Antybiotyk zmieniający kształt. "Może być kluczem do przetrwania naszego gatunku"

Lekooporne bakterie i grzyby powodują, że tylko w samych Stanach Zjednoczonych rocznie zarażonych jest nimi przeszło trzy miliony ludzi, z czego umiera około 35 tysięcy. Antybiotyki są niezbędne i skuteczne przy wielu infekcjach, ale w ostatnich latach ich nadużywanie doprowadziło do wytworzenia przez niektóre bakterie odporności na nie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), oporność na antybiotyki to jedno z dziesięciu największych globalnych zagrożeń dla zdrowia publicznego, porównywalnych do katastrofalnych skutków wynikających ze zmian klimatu 

John E. Moses, chemik z nowojorskiego laboratorium Cold Spring Harbor Laboratory (CSHL), stworzył nową broń przeciwko lekoopornym superbakteriom - antybiotyk, który może zmieniać swój kształt poprzez "przestawianie" atomów.

Moses wpadł na pomysł opracowania antybiotyków zmieniających swój kształt, obserwując czołgi podczas ćwiczeń wojskowych. Dzięki obrotowym wieżyczkom i zwinnym ruchom maszyny te mogły szybko reagować na ewentualne zagrożenia. Badacz chciał to samo zrobić z antybiotykami.

Chemik dowiedział się o cząsteczce zwanej bullvalenem (węglowodorze o wzorze chemicznym C₁₀H₁₀). Bullvalene jest cząsteczką fluksyjną, co oznacza, że jej atomy mogą zamieniać się pozycjami. Nadaje to zmienny kształt o ponad milionie możliwych konfiguracji - dokładnie takiej płynności, jakiej szukał Moses.

Kilka bakterii, w tym MRSA, VRSA i VRE, rozwinęło oporność na silny antybiotyk o nazwie wankomycyna, stosowany w leczeniu wszystkiego, od zakażeń skóry po zapalenie opon mózgowych. Moses pomyślał, że mógłby poprawić skuteczność bakteriobójczą leku, łącząc go z bullvalenem. Wykorzystując tę technikę, chemik i jego koledzy stworzyli nowy antybiotyk z dwoma "głowicami" wankomycyny i fluktuującym w centrum bullvalenem.

Moses przetestował nowy lek we współpracy z doktor Tatianą Soares da-Costa z australijskiej uczelni University of Adelaide. Badacze podali lek zakażonym bakterią VRE larwom barciaka większego (nocnym owadom), które są powszechnie wykorzystywane do testowania antybiotyków. Stwierdzili, że antybiotyk zmieniający kształt jest znacznie skuteczniejszy niż wankomycyna. Dodatkowo bakterie nie rozwinęły oporności na nowy antybiotyk. Zdaniem badacza, taki antybiotyk może stać się ważną bronią w walce z infekcjami. - Może być nawet kluczem dla przetrwania i ewolucji naszego gatunku - podkreślił Moses.