na świecie. Nic się nie sypie, nie cieknie - mówi nam Małgorzata z Dolnego Śląska. - Dom na pokolenia? Kto dzisiaj takiego potrzebuje? - pyta.

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Źródło:
tvn24.pl

W sobotnim losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do dziesięciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 26 lipca 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Koszty budowy domu jednorodzinnego w Polsce poszybowały. W ciągu pięciu lat wzrosły aż o 50 procent. Eksperci przewidują dalsze podwyżki, choć ich tempo ma być bardziej umiarkowane. Za co zapłacimy najwięcej?

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Źródło:
PAP

Rosnące globalne zainteresowanie japońską herbatą matcha przekłada się na gwałtowny wzrost cen. Eksperci wskazują, że boom na ten produkt, połączony z ograniczoną podażą i barierami handlowymi, powoduje trudności w zaopatrzeniu.

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Źródło:
BBC

Na obecnym etapie nie da się jednoznacznie ocenić jakości gazu ziemnego w złożu odkrytym w pobliżu Świnoujścia - ocenił profesor Christian Holden z Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego (NTNU) w Trondheim. Jego zdaniem nie są również znane potencjalne koszty inwestycji ani wydobycia.

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Źródło:
PAP

Sektor lotniczy mierzy się obecnie z wyjątkowo trudną sytuacją - oceniają ekonomiści Allianz Research w najnowszym raporcie. Z jednej strony rośnie globalny popyt na podróże lotnicze, z drugiej - zakłócenia w łańcuchach dostaw ograniczają dostępność nowych maszyn.

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Źródło:
PAP

Średnia kwota podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), płaconego przez Polaków, wyniosła w 2025 roku pięć tysięcy złotych - wynika z raportu firmy PITax. To wzrost o czterdzieści dwa procent w porównaniu z rokiem 2023.

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Źródło:
PAP

Już wkrótce podróżowanie po krajach Bliskiego Wschodu stanie się łatwiejsze pod względem formalnym. Wszystko za sprawą nowej wizy turystycznej - The GCC Grand Tours Visa - która umożliwi swobodne odwiedzanie Arabii Saudyjskiej, Bahrajnu, Kataru, Kuwejtu, Omanu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Jedna wiza do sześciu krajów

Jedna wiza do sześciu krajów

Źródło:
PAP

Elektryki, hybrydy, auta o napędzie wodorowym i alternatywnym - o takie pojazdy ma się wydłużyć lista samochodów, którym przysługiwałby zwrot kosztów użytkowania - wynika z odpowiedzi Ministerstwa Infrastruktury dla tvn24.pl. Stawki za tak zwane kilometrówki mają być obliczane na podstawie mocy silnika, a nie pojemności, jak było do tej pory.

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Źródło:
tvn24.pl

- Jesteśmy w tej chwili dwudziestą największą gospodarką na świecie, ale oczywiście chcemy więcej. Musimy wzmocnić kluczowe branże polskiego przemysłu, chociażby przemysł kosmiczny, który ma potencjał do tego, aby w polskiej gospodarce mieć rosnące znaczenie - powiedział w "Faktach po Faktach" minister finansów i gospodarki Andrzej Domański. Pytany o plany podniesienia kwoty wolnej od podatku minister nie podał konkretnej daty.

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

Źródło:
TVN24

W piątek w Eurojackpot została rozbita olbrzymia kumulacja. W Polsce padła duża wygrana drugiego stopnia w wysokości prawie 3,5 miliona złotych. Oto wyniki losowania z 25 lipca 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Bezpieczna podróż to nie tylko przestrzeganie przepisów, ale także świadome decyzje, które pozwolą uratować życie - przekazała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w drogowym dekalogu bezpiecznego kierowcy. Jak podkreślono, kluczowe znaczenie mają między innymi odpowiednie przygotowanie pojazdu, zabezpieczenie bagażu i pełna koncentracja za kierownicą.

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Źródło:
PAP

W przyszłym tygodniu ceny na stacjach paliw pozostaną względnie stabilne - przewidują analitycy e-petrol. Z kolei według Biura Maklerskiego Reflex, możliwe są delikatne spadki. Za litr benzyny Pb95 kierowcy płacą obecnie o 52 gr mniej niż przed rokiem. Diesel w skali roku staniał o 37 gr na litrze - wskazali analitycy Refleksu.

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Źródło:
PAP

Meta, właściciel Facebooka i Instagrama, poinformowała, że z początkiem października przestanie wyświetlać reklamy związane z polityką, wyborami i kwestiami społecznymi dla użytkowników w Unii Europejskiej. Decyzja amerykańskiego koncernu wynika "z powodu niepewności prawnej wynikającej z przepisów Unii Europejskiej dotyczących reklam politycznych".

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Źródło:
Reuters

Właściciel koncernu LVMH Bernard Arnault powiedział w czwartek "Wall Street Journal", że naciska na europejskich przywódców, by zawarli porozumienie handlowe z USA. Według gazety najbogatszy Europejczyk zachęca do przyjęcia warunków podobnych do tych, które USA zawarły z Japonią.

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) ostrzegł w piątek przed talerzami z Chin, dystrybuowanymi przez Woolworth Polska. Powodem jest stwierdzona wysoka migracja ołowiu, która może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia - poinformowano w komunikacie.

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
PAP

Komornicy będą mogli pracować do 70. roku życia. Tak wynika z nowelizacji ustawy, którą podpisał prezydent Andrzej Duda. Wcześniejsze regulacje pozwalały na pracę do 65. roku życia. Ta sama nowela znosi także maksymalny okres asesury komorniczej, wynoszący obecnie 6 lat.

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Źródło:
PAP

Spółka Pepco Germany planuje przeorganizować swoją sieć sklepów w Niemczech w ramach postępowania restrukturyzacyjnego i w związku z tym złożyła wniosek o upadłość - poinformowano w komunikacie prasowym.

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa wydała koncernowi Chevron nową licencję na wydobycie ropy w Wenezueli – podał w czwartek dziennik "Washington Post", powołując się na anonimowe źródła. Oznacza to zwrot w polityce Waszyngtonu wobec reżimu w Caracas.

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Amerykańska firma technologiczna Intel poinformowała w czwartek, że rezygnuje z realizacji zapowiadanych inwestycji w Polsce i w Niemczech. Intel planował otworzyć fabrykę półprzewodników pod Wrocławiem.

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Źródło:
PAP

Nie chciałbym, by nie tylko takie decyzje jak mrożenie cen energii, ale też decyzje strategiczne dla polskiej energetyki były wetowane - powiedział w programie "Jeden na jeden" na antenie TVN24 minister energii Miłosz Motyka. Zapowiedział, że złożenie ustawy mrożącej ceny energii, bez elementów dotyczących farm wiatrowych, "jest absolutnie na stole". Szef ME zabrał także głos w sprawie zmian w rozliczaniu fotowoltaiki.

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Źródło:
TVN24