Generał Rajmund Andrzejczak odchodzi ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Kim jest generał?

Dwaj wysocy rangą dowódcy Wojska Polskiego przesłali prezydentowi Andrzejowi Dudzie rezygnacje z zajmowanych stanowisk. Chodzi o szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generała Rajmunda T. Andrzejczaka oraz dowódcę operacyjnego rodzajów sił zbrojnych generała broni Tomasza Piotrowskiego. To dwaj z czterech najważniejszych oficerów w wojsku, przy nominowaniu których decyzję podejmuje prezydent, który jest zwierzchnikiem sił zbrojnych, na wniosek ministra obrony i przy kontrasygnacie premiera. Pozostałymi są dowódca generalny oraz dowódca Wojsk Obrony Terytorialnej. Informację o rezygnacji Andrzejczaka i Piotrowskiego jako pierwsza podała "Rzeczpospolita"

We wtorek obaj generałowie zostali zwolnieni z zajmowanych stanowisk.

Czytaj więcej o dowódcy operacyjnym generale broni Tomaszu Piotrowskim >>>

Generał Rajmund Tomasz Andrzejczak został szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w lipcu 2018 roku. W czerwcu roku 2021 otrzymał nominację na drugą trzyletnią kadencję. Na stanowisku mógł więc pozostać do połowy 2024 roku.

Szef Sztabu Generalnego jest nazywany "pierwszym żołnierzem" Rzeczypospolitej. To najwyższe stanowisko w strukturach Wojska Polskiego, tradycyjnie jedyne, dla którego przewidziany jest stopień generała (bez żadnych dodatków, w odróżnieniu od generałów brygady, dywizji i broni). Stopień ten potocznie nazwany jest generałem "czterogwiazdkowym".

W pierwszych miesiącach sprawowania funkcji przez Andrzejczaka Sztab Generalny WP był jeszcze głównie organem planowania i programowania rozwoju sił zbrojnych, ale nie zajmował się bieżącym dowodzeniem wojskiem. Jednak w grudniu 2018 roku, po zmianach w ustawach regulujących funkcjonowanie armii, Sztab Generalny, a tym samym jego szef, objął dowodzenie nad wojskami operacyjnymi. Generałowi Andrzejczakowi podporządkowano wówczas dowódcę generalnego, dowódcę operacyjnego oraz szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych (czyli wojskowej logistyki). Tym samym szefowi Sztabu Generalnego WP podlegają wszyscy żołnierze, z wyjątkiem tych, którzy służą w Wojskach Obrony Terytorialnej.

Jednocześnie z pełnieniem funkcji szefa Sztabu Generalnego WP – od sierpnia 2018 roku generał Andrzejczak został oficerem przewidzianym do mianowania na Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych na wypadek, gdyby wybuchła wojna. Konstytucja z 1997 roku przewiduje, że taki dowódca zostanie powołany na czas wojny. W czasie pokoju – zgodnie z przepisami ustawowymi – wyznacza się natomiast kandydata na to stanowisko. Został nim właśnie generał Andrzejczak.

W 2020 roku bezskutecznie kandydował na stanowisko przewodniczącego Komitetu Wojskowego NATO, jedno z trzech najwyższych stanowisk w Sojuszu Północnoatlantyckim. Ostatecznie w głosowaniu szefów sztabów generalnych i szefów obrony wszystkich państw NATO zwyciężył admirał Rob Bauer z Holandii.

Zanim został "pierwszym żołnierzem", generał Andrzejczak był krótko, dosłownie przez kilka dni, zastępcą szefa Sztabu Generalnego WP, co było po prostu przygotowaniem do nominacji na kolejne stanowisko.

Od maja 2016 roku do połowy roku 2018 generał Andrzejczak dowodził 12 Dywizją Zmechanizowaną w Szczecinie, wówczas jedną z trzech w polskich Wojskach Lądowych. Razem ze swoimi żołnierzami przeszedł sprawdzian podczas ćwiczenia Dragon-17, największego w tamtym roku w całych siłach zbrojnych. Wcześniej, od grudnia 2014 r., Andrzejczak był w szczecińskiej dywizji zastępcą dowódcy i szefem sztabu.

Przed służbą na Pomorzu Zachodnim gen. Andrzejczak od 2012 do 2014 r. dowodził 17 Wielkopolską Brygadą Zmechanizowaną. W tym czasie, w pierwszym półroczu 2013 roku, brygada stanowiła trzon polsko-niemiecko-francuskiej Grupy Bojowej UE, która wówczas pełniła dyżur.

W latach 2010-12 służył jako asystent szefa sztabu 2 Korpusu Zmechanizowanego w Krakowie. Z kolei w latach 2008-10 był zastępcą dowódcy w 34 Brygadzie Kawalerii Pancernej w Żaganiu.

Jako jedyny polski oficer dowodził aż dwoma zmianami Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie – czwartej i piątej. Pod Hindukuszem służył od października 2008 r. do października 2009 r.

W Iraku Andrzejczak był szefem oddziału operacyjnego w sztabie Międzynarodowej Dywizji Centrum-Południe (podczas zmiany na przełomie 2006 i 2007 r.). Jednocześnie w latach 2006-08 zajmował stanowisko zastępcy szefa oddziału operacyjnego w Dowództwie Wojsk Lądowych w Warszawie.

W latach 2004-05 Andrzejczak dowodził batalionem, który stanowił Polski Kontyngent Wojskowy w misji pokojowej ONZ na Wzgórzach Golan (UNDOF).

Po ukończeniu szkoły oficerskiej trafił do garnizonów na Mazurach. Pierwszym plutonem dowodził w 2 pułku zmechanizowanym w Giżycku (1991-93), kompanią czołgów – w tej samej jednostce, która nosiła już nazwę 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej (1993-96). Od 1996 r. służył w Orzyszu, najpierw w sekcjach operacyjnej i rozpoznania w sztabie 4 Suwalskiej Brygady Kawalerii Pancernej (do 1998 r.), potem jako szef sztabu Litewsko-Polskiego Batalionu Sił Pokojowych (1998-99), który w tamtym czasie był wizytówką sił zbrojnych. W 2001 r. wrócił do tego batalionu na stanowisko zastępcy dowódcy, które zajmował do 2003 r., po czym został dowódcą 1 Batalionu Pancernego Ułanów Krechowieckich, wchodzącego w skład 15 BZ.

Jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Pancernych w Poznaniu (1987-91). Studia polityki obronnej, zwane "generalskimi", ukończył na Królewskiej Akademii Obrony w Londynie w 2010 r. Prócz tego studiował na Akademii Obrony Armii Czeskiej w Brnie (1999-2001), a także m.in. na Akademii Obrony Narodowej w Warszawie.

Nominację do stopnia generała brygady otrzymał w roku 2011, pięć lat później został generałem dywizji. Awans na generała broni odebrał w 2018 r., a czwartą "gwiazdkę" generalską – w roku 2019.

Za służbę w polskich kontyngentach wojskowych odznaczony został Krzyżem Komandorskim cenionego wśród żołnierzy Orderu Krzyża Wojskowego, niekiedy nazywanego współczesnym Virtuti Militari. Dwa lata temu otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Na swoim koncie ma także inne medale – Gwiazdę Iraku, Gwiazdę Afganistanu, Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny i Za Zasługi dla Obronności Kraju.

Urodził się w grudniu 1967 roku w Świdnicy (dziś województwo dolnośląskie).