Mieszkanie plus 2021 – wniosek, zasady. Kto może skorzystać z programu?

● Program Mieszkanie plus ma zwiększać dostępność mieszkań dla osób o średnich i niskich dochodach. ● Program składa się z dwóch filarów – rynkowego i społecznego. ● Skierowany jest do wszystkich, którzy mają zdolność czynszową i nie posiadają obecnie praw do żadnej nieruchomości. ● Od 2019 roku działa uzupełniający program dopłat do czynszu Mieszkanie na start.

Program Mieszkanie plus jest jednym z filarów Narodowego Programu Mieszkaniowego, ustanowionego uchwałą Rady Ministrów nr 115/2016 z dnia 27 września 2016 r. w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego. 

Założeniem programu Mieszkanie plus jest zwiększenie dostępności mieszkań dla osób, których dochody nie pozwalają na najem lub kupno mieszkania na zasadach rynkowych. Program ten obejmuje dopłaty do wydatków mieszkaniowych oraz wsparcie budownictwa mieszkaniowego z wykorzystaniem gruntów publicznych.

Program Mieszkanie plus składa się z dwóch filarów: rynkowego i społecznego.

Filar rynkowy polega na budowie na zasadach rynkowych mieszkań na wynajem. Ma w ten sposób ułatwiać rodzinom o umiarkowanych dochodach najem mieszkania lub najem mieszkania z możliwością dojścia do jego własności. Skierowany jest on do osób, których dochody umożliwiają terminowe opłacanie czynszu i które obecnie nie posiadają na własność mieszkania lub innej nieruchomości. 

Dochody tych osób muszą być zarazem zbyt wysokie, by kwalifikowały je do ubiegania się o mieszkanie komunalne lub socjalne, i zbyt niskie, by dawały zdolność kredytową. Czynsze w filarze rynkowym naliczane są na zasadach rynkowych.

Filar społeczny programu polega z kolei na wspieraniu budownictwa mieszkaniowego skierowanego do osób o średnich i niskich dochodach. Budowa mieszkań komunalnych, socjalnych i zastępczych wspierana jest ze środków budżetu państwa.

Mieszkania te zapewniane są na zasadach najmu przez poszczególne gminy, a ich przydział uzależniony jest od spełniania określonych warunków, przede wszystkim posiadania niskiego dochodu na członka gospodarstwa domowego oraz trudnych obecnie warunków mieszkaniowych. Czynsze w tym filarze są ograniczane ustawowo (w przypadku mieszkań Towarzystwa Budownictwa Społecznego) albo określane przez władze samorządowe. 

Nie istnieje jedna droga składania wniosków do ofert w ramach programu Mieszkanie plus. Przy okazji każdej inwestycji odrębnie ogłaszane są nabory wniosków i terminy ich składania.

Nabory te ogłaszane są przez poszczególne urzędy miast i urzędy gmin na ich stronach internetowych. Tam również udostępniane są właściwe wnioski, których wypełnienie jest konieczne, aby móc wziąć udział w danym naborze. Rozpatrywaniem wniosków zajmują się poszczególne samorządy.

Do wniosków należy załączyć wymagane dokumenty, m.in. zaświadczenia o zarobkach, decyzje w sprawie przyznania określonych świadczeń czy upoważnienie do weryfikacji w Biurze Informacji Gospodarczej. Pełny wykaz wymaganych załączników dostępny jest w zakładce: Jakie kryteria muszę spełnić, by wziąć udział w programie Mieszkanie plus.

Informacje o naborach pojawiają się również na stronie programu Mieszkanie plus. Osoby, które chcą dowiedzieć się, czy w ich gminie lub mieście realizowane są inwestycje programu Mieszkanie plus, mogą też dzwonić ma infolinię pod numerem 801 801 596.

Program Mieszkanie plus formalnie skierowany jest do wszystkich obywateli bez względu na ich status społeczny i miejsce zamieszkania. Tym samym skorzystać z niego mogą zarówno rodziny, jak i single czy seniorzy. Program otwarty jest również dla osób przebywających aktualnie na emigracji, chcących przeprowadzić się do innej części Polski, a nawet nieposiadających polskiego obywatelstwa.

Według założeń program Mieszkanie plus został stworzony z myślą o osobach o średnich lub niskich zarobkach, młodych rodzinach, osobach, dla których niedostateczne warunki mieszkaniowe są przeszkodą w powiększeniu rodziny, a także osobach, które poszukują pracy poza dotychczasowym miejscem zamieszkania. 

Nie ma przy tym określonych kryteriów dochodowych, których spełnienie warunkuje skorzystanie z pomocy.

Istnieją jednak dwie podstawowe zasady warunkujące to, kto może skorzystać z programu: - brak prawa własności lub współwłasności do mieszkania lub domu, a także brak prawa do lokalu spółdzielczego; - zdolność do terminowego opłacania czynszu, badana w oparciu o dochody netto, w tym otrzymywane świadczenia, takie jak 500 plus czy alimenty.

Poszczególne gminy mogą ponadto ustalać kryteria pierwszeństwa w dostępie do oferty programu Mieszkanie plus. Kryteria te mogą dotyczyć obecnej sytuacji materialnej lub mieszkaniowej, ale też na przykład premiować osoby z wyższym wykształceniem, które dane gminy chciałyby zachęcić do niewyprowadzania się z danej gminy czy miejscowości.

Według oficjalnych danych na dzień 31 maja 2021 roku, w ramach programu Mieszkanie plus zostało wybudowanych lub znajduje się w budowie 27 898 mieszkań. Z tej liczby 13 224 mieszkania zostały ukończone.

Informacje o tym, gdzie powstały lub powstają nowe mieszkania, dostępne są na stronie programu Mieszkanie plus (mieszkanieplus.gov.pl).

Od 2019 roku funkcjonuje dodatkowy program Mieszkanie na start, będący uzupełnieniem programu Mieszkanie plus. Program ten oferuje możliwość bezzwrotnych dopłat do czynszu w mieszkaniach nowych lub poddanych rewitalizacji w ramach współpracy samorządów z inwestorami. 

Wysokość dopłat określana jest indywidualnie, według wzoru zawartego w ustawie o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania. Więcej informacji o wysokości dopłat znaleźć można na stronie gov.pl.

Dopłaty przyznane mogą być nawet na 15 lat, ale uwarunkowane jest to dodatkowym kryterium dochodowym: - w przypadku gospodarstw jednoosobowych średni miesięczny dochód nie przekracza 100 proc. aktualnego przeciętnego wynagrodzenia w Polsce; - w przypadku pozostałych gospodarstw domowych średni miesięczny dochód nie przekracza 100 proc. aktualnego przeciętnego wynagrodzenia w Polsce plus 40 punktów procentowych za każdą kolejną osobę w gospodarstwie, na przykład przy trzech osobach w gospodarstwie nie można przekroczyć 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia

Prawo do dopłaty jest co roku weryfikowane, a najemca jest przy tej okazji zobowiązany do ponownego złożenia w swoim urzędzie gminy lub urzędzie miasta oświadczenia o liczbie osób w gospodarstwie, osiąganych dochodach oraz nieposiadaniu prawa własności innej nieruchomości.

Więcej informacji na temat programu Mieszkanie na Start znaleźć można na stronie internetowej Banku Gospodarstwa Krajowego. 

Akty prawne: Uchwała Rady Ministrów nr 115/2016 z dnia 27 września 2016 r. w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego; Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania; Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących; Zarządzenie Nr 11 Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 2018 r. w sprawie Rady Mieszkalnictwa