Jaka emerytura przysługuje bez lat pracy?

● Prawo do emerytury przysługuje osobom, które osiągnęły wymagany wiek emerytalny. ● Uzyskanie najniższej emerytury uzależnione jest też od posiadania minimalnego okresu składkowego. ● Jeżeli osoba osiągnęła wiek emerytalny, ale nie posiada wymaganego stażu pracy, ZUS nie wypłaci jej minimalnej gwarantowanej emerytury.

Osobom, które urodziły się po 31 grudnia 1948 roku przysługuje prawo do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego:

● dla kobiet – 60 lat, ● dla mężczyzn – 65 lat.

Wypłata emerytury jest również powiązana ze składkami emerytalnymi odprowadzanymi przez daną osobę. W związku z tym, aby otrzymać emeryturę konieczne jest także posiadanie udokumentowanego stażu pracy wynoszącego:

● dla kobiet –co najmniej 20 lat, ● dla mężczyzn – co najmniej 25 lat.

Taki staż pracy gwarantuje wypłatę emerytury nie mniejszej niż gwarantowana emerytura minimalna. Kwota najniższego gwarantowanego świadczenia emerytalnego od 1 marca 2022 roku wynosi 1338,40 zł brutto. W wyniku corocznej waloryzacji wzrosła ona zatem w stosunku do 2021 roku o prawie 88 zł. 

W zależności od rzeczywistego stażu pracy oraz wysokości odprowadzanych składek, czyli osiąganych zarobków, emerytura może być także dużo wyższa. Z tego powodu, jeżeli pozwala na to np. stan zdrowia, opłaca się kontynuowanie aktywności zawodowej również po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Jeżeli osoba, która osiągnęła wiek emerytalny, chce skorzystać z przysługującego jej prawa do emerytury, a nie posiada wymaganego stażu pracy, wówczas ZUS nie wypłaci jej emerytury w najniższej gwarantowanej wysokości.

Sytuacja taka najczęściej dotyczy osób, które podejmowały sporadycznie zatrudnienie na umowę o pracę lub pracowały w oparciu o umowę zlecenie lub o dzieło. Jeżeli taka osoba kiedykolwiek w przeszłości odprowadzała składki, może jednak wciąż otrzymać świadczenie w wysokości proporcjonalnej do wartości składek zgromadzonych na jej koncie emerytalnym. Inaczej mówiąc ZUS dokona obliczenia emerytury na podstawie zebranego przez daną osobę kapitału. Tego typu świadczenia bywają bardzo niskie - w skrajnych przypadkach wynoszące jedynie kilkadziesiąt groszy.

ZOBACZ TEŻ: Składki na ubezpieczenie społeczne - jakie stawki? Składki przy umowie zlecenie

Aby obliczyć swoje lata pracy do emerytury, należy przede wszystkim dodać do siebie okresy przepracowane u wszystkich pracodawców. Pod uwagę brane są przy tym przede wszystkim tzw. okresy składkowe, czyli takie, podczas których opłacane były składki z tytułu ubezpieczeń społecznych. Nie będą to zatem wyłącznie lata rzeczywiście przepracowane, ale także lata wykorzystane np. na urlop macierzyński lub wychowawczy. 

ZUS obliczając staż pracy może uwzględnić także okresy nieskładkowe, czyli takie, za które nie były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne. Do stażu pracy do emerytury wliczane są m.in. lata nauki w szkole wyższej. Przy czym warunkiem jest ukończenie tej nauki potwierdzone właściwym dyplomem lub świadectwem uczelni. ZUS uwzględni także okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego lub opiekuńczego. 

Wszystkie okresy składkowe i nieskładkowe, które uwzględniane są podczas obliczania stażu pracy do emerytury, muszą być potwierdzone stosownymi dokumentami. Szczegółowe informacje na temat wyliczania stażu pracy i dokumentowania go dostępne są w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Aby obliczyć prognozowaną wysokość swojej przyszłej emerytury można skorzystać z bezpłatnego kalkulatora emerytalnego dostępnego na stronie internetowej ZUS. Oblicza on prognozowane wysokości emerytur, które przyznane zostaną po raz pierwszy przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Kalkulator ten służy jedynie celom orientacyjnym - obliczona kwota emerytury nie może być podstawą do jakichkolwiek przyszłych roszczeń.

W celu wyliczenia wysokości emerytury można także skontaktować się z doradcą emerytalnym ZUS-u.

ZOBACZ TEŻ: O ile wzrosną emerytury i renty w 2023 roku? Minister odpowiada