Czy będą dalsze podwyżki stóp procentowych? Kolejny głos z Rady Polityki Pieniężnej

Według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego inflacja w sierpniu wyniosła 16,1 proc. rok do roku. W związku z wysoką inflacją od października 2021 roku obserwujemy również podwyżki stóp procentowych. Od tego czasu Rada Polityki Pieniężnej podnosiła stopy co miesiąc. RPP podczas ostatniego decyzyjnego posiedzenia w lipcu podniosła stopy procentowe o 50 punktów bazowych. Główna, referencyjna stopa procentowa wynosi obecnie 6,50 procent.

Kolejne posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w środę, 7 września.

W ocenie członka Rady Polityki Pieniężnej Cezarego Kochalskiego nadal jest przestrzeń do ewentualnych podwyżek stóp procentowych, choć w mniejszej niż do tej pory skali.

- W komunikatach RPP zawsze informuje, że podejmuje decyzje na podstawie napływających danych. Sierpniowy odczyt CPI, choć niestety wysoki, nie był dla mnie zaskoczeniem, ponieważ departamenty analityczne NBP zakładały odczyt właśnie w okolicy 16 procent., około 0,5 punktu procentowego wyżej, niż oczekiwał rynek. Odczyt PKB za drugi kwartał na poziomie 5,5 procent również trafił w punkt, porównując do ostatniej projekcji NBP. W związku z tym widać, że lipcowa projekcja jest nadal dobrym punktem odniesienia i mimo ogromnej niepewności nadal dobrze odzwierciedla procesy inflacyjne i opisuje wzrost gospodarczy - powiedział Kochalski w rozmowie z Polską Agencją Prasową.

- Przyjmując, że sytuacja gospodarcza rozwija się zgodnie z lipcową projekcją, oczywiście zakładając i dopuszczając także pewien margines na ewentualne odchylenia, to nadal dostrzegam przestrzeń do ewentualnych kolejnych podwyżek stóp procentowych, choć w mniejszej niż do tej pory skali - zwrócił uwagę członek RPP.

Jego zdaniem "z podwyżkami stóp jest obecnie trochę jak z lekarstwem, którego nie chcielibyśmy już przyjmować, ponieważ wydaje nam się, że to, co już zażyliśmy, działa na ile mogło, a i dochodzą obawy, aby nie przedawkować – ale z drugiej strony lekarz przestrzega przed zbyt pochopnym przerwaniem kuracji".

Kochalski doprecyzował, że jest wiele argumentów przemawiających za przyhamowaniem cyklu podwyżek stóp, ale jednocześnie podkreślił, że przy podejmowaniu decyzji zawsze musi widzieć w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej inflację w celu. - Dopóki nie utrwali się scenariusz inflacji zmierzającej do celu, widzę przestrzeń dla kolejnych ewentualnych podwyżek stóp. Potrzeba zakotwiczenia inflacji w celu w horyzoncie oddziaływania polityki jest nadrzędna. Stabilność cen jest pierwszoplanowa - podkreślił członek RPP.

Według lipcowej projekcji Narodowego Banku Polskiego, inflacja w czwartym kwartale 2024 roku spadnie do 3,5 proc., czyli osiągnie górną granicę dopuszczalnego przedziału odchyleń od celu. Cel inflacyjny NBP wynosi bowiem 2,5 procent, plus minus 1 punkt procentowy.

Co do perspektyw obniżek stóp w 2023 roku, w ocenie Kochalskiego, wiele zależeć będzie od dynamiki inflacji oraz wzrostu gospodarczego. - Spodziewam się spadku inflacji w przyszłym roku. Większą niepewność dostrzegam w odniesieniu do wzrostu gospodarczego, ściślej rzecz ujmując co do rozmiarów spowolnienia gospodarczego. To prowadzi mnie do wniosku, że perspektywy obniżek stóp w 2023 roku nie można wykluczyć - powiedział.

Cezary Kochalski podkreślił, że RPP podejmuje decyzje w otoczeniu wysokiej niepewności, na którą składają się konsekwencje rosyjskiej agresji na Ukrainę, sytuacji na rynku surowców i energii, czy kwestie napływu środków unijnych. - Do tego dochodzi perspektywa podwyżek cen regulowanych, głównie taryf na gaz i energię elektryczną, na początku 2023 roku. Jest to jednak niezależna decyzja regulatora, czyli dla Rady czynnik pozaekonomiczny. Choć RPP musi brać pod uwagę bieżące dane i wydarzenia, to jednak nasze działania nakierowane są na dłuższy horyzont i czasami musimy pewne rzeczy po prostu przeczekać. Kolejnym czynnikiem niepewności w 2023 roku jest czas obowiązywania tarczy antyinflacyjnej - wskazał.

Wcześniej o wysokości stóp procentowych na antenie TVN24 mówili inni członkowie Rady Polityki Pieniężnej - Ludwik Kotecki oraz Przemysław Litwiniuk.

W ocenie Litwiniuka podwyżka stóp procentowych we wrześniu o 25 punktów bazowych "jest scenariuszem podstawowym". - On może się rozwinąć w kierunku wyższej podwyżki we wrześniu, jeśli te dane będą się do siódmego potwierdzać. Jestem zwolennikiem poglądu, że ktoś musi pokazywać, iż państwo polskie jest zdeterminowane do walki z inflacją. Jeżeli takiej determinacji nie widać z projektu ustawy budżetowej, to powinien taki sygnał płynąć z banku centralnego - stwierdził Litwiniuk w czwartkowej "Rozmowie Piaseckiego" w TVN24.

Ludwik Kotecki zauważył, że "pole manewru może być coraz mniejsze". - Podwyżki stóp z jednej strony, ale z drugiej strony chyba warto - bo tu pole manewru może być coraz mniejsze, jeśli chodzi o stopy procentowe, nie możemy spowodować katastrofy u kredytobiorców i instytucji - rozważyć pomysł antyinflacyjnych obligacji emitowanych przez NBP. Myślę, że do tego pomysłu należy wrócić i mam nadzieję, że wrócimy na najbliższym posiedzeniu RPP - powiedział Kotecki w środę w rozmowie z TVN24.

- Jednak też jestem zdania, że stopa jest już na dosyć wysokim poziomie. Jeśli projekcje makroekonomiczne, czyli silne spowolnienie w polskiej gospodarce rzeczywiście będą się realizowały, to w stagflacyjnej sytuacji wydaje się, że stopy procentowe już bardzo nie mogą wzrosnąć - dodał członek RPP.

Z kolei prezes NBP i jednocześnie przewodniczący Rady Polityki Pieniężnej Adam Glapiński w opublikowanej w poniedziałek rozmowie z portalem Business Insider był pytany o to, jakie warianty decyzji RPP mogą pojawić się na wrześniowym posiedzeniu.

- Prawdopodobnie, jak to już publicznie powiedziałem, z dyskusji RPP może wyłonić się taki scenariusz, w którym podnosimy stopy procentowe jeszcze raz o 25 punktów bazowych albo dwa razy po 25 punktów bazowych. Nie można też jednak wykluczyć, że skończymy na razie podwyższanie stóp procentowych, ale jednocześnie nie wiążemy sobie rąk i nie ogłaszamy końca cyklu podwyżek - powiedział Adam Glapiński w rozmowie z BI. Rozmowa z szefem banku centralnego odbyła się przed opublikowaniem przez Główny Urząd Statystyczny wstępnych danych o inflacji w sierpniu.