Podczas wtorkowego lotu z Londynu do Singapuru wskutek silnych turbulencji kilkadziesiąt osób zostało rannych, a jedna zmarła. Turbulencje niezwykle rzadko powodują sytuacje takie jak ta. Eksperci oceniają, że w tym przypadku winne mogły być tak zwane turbulencje "czystego nieba". Czym są, kiedy się pojawiają i dlaczego bywają tak niebezpieczne?
We wtorek w czasie lotu Boeinga 777-300ER linii Singapore Airlines z Londynu do Singapuru doszło do silnych turbulencji, w wyniku których 71 osób odniosło obrażenia, a jedna osoba zmarła, prawdopodobnie na zawał serca. Jak wynika z danych FlightRadar24, turbulencje wystąpiły, gdy maszyna znajdowała się nad terytorium Birmy. Jak podał Reuters, w ciągu około trzech minut maszyna obniżyła wtedy lot o 1800 metrów. Samolot awaryjnie lądował w Bangkoku w Tajlandii.
Czym są turbulencje i jakie są ich przyczyny?
Turbulencje to wzmożone ruchy mas powietrza wokół samolotu. W czasie lotu samolot może znajdować się w obszarach powietrza, przemieszczającego się z różną prędkością, temperaturą i w różnym kierunku, co powoduje lekkie drgania, czyli właśnie turbulencje - wyjaśniono na stronie polskiego LOT-u.
Do najczęstszych przyczyn turbulencji należą prądy konwekcyjne, czyli wznoszenie się ogrzanego przez Słońce rzadszego powietrza. Mogą to być również zmiany pogodowe, w czasie których przemieszczanie się mas powietrza i frontów atmosferycznych prowadzi do zmian prędkości powietrza, temperatur i gęstości, skutkując turbulencjami. Jeszcze inną przyczyną turbulencji może być ukształtowanie terenu, ponieważ gdy powietrze napotyka przeszkodę, zmuszone jest do zmiany kierunku - czytamy na stronie polskiego przewoźnika.
ZOBACZ TEŻ: Śmierć w samolocie, wzrosła liczba rannych. Winne niewykrywalne turbulencje "czystego nieba"?
Czym są turbulencje "czystego nieba"? Kiedy się pojawiają?
Jednym z rodzajów turbulencji są tak zwane turbulencje "czystego nieba" (Clear Air Turbulence - CAT). Według niektórych ekspertów właśnie ten typ turbulencji mógł wystąpić we wtorek podczas lotu z Londynu do Singapuru, choć linie lotnicze nie potwierdziły jeszcze, co dokładnie wywołało problemy.
Turbulencje "czystego nieba" mają miejsce wtedy, gdy niebo jest bezchmurne i nic nie wskazuje na to, że drgania mogą wystąpić. Pojawiają się bez ostrzeżenia i trudno je przewidzieć, dlatego uważane są za szczególnie niebezpieczne. LOT wyjaśnia, że powstają one na wyższych wysokościach, blisko prądów strumieniowych i związane są z zawirowaniem powietrza i różnicą prędkości wiatru. Występują, gdy w danym miejscu wiatr nagle zmieni swój kierunek i prędkość.
CAT są w zasadzie niewykrywalne przez radary pokładowe. Emerytowany pilot Hugh Dibley ocenił, cytowany przez Reutera, że piloci zazwyczaj mają nadzieję na otrzymywanie ostrzeżeń o takich turbulencjach od innych samolotów, które znalazły się w okolicy. Jednocześnie podkreślił, że wszystkie nowoczesne maszyny są przystosowane do poradzenia sobie z siłami dużo większymi niż turbulencje.
- Takie sytuacje rzeczywiście mają miejsce, natomiast z punktu widzenia bezpieczeństwa samego samolotu nie jest to w żaden sposób zagrożenie. Samoloty są dostosowane, testowane i przygotowane na zniesienie dużo bardziej poważnych turbulencji niż te, które nawet w tym wypadku miały miejsce - podkreślił w TVN24 pilot Krzysztof Zdanowski.
Gdzie najczęściej występują turbulencje?
Turbulencje mogą wystąpić niemal wszędzie i na każdej wysokości. Niektóre obszary są jednak bardziej na nie narażone. Do turbulencji dochodzi najczęściej nad oceanami - Indyjskim, Spokojnym i Atlantyckim oraz nad pasmami górskimi - Andami, Himalajami i Alpami. Z jednej z analiz z 2023 roku, którą przytacza CNN, wynika, że najczęściej dochodzi do nich na trasie między Santiago w Chile a Santa Cruz w Boliwii, a także między Ałmatami w Kazachstanie a stolicą Kirgistanu, Biszkekiem. Najwyżej spośród tras europejskich w tym zestawieniu, na piątym miejscu, znalazło się połączenie między Mediolanem a Genewą.
Turbulencje - jak zwiększyć bezpieczeństwo podczas lotu
Przed każdym lotem piloci sprawdzają szczegóły trasy i prognozy dotyczące warunków pogodowych, by tak zaplanować lot, aby w jak największym stopniu uniknąć turbulencji. Przez ekspertów lotniczych turbulencje uważane są jednak za całkowicie normalne i stanowią nieodłączny element latania. Dlatego właśnie - jak podkreślają - warto mieć zapięte pasy przez cały czas trwania lotu, na wypadek wystąpienia nieoczekiwanych turbulencji oraz przed podróżą wysłuchać wszystkich instrukcji załogi.
Do turbulencji, które skutkują śmiercią pasażera, dochodzi niezwykle rzadko. Według danych brytyjskiej grupy Cirium Ascend do ostatniego takiego wypadku doszło w 1997 roku na pokładzie Boeinga 747 linii United Airlines podczas lotu z Tokio do Honolulu.
Źródło: LOT, Reuters, CNN, FlightRadar24
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock