Fazy Księżyca - ile ich jest, kiedy jest pełnia w 2021 roku? 

Źródło:
NASA, Polska Agencja Kosmiczna, PWN, Uppsala University
Zdjęcia Ganimedesa, największego księżyca w Układzie Słonecznym
Zdjęcia Ganimedesa, największego księżyca w Układzie SłonecznymNASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS
wideo 2/5
Najnowsze zdjęcia GanimedesaNASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS

Księżyc fascynuje ludzi i wpływa na życie na Ziemi. Cykl Księżyca trwa około 29,5 dnia i jest to czas, w jakim okrąża Ziemię. Wyróżnia się cztery fazy Księżyca. Podpowiadamy, jak je rozróżnić.

● Wyróżnia się cztery fazy Księżyca - nów, pierwszą kwadrę, pełnię i ostatnią kwadrę. ● Najłatwiej zauważyć można wpływ Księżyca na Ziemię poprzez pływy. ● Kiedy Księżyc znajdzie się w cieniu Ziemi dochodzi do zjawiska znanego jako zaćmienie Księżyca.

Fazy Księżyca 2021

To, co wydaje się światłem, którym świeci Księżyc, jest w rzeczywistości odbiciem promieni słonecznych od powierzchni Księżyca. Rozmiar powierzchni Księżyca, który można obserwować z Ziemi, zmienia się w ciągu miesiąca. Nie zmienia się jednak strona Księżyca. Jest on zawsze zwrócony do Ziemi tą samą stroną. 

Fazy Księżyca są uzależnione od położenia tego ciała niebieskiego. Księżyc bowiem krąży wokół Ziemi (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara), a Ziemia wraz z Księżycem krąży wokół Słońca.

Ile jest faz Księżyca? Wyróżnia się cztery fazy Księżyca

Jakie są fazy Księżyca? Są to: nów, pierwsza kwadra, pełnia i ostatnia kwadra.

Ciekawym zjawiskiem jest całkowite zaćmienie Księżyca. Dochodzi do niego, kiedy Księżyc znajduje się w cieniu Ziemi. Wyjątkowe są również niektóre pełnie, np. pełnie w perygeum, kiedy mówi się o Superksiężycu. Księżyc podczas takiej pełni wydaje się wyjątkowo duży - jego tarcza jest o 14 procent większa i 30 procent jaśniejsza niż w przypadku pełni w apogeum.

Fazy KsiężycaNASA/Bill Dunford

Aktualna faza Księżyca

Aby dowiedzieć się, jaka jest aktualna faza Księżyca, najlepiej po prostu spojrzeć w niebo. 

Jeżeli nie widzisz Księżyca (a jest pogodna noc i jest już po wschodzie Księżyca), oznacza to, że jest akurat nów. Kiedy jest nów? Kiedy część Księżyca, która zwrócona jest w kierunku Ziemi, nie jest oświetlana przez Słońce.

Jeżeli jesteś na półkuli północnej i widzisz prawą połowę Księżyca (jego wschodnią część), oznacza to, że jest on w pierwszej kwadrze.

Jeżeli widzisz całą tarczę Księżyca, oznacza to, że Księżyc jest w pełni. Co ciekawe, każda pełnia Księżyca ma swoją nazwę i przypisywane są jej różne właściwości.

Jeżeli jesteś na półkuli północnej i widzisz lewą połowę Księżyca (jego zachodnią część), oznacza to, że jest on w ostatniej kwadrze.

Pełnia Księżyca 2021 - kiedy będzie pełnia Księżyca?

W 2021 roku pełnia Księżyca będzie miała miejsce 20 października, 19 listopada i 19 grudnia.

Wpływ Księżyca na Ziemię widać przede wszystkim w postaci pływów. Jest to regularne podnoszenie się i opadanie poziomu wody w morzach i oceanach. Zjawisko to dobrze widoczne jest na oceanach. Na Morzu Bałtyckim są praktycznie niedostrzegalne.

Pełnia KsiężycaNASA's Scientific Visualization Studio

Fazy Księżyca a sen

Badania przeprowadzane przez naukowców nie są ze sobą zgodne. Część badaczy twierdzi, że istnieje związek pomiędzy fazami Księżyca i snem, część zaprzecza tej temu pomysłowi.

We wrześniu 2021 roku naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja) opublikowali w czasopiśmie „Science of the Total Environment” wyniki swoich badań. Do swojej pracy wykorzystali nagrania snu 492 kobiet i 360 mężczyzn, które zarejestrowane zostały w domach uczestników. Wyniki badań mówią, że wpływ Księżyca na sen może być zależny od płci. Jedną z przyczyn wpływu Księżyca na człowieka może być światło słoneczne odbite od Księżyca w momencie, kiedy ludzie kładą się spać. Dodatkowo mózg mężczyzn może być bardziej wrażliwy na światło niż mózg kobiet.

Jak zasnąć podczas pełni?

Sen podczas pełni może być zaburzony. Przyczyną może być fakt, że podczas pełni na zewnątrz jest jaśniej niż podczas innych faz. Pierwszą polecaną metodą na księżycową bezsenność jest szczelne zasłonięcie okien. Najlepsze będą grube, zaciemniające zasłony, które nie przepuszczają światła. Przy problemach ze snem warto również sprawdzić, czy materac nie jest za twardy lub wręcz przeciwnie - za miękki.

Specjaliści zalecają również zachowanie podstawowych zasad higieny snu. Należy w miarę możliwości wstawać i kłaść się spać o tej samej porze, a przed zaśnięciem nie korzystać z telefonu czy laptopa. Jeżeli jednak problem z zasypianiem się utrzymuje, warto skonsultować się z lekarzem.

Kalendarz księżycowy

Kalendarz księżycowy, inaczej nazywany jest kalendarzem lunarnym, to kalendarz, który opiera się na cyklicznych zmianach faz Księżyca. Pojawiają się trendy mówiące o tym, że kalendarz księżycowy może mieć wpływ na włosy. Nie są to zależności potwierdzone naukowymi dowodami.

Kiedy rosną grzyby - fazy Księżyca

Część grzybiarzy uważa, że fazy Księżyca mają wpływ na grzyby. Teorie, które można usłyszeć, wzajemnie się jednak wykluczają. Jedne mówią o tym, że najwięcej grzybów rośnie tuż po pełni, inne wręcz odwrotnie.

SPRAWDŹ: Kiedy na grzyby? Kalendarz grzybiarza

Autorka/Autor:aw//mro

Źródło: NASA, Polska Agencja Kosmiczna, PWN, Uppsala University

Źródło zdjęcia głównego: NASA/Bill Dunford

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Boże Narodzenie. W święta aurę w Polsce ma kształtować silny i stabilny wyż. Czeka nas ochłodzenie. Ale czy ośrodek wysokiego ciśnienia przyniesie nam białe święta? Sprawdź w naszej najnowszej prognozie, czy gdzie jest szansa na śnieg.

W Wigilię "warunki w tej części kraju będą bardzo trudne". Najnowsza prognoza na święta Bożego Narodzenia

W Wigilię "warunki w tej części kraju będą bardzo trudne". Najnowsza prognoza na święta Bożego Narodzenia

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rozpoczęła się kalendarzowa zima, a wraz z nią miejscami spadł słaby śnieg. Biało zrobiło się w niedzielę na wschodzie Mazowsza. Zdjęcia lekko zaśnieżonego krajobrazu otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Trzeba przyznać, że dotrzymała terminu". Śnieg na Mazowszu

"Trzeba przyznać, że dotrzymała terminu". Śnieg na Mazowszu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

IMGW wydał alarmy pierwszego stopnia przed intensywnymi opadami śniegu. Obowiązują też ostrzeżenia przed silny wiatrem, który w porywach może rozpędzać się do 70 kilometrów na godzinę. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Obfite opady śniegu i porywisty wiatr. Uważajmy

Obfite opady śniegu i porywisty wiatr. Uważajmy

Źródło:
IMGW

W Nowym Jorku spadł śnieg i zrobiło się biało. Amerykańska Narodowa Służba Pogodowa (NWS) poinformowała, że są to pierwsze, mierzalne grudniowe opady w tym mieście od trzech lat.

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Źródło:
Reuters, NBC New York

Na portugalskiej Maderze wieje silny wiatr. Przez wichury odwołano ponad 30 połączeń lotniczych. Wstrzymano też połączenia morskie z wyspą Porto Santo, wchodzącą w skład tego położonego na Atlantyku archipelagu.

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Źródło:
PAP, madeira.rtp.pt

Pożar, który wybuchł w australijskim buszu, zmusił setki mieszkańców stanu Wiktoria do ewakuacji. Walka z żywiołem trwać może jeszcze co najmniej kilka dni - poinformowały w niedzielę lokalne władze.

Pożar buszu. Wydano nakaz natychmiastowej ewakuacji

Pożar buszu. Wydano nakaz natychmiastowej ewakuacji

Źródło:
PAP, The Guardian

Pogoda na dziś. W niedzielę 22.12 w miejscach kraju czekają nas opady deszczu, a wiatr w porywach mocno się rozpędzi. Termometry wskażą od 2 do 7 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - niedziela 22.12. Jesiennie w całym kraju

Pogoda na dziś - niedziela 22.12. Jesiennie w całym kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przez pół wieku przepisy chroniły wilki na naszym kontynencie, teraz znów będzie można do nich strzelać. Ale póki co - nie w Polsce. Komisja Europejska uchyliła wprawdzie furtkę do polowań na wilki, ale polski rząd deklaruje, że nie zamierza na razie z niej korzystać. Na ten moment więc wilk pozostaje w naszym kraju zwierzęciem pod ścisłą ochroną.

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

Źródło:
tvn24.pl

W niedzielę 22 grudnia rozpoczęła się kalendarzowa zima. Astronomiczną powitaliśmy dzień wcześniej - w sobotę. Zimowe niebo będzie pełne ciekawych zjawisk astronomicznych.

Rozpoczęła się kalendarzowa zima

Rozpoczęła się kalendarzowa zima

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Pierwszy dzień astronomicznej zimy nie jest w tym roku rekordowo ciepły, ale jak zaznaczyła synoptyczka IMGW Ewa Łapińska, widać tendencję do tego, że temperatura w tym okresie jest coraz wyższa. Po odwilży w tym tygodniu śnieg w górach zdążył już spaść, ale i tak jest go mało. W Zakopanem w sobotę leżały cztery centymetry białego puchu.

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

Do pewnej rodziny z amerykańskiego stanu Wirginia zawitał niespodziewany gość. Do domu przez komin wleciała sowa, która usiadła na szczycie choinki. Jej przegonienie nie było łatwe.

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Źródło:
cbsnews.com, nbcwashington.com

Tysiące osób świętowały w sobotę o świcie przesilenie zimowe, czyli moment rozpoczęcia astronomicznej zimy i zarazem najkrótszy dzień roku na półkuli północnej, na stanowisku archeologicznym Stonehenge w Wielkiej Brytanii.

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

W słynącym z charakterystycznych czerwonych skał parku stanowym w amerykańskim stanie Utah część z nich została zabarwiona na niebiesko. Według władz prawdopodobnie ktoś użył armaty prochowej. Żeby wyczyścić skały, trzeba było użyć 90 litrów wody.

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

Źródło:
Miami Herald, The Sacramento Bee

Smog spowił w sobotę Nowe Delhi, stolicę Indii. Spowodował, że widzialność była mocno ograniczona. Mieszkańcy skarżyli się na trudności z oddychaniem. Jakość powietrza była znacznie powyżej normy.

"Pieką mnie oczy i ciągle kaszlę, brakuje mi tchu"

"Pieką mnie oczy i ciągle kaszlę, brakuje mi tchu"

Źródło:
Reuters

Tydzień temu w Majottę uderzył potężny cyklon Chido. Sytuacja we francuskim terytorium zamorskim jest trudna - wiele domów nie ma prądu, brakuje wody i jedzenia. - Wieczorami, po zachodzie słońca na ulicach robi się dość niebezpiecznie - powiedziała pani Anna, która wysłała nam swoją relację na Kontakt24. Polka mieszka tam od kilku lat.

"Nie ma prądu, dochodzi do kradzieży, słychać wystrzały z broni gazowej"

"Nie ma prądu, dochodzi do kradzieży, słychać wystrzały z broni gazowej"

Źródło:
BBC, Reuters, Kontakt24

Naukowcy z organizacji Conservation International odkryli w peruwiańskiej Amazonii 27 nieznanych dotąd gatunków zwierząt. Najbardziej dziwacznymi są ryby z głowami przypominającymi "wielki, napuchnięty nos", a także wodno-lądowe myszy.

Ryby z "kluchowatymi głowami", pływające myszy

Ryby z "kluchowatymi głowami", pływające myszy

Źródło:
PAP, CNN

Położna z Majotty opowiedziała historię porodu, do którego doszło w noc po uderzeniu cyklonu Chido w wyspy. Jak wspominała, aby dotrzeć do rodzącej, musiała wspinać się i czołgać przez połamane drzewa. Na zdewastowanym przez żywioł terytorium nie ma wody i prądu, co utrudnia pracę szpitalom położniczym.

Czołgała się pod połamanymi drzewami, by odebrać poród. W szpitalu nie ma wody i prądu

Źródło:
Reuters, BBC

Naukowcy z Koreańskiego Instytutu Nauki i Technologii opracowali pływające drony. Wyposażone są one w "hydrofilowe zęby", dzięki którym mogą wychwytywać unoszący się w wodzie mikroplastik.

Pływające drony z "zębami". Nowy sposób walki z mikroplastikiem

Pływające drony z "zębami". Nowy sposób walki z mikroplastikiem

Źródło:
PAP, onlinelibrary.wiley.com

Silny wiatr szalał w piątek nad Włochami. W Como na północy kraju podmuchy przewróciły stojącą na placu choinkę. Trudna sytuacja panowała także na wybrzeżu Ostii, gdzie wiatr uszkodził kilka konstrukcji w porcie i na plaży.

Wiatr przewracał świąteczne dekoracje i budynki na nabrzeżu

Wiatr przewracał świąteczne dekoracje i budynki na nabrzeżu

Źródło:
ANSA, Fiumicino Online

Z raportu opublikowanego przez brytyjską Agencję Ochrony Środowiska wynika, że 6,3 miliona domów i budynków przedsiębiorstw w Anglii może znaleźć się pod wodą na skutek powodzi. W związku ze zmianami klimatu, które zostały po raz pierwszy uwzględnione w takiej analizie, do 2050 roku liczba ta może wzrosnąć nawet do ośmiu milionów.

Ponad sześć milionów nieruchomości w Anglii zagrożonych powodziami. Alarmujący raport

Ponad sześć milionów nieruchomości w Anglii zagrożonych powodziami. Alarmujący raport

Źródło:
The Guardian, gov.uk, independent.co.uk

Kotik południowy odpoczywał na plaży w Rio de Janeiro. Pojawienie się zwierzęcia o tej porze roku jest rzadkością w tych rejonach Brazylii - zazwyczaj są one częstszymi gośćmi na zimę, nie na początku lata. Obecność ssaka wzbudziła spore zainteresowanie ze strony plażowiczów.

Kotik na kultowej plaży. To rzadki widok o tej porze roku

Kotik na kultowej plaży. To rzadki widok o tej porze roku

Źródło:
G1 Globo, Folha do Leste

Najstarsze na świecie szczątki praprzodka ssaków zostały odnalezione na Majorce. Skamieniałość gorgonopsa, szablozębnego drapieżnika, zachowała się w zaskakująco dobrym stanie. Naukowców zdziwiła jeszcze jedna kwestia - szczątki tych zwierząt znajdowano znacznie dalej od równika.

Na Majorce znaleziono szczątki gorgonopsa

Na Majorce znaleziono szczątki gorgonopsa

Źródło:
CNN, ICP

Gdy my szykujemy się do zimy, na półkuli południowej zaczyna się lato. Mieszkańcy Chile mierzą się już z falą upałów. Temperatura znacząco przekracza 30 stopni Celsjusza.

34 stopnie w cieniu. Wydano pierwsze ostrzeżenie

34 stopnie w cieniu. Wydano pierwsze ostrzeżenie

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Naukowcy z Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew w Wielkiej Brytanii opisali w tym roku łącznie 172 nowych gatunków roślin i grzybów i wybrali z nich 10 najciekawszych. Części nowo odkrytych gatunków już nadano status zagrożonych. Jak podkreślają badacze, "trzeba się ścigać z czasem, aby zdążyć je wszystkie odnaleźć".

"Palma widmo", grzyby zębowe, liany o zapachu marcepanu. Oto nowe gatunki opisane w tym roku

"Palma widmo", grzyby zębowe, liany o zapachu marcepanu. Oto nowe gatunki opisane w tym roku

Źródło:
PAP, kew.org

Z powodu ocieplenia warstwa lodu na tatrzańskich jeziorach, w tym na Morskim Oku, jest bardzo cienka. Pracownicy Tatrzańskiego Parku Narodowego apelują do turystów, aby nie wchodzili na zamarznięte stawy, ponieważ lód z łatwością może się załamać.

"Może dojść do tragedii". Apel do turystów

"Może dojść do tragedii". Apel do turystów

Źródło:
PAP

Sporo szczęścia miał kot z Massachusetts, który we wtorek znalazł się na środku zamarzniętego jeziora. W pewnym momencie pod zwierzakiem załamał się lód. Na pomoc ruszyli mu świadkowie, którzy wskoczyli do łódki i w ostatniej chwili wyciągnęli go z lodowatej wody.

Lód pękł pod kotem. To, że żyje, jest "cudem od początku do końca"

Lód pękł pod kotem. To, że żyje, jest "cudem od początku do końca"

Źródło:
CNN, Westford Animal Control

Wysoka temperatura w grudniu sprzyja aktywności kleszczy, dlatego ten niebezpieczny pajęczak może znaleźć się na choince, którą przyniesiemy do domu. Warto przejrzeć swoje zwierzęta, aby sprawdzić czy nie złapały kleszcza, przebywając w pobliżu świątecznego drzewka.

Razem z choinką możemy przynieść do domu nieproszonego gościa. To ryzyko wzrosło

Razem z choinką możemy przynieść do domu nieproszonego gościa. To ryzyko wzrosło

Źródło:
PAP

Potężne tornado przetoczyło się przez miasto Scotts Valley w amerykańskim stanie Kalifornia. Jego niszczycielską siłę widać na nagraniu uchwyconym przez kamerkę samochodową w ciężarówce.

Tornado przewróciło ciężarówkę. Nagranie z wnętrza pojazdu

Tornado przewróciło ciężarówkę. Nagranie z wnętrza pojazdu

Źródło:
CNN