Nie każdy zdaje sobie sprawę, że już za 20 lat zapisane na płytach CD dane nie będą nadawały się do odtworzenia. Według naukowców, mimo wielu nowinek technicznych, to wciąż papier jest najpewniejszym nośnikiem informacji.
- Nie powstał jeszcze elektroniczny nośnik informacji, który przetrwałby tak długo, jak papier. Przeciętna książka drukowana dziś w Polsce wytrzyma sto, a może nawet 300 lat, a tania płyta CD może być już niezdatna do odczytu po kilku latach - mówi ekspert dr Tomasz Łojewski, kierownik pracowni Badań nad Trwałością i Degradacją Papieru Uniwersytetu Jagiellońskiego. - Najtrwalszym współczesnym nośnikiem informacji, który jest w powszechnym użyciu jest... papier - podkreśla.
Degradują się w wyniku naturalnych procesów
Jak zaznacza naukowiec, dyski CD i DVD nie zużywają się w czasie odczytu. Degradują w wyniku naturalnych procesów starzenia się materiałów: odwarstwiania się powłok, czy odbarwiania się barwników używanych w dyskach nagrywanych.
- Mówi się, że dane zapisane na CD-ROM-ie wysokiej jakości przetrwają 30 czy nawet 80 lat. W przypadku nośników powszechnego użytku, np. płyt CD za złotówkę, możemy nie być w stanie odczytać zapisanej na nich informacji już po kilku latach - przestrzega. Zaznacza również, że informacje zamieszczone na płycie dotyczące trwałości danego nośnika mogą odstraszyć kupującego, który liczy na przechowywanie danych przez kolejne dziesięciolecia.
Trwałe taśmy magnetyczne
Według Łojewskiego, dłużej niż płyty nagrywalne mogą przetrwać taśmy magnetyczne. Ich trwałość może sięgać kilkudziesięciu lat. W profesjonalnych zastosowaniach - np. w bankach i innych instytucjach finansowych - informacja jest zapisywana w sposób cyfrowy na taśmach.
- Jak na nośnik cyfrowy, taśma magnetyczna jest bardzo trwała. Ale i tu trzeba wziąć pod uwagę, że informacja kiedyś z niej zniknie. Entropia, czyli stopień nieuporządkowania, rośnie z upływem czasu. Dlatego taśmy po jakimś czasie się rozmagnesują. No i trzeba pamiętać o tym, że pod wpływem silnego pola magnetycznego zapis ulega uszkodzeniu - zauważa naukowiec.
Wieczna informacja cyfrowa
Przypomina jednak, że utrata nośnika cyfrowego nie musi się wiązać z utratą informacji na nim zapisanej. Informacja cyfrowa może być wieczna, w przeciwieństwie do jej nośnika. W odróżnieniu do analogowych, dane cyfrowe mogą być kopiowane w sposób doskonały. Kopia może nie różnić się niczym od oryginału.
- Problemem jest tylko trwałość medium oraz trwałość technologii koniecznej do jego odczytu. W sprzedawanych dzisiaj komputerach nie instaluje się już stacji do dyskietek 3,5 calowych, kto pamięta jeszcze dyskietki 5-calowe? Żeby odtworzyć informacje na nich zapisane, trzeba dokonać transferu na inny nośnik - dodaje ekspert.
Zmianę nośnika informacji cyfrowych Łojewski porównuje do replikacji kodu genetycznego. - DNA jest kopiowane na nowy organizm i dlatego może być tak długotrwałe. Informacja genetyczna nie uległa zatraceniu, bo była kopiowana na nowe nośniki. Dlatego organizmy na Ziemi funkcjonują od wielu tysięcy lat - konstatuje badacz.
aj//kdj
Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: sxc.hu