Late poll – jak przeprowadzany jest ten sondaż i czym różni się od exit poll

● Late poll to badanie pozwalające na otrzymanie prognozowanych wyników wyborów na podstawie danych uzyskanych z wybranych lokali wyborczych po ich zamknięciu. ● Badanie late poll opiera się na oficjalnych danych z obwodowych komisji wyborczych. ● Margines błędu w przypadku sondażu late poll określa się na około jeden punkt procentowy. 

Late poll to badanie przeprowadzane w dniu wyborów po zamknięciu obwodowych komisji wyborczych. Dzięki late poll wstępne wyniki wyborów znane są na kilkanaście godzin wcześniej niż oficjalne podane przez Państwową Komisję Wyborczą po zliczeniu głosów ze wszystkich komisji wyborczych. Sondaże late poll zlecane są przez gazety, stacje telewizyjne i radiowe. Przeprowadzają je instytuty badania opinii społecznej, np. TNS OBOP,  GFK Polonia i Ipsos. 

Late poll różni się od sondażu exit poll m.in. tym, że ankieterzy opracowują wyniki late poll na podstawie cząstkowych wyników podanych przez obwodową komisję wyborczą już po jej zamknięciu, około godziny 21.00, a nie – jak w przypadku exit poll – na podstawie odpowiedzi wyborców opuszczających lokal wyborczy. 

W sondażu late poll ankieterzy instytucji opracowującej szacunkowe wyniki wyborów zbierają z wybranych lokali wyborczych po ich zamknięciu cząstkowe wyniki głosowania i przekazują je do centrali, gdzie opracowywana jest prognoza wyników. Szacunkowe wyniki late poll podawane są do wiadomości publicznej w nocy.

W badaniu exit poll ankieterzy proszą o wypełnienie ankiety wyborców opuszczających wybrane lokale wyborcze, wyniki opracowywane są więc na podstawie dobrowolnych odpowiedzi głosujących i ogłaszane są od razu po zamknięciu lokali wyborczych, po zakończeniu ciszy wyborczej. 

Ponieważ badanie late poll opiera się na oficjalnych danych z obwodowych komisji wyborczych, a nie na ustnej deklaracji wyborcy, która nie musi być prawdziwa, sondaż late poll obarczony jest mniejszym marginesem błędu niż exit poll, gdzie błąd ten może sięgać nawet dwa proc. 

Różnica między late poll a exit poll polega również na tym, że w przypadku tego pierwszego wyborcy otrzymują wyłącznie prognozę wyników głosowania, a z sondażu exit poll dowiadują się także o uwarunkowaniach demograficznych osób głosujących na poszczególne partie czy kandydatów.

Sondaż late poll podczas wyborów prezydenckich w 2020 roku przeprowadzony był przez firmę Ipsos, która prowadziła również badania podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2014 i 2019 r., wyborów samorządowych w 2014 i 2018 r., wyborów prezydenckich w 2015 r. oraz wyborów parlamentarnych w 2015 i 2019 roku.

Wyniki sondażu late poll z drugiej tury wyborów prezydenckich w 2020 roku ogłoszono około drugiej w nocy. Wynikało z nich, że Andrzej Duda zdobył 51 proc. głosów, a Rafał Trzaskowski 49 proc. Granica błędu wynosiła jeden punkt procentowy, co oznaczało pewne zwycięstwo ubiegającego się o reelekcję prezydenta Dudy. Potwierdziły to oficjalne wyniki Państwowej Komisji Wyborczej: 51,03 proc. dla Andrzeja Dudy i 48,97 proc. dla Rafała Trzaskowskiego.