Co dla Ukrainy? Najważniejsze decyzje szczytu NATO w Waszyngtonie

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, Ukrinform, BBC

Miliardy euro wsparcia, nowe systemy obrony powietrznej i powołanie wysokiego rangą przedstawiciela NATO w Kijowie to tylko część z najważniejszych decyzji, które zapadły w czasie szczytu NATO w Waszyngtonie. Co otrzyma Ukraina? Co z jej ewentualnym członkostwem w Sojuszu? Oto najważniejsze postanowienia szczytu.

Oto najważniejsze ustalenia szczytu NATO w sprawie Ukrainy:

1. 40 miliardów euro wsparcia dla Ukrainy w ciągu następnego roku

Pieniądze - jak podano w komunikacie Białego Domu - mają zapewnić Ukrainie "trwały poziom wsparcia w zakresie bezpieczeństwa".

2. Dodatkowy pakiet pomocy dla Ukrainy o wartości 500 milionów dolarów kanadyjskich od Kanady

Pomoc została ogłoszona podczas spotkania na marginesie szczytu NATO prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego z premierem Justinem Trudeau. Kanada wspiera Ukrainę w różnych inicjatywach europejskich, a także przekazuje Kijowowi broń i sprzęt wojskowy.

3. Uruchomienie mechanizmu NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU)

Celem jest koordynacja dostarczania sprzętu wojskowego, szkoleń ukraińskich żołnierzy i rozwoju sił zbrojnych Ukrainy w kierunku pełnej interoperacyjności.

4. Nowe systemy obrony powietrznej dla Ukrainy, w tym Patrioty

USA, Niemcy, Rumunia, Holandia oraz Włochy przekażą Ukrainie łącznie pięć dodatkowych systemów obrony powietrznej, w tym czterech systemów Patriot i jednego sytemu SAMP/T. Dodatkowo USA i partnerzy dostarczą Ukrainie dziesiątki taktycznych systemów obrony powietrznej.

5. Myśliwce F-16 na Ukrainie w najbliższym czasie

Sekretarz Stanu USA Antony Blinken oświadczył na marginesie szczytu NATO w Waszyngtonie, że holenderskie i duńskie myśliwce F-16 "są już w drodze na Ukrainę". Dodał, że jeszcze tego lata będą "latać na ukraińskim niebie".

6. Deklaracja "Ukraine compact" o długoterminowym wsparciu Ukrainy

Dokument ten łączy kraje, które podpisały dwustronne umowy o bezpieczeństwie z Ukrainą. Dokument opiera się na wspólnej deklaracji państw G7 złożonej podczas ubiegłorocznego szczytu NATO w Wilnie. - Wszystkie kraje, które poparły ten pakt, zobowiązały się wesprzeć Ukrainę tak, jak to robiły dotychczas - mówił o podpisaniu "Ukraine compact" prezydent USA Joe Biden.

7. Powołanie cywilnego przedstawiciela NATO wysokiego szczebla w Ukrainie

Przedstawiciel NATO w Ukrainie - jak podała ukraińska agencja Ukrinform - ma wspierać wysiłki Kijowa w zakresie reformy systemu obronnego do czasu, aż Ukraina będzie mogła przystąpić do NATO.

8. Utworzenie Wspólnego Centrum Analiz, Szkoleń i Edukacji NATO-Ukraina (JATEC)

Zdaniem Sojuszu, jest to "ważny filar praktycznej współpracy w celu zidentyfikowania i zastosowania wniosków z wojny Rosji przeciwko Ukrainie".

Uczestnicy szczytu NATO w Waszyngtonie WILL OLIVER/PAP/EPA

"Nieodwracalność" drogi Ukrainy do NATO

Termin przyjęcia Ukrainy do Sojuszu Północnoatlantyckiego nie został określony. Ukraińska sekcja BBC oceniła, że część państw członkowskich NATO wciąż nie jest gotowa do zatwierdzenia pełnego członkostwa Ukrainy. "Obecnie stanowisko członków Sojuszu w sprawie konfrontacji z Rosją pozostaje niezmienione, a przyjęcie Ukrainy do NATO uważane jest za krok w stronę tej konfrontacji" - podkreśliła BBC.

Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg mówił jednak o "nieodwracalności" drogi Ukrainy do NATO. - Uzgodniliśmy dziś dalsze kroki, by zbliżyć Ukrainę jeszcze bardziej do NATO. Gdy Ukraina kontynuuje swoje kluczowe reformy, my będziemy dalej wspierać ją na jej nieodwracalnej drodze do NATO - powiedział na konferencji prasowej po posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej z udziałem przywódców 32 państw NATO.

Podobne sformułowanie o "nieodwracalności" drogi Ukrainy do NATO znalazło się w przyjętym w środę komunikacie ze szczytu, mimo że wcześniejsze doniesienia mediów mówiły, że na słowa o nieodwracalności nie chciały początkowo zgodzić się USA i Niemcy.

Stoltenberg przyznał, że zdanie o nieodwracalności jest politycznym sygnałem wskazującym, że państwa NATO "bardzo chcą, by Ukraina dołączyła do Sojuszu".

Joe Biden i Jens StoltenbergSHAWN THEW/PAP/EPA

Stoltenberg: chcemy zakończyć tę wojnę

- Nie robimy tego, ponieważ chcemy, aby wojna trwała dłużej. Robimy to, ponieważ chcemy zakończyć tę wojnę możliwie szybko. Najszybszy sposób, żeby zakończyć wojnę, to przegrać wojnę, ale to nie doprowadzi do pokoju. Doprowadzi do okupacji Ukrainy - stwierdził Stoltenberg.

- Zatem jeśli nie chcemy, żeby Ukraina przegrała, nie chcemy pokłonić się przed Putinem, musimy pokazać nasze zdecydowanie. Im bardziej wiarygodne i długofalowe będzie nasze wsparcie, tym szybciej Moskwa zda sobie sprawę, że nie jest w stanie nas przeczekać - dodał.

Konkluzje szczytu NATO

We wspólnej deklaracji po szczycie NATO w Waszyngtonie znalazły się także nacisk na Chiny w kontekście wspierania przez nie Rosji oraz deklaracje o wzmocnieniu sojuszniczej obrony rakietowej. "Potwierdzamy naszą determinację we wspieraniu Ukrainy w budowaniu sił zdolnych do pokonania rosyjskiej agresji dziś i odstraszania jej w przyszłości" - napisano.

Jak dodano, liderzy NATO ponownie ocenią wkład Sojuszu na przyszłych szczytach, począwszy od szczytu NATO w Hadze w 2025 roku.

Wsparcie sojuszników ma być związane przede wszystkim z pokryciem kosztów związanych z dostarczaniem Ukrainie sprzętu wojskowego i innych materiałów, kosztów związanych z logistyką i utrzymaniem sprzętu, a także szkoleń wojskowych oraz funkcjonowania ukraińskiej infrastruktury obronnej.

"Wsparcie sojusznicze dla Ukrainy, zgodnie z powyższymi kryteriami, będzie się liczyć niezależnie od tego, czy zostanie dostarczone za pośrednictwem NATO, dwustronnie, wielostronnie, czy w jakikolwiek inny sposób. Aby wspierać sprawiedliwy podział obciążeń, członkowie Sojuszu będą dążyć do wypełnienia tego zobowiązania poprzez proporcjonalne wkłady, w tym poprzez uwzględnienie ich udziału w PKB Sojuszu" - zaznaczono w dokumencie.

Oprócz wsparcia wojskowego, objętego tym zobowiązaniem, członkowie Sojuszu zobowiązali się zapewniać Ukrainie również wsparcie polityczne, gospodarcze, finansowe i humanitarne.

Autorka/Autor:asty, tas/kab, mm

Źródło: PAP, Reuters, Ukrinform, BBC

Źródło zdjęcia głównego: WILL OLIVER/PAP/EPA