Orzeczenie o niepełnosprawności – co daje, jak uzyskać, kto je wydaje

Źródło:
TVN24 Biznes
Sytuacja rodziców osób niepełnosprawnych
Sytuacja rodziców osób niepełnosprawnychTVN24
wideo 2/5
Sytuacja rodziców osób niepełnosprawnychTVN24

Orzeczenie o niepełnosprawności, czyli prawne potwierdzenie statusu osoby niepełnosprawnej, pozwala na korzystanie ze specjalnych przywilejów i świadczeń. Jakie są rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności i jak uzyskać takie orzeczenie? Co oznaczają symbole przyczyn niepełnosprawności?

● Orzeczenie o niepełnosprawności wydawane jest wobec dzieci do 16. roku życia, zaś orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wobec osób powyżej 16. roku życia. ● Istnieją trzy stopnie niepełnosprawności, o których orzeka się na czas określony lub na stałe. ● W wydawanych orzeczeniach przyczyny niepełnosprawności określane są specjalnymi symbolami. ● Orzekaniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zajmują się powiatowe lub miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. ● Rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności

Zgodnie z prawem obecnie funkcjonują trzy rodzaje potwierdzenia statusu niepełnosprawności: - orzeczenie o stopniu niepełnosprawności: lekkim, umiarkowanym albo znacznym, - orzeczenie o niepełnosprawności, - orzeczenie o całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy.

Czym one się różnią? Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydawane jest wobec osób, które ukończyły 16. rok życia. W przypadku dzieci do 16. roku życia orzeka się natomiast o ich niepełnosprawności bez określania jej stopnia. Podstawą prawną wydawania i funkcjonowania obu rodzajów orzeczeń jest ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Orzeczenie o całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy jest natomiast oddzielnym rodzajem orzeczenia wydawanym na podstawie odrębnych przepisów – ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Orzeczenie takie jest niezbędne, aby móc ubiegać się o rentę wypłacaną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Możliwe jest posiadanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a jednocześnie niekwalifikowanie się do orzeczenia o niezdolności do pracy. 

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka

Orzeczenie o niepełnosprawności to potwierdzenie posiadania przez dziecko poniżej 16. roku życia statusu osoby niepełnosprawnej. Nie każda choroba czy schorzenie zostaje uznane za niepełnosprawność. Aby uzyskać status osoby niepełnosprawnej, dziecko musi spełniać jednocześnie trzy warunki: 1. Mieć ograniczoną sprawność fizyczną lub psychiczną potwierdzoną dokumentacją medyczną. 2. Wymagać całkowitej opieki lub pomocy w większym stopniu niż zdrowe dzieci w tym wieku, zwłaszcza z powodu niewłaściwego funkcjonowania organizmu lub niezdolności do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. 3. Jego ograniczenia będą trwać dłużej niż rok i wynikają z wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu.

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka wydaje się na czas określony, nie dłuższy niż do dnia ukończenia przez nie 16. roku życia.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest formalnym potwierdzeniem statusu osoby niepełnosprawnej. Wydawane jest wobec osób, które ukończyły 16. rok życia. Aby ubiegać się o nie, należy spełniać trzy warunki: 1. Mieć więcej niż 16 lat. 2. Mieć naruszoną sprawność organizmu – zobacz listę branych pod uwagę schorzeń. 3. Przez swoje ograniczenia być osobą niezdolną do pracy zarobkowej lub wymagającą specjalnego przystosowania stanowiska pracy, wymagać opieki lub pomocy innych osób, a także mieć problemy z codziennym funkcjonowaniem i potrzebować do tego specjalnych urządzeń.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje się na czas określony lub na stałe. 

Stopnie niepełnosprawności

Spełnianie wymienionych warunków nie oznacza automatycznego przyznania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. O tym decyduje zawsze skład orzekający o ograniczeniach danej osoby w codziennym funkcjonowaniu.

Orzeczenie może potwierdzać przy tym jeden z trzech stopni niepełnosprawności: Znaczny, w przypadku osób niezdolnych do samodzielnego funkcjonowania i całkowicie zależnych od pomocy innych przez  więcej niż 12 miesięcy. Umiarkowany, w przypadku osób wymagających czasowej lub częściowej pomocy innych przez więcej niż 12 miesięcy. Lekki, w przypadku osób, które mają problemy w codziennych czynnościach i potrzebują urządzeń pomagających w funkcjonowaniu, np. protez, pompy insulinowej.

Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności

Orzekaniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności zajmują się powiatowe lub miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. 

Aby ubiegać się o orzeczenie, osoba niepełnosprawna, jej rodzic albo opiekun prawny musi złożyć we właściwym swojemu miejscu zamieszkania zespole wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Wraz z wnioskiem załączyć należy dokumentację medyczną i zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia osoby, której orzeczenie ma dotyczyć. Formularz wniosku i wzór zaświadczenia dostępne są w każdym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności.

W oparciu o złożoną dokumentację wydane zostanie wezwanie na posiedzenie składu orzekającego, który zbada daną osobę, oceni stan jej zdrowia i na tej podstawie wyda orzeczenie lub odmówi jego wydania. Od decyzji składu orzekającego przysługuje prawo do odwołania się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Co daje orzeczenie o niepełnosprawności?

W orzeczeniu o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności zawarta jest informacja o wskazaniach do rehabilitacji i opieki. Określają one indywidualną sytuację osoby z niepełnosprawnością i stanowią podstawę do ubiegania się o różne formy pomocy w zakresie: - rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia, np. pomoc w znalezieniu zatrudnienia uwzględniającego możliwości psychofizyczne danej osoby, - rehabilitacji społecznej, np. terapie i turnusy rehabilitacyjne, - dostępu do usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych, - ubiegania się o uprawnienia do świadczeń rodzinnych, m.in. świadczeń opiekuńczych, - dofinansowania zakupu przedmiotów ortopedycznych i innych rodzajów pomocy ułatwiających funkcjonowanie, - dofinansowania likwidacji barier technicznych, architektonicznych czy komunikacyjnych, - ulg w podatkach, zniżek w komunikacji zbiorowej, uzyskania karty parkingowej czy dodatku mieszkaniowego.

ZOBACZ >> Świadczenia opiekuńcze 2021 – czym są, komu przysługują i ile wynoszą? Częściowy wykaz dostępnych świadczeń i ulg dostępny jest na stronie gov.pl, . Po pełną informację najlepiej udać się do lokalnego ośrodka pomocy społecznej.

Lista dostępnych świadczeń, ulg i przywilejów jest dodatkowo rozbudowana w przypadku dzieci z niepełnosprawnościami. Wówczas przysługują także m.in. dodatki do zasiłku rodzinnego.

Częściowy wykaz ulg i świadczeń, o które można ubiegać się w oparciu o orzeczenie o niepełnosprawności dziecka, można znaleźć m.in. na stronie gov.pl. Pełnej informacji udzielić mogą m.in. pracownicy lokalnego ośrodka pomocy społecznej.

Symbole przyczyn niepełnosprawności

W orzeczeniu o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności znajduje się szereg informacji o osobie, której ono dotyczy, m.in. czas ważności orzeczenia czy wskazania do rehabilitacji i opieki. Podana jest również przyczyna niepełnosprawności, wyrażona jednak nie słownie, a symbolem. 

Symbole te nie odpowiadają konkretnym jednostkom chorobowym, ale grupom uszkodzonych narządów. Dlatego czasem osoba posiadająca kilka schorzeń wpisany ma tylko jeden symbol. W jednym orzeczeniu mogą znaleźć się maksymalnie trzy różne symbole. 

Symbole przyczyn niepełnosprawności są następujące: 01-U – upośledzenie umysłowe (niepełnosprawność intelektualna), 02-P - choroby psychiczne, 03-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu, 04-O - choroby narządu wzroku, 05-R - upośledzenie narządu ruchu, 06-E - epilepsja, 07-S - choroby układu oddechowego i krążenia, 08-T - choroby układu pokarmowego, 09-M - choroby układu moczowo-płciowego, 10-N - choroby neurologiczne, 11-I - inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego, 12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe.

Akty prawne: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Inflacja w czerwcu 2025 roku wyniosła 4,1 procent rok do roku - podał Główny Urząd Statystyczny. W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,1 procent. Odczyt jest zgodny z wcześniejszym, szybkim szacunkiem GUS.

Wzrost cen w Polsce. "Inflacja z przytupem spadnie"

Wzrost cen w Polsce. "Inflacja z przytupem spadnie"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Meta przeznaczy setki miliardów dolarów na budowę centrów danych do rozwoju sztucznej inteligencji - zapowiedział założyciel firmy Mark Zuckerberg.

Zbudują "superinteligencję" w centrum o powierzchni Manhattanu

Zbudują "superinteligencję" w centrum o powierzchni Manhattanu

Źródło:
PAP

Z łyżki cedzakowej przenoszą się substancje mogące zagrażać zdrowiu, dlatego nie należy używać jej do kontaktu z żywnością - ostrzega Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Produkt wycofywany jest ze sklepów TEDi w Polsce.

Znana sieć wycofuje produkt. Ostrzeżenie

Znana sieć wycofuje produkt. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Od początku lipca Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił blisko 420 tysiącom osób ponad 1,4 miliarda złotych brutto, z czego prawie 150 milionów złotych to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń. Dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 356 złotych - poinformował ZUS.

Połączone świadczenia. Tyle można zyskać

Połączone świadczenia. Tyle można zyskać

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa ogłosiła w poniedziałek wprowadzenie ponad 17-procentowego cła na świeże pomidory sprowadzane z Meksyku. Może to spowodować wzrost cen, bo zza południowej granicy pochodzą dwie trzecie pomidorów na amerykańskich stołach.

Trump wprowadza cła na pomidory

Trump wprowadza cła na pomidory

Źródło:
PAP

Podaż lokali na wynajem była w czerwcu mniejsza o 3 procent miesiąc do miesiąca, a zainteresowanie potencjalnych najemców największe od 2020 roku - wynika z raportu Otodom. W ocenie ekspertów może to zwiastować zwiększenie oferty sprzedaży mieszkań na rynku wtórnym.

Dla właścicieli mieszkań to może być idealny moment

Dla właścicieli mieszkań to może być idealny moment

Źródło:
PAP

Na portalach rekrutacyjnych w czerwcu było o 9 procent mniej ofert pracy rok do roku - wynika z najnowszego raportu firmy doradczej Grant Thornton i firmy Element. Jest to pierwsza ujemna dynamika od listopada ubiegłego roku.

Dołek na rynku pracy? Pierwsza taka sytuacja od listopada

Dołek na rynku pracy? Pierwsza taka sytuacja od listopada

Źródło:
PAP

Cła Donalda Trumpa mogą spowodować globalne straty w eksporcie sięgające 337 miliardów dolarów - szacują eksperci. Taryfy mają dotknąć najmocniej Wietnam, Meksyk, Kanadę, Tajlandię oraz Koreę Południową.

Setki miliardów strat. Niepokojące szacunki

Setki miliardów strat. Niepokojące szacunki

Źródło:
PAP

Komisja Europejska przedstawiła propozycję ceł na import z USA o wartości 72 miliardów euro - przekazał unijny komisarz do spraw handlu Marosz Szefczovicz. Wcześniej Waszyngton zapowiedział nałożenie 30-procentowych stawek na import z Unii Europejskiej.

Odwet za działania Trumpa. Nowy plan Brukseli

Odwet za działania Trumpa. Nowy plan Brukseli

Źródło:
PAP

Trzy miesiące po "dniu wolności" Donalda Trumpa, czyli od ogłoszenia ceł, zagraniczne rządy nadal nie wiedzą, jakie są cele prezydenta USA - zaznacza "New York Times". Z kolei gazeta "Wall Street Journal" zastanawia się, czy Trumpowi czasem nie chodzi o wyrównywanie osobistych rachunków.

Media: zagraniczne rządy nie wiedzą, o co chodzi Donaldowi Trumpowi

Media: zagraniczne rządy nie wiedzą, o co chodzi Donaldowi Trumpowi

Źródło:
PAP

Moskiewski sąd orzekł, że aktywa amerykańskiej firmy Glavprodukt zostaną przekazane państwu rosyjskiemu - podał Reuters, powołując się na agencję TASS. Decyzja kończy trwający od miesięcy spór prawny dotyczący producenta konserw.

Rosja przejmuje amerykańską firmę. To pierwszy taki przypadek

Rosja przejmuje amerykańską firmę. To pierwszy taki przypadek

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Producent sprzętu sportowego wydał ostrzeżenie przed śpiworem dla dzieci z powodu potencjalnego zagrożenia uduszeniem. Wadliwy produkt został wycofany ze sprzedaży.

Produkt dla dzieci wycofany ze sprzedaży. Zagrożenie uduszeniem

Produkt dla dzieci wycofany ze sprzedaży. Zagrożenie uduszeniem

Źródło:
tvn24.pl

Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) oficjalnie notyfikowały projekt inwestycyjny pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej do Komisji Europejskiej. To niezbędny krok w celu realizacji inwestycji.

Budowa elektrowni atomowej w Polsce. "Ważny kamień milowy"

Budowa elektrowni atomowej w Polsce. "Ważny kamień milowy"

Źródło:
PAP

Kopenhaga to najlepsze miasto do życia w 2025 roku - wynika z rankingu przygotowanego przez Economist Intelligence Unit. Mieszkańcy cenią sobie stolicę Danii za punktualność w komunikacji, czystość, a także łatwo dostępne i na wysokim poziomie usługi - wskazał portal stacji BBC.

"Wszystko działa jak w zegarku". Tu żyje się najlepiej

"Wszystko działa jak w zegarku". Tu żyje się najlepiej

Źródło:
BBC

Ogromny napływ zagranicznych turystów do Hiszpanii skutkuje tym, że coraz częściej lokalna ludność nie może sobie pozwolić na wakacje we własnym kraju. W zeszłym roku na wypoczynek w hiszpańskich kurortach skusiło się o 800 tysięcy Hiszpanów mniej niż rok wcześniej.

"Ceny wzrosły skandalicznie". Nie mogą sobie pozwolić na wakacje we własnym kraju

"Ceny wzrosły skandalicznie". Nie mogą sobie pozwolić na wakacje we własnym kraju

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Osoby oszukane w programie Czyste Powietrze mogą spodziewać się w niedługim czasie pakietu rozwiązań - przekazała prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) Dorota Zawadzka-Stępniak.

Pakiet dla oszukanych. Bez tego "nie przebrniemy"

Pakiet dla oszukanych. Bez tego "nie przebrniemy"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Jeronimo Martins Polska, właściciel Biedronki, 32 firmy transportowe oraz osiem osób usłyszało zarzuty od Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) w związku z podejrzeniem zmowy na rynku pracy. Miała ona uniemożliwiać przechodzenie kierowców pomiędzy firmami transportowymi, które obsługiwały centra dystybucyjne Biedronki.

Właściciel Biedronki z zarzutami. Podejrzenie zmowy na rynku pracy

Właściciel Biedronki z zarzutami. Podejrzenie zmowy na rynku pracy

Źródło:
PAP

Rzecznik Praw Obywatelskich zaapelował do resortu infrastruktury o pochylenie się nad problemem kierowców, którzy w niektórych parkometrach nie mogą zapłacić za postój pojazdu gotówką. Jak wyjaśnił RPO, skutkuje to wezwaniami do zapłaty kary za brak biletu.

"Pułapka" na kierowców. Apel do ministra

"Pułapka" na kierowców. Apel do ministra

Źródło:
tvn24.pl

Prezes Nvidii Jensen Huang ostrzega, że sztuczna inteligencja może prowadzić do utraty miejsc pracy, "jeśli światu skończą się pomysły".

"Niektóre miejsca pracy znikną". Prezes giganta ostrzega

"Niektóre miejsca pracy znikną". Prezes giganta ostrzega

Źródło:
CNN

Nowa ustawa medialna została przekazana do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ale wciąż jest konsultowana między resortami - przekazał wiceminister kultury Maciej Wróbel. Przyznał, że wciąż trwa dyskusja dotycząca źródeł finansowania mediów publicznych, w tym kwestii abonamentu rtv.

Abonament rtv do likwidacji? "Archaiczny podatek"

Abonament rtv do likwidacji? "Archaiczny podatek"

Źródło:
PAP

Cena bitcoina przekroczyła poziom 120 tysięcy dolarów. To kolejna granica pokonana w ostatnich dniach przez najpopularniejszą kryptowalutę na świecie. Inwestorzy obstawiają polityczne decyzje, które będą korzystne dla branży w tym tygodniu.

Rajd bitcoina. Rekord wszech czasów

Rajd bitcoina. Rekord wszech czasów

Źródło:
Reuters

W 2024 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na przedsiębiorców kary w wysokości blisko miliarda złotych - przekazał prezes UOKiK Tomasz Chróstny. - Potrafimy być bardzo konsekwentni i stanowczy - dodał.

Posypały się kary. Kwota jest potężna

Posypały się kary. Kwota jest potężna

Źródło:
PAP

Zapowiedziane przez Donalda Trumpa 30-procentowe cła na eksport południowoafrykańskich produktów, w tym cytrusów, wołowiny i wina, wpłynie dotkliwie na białych właścicieli farm - ocenia rząd w Pretorii.

Skutki decyzji Trumpa mogą być dotkliwe

Skutki decyzji Trumpa mogą być dotkliwe

Źródło:
PAP

Zwyczajowe ataki wymierzone w homoseksualistów, imigrantów i Unię Europejską najwyraźniej przestają działać - pisze brytyjski tygodnik "Economist", dodając, że jednocześnie otocznie gospodarcze przestaje sprzyjać rządowi premiera Węgier Viktora Orbana.

Kłopoty Orbana. "Węgierska gospodarka zmierza donikąd"

Kłopoty Orbana. "Węgierska gospodarka zmierza donikąd"

Źródło:
PAP

Unia Europejska przedłuży zawieszenie środków odwetowych wobec USA do początku sierpnia - zapowiedziała w niedzielę przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Planowo miały one wejść w życie w nocy z poniedziałku na wtorek. Jednocześnie zdystansowała się od pomysłu użycia nowego unijnego instrumentu przeciwdziałania przymusowi gospodarczemu (ACI).

Jest reakcja UE na zapowiedzi Trumpa. "Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie"

Jest reakcja UE na zapowiedzi Trumpa. "Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie"

Źródło:
PAP, Reuters

Sztuczna inteligencja jest regularnie wykorzystywana przez blisko 70 procent badanych Polaków - wynika z raportu firmy KPMG. Jednocześnie ponad 50 procent nie ujawnia, że korzysta z takiego narzędzia. Mimo że, chętnie korzystamy, to jesteśmy nieufni wobec niej. Zaufanie do sztucznej inteligencji zadeklarowało 41 proc. respondentów z Polski – to mniej niż średnia światowa.

Używamy jej w pracy na potęgę, ale się do tego nie przyznajemy

Używamy jej w pracy na potęgę, ale się do tego nie przyznajemy

Źródło:
PAP

Wojanek to popularny wśród dzieci napój sygnowany przez znanego twórcę internetowego. Eksperci w zakresie żywienia mówią, że można go porównać do lodów Ekipy - to średniej jakości produkt, którego główną siłą jest rozbuchany marketing. - Wiadomo, że youtuberzy to maszynka do promocji wszystkiego, mogliby jednak bardziej odpowiedzialnie wybierać, co chcą firmować - stwierdza dietetyczka Marta Kostka.

Schodzi na pniu jak lody Ekipy. "To dlatego nie chwalą się składem"

Schodzi na pniu jak lody Ekipy. "To dlatego nie chwalą się składem"

Źródło:
tvn24.pl

W środku wakacyjnego sezonu Unia Europejska bierze na celownik opłaty za bagaż podręczny. Parlament chce ukrócić dodatkowe koszty, a linie lotnicze biją na alarm - bilety mogą podrożeć. To jednak nie koniec ich kłopotów: europejscy regulatorzy baczniej przyglądają się takim praktykom jak pobieranie opłat za nadbagaż tuż przed odlotem.

Mała walizka, duży spór. "Jak nie wiadomo, o co chodzi, zazwyczaj chodzi o pieniądze"

Mała walizka, duży spór. "Jak nie wiadomo, o co chodzi, zazwyczaj chodzi o pieniądze"

Źródło:
TVN24+