Orzeczenie o niepełnosprawności – co daje, jak uzyskać, kto je wydaje

Źródło:
TVN24 Biznes
Sytuacja rodziców osób niepełnosprawnych
Sytuacja rodziców osób niepełnosprawnychTVN24
wideo 2/5
Sytuacja rodziców osób niepełnosprawnychTVN24

Orzeczenie o niepełnosprawności, czyli prawne potwierdzenie statusu osoby niepełnosprawnej, pozwala na korzystanie ze specjalnych przywilejów i świadczeń. Jakie są rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności i jak uzyskać takie orzeczenie? Co oznaczają symbole przyczyn niepełnosprawności?

● Orzeczenie o niepełnosprawności wydawane jest wobec dzieci do 16. roku życia, zaś orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wobec osób powyżej 16. roku życia. ● Istnieją trzy stopnie niepełnosprawności, o których orzeka się na czas określony lub na stałe. ● W wydawanych orzeczeniach przyczyny niepełnosprawności określane są specjalnymi symbolami. ● Orzekaniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zajmują się powiatowe lub miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. ● Rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności

Zgodnie z prawem obecnie funkcjonują trzy rodzaje potwierdzenia statusu niepełnosprawności: - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności: lekkim, umiarkowanym albo znacznym, - orzeczenie o niepełnosprawności, - orzeczenie o całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy.

Czym one się różnią? Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydawane jest wobec osób, które ukończyły 16. rok życia. W przypadku dzieci do 16. roku życia orzeka się natomiast o ich niepełnosprawności bez określania jej stopnia. Podstawą prawną wydawania i funkcjonowania obu rodzajów orzeczeń jest ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Orzeczenie o całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy jest natomiast oddzielnym rodzajem orzeczenia wydawanym na podstawie odrębnych przepisów – ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Orzeczenie takie jest niezbędne, aby móc ubiegać się o rentę wypłacaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Możliwe jest posiadanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a jednocześnie niekwalifikowanie się do orzeczenia o niezdolności do pracy. 

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka

Orzeczenie o niepełnosprawności to potwierdzenie posiadania przez dziecko poniżej 16. roku życia statusu osoby niepełnosprawnej. Nie każda choroba czy schorzenie zostaje uznane za niepełnosprawność. Aby uzyskać status osoby niepełnosprawnej, dziecko musi spełniać jednocześnie trzy warunki: 1. Mieć ograniczoną sprawność fizyczną lub psychiczną potwierdzoną dokumentacją medyczną. 2. Wymagać całkowitej opieki lub pomocy w większym stopniu niż zdrowe dzieci w tym wieku, zwłaszcza z powodu niewłaściwego funkcjonowania organizmu lub niezdolności do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. 3. Jego ograniczenia będą trwać dłużej niż rok i wynikają z wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu.

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka wydaje się na czas określony, nie dłuższy niż do dnia ukończenia przez nie 16. roku życia.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest formalnym potwierdzeniem statusu osoby niepełnosprawnej. Wydawane jest wobec osób, które ukończyły 16. rok życia. Aby ubiegać się o nie, należy spełniać trzy warunki: 1. Mieć więcej niż 16 lat. 2. Mieć naruszoną sprawność organizmu – zobacz listę branych pod uwagę schorzeń. 3. Przez swoje ograniczenia być osobą niezdolną do pracy zarobkowej lub wymagającą specjalnego przystosowania stanowiska pracy, wymagać opieki lub pomocy innych osób, a także mieć problemy z codziennym funkcjonowaniem i potrzebować do tego specjalnych urządzeń.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje się na czas określony lub na stałe. 

Stopnie niepełnosprawności

Spełnianie wymienionych warunków nie oznacza automatycznego przyznania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. O tym decyduje zawsze skład orzekający o ograniczeniach danej osoby w codziennym funkcjonowaniu.

Orzeczenie może potwierdzać przy tym jeden z trzech stopni niepełnosprawności: Znaczny, w przypadku osób niezdolnych do samodzielnego funkcjonowania i całkowicie zależnych od pomocy innych przez  więcej niż 12 miesięcy. Umiarkowany, w przypadku osób wymagających czasowej lub częściowej pomocy innych przez więcej niż 12 miesięcy. Lekki, w przypadku osób, które mają problemy w codziennych czynnościach i potrzebują urządzeń pomagających w funkcjonowaniu, np. protez, pompy insulinowej.

Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności

Orzekaniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności zajmują się powiatowe lub miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. 

Aby ubiegać się o orzeczenie, osoba niepełnosprawna, jej rodzic albo opiekun prawny musi złożyć we właściwym swojemu miejscu zamieszkania zespole wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Wraz z wnioskiem załączyć należy dokumentację medyczną i zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia osoby, której orzeczenie ma dotyczyć. Formularz wniosku i wzór zaświadczenia dostępne są w każdym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności.

W oparciu o złożoną dokumentację wydane zostanie wezwanie na posiedzenie składu orzekającego, który zbada daną osobę, oceni stan jej zdrowia i na tej podstawie wyda orzeczenie lub odmówi jego wydania. Od decyzji składu orzekającego przysługuje prawo do odwołania się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Co daje orzeczenie o niepełnosprawności?

W orzeczeniu o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zawarta jest informacja o wskazaniach do rehabilitacji i opieki. Określają one indywidualną sytuację osoby z niepełnosprawnością i stanowią podstawę do ubiegania się o różne formy pomocy w zakresie: - rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia, np. pomoc w znalezieniu zatrudnienia uwzględniającego możliwości psychofizyczne danej osoby, - rehabilitacji społecznej, np. terapie i turnusy rehabilitacyjne, - dostępu do usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych, - ubiegania się o uprawnienia do świadczeń rodzinnych, m.in. świadczeń opiekuńczych, - dofinansowania zakupu przedmiotów ortopedycznych i innych rodzajów pomocy ułatwiających funkcjonowanie, - dofinansowania likwidacji barier technicznych, architektonicznych czy komunikacyjnych, - ulg w podatkach, zniżek w komunikacji zbiorowej, uzyskania karty parkingowej czy dodatku mieszkaniowego.

ZOBACZ >> Świadczenia opiekuńcze 2021 – czym są, komu przysługują i ile wynoszą? Częściowy wykaz dostępnych świadczeń i ulg dostępny jest na stronie gov.pl, . Po pełną informację najlepiej udać się do lokalnego ośrodka pomocy społecznej.

Lista dostępnych świadczeń, ulg i przywilejów jest dodatkowo rozbudowana w przypadku dzieci z niepełnosprawnościami. Wówczas przysługują także m.in. dodatki do zasiłku rodzinnego.

Częściowy wykaz ulg i świadczeń, o które można ubiegać się w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności dziecka, można znaleźć m.in. na stronie gov.pl. Pełnej informacji udzielić mogą m.in. pracownicy lokalnego ośrodka pomocy społecznej.

Symbole przyczyn niepełnosprawności

W orzeczeniu o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności znajduje się szereg informacji o osobie, której ono dotyczy, m.in. czas ważności orzeczenia czy wskazania do rehabilitacji i opieki. Podana jest również przyczyna niepełnosprawności, wyrażona jednak nie słownie, a symbolem. 

Symbole te nie odpowiadają konkretnym jednostkom chorobowym, ale grupom uszkodzonych narządów. Dlatego czasem osoba posiadająca kilka schorzeń wpisany ma tylko jeden symbol. W jednym orzeczeniu mogą znaleźć się maksymalnie trzy różne symbole. 

Symbole przyczyn niepełnosprawności są następujące: 01-U – upośledzenie umysłowe (niepełnosprawność intelektualna), 02-P - choroby psychiczne, 03-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu, 04-O - choroby narządu wzroku, 05-R - upośledzenie narządu ruchu, 06-E - epilepsja, 07-S - choroby układu oddechowego i krążenia, 08-T - choroby układu pokarmowego, 09-M - choroby układu moczowo-płciowego, 10-N - choroby neurologiczne, 11-I - inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego, 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe.

Akty prawne: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Warner Bros. Discovery ogłosiło kolejny etap podziału na dwie niezależne firmy - z podziału powstaną Warner Bros. i Discovery Global. W każdej z nich wyznaczono liderów i określono strategie działania. W Polsce na czele Discovery Global niezmiennie stoi Kasia Kieli.

Warner Bros. Discovery zapowiada kolejne zmiany

Warner Bros. Discovery zapowiada kolejne zmiany

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump wyjaśnił w rozmowie z brytyjskim premierem Keirem Starmerem w Szkocji, że Wielka Brytania ma "lepszą umowę handlową" niż Unia Europejska, bo łączy go z tym krajem "szczególna więź". Prezydent USA dodał, że ma to związek z tym, iż jego matka była Szkotką.

Mają lepszą umowę, Donald Trump wyjaśnia. "Szczególna więź"

Mają lepszą umowę, Donald Trump wyjaśnia. "Szczególna więź"

Źródło:
PAP

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przyjęło Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK), który w ambitnym scenariuszu przewiduje spadek cen prądu dla odbiorców o 20 procent do 2035 roku.

Ceny prądu niższe o jedną piątą. Resort przyjął nowy plan

Ceny prądu niższe o jedną piątą. Resort przyjął nowy plan

Źródło:
PAP

- Skutki porozumienia handlowego Unii Europejskiej z USA będą odczuwalne w Polsce przez średnie firmy - ocenił profesor Jacek Tomkiewicz z Akademii Leona Koźmińskiego. Dodał, że chodzi tu głównie o polskich podwykonawców dla niemieckiego przemysłu motoryzacyjnego.

Ekspert ostrzega: skutki mogą odczuć średnie biznesy

Ekspert ostrzega: skutki mogą odczuć średnie biznesy

Źródło:
PAP

Samsung Electronics poinformował o zamówieniu na półprzewodniki o wartości ponad 16 miliardów dolarów. Południowokoreańska firma nie podała nazwy zleceniodawcy. Kilka godzin później Elon Musk przekazał jednak, że to Tesla złożyła zamówienie i zasugerował, że skala umowy może być dużo większa.

Musk ogłasza nową umowę. "Trudno przecenić strategiczne znaczenie"

Musk ogłasza nową umowę. "Trudno przecenić strategiczne znaczenie"

Źródło:
PAP

Kolejarze w kilkunastu miejscach w kraju blokowali drogi, protestując przeciwko - ich zdaniem - wygaszaniu przewozów towarowych koleją. Związkowcy chcą zwrócić uwagę rządu na skutki polityki transportowej faworyzującej transport drogowy. - Z naszej strony jest to akt desperacji - powiedział szef Związku Zawodowego Maszynistów Kolejowych Leszek Miętek.

Protest kolejarzy. "Z naszej strony jest to akt desperacji"

Protest kolejarzy. "Z naszej strony jest to akt desperacji"

Źródło:
PAP

O prawie 750 procent wzrósł w Tajwanie eksport dronów w pierwszej połowie 2025 roku - podał portal Taipei News. Dodał, że największym odbiorcą okazała się Polska.

Wzrost eksportu o niemal 750 procent. Głównym odbiorcą Polska

Wzrost eksportu o niemal 750 procent. Głównym odbiorcą Polska

Źródło:
PAP

Porozumienie handlowe Unii Europejskiej z USA budzi optymizm w niemieckiej branży motoryzacyjnej - stwierdził Mariusz Zielonka z Konfederacji Lewiatan. Zastrzegł jednak, że w kontekście ogólnych ustaleń trudno mówić o sukcesie.

"To daje nadzieję dla niemieckiej motoryzacji"

"To daje nadzieję dla niemieckiej motoryzacji"

Źródło:
PAP

Szef Ryanaira Michael O'Leary przyznał, że jego pracownicy są nagradzani za wykrycie każdego przypadku ponadwymiarowego bagażu u pasażerów. I że rozważa właśnie zwiększenie tych nagród. - Jesteśmy zdeterminowani, by eliminować plagę pasażerów ze zbyt dużym bagażem - mówi.

Ryanair zwiększy nagrody za wykrycie pasażerów ze zbyt dużym bagażem

Ryanair zwiększy nagrody za wykrycie pasażerów ze zbyt dużym bagażem

Źródło:
BBC, CNN, tvn24.pl

Ambasada RP w Lizbonie poinformowała w mediach społecznościowych o możliwych trudnościach dla osób korzystających z lotnisk w Portugalii. Do końca wakacji planowane są na nich strajki personelu naziemnego. Podano prawdopodobne terminy.

Lecisz tam na wakacje? Ważna informacja ambasady RP

Lecisz tam na wakacje? Ważna informacja ambasady RP

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prokuratura Regionalna w Poznaniu poinformowała, że Marcin P., prezes zarządu spółki Cinkciarz.pl jest poszukiwany listem gończym. Obecnie mężczyzna znajduje się poza Polską, sąd zdecydował o jego tymczasowym aresztowaniu.

Prezes Cinkciarza poszukiwany listem gończym

Prezes Cinkciarza poszukiwany listem gończym

Źródło:
PAP

Grupa hakerska Cichy Kruk opublikowała oświadczenie, w którym przyznała się do odpowiedzialności za awarię systemu informatycznego rosyjskiego Aerofłotu. Z jej powodu odwołano ponad 40 lotów.

Hakerzy uderzyli w rosyjskie linie lotnicze

Hakerzy uderzyli w rosyjskie linie lotnicze

Źródło:
PAP

Rynki pozytywnie zareagowały na osiągniecie porozumienia handlowego pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską. Amerykański dolar umocnił się wobec euro oraz japońskiego jena, z kolei bitcoin jest wyceniany po około 119 tysięcy dolarów za jeden token.

Rynki reagują na porozumienie handlowe

Rynki reagują na porozumienie handlowe

Źródło:
PAP

Coraz więcej osób kupuje domy na Karaibach, otrzymując w zamian paszport jednego z krajów regionu - pisze portal BBC. Program szczególnie atrakcyjny ma być dla Amerykanów niezadowolonych z "niestabilnej sytuacji politycznej" Stanów Zjednoczonych.

Kup tu dom, dostaniesz paszport. Program budzi kontrowersje

Kup tu dom, dostaniesz paszport. Program budzi kontrowersje

Źródło:
BBC

Ceny ciepła uwolniono 1 lipca. Jak poinformował minister energii Miłosz Motyka, obecnie jego resort pracuje nad rozwiązaniem, które ograniczyłoby podwyżki na rachunkach. Wskazał przy tym, że ewentualne przedłużenie zamrożenia cen kosztowałoby budżet państwa do 1,5 miliarda złotych.

Uwolnione ceny ciepła. Minister: to byłaby jedna z odpowiedzi

Uwolnione ceny ciepła. Minister: to byłaby jedna z odpowiedzi

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot odnotowano w Polsce wygraną drugiego stopnia w wysokości prawie 3,5 mln złotych. Padła ona w Nowym Sączu - poinformował Totalizator Sportowy.

Prawie 3,5 miliona złotych w Eurojackpot w Polsce. Wiemy, gdzie padła wygrana

Prawie 3,5 miliona złotych w Eurojackpot w Polsce. Wiemy, gdzie padła wygrana

Źródło:
tvn24.pl

Umowa handlowa, którą Stany Zjednoczone i Unia Europejska zawarły w niedzielę, jest gorsza od porozumienia osiągniętego wcześniej przez USA z Wielką Brytanią - ocenił w poniedziałek premier Węgier Viktor Orban.

Orban nie gryzie się w język

Orban nie gryzie się w język

Źródło:
PAP

Serek wiejski wraca do łask - jego popularność w USA rośnie tak szybko, że w niektórych sklepach zaczyna go brakować. Produkt, który przez lata kojarzony był głównie z dietą i kuchnią sprzed dekad, zyskał drugie życie dzięki młodym konsumentom i przepisom publikowanym na TikToku. Sprzedaż w Stanach Zjednoczonych wzrosła o 20 procent w ciągu ostatniego roku, a producenci nie nadążają za popytem.

Produkt tak popularny, że nie nadążają z dostawami. "Pracujemy bez przerwy"

Produkt tak popularny, że nie nadążają z dostawami. "Pracujemy bez przerwy"

Źródło:
CNN

Donald Trump ogłosił w niedzielę, że Stany Zjednoczone i Unia Europejska osiągnęły porozumienie w sprawie umowy handlowej. Stało się to po rozmowach prezydenta USA z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen w Turnberry w Szkocji. W ramach porozumienia ustanowiono stawkę celną w wysokości 15 procent na przeważającą część eksportu unijnego do Stanów Zjednoczonych.

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Aktualizacja:
Źródło:
PAP

Wyspa Poveglia - uznawana za jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w lagunie weneckiej - zostanie przekształcona w park miejski dostępny wyłącznie dla mieszkańców Wenecji. Od 1 sierpnia lokalna społeczność przejmie ją w 99-letnią dzierżawę od państwa i rozpocznie rewitalizację terenu, który przez stulecia służył jako miejsce kwarantanny oraz szpital psychiatryczny. Wokół wyspy narosła legenda.

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Źródło:
CNN

Dane osobowe większości z 1,4 miliona klientów Allianz Life w Ameryce Północnej zostały wykradzione przez hakerów - poinformowała spółka-matka ubezpieczyciela.

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Źródło:
BBC

- Kiedy słucham o tym, co w Polsce może wejść, to mam wrażenie, że cofam się (w czasie o) dwie dekady - mówiła w programie "Wstajesz i weekend" Marta Balukiewicz, autorka reportażu o czeskich parach jednopłciowych, odnosząc się do polskich projektów ustawy o związkach partnerskich. - Wygląda u nas to bardzo źle - ocenił na antenie TVN24 mecenas Artur Kula.

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Źródło:
TVN24

W sobotnim losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do dziesięciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 26 lipca 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl