Prezes NIK Marian Banaś przekazał wyniki kontroli dotyczącej Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 do CBA. Kontrola wskazała - jak poinformował Banaś - że kancelaria premiera nie wywiązała się należycie ze swoich obowiązków i nie zadbała o efektywne zarządzanie funduszem. Izba negatywnie zaopiniowała także kontrakty na szczepionki. Podano, że doprowadzono do przeterminowania, a następnie utylizacji ponad 13 milionów 100 tysięcy dawek.
Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś na konferencji w Warszawie przedstawił wyniki kolejnych dwóch kontroli dotyczących przebiegu pandemii COVID-19 - z realizacji zadań finansowanych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 oraz realizacji Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19.
Podkreślił, że "nawet wyjątkowe okoliczności nie zwalniają organów państwa od obowiązku gospodarnego wydatkowania środków publicznych".
- Wnioski pierwszej z nich (kontroli) jasno pokazują, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów nie wywiązała się należycie ze swoich obowiązków. Nie zadbano o efektywne zarządzanie funduszem, nie dopilnowano wszystkich aspektów jego funkcjonowania, a wydatki nie zostały zaplanowane w sposób rzetelny. W związku z tym całościowy nadzór nad funduszem należy ocenić w sposób jednoznacznie negatywny - powiedział Banaś.
"Daleko idąca niegospodarność"
Analogiczne wnioski odnoszą się do kontroli przedstawiającej sytuację związaną z Narodowym Programem Szczepień przeciw COVID-19. Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła zakontraktowanie części szczepionek przeciw COVID-19 o szacunkowej wartości 8,4 miliarda złotych, spośród 13,9 miliarda złotych wszystkich zakontraktowanych szczepionek.
NIK podkreśliła, że decyzję o ich zakontraktowaniu podjął minister zdrowia, choć dysponował informacjami, z których wynikało, że dotychczas zawarte kontrakty zapewniały już kilkukrotne zaszczepienie całej populacji Polski, a tempo szczepień ulega zmniejszeniu. W konsekwencji - zdaniem NIK - doprowadzono do przeterminowania, a następnie utylizacji ponad 13 milionów 100 tysięcy dawek (stan na koniec 2022 roku). Łączna wartość zutylizowanych szczepionek wyniosła prawie 1 miliard złotych.
- Ministerstwo Zdrowia nieprawidłowo oszacowało zapotrzebowanie na szczepionki. Straty, które państwo poniosło z tego tytułu, należy określić jako daleko idącą niegospodarność. Ponadto stwierdzono rażący brak nadzoru Głównego Inspektora Farmaceutycznego nad bezpieczeństwem obrotu szczepionek przeciw COVID-19 - komentował prezes NIK.
Banaś poinformował, że w oparciu o wyniki kontroli NIK podjęła "stosowne środki, mające na celu dbałość o przejrzyste funkcjonowanie instytucji państwowych". - Dodatkowo jako prezes NIK przekazałem wyniki kontroli dotyczącej Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 do Centralnego Biura Antykorupcyjnego z prośbą o podjęcie działań adekwatnych do powagi sytuacji - powiadomił.
CZYTAJ TAKŻE: NIK: 7 miliardów zł wydano na puste łóżka, Polska nie była przygotowana do walki z COVID
W czwartek poinformowano także, że NIK złożyła do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, w szczególności przepisu art. 65 ustawy, na podstawie którego utworzono Fundusz Przeciwdziałania COVID-19.
Dwa tygodnie temu NIK przypomniał, że od marca 2020 roku do 30 czerwca 2023 roku, według oficjalnych danych, na COVID-19 zachorowało ponad 6,5 miliona Polaków. Na skutek tej choroby i chorób współistniejących według oficjalnych źródeł zmarło ponad 119 000 obywateli Polski.
Według danych GUS w 2020 roku w Polsce zmarło o 67 tysięcy osób więcej niż wynosiła średnia z poprzednich lat, a w 2021 roku - o blisko 154 tysiące osób więcej niż wynosiła średnia z poprzednich pięciu lat.
Źródło: PAP