Stany Zjednoczone odrzuciły cztery polskie wnioski o pomoc prawną ws. tajnych więzień CIA. Jeden wniosek już wcześniej spotkał się z odmową, jeden nadal jest rozpatrywany. Amerykańska decyzja może oznaczać, że polskie śledztwo zostanie umorzone.
Śledztwo trwa od 2008 roku. Jak poinformowała reporterka TVN24 Marta Gordziewicz, wtedy prokuratura warszawska, a następnie Prokuratura Apelacyjna w Krakowie wysłały do Stanów Zjednoczonych sześć wniosków o pomoc prawną. - Wśród nich wnioski o możliwość przesłuchania osób, które miały być więzione w tajnych więzieniach (...) na terenie Polski. Ostatni wniosek dotyczył tego, aby Stany Zjednoczone przesłały prokuraturze pełny raport senackiej komisji USA - powiedziała reporterka.
Dodała, że według jej informacji pod koniec sierpnia do Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie wpłynęła odmowa USA na realizację czterech z sześciu wniosków.
- Potwierdzam, że USA odmówiły realizacji czterech kolejnych wniosków o pomoc prawną; informację tę uzyskaliśmy od Departamentu Sprawiedliwości USA za pośrednictwem Prokuratury Generalnej z końcem sierpnia. W odpowiedzi negatywnej Amerykanie powołali się na unormowania aneksu do polsko-amerykańskiej umowy o pomocy prawnej, zgodnie z którym można odmówić takiej pomocy powołując się na bezpieczeństwo narodowe. Zrobili to - potwierdził PAP rzecznik Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie Piotr Kosmaty.
Dodał, że na pierwszy wniosek była odpowiedź odmowna już na początku, z uwagi na bezpieczeństwo narodowe. - Teraz przyszła odmowa co do czterech kolejnych wniosków. Co do jednego prowadzimy rozmowy z stroną amerykańską - powiedział Kosmaty.
Kosmaty nie chciał odpowiedzieć na pytanie o konsekwencje odmowy udzielenia pomocy prawnej dla polskiego śledztwa.
Reporterka TVN24 przekazała, że szef krakowskiej prokuratury apelacyjnej mówił w zeszłym roku, iż jeżeli USA nie będą współpracować, to istnieje możliwość, że znaczna część polskiego śledztwa zostanie umorzona.
Domniemane więzienia CIA
W grudniu ubiegłego roku Senat USA opublikował raport, w którym ocenia, że program przesłuchań, jaki CIA prowadziła w walce z terroryzmem, był nie tylko niezwykle brutalny, ale też nieskuteczny, a torturowanie wykraczało daleko poza granice prawa.
Domniemanie, że w Polsce - i w kilku innych krajach europejskich - mogły być tajne więzienia CIA, wysunęła w 2005 r. organizacja Human Rights Watch. Według niej takie więzienie w Polsce miało się znajdować na terenie szkoły wywiadu w Kiejkutach lub w pobliżu wojskowego lotniska w Szymanach na Mazurach. Polscy politycy różnych opcji politycznych wielokrotnie zaprzeczali, by takie więzienia w Polsce istniały.
W lutym tego roku Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu ostatecznie orzekł, że Polska musi wypłacić odszkodowania dwójce więźniów, którzy twierdzą, że w latach 2002-2003 byli - za przyzwoleniem władz RP - przetrzymywani przez w tajnym więzieniu w Polsce, gdzie CIA ich torturowała.
Autor: js//rzw / Źródło: TVN24, PAP
Źródło zdjęcia głównego: tvn24