Konflikt Rosja-Ukraina. Szef Pentagonu w Polsce

Kończymy relację na dziś. Dziękujemy za uwagę.

Nadal istnieje szansa dyplomatycznego rozwiązania kryzysu wokół Ukrainy - zgodzili się w czwartek podczas rozmowy telefonicznej szefowie dyplomacji Polski i USA, Zbigniew Rau i Antony Blinken. Zwrócili uwagę "na brak oznak deeskalacji ze strony rosyjskiej, pomimo publicznych zapewnień Moskwy o wycofywaniu jednostek znad granicy z Ukrainą". "Rozmówcy zgodzili się, że nadal istnieje szansa dyplomatycznego rozwiązania obecnego kryzysu, a kluczem do tego powinien być dialog prowadzony w oparciu o trzy ścieżki: dwustronną amerykańsko-rosyjską, Radę NATO-Rosja oraz forum OBWE" - napisano w komunikacie polskiego MSZ.

Ministerstwo obrony Wielkiej Brytanii zamieściło w czwartek na Twitterze mapę pokazującą siedem dróg, którymi Rosja może zaatakować Ukrainę. Pokazuje ona także, jak mogłaby przebiegać druga faza potencjalnej inwazji. Mapa jest elementem nagrania wideo, w którym zostało wyjaśnione, o co chodzi w konflikcie wokół Ukrainy i zakwestionowane rosyjskie twierdzenia o wycofywaniu części wojsk.

Rosja zgromadziła na Białorusi 45 tysięcy żołnierzy, a ich obecność zagraża krajom bałtyckim i Polsce - powiedział prezydent Litwy Gitanas Nauseda. Na białoruskich poligonach trwają rosyjsko-białoruskie ćwiczenia Związkowa Stanowczość-2022. Pokaz siły odbywa się w czasie wzmożonego napięcia wokół Ukrainy.

Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau rozmawiał w czwartek telefonicznie z sekretarzem stanu USA Antonym Blinkenem. Tematem rozmowy był rozwój sytuacji wokół Ukrainy.

Szefowie MSZ Polski, Ukrainy i Wielkiej Brytanii, Zbigniew Rau, Dmytro Kułeba i Liz Truss, we wspólnym oświadczeniu zadeklarowali zwiększenie wysiłków na rzecz ochrony stabilności i budowy odporności Ukrainy. Wyrazili też zamiar opracowania Trójstronnego Porozumienia o Współpracy, będącego dowodem zaangażowania tych państw. Oświadczenie zostało w czwartek opublikowane na stronie internetowej polskiego MSZ. W dokumencie podkreślono, że "Polskę, Ukrainę i Wielką Brytanię łączą głębokie więzi historyczne, zbudowane w oparciu o wspólne wartości, przywiązanie do pokoju i bezpieczeństwa oraz wspólną historię powstrzymywania agresorów zagrażających wolności w Europie".

Amerykańscy żołnierze przybyli w czwartek na Słowację, gdzie wezmą udział w ćwiczeniach o kryptonimie Saber Strike 22. Manewry odbędą się w czasie eskalacji napięcia między Rosją a państwami zachodnimi w związku z kryzysem wokół Ukrainy. - Saber Strike 22 mają na celu wzmocnienie współpracy między sojusznikami - powiedział dziennikarzom szef sztabu armii słowackiej generał Daniel Zmeko. - Ćwiczenia pozwolą przetestować naszą umiejętność współpracy z naszym najsilniejszym i najważniejszym partnerem strategicznym w sferze wojskowej - dodał.

Atmosfera podczas czwartkowego posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ była napięta. Wszyscy wiedzą, że rozstrzyga się kwestia pokoju lub konfliktu na Ukrainie i na wschodzie Europy - powiedział PAP ambasador RP przy ONZ Krzysztof Szczerski. Jego zdaniem nieoczekiwane wystąpienie sekretarza stanu USA Antony'ego Blinkena było działaniem w ramach "dyplomacji prewencyjnej".

Wielozadaniowe samoloty bojowe Eurofighter należące do niemieckich sił powietrznych przybyły w czwartek do bazy lotniczej w Rumunii w ramach wzmocnienia wschodniej flanki NATO w obliczu koncentracji wojsk rosyjskich wokół Ukrainy - poinformowało ministerstwo obrony w Bukareszcie.

Sekretarz obrony USA Lloyd Austin przyleciał w czwartek wieczorem do Polski. Na lotnisku w Warszawie został przywitany przez ambasadora USA w Polsce Marka Brzezinskiego. "Właśnie przybyłem do Polski. Stany Zjednoczone mają głębokie uznanie dla naszego Sojuszu i wspólnych wartości. Jestem szczególnie wdzięczny za goszczenie sił amerykańskich" - napisał Austin na Twitterze.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow: oświadczenia, że Rosja chce zaatakować Ukrainę, w tym wygłaszane przez prezydenta USA Joe Bidena, wzmacniają napięcie.

NATO jest w rzeczywistości jedynym z istniejących sojuszy bezpieczeństwa, do których Ukraina mogłaby dziś przystąpić - powiedział prezydent tego kraju Wołodymyr Zełenski. Przyznał jednak, że do członkostwa "pozostaje długa droga, zwłaszcza jeśli nastąpi eskalacja (ze strony Rosji - przyp. red.)". - Idąc tą drogą musimy uzyskać system gwarancji - podkreślił Zełenski.

W "Faktach po Faktach" Wacław Radziwinowicz, wieloletni korespondent "Gazety Wyborczej" w Rosji ocenił, że dla prezydenta Ukrainy "dążenie do NATO, zbliżenie z Zachodem to jest jedyna gwarancja (...), że ta niepodległość będzie zachowana".

- Najbardziej prawdopodobny jednak wariant to jest gra do końca przez Federację Rosyjską, przez Władimira Putina o to, aby Ukraina zadeklarowała, że nie będzie pretendowała do NATO – dodał gen. Pacek.

Mówił również, że w ostatnim czasie w Donbasie "zaczyna się robić gorąco, zaczyna wrzeć".

Generał dywizji w stanie spoczynku profesor Bogusław Pacek, dyrektor Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Międzynarodowego, mówił w "Faktach po Faktach", że "trudno nie wierzyć Amerykanom". – Po tym wszystkim, co padło także z ust Władimira Putina, ja traktuję te informacje, które przekazuje i sam prezydent Joe Biden, i sam sekretarz stanu (USA Antony Blinken) jako słowa wiarygodne – powiedział.

Wielka Brytania stwierdziła, że wniosek rosyjskiego parlamentu, aby prezydent Władimir Putin uznał separatystyczne ukraińskie regiony Doniecka i Ługańska za niepodległe, był wyrazem "rażącego lekceważenia" zobowiązań Moskwy w procesie pokojowym.

- Gdyby ta prośba została zaakceptowana, oznaczałoby to kolejny atak na suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy, sygnał zakończenia procesu mińskiego i zademonstrowanie rosyjskiej decyzji o wyborze ścieżki konfrontacji zamiast dialogu – powiedziała w czwartek brytyjska minister spraw zagranicznych Liz Truss.

Rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn napisał na Twitterze, że "w ciągu najbliższych dni może dochodzić do rosyjskich prowokacji wymierzonych w Ukrainę i Zachód, w tym sabotażu, dywersji, ataków informacyjnych". "Kreml zachowuje się, jakby szukał pretekstu do działań militarnych przeciwko Ukrainie" – dodał.

W obliczu rosyjskiej agresji poparcie Ukraińców dla członkostwa kraju w NATO znacznie wzrosło - podał portal Ukraińska Prawda. Według badań kijowskiej grupy Rejtyng 62 procent badanych popiera przystąpienie Ukrainy do Sojuszu Północnoatlantyckiego. "To najwyższy wskaźnik pozytywnego postrzegania integracji Ukrainy z NATO od 2014 roku, kiedy wybuchł konflikt zbrojny w Donbasie" - napisała Ukraińska Prawda.

Przed Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie trwa manifestacja wsparcia dla Ukrainy. "Warszawa, jako miasto dramatycznie dotknięte wojną, ma szczególne prawo, by przypomnieć słowa: nigdy więcej wojny" - napisali organizatorzy w zapowiedzi wydarzenia.

Agresja militarna Rosji na Ukrainę stanowi jasne zagrożenie dla opartego na zasadach ładu międzynarodowego, a NATO dołoży wszelkich starań, aby temu zapobiec - powiedziała w czwartek minister obrony Kanady Anita Anand.

- NATO to sojusz obronny. Nie możemy i nie będziemy stać bezczynnie, podczas gdy naród stara się zniszczyć międzynarodowe normy, które zapewniały nam bezpieczeństwo od końca II wojny światowej – dodała podczas telekonferencji z dziennikarzami z Brukseli.

"W obliczu zagrożenia ze strony Rosji Polska wspiera Ukrainę! Poza poparciem politycznym i międzynarodowym do Kijowa trafiło już 37 tirów z naszą pomocą humanitarną, polska broń oraz sprzęt wojskowy! Za wolność Waszą i naszą!" - napisał szef kancelarii premiera Michał Dworczyk na Twitterze.

Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Paweł Soloch powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że "należy wierzyć publicznym stwierdzeniom przedstawicieli rządów choćby Stanów Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii, że nie ma zmniejszenia rosyjskiej obecności wojskowej".

- Rosyjskie siły nie są wycofywane, a pewne elementy infrastruktury wojskowej są budowane, jak most pontonowy na Prypeci lub szpitale polowe podciągane w pobliże granicy. Może zmieni się to w najbliższych dniach, ale na razie fakty są takie i zaprzeczają słownym deklaracjom oraz obwieszczeniom ze strony władz rosyjskich – mówił.

Część rosyjskich żołnierzy, którzy brali udział w ćwiczeniach wojskowych na Krymie, wróciła do swojej bazy w południowym regionie Czeczenii – podał w czwartek Reuters, powołując się na Interfax.

Moskwa informowała w tym tygodniu, że niektórzy żołnierze wracają do swoich baz po zakończeniu ćwiczeń na obszarach sąsiadujących z Ukrainą, ale Stany Zjednoczone i NATO oświadczyły, że nie ma żadnych potwierdzeń na wycofywanie wojsk. Mówią ponadto, że Rosja umieściła tam nowe siły.

Rzecznik rządu Piotr Mueller podczas konferencji prasowej podkreślał wagę jedności wszystkich ugrupowań politycznych w zakresie stanowiska wobec potencjalnego ataku Rosji na Ukrainę.

- Wszyscy wierzymy w to, że Rosja nie posunie się do tak haniebnych działań, aczkolwiek dzisiejsze informacje, które docierają do nas od sekretarza obrony USA, od naszych agencji wywiadowczych, od naszych dyplomatów, niestety nie są pozytywne. Widzimy, że przede wszystkim Rosja nie wycofała swoich wojsk i to jest bardzo zła informacja, która może potwierdzać niestety te najgorsze scenariusze - mówił.

- Dzisiaj, jak już pewnie informowaliście, przedszkole zostało ostrzelane w czasie tego, co uważamy za - cóż, wiemy, że było - operacją pod fałszywą flagą, wykreowaną w celu zdyskredytowania Ukraińców, wykreowaną, by stworzyć pretekst, fałszywą prowokację, dla rosyjskich działań. Obawiamy się bardzo, że więcej tego rodzaju rzeczy będziemy widzieć w ciągu najbliższych kilku dni - powiedział brytyjski premier dziennikarzom podczas wizyty w bazie wojskowej w Lincolnshire.

Brytyjski premier Boris Johnson, podobnie jak inni przywódcy zachodni, określił w czwartek atak na przedszkole w obwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy jako "operację pod fałszywą flagą", mającą dać Rosji pretekst do inwazji.

Ukraińskie ministerstwo obrony podało w czwartek, że tego dnia od rana z kontrolowanej przez prorosyjskich bojowników części Donbasu przeprowadzono ponad 40 ostrzałów pozycji sił ukraińskich i obiektów infrastruktury cywilnej.

Jak napisano w komunikacie resortu, ostrzały rozpoczęły się przed godziną 5 rano i odbywały się na kilku odcinkach linii rozgraniczenia w obwodzie donieckim i ługańskim.

Sztab Operacji Połączonych Sił Zbrojnych Ukrainy informował tego dnia, że wystrzelone przez separatystów pociski trafiły w przedszkole w Stanicy Ługańskiej w obwodzie ługańskim. Ze wstępnych danych wynika, że obrażeń doznało troje pracowników przedszkola.

Szef MSZ Ukrainy Dmytro Kułeba poinformował, że omówił eskalację w Donbasie z brytyjską minister spraw zagranicznych Liz Truss, która tego dnia składa wizytę w Kijowie.

- Wróg ostrzelał ukraińskie terytorium z ciężkiego uzbrojenia zabronionego przez porozumienia mińskie - powiedział. Przypomniał, że uszkodzono infrastrukturę cywilną w Stanicy Ługańskiej. Z kolei w Marjince w ostrzale zostali ranni jeden cywil i jeden wojskowy. - W miejscowości Trojicke ostrzał przeprowadzono przy wykorzystaniu czołgu - oznajmił.

Ogień skierowano też w szereg innych miejscowości. Jak wskazał, łącznie doszło do 42 ostrzałów. Kułeba powiedział, że to poważne naruszenie porozumień mińskich ze strony Rosji. Wskazywał, że kluczowym jest, by zarejestrować, że te pociski przyleciały z tymczasowo okupowanych terytoriów Ukrainy, które kontroluje Rosja.

Według niego rosyjska propaganda próbuje zniekształcić rzeczywistość i oskarżyć Ukrainę o ostrzały.

Wcześniej agencja RIA Nowosti podała, że wspierani przez Rosję separatyści we wschodniej Ukrainie oskarżyli Kijów o ostrzelanie kontrolowanego przez nich terytorium.

Głos zabrała też przedstawicielka Norwegii w ONZ.

Przedstawiciel Wielkiej Brytanii: Jeśli Rosja zdecyduje się jednak przeprowadzić atak, zademonstruje to, że Rosja nigdy poważnie nie podchodziła do zaangażowania dyplomatycznego.

Minister: Trzymanie się podstawowych zasad Karty Narodów Zjednoczonych nigdy nie było ważniejsze niż teraz. Rosja musi zaangażować się w proces dyplomatyczny, który budowaliśmy kilkadziesiąt lat.

Minister: Jesteśmy świadkami narastającej dezinformacji w Donbasie.

Minister Wielkiej Brytanii ds. Europy: Potępiamy działania podjęte przez rosyjska Dumę, by zaproponować rosyjskiemu prezydentowi uznanie regionów Ługańska i Doniecka za regiony niezależne. To bezpośrednio podważyłoby treść porozumień mińskich.

Blinken: Rząd rosyjski może dzisiaj ogłosić (...), że Rosja nie najedzie na Ukrainę. Powiedzieć to klarownie, powiedzieć po prostu całemu świat i pokazać poprzez wysłanie wojsk do ich baz.

Antony Blinken powiedział, że nie ma wątpliwości, że jego wypowiedź będzie odebrana w Rosji tak, że Stany Zjednoczone histeryzują.

Blinken o "gwarancjach", których domaga się Rosja: Oceniamy odpowiedź ze strony Rosji.

Szef dyplomacji USA: Jestem tutaj dzisiaj, nie żeby zacząć wojnę, ale żeby tej wojnie zapobiec.

Blinken zaznaczył, że nadal jest miejsce dla dyplomacji.

Blinken: To nie wszystko, co planuje Rosja. Posiadamy informacje pokazujące, że Rosja będzie atakować konkretne grupy Ukraińców.

Antony Blinken mówił, jak może wyglądać ewentualny atak: Zostaje zaplanowany atak. Pociski oraz bomby rosyjskie spadają za granice Ukrainy. Linie łączności są przerwane. Cyberataki niszczą możliwość dostępu do instytucji ukraińskich. Następnie czołgi oraz żołnierze rosyjscy wchodzą do kluczowych celów. Uważamy, że wśród tych celów znajduje się Kijów.

Blinken: Nie wiemy, jaki format będzie przyjęty. Mogą być to sfabrykowane ataki bombowe, kwestia odkrycia masowych grobów, dziwne uderzenie z drona przeciwko cywilom czy atak z wykorzystaniem broni chemicznej.

Sekretarz stanu USA: Rosja planuje stworzenie pretekstu dla ataku. Może być to jakieś wydarzenie związane z przemocą czy oskarżenia przeciwko rządowi Ukrainy.

Blinken: Rosja twierdzi, że zmniejsza te siły. Nie widzimy tego wycofywania. Nasze informacje wskazują klarownie, że siły te są przygotowane do rozpoczęcia inwazji na Ukrainę w ciągu najbliższych dni. Nie wiemy dokładnie, jak zostanie to rozegrane.

Sekretarz stanu USA: W ciągu ostatnich miesięcy bez uzasadnienia Rosja zebrała ponad 150 tys. wojska wzdłuż granic Ukrainy – na terenie Rosji, Białorusi i okupowanego Krymu.

Blinken: Kryzys ten bezpośrednio dotyka każdego członka tej Rady i każdy kraj na świecie.

Blinken: Podstawowa odpowiedzialność tej Rady związany jest zachowaniem pokoju i bezpieczeństwa. Gdy spotykamy się tutaj dzisiaj, najbardziej bezpośrednie zagrożenie pokoju i bezpieczeństwa związane jest z nadchodzącą agresją Rosji przeciwko Ukrainie. Stawka wykracza poza Ukrainę.

Głos zabrał Antony Blinken.

Ambasador Rosji przy ONZ: Rosja wzywała Kijów, żeby wypełnił porozumienia mińskie. Zamiast tego nic się nie działo.

Ambasador: Jesteśmy skrajnie rozczarowani stanowiskiem prezentowanym przez naszych kolegów z Zachodu, którzy wydają się nie zauważać rzeczy, które są oczywiste.

Mówi o porozumieniach mińskich. - Politycy ukraińscy cały czas starają się potwierdzić na Zachodzie przekonanie, że porozumienia mińskie stoją wbrew interesowi Ukrainy - powiedział.

Ambasador Federacji Rosyjskiej przemawia na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ.

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz oświadczył w czwartek w Brukseli, że "jeśli dojdzie do militarnej agresji na Ukrainę, to będzie to miało konsekwencje".

- Jesteśmy przygotowani, by zareagować przy pomocy sankcji. Jednocześnie chcemy wykorzystać wszystkie możliwości dyplomatyczne, które mamy do dyspozycji - powiedział w krótkim oświadczeniu dla mediów po zakończeniu nieformalnego spotkania unijnych przywódców poświęconego sytuacji na Ukrainie.

- Jednocześnie widzimy, że duża liczba żołnierzy (...) jest zgromadzona wzdłuż granicy z Ukrainą. Sytuacja jest wciąż trudna, niebezpieczna i nie powinniśmy być naiwni - dodał.

Brytyjska minister spraw zagranicznych Liz Truss mówiła, że obecna sytuacja na granicach Ukrainy jest testem dla państw zachodnich, które muszą jak najszybciej zapobiec rosyjskiej agresji. Truss wskazała także, że jeśli Chiny chcą być postrzegane jako odpowiedzialny partner na arenie międzynarodowej, to powinny zrobić wszystko, by doprowadzić do deeskalacji w stosunkach rosyjsko-ukraińskich

Szef MSZ Ukrainy Dmytro Kułeba ogłosił w czwartek podczas briefingu ze swą brytyjską odpowiedniczką Liz Truss w Kijowie powstanie nowego formatu współpracy między Ukrainą, Wielką Brytanią i Polską. - Niestety ze względów logistycznych nie możemy ogłosić tego we troje. Powinien tu też stać nasz polski kolega Zbigniew Rau, ale jest on z nami zdalnie - dodał ukraiński minister.

Koordynacja sojuszniczych działań i wsparcie Ukrainy w razie konfliktu były tematami czwartkowej rozmowy szefa BBN Pawła Solocha z doradcą premiera Wielkiej Brytanii Stephenem Lovegrove'em - podało Biuro. Rozmówcy wyrazili głębokie zaniepokojenie rozwojem wydarzeń przy granicach Ukrainy.

Stany Zjednoczone otrzymały w czwartek odpowiedź Rosji na propozycje Waszyngtonu dotyczące gwarancji bezpieczeństwa - przekazał wysoki rangą urzędnik Departamentu Stanu USA. Dokument został przekazany na ręce ambasadora USA w Rosji Johna Sullivana.

"Właśnie przybyłem do Nowego Jorku, gdzie wystąpię przed Radą Bezpieczeństwa ONZ w sprawie zagrożenia Rosji dla pokoju i bezpieczeństwa. Dążymy do rozwiązania tego kryzysu dyplomatycznie, ale jesteśmy gotowi na nałożenie surowych środków w przypadku dalszej inwazji Rosji na Ukrainę" - napisał na Twitterze Blinken.

Premier Mateusz Morawiecki mówił w czwartek, że "język, którego używa Rosja, jest językiem groźnym". - To jest język szantażu politycznego, szantażu militarnego, szantażu gazowego, ale także dezinformacja, propaganda i różnego rodzaju ataki hakerskie, takie cyberataki - dodał.

Szef polskiego rządu przebywa w Brukseli, gdzie odbywa się dwudniowy szczyt Unia Europejska-Unia Afrykańska. Pierwszym punktem wizyty było nieformalne spotkanie członków Rady Europejskiej na temat aktualnej sytuacji związanej z Rosją i Ukrainą.

Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ w Nowym Jorku trwa. Na tym forum ma wystąpić niedługo sekretarz stanu USA Antony Blinken.

Wcześniej podobne zdanie wyraził sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

W czwartek szefowie rządów krajów unijnych rozmawiali w Brukseli na temat sytuacji na Ukrainie. - Obawiamy się, że Rosja szuka pretekstu, by dokonać inwazji na Ukrainę. Jesteśmy zdecydowani, by bronić naszych wartości - oświadczył przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel.

Biden wskazywał przy tym, że wciąż istnieje szansa dyplomatycznego wyjścia z kryzysu i dlatego poprosił sekretarza stanu USA o wystąpienie w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.

- Nie wycofali żadnych wojsk, sprowadzili więcej sił - to jedno. Druga sprawa, to mamy powody, by uważać, że są zaangażowani w operację pod fałszywą flagą, by mieć wymówkę do wejścia [na Ukrainę - red.] - mówił amerykański przywódca.