O przełomie w badaniach nad uniwersalną szczepionką na grypę poinformowali naukowcy z Uniwersytetu w Pensylwanii. Jak twierdzą udało im się stworzyć preparat, który chroni jednocześnie przed wszystkimi 20 znanymi szczepami wirusa grypy. Taka uniwersalna szczepionka, jeśli testy przeprowadzone na ludziach potwierdzą jej skuteczność, mogłaby chronić także przed nowymi, nieznanymi jeszcze szczepami zdolnymi do wywołania w przyszłości pandemii grypy.
Wirus grypy stale mutuje i co roku, przed początkiem sezonu zwiększonych zachorowań, szczepionki muszą być dostosowywane do typów wirusa odpowiedzialnych za większość zachorowań. Istniejące szczepionki prawdopodobnie nie chroniłyby więc ludzi przed potencjalną pandemią grypy wywołaną nowym, nieznanym dotąd szczepem tego wirusa. Z tego powodu kluczowe może okazać się badanie naukowców z Uniwersytetu w Pensylwanii opisane 24 listopada na łamach czasopisma "Science". Opracowywana przez nich uniwersalna szczepionka ma zapewniać ochronę przeciwko wszystkim 20 znanym obecnie wirusom grypy typu A i B.
ZOBACZ TEŻ: "Tak zwani zabójcy uczą się rozpoznawać to białko". Jak działa mRNA użyte w szczepionce na koronawirusa
Szczepionka na grypę
Nowa, uniwersalna szczepionka opracowana przez amerykańskich naukowców oparta jest na tej samej technologii co szczepionki na COVID-19 firm Pfizer/BioNTech i Moderna. Technologia mRNA, tzw. matrycowego RNA lub informacyjnego kwasu rybonukleinowego, polega na kodowaniu białka z otoczki osłonowej wirusa i dostarczaniu w ten sposób komórkom gotowego "przepisu" na wytworzenie właściwych przeciwciał. W ten sposób szczepionka wywołuje reakcję odpornościową układu immunologicznego zaszczepionej osoby.
Wyniki dotychczasowych testów uniwersalnej szczepionki przeciwko grypie przeprowadzanych na myszach i fretkach są obiecujące, twierdzą autorzy. Szczepionka wywołała wysoki, stabilny poziom przeciwciał u zaszczepionych zwierząt i chroniła je przed ciężką grypą przez co najmniej cztery miesiące. Łagodziła też objawy choroby i chroniła przed śmiercią nawet w przypadku tych patogenów, które nie znalazły się w preparacie.
Uniwersalna szczepionka
Do potwierdzenia skuteczności szczepionki potrzebne są teraz testy na ludziach aby sprawdzić, czy ochroni ich w taki sam sposób i nie będzie powodować istotnych skutków ubocznych. - Szczepionka ta była do tej pory testowana tylko na zwierzętach i ważne będzie zbadanie jej bezpieczeństwa i skuteczności u ludzi. Wydaje się, że jest to bardzo obiecujący krok do celu, jakim jest wyprodukowanie uniwersalnej szczepionki przeciwko grypie, jak również szczepionek chroniących przed wieloma typami innych rodzin wirusów, takich jak rinowirusy i koronawirusy - skomentował badanie dr Andrew Freedman z Uniwersytetu w Cardiff.
Według naukowców opracowywana szczepionka może uczyć system odpornościowy nie tylko jak walczyć ze wszystkimi znanymi już wariantami wirusa, ale "być może także nowymi szczepami, które mogą wywołać pandemię". - Chodzi o to, aby mieć szczepionkę, która zapewni ludziom podstawowy poziom pamięci immunologicznej na różne szczepy grypy. Kiedy pojawi się kolejna pandemia grypy, (dzięki temu - red.) będzie znacznie mniej zachorowań i zgonów - powiedział dr Scott Hensley, jeden z autorów badania.
ZOBACZ TEŻ: Jaka jest różnica między RSV, grypą i COVID-19?
Pandemia grypy
Ostatnia pandemia grypy miała miejsce w 2009 roku, gdy wirus przeniósł się ze świń na ludzi i rozprzestrzenił się po całym świecie jako tzw. świńska grypa. Najpoważniejsza w skutkach była natomiast epidemia grypy hiszpanki z 1918 roku, która odebrała życie kilkudziesięciu milionom ludzi na całym świecie. Stworzenie uniwersalnej szczepionki nie oznaczałoby, że sezony zachorowań na grypę dobiegną końca, ale mogłoby sprawić, że naukowcy nie będą już musieli przewidywać, który typ wirusa okaże się dominujący w danym sezonie grypowym.
Źródło: Reuters, BBC, Guardian
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock