Prezydent Andrzej Duda poinformował w czwartek na konferencji prasowej, że nie podpisze lex Czarnek 2.0, czyli nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, regulującej między innymi zasady działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach i przedszkolach, zwiększającej nadzór kuratorów, a także wprowadzającej zmiany w edukacji domowej.
Prezydent powiedział, że przyszły do niego 133 listy protestacyjne, a niektóre z nich są podpisane przez kilkadziesiąt organizacji społecznych.
- Mimo tego, że długo prowadzone były prace nad tą ustawą, niestety nie udało się osiągnąć czegoś, co ja bym nazwał społecznym kompromisem - dodał. Zaznaczył, że "nie było wysłuchania publicznego".
- Projekt nie uzyskał, jak widać, szerokiej społecznej akceptacji - powiedział. - Z każdej strony sceny politycznej podmioty znajdują w tej ustawie punkty, co do których mają bardzo poważne wątpliwości i wobec których protestują - dodał.
Jego zdaniem ustawa nie zapewnia tego, na czym mu zależy, czyli spokoju. - Nie potrzebujemy dzisiaj w Polsce dodatkowych napięć - podkreślił Duda.
- W związku z powyższym podjąłem decyzję, że nie podpiszę tej ustawy. Odmawiam podpisania tej ustawy - poinformował. - Rozumiem, że jakaś część osób będzie zawiedziona, ale rozumiem, że jakaś część, duża część naszego społeczeństwa uspokoi się także dzięki temu, że ta decyzja jest taka, a nie inna - dodał.
Wiele zapisów ustawy lex Czarnek 2.0 budziło sprzeciw organizacji pozarządowych i nauczycieli.
Lex Czarnek 2.0
W marcu prezydent zdecydował się skierować do ponownego rozpatrzenia pierwszą wersję lex Czarnek. 20 października do Sejmu trafił jednak projekt poselski zmian ustawowych, który z miejsca został okrzyknięty przez edukatorów lex Czarnek 2.0. W zdecydowanej większości projekt do złudzenia przypominał odrzuconą wiosną przez prezydenta pierwotną wersję, zwiększającą rolę kuratorów oświaty i ograniczającą działalność organizacji pozarządowych w szkołach. Nowością były rewolucyjne zmiany dotyczące edukacji domowej.
Obecnie w szkole i w placówce oświatowej (np. w przedszkolu) "mogą działać, z wyjątkiem partii i organizacji politycznych, stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki".
Podjęcie przez nie działalności w szkole lub w placówce wymaga zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.
Zgodnie z lex Czarnek 2.0 wydanie opinii przez radę szkoły/placówki lub radę rodziców musiałyby poprzedzić konsultacje przeprowadzone wśród rodziców, po poinformowaniu ich o działalności organizacji, celach i treściach planowanego projektu, a także zaznajomieniu ich ze scenariuszami zajęć, jakie chce organizacja prowadzić, i z materiałami, jakie chce wykorzystywać, przekazanymi przez organizacje dyrektorowi szkoły. Sposób przeprowadzenia konsultacji rada miałaby określić w regulaminie swojej działalności. Według nowelizacji dopiero po przeprowadzeniu konsultacji rada mogłaby wydać opinię. Kompetencje miałyby zostać poszerzone dodatkowo o monitorowanie w szkole działalności stowarzyszenia lub organizacji i informowanie o tym rodziców.
Według ustawy niezależnie od tego, nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem przez organizację zajęć, dyrektor miałby przekazać kuratorowi oświaty materiały wykorzystywane przez stowarzyszenie lub organizację do realizacji programu zajęć, scenariusz tych zajęć i pozytywną opinię rady. Kurator miałby 30 dni na wydanie opinii. Niewydanie opinii w tym terminie uznane zostałoby za jednoznaczne z wydaniem opinii pozytywnej. Opinia kuratora byłaby decydująca, czy dana organizacja lub stowarzyszenie mogłoby przeprowadzić zajęcia w szkole lub w przedszkolu.
Lex Czarnek zakłada, że opinia kuratora oświaty nie byłaby wymagana tylko w przypadku zajęć organizowanych i prowadzonych w ramach zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, przez organizację harcerską objętą honorowym protektoratem prezydenta RP lub przez Polski Czerwony Krzyż.
Nowelizacja wprowadzała też zmiany w edukacji domowej. Polegały one na tym, że dziecko w edukacji domowej musiałoby być przypisane do szkoły lub placówki w województwie, w którym mieszka lub w województwie z nim sąsiadującym, a nie, jak dotąd, do dowolnej w kraju, wybranej przez rodziców. Wniosek o zgodę na prowadzenie edukacji domowej dziecka rodzice mogliby złożyć tylko między 1 lipca a 21 września, a egzaminy klasyfikacyjne byłyby przeprowadzane tylko stacjonarnie w szkole, bez możliwości zdawania ich online.
Źródło: tvn24.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Mateusz Szmelter/tvnwarszawa.pl