NIK wziął pod lupę Izerę. Bezprawnie wysokie wynagrodzenia i zagrożone publiczne setki milionów

Źródło:
TVN24 Biznes
Patryk Mikiciuk o Izerze (wideo z marca 2023)
Patryk Mikiciuk o Izerze (wideo z marca 2023)TVN24
wideo 2/8
Izera. Patryk Mikiciuk z TVN Turbo o pierwszym polskim samochodzie elektrycznymTVN24

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) przyjrzała się bliżej projektowi polskiego auta elektrycznego - Izery. Urząd wytyka, że założenia i cele projektu nie były realizowane terminowo, rząd ryzykował publiczne miliony, a w samej spółce ElektroMobility Poland SA, odpowiedzialnej za projekt, pensje były wyższe, niż na to pozwalały przepisy.

Najwyższa Izba Kontroli wskazuje w swoim raporcie, że przeciągający się proces stworzenia polskiego auta elektrycznego może się nie udać. Opóźnienia projektu Izera są tak duże, że początkowa potencjalna szansa na zdobycie rynku przez auto może być echem przeszłości, gdy auto trafi w końcu do sprzedaży. To tylko część zastrzeżeń. Tych może być więcej, bowiem "z uwagi na tajemnice ustawowo chronione, wyniki kontroli mogą zostać podane do publicznej wiadomości w ograniczonym zakresie – w całości są one znane Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz spółce ElektroMobility Poland SA".

Nieprawidłowości przy finansowaniu

W raporcie NIK ocenia jako "nierzetelne i niosące za sobą ryzyka co do gospodarności" wydawania środków publicznych działania Prezesa Rady Ministrów. Premier Morawiecki w drugiej połowie 2021 roku przekazał 250 mln zł ze środków Funduszu Reprywatyzacji na działalność spółki Electro Mobility Poland SA. NIK zauważa, że udzielono tych pieniędzy projektowi, który nie miał zarówno wówczas, jak i na stan zakończenia raportu finansowania na pozostałą część.

"Co bowiem szczególnie istotne, to fakt, iż to również źródło to miało stanowić przeważające wielomiliardowe źródło finansowania całości ww. Projektu. Objęcie akcji Spółki od strony formalnej było prawidłowe" - zauważa NIK.

Tak ma wyglądać Izera.materiały prasowe

Brak nadzoru i nieterminowość

W związku z przekazaniem pieniędzy podpisano umowę inwestycyjną. Jak zauważa NIK, nadzór nad nią "nie był prowadzony w sposób rzetelny", bo pomimo wiedzy o tym, że spółka EMP nie dotrzymuje terminów, to Kancelaria Prezesa Rady Ministrów nie podjęła żadnej kontroli.

"W szczególności NIK ustaliła, że już według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. Projekt nie był realizowany zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do Umowy. Odstępstwa od założeń miały miejsce też w kolejnych miesiącach 2022 r. Co więcej, utrzymujący się stan braku realizacji Umowy zgodnie z harmonogramem wynikał z kolejnego sprawozdania półrocznego EMP według stanu na dzień 30 czerwca 2022 r., przedłożonego KPRM w sierpniu 2022 r." - podkreśla NIK, zauważając, że "poziom wykonania (stan realizacji mierzony wykonaniem wydatków) w kluczowej pozycji 'Rozwój produktu i fabryki' wyniósł, względem przewidzianej w harmonogramie, wartość 4 proc.".

Kontrolerzy NIK odnotowali także wystąpienie poważnych nieprawidłowości w kwestii wynagrodzeń kierownictwa EMP. Członkom zarządu wypłacano pensje, których wysokość przekraczała limity wyznaczone przez walne zgromadzenie spółki.

Sprawdź także: Izera tylko na papierze. Mikiciuk wylicza, co trzeba wybudować: "koszty są gigantyczne"

Brak kontroli nad Jaworznem

Wśród najważniejszych punktów raportu jest także problem braku kontroli przez Spółkę EMP nad nieruchomością w Jaworznie, która została wybrana pod budowę zakładu produkcyjnego.

"Zainicjowanie operacji mającej na celu nabycie praw do wytypowanej nieruchomości w Jaworznie ostatecznie wymagało szczególnych rozwiązań prawnych i nastąpiło w oparciu o nowo opracowane i uchwalone przepisy ustawowe – tj. ustawę z dnia 23 lipca 2021 r. 'o szczególnych rozwiązaniach związanych ze specjalnym przeznaczeniem gruntów leśnych'" - zauważa NIK.

Wycięty las pod budowę fabryki Izery w Jaworznie. Ujęcie z drona, 30 marca 2023

Jak podaje Izba, w czasie prowadzenia kontroli proces uzyskania prawa do działki w Jaworznie był opóźniony.

"Według ostatnich zaktualizowanych założeń, na moment zakończenia czynności kontrolnych w Spółce w sierpniu 2022 r., Spółka zakładała m.in. wejście w posiadanie prawa do dysponowania nieruchomością w pierwszym kwartale 2023 r." - wskazał NIK.

Tu się wiele nie zmieniło. EMP wciąż zakłada, że na przełomie 2023 i 2024 roku rozpocznie budowę fabryki Izery, a pod koniec 2025 r. rozpocznie produkcję. Problem w tym, że do dziś nie ma prawa własności gruntu pod budowę. Co więcej, nie ma nawet 100 proc. pewności, czy działka pod Jaworznem jej na pewno przypadnie. Otwarcie ofert przetargowych zaplanowano na 26 września. 

Czytaj także: Co z fabryką Izery w Jaworznie? Nowe scenariusze

Autorka/Autor:JW/ams

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

W rok liczba osób w wieku produkcyjnym zmalała o 151 tysięcy - podał Główny Urząd Statystyczny (GSU). Przyczyną tego zjawiska jest starzenie się społeczeństwa oraz mniejsza liczba młodych zasilających wiek produkcyjny.

Niepokojący raport GUS

Niepokojący raport GUS

Źródło:
PAP

W 2024 roku prawie 42 tysiące ojców skorzystało z urlopu rodzicielskiego. To 11-krotnie więcej niż w 2022 roku - podał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

11-krotny wzrost w dwa lata. Zaskakujące dane ZUS

11-krotny wzrost w dwa lata. Zaskakujące dane ZUS

Źródło:
PAP

Wang Yi, szef chińskiej dyplomacji skrytykował politykę handlową USA podczas spotkania ze swoimi odpowiednikami z państw BRICS. Zaapelował też o sprzeciw wobec "protekcjonizmu" Stanów Zjednoczonych.

"Jeśli będziemy ustępować, to dręczyciel stanie się bardziej agresywny"

"Jeśli będziemy ustępować, to dręczyciel stanie się bardziej agresywny"

Źródło:
PAP, China Daily

Ponad 700 milionów złotych zostanie przekazanych do Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP), która wykorzysta te środki, by pomóc spółkom Rafako i Rafamet - przekazał premier Donald Tusk.

Rafako dostanie pomoc rządową. Donald Tusk podał kwotę

Rafako dostanie pomoc rządową. Donald Tusk podał kwotę

Źródło:
PAP

Partia Liberalna Kanady (LPC) wygrała wybory parlamentarne. Lider ugrupowania i urzędujący premier Mark Carney podkreślił, że Kanada musi ambitnie podejść do kryzysu i stawić czoło groźbom prezydenta USA Donalda Trumpa.

"Przetrwaliśmy szok związany ze zdradą USA"

"Przetrwaliśmy szok związany ze zdradą USA"

Źródło:
PAP

Prezydent Donald Trump zmienia zdanie w sprawie wprowadzonych przez siebie ceł. Teraz chce wycofać się z dodatkowych taryf na części sprowadzane z zagranicy i wykorzystywane w produkcji aut w USA - podał "Wall Street Journal".

Cła Donalda Trumpa. Prezydent USA zmienia zdanie

Cła Donalda Trumpa. Prezydent USA zmienia zdanie

Źródło:
PAP

Sekretarz skarbu USA Scott Bessent poinformował w poniedziałek, że wkrótce dojdzie do porozumienia handlowego z niektórymi państwami. Dodał, że chęć negocjacji w sprawie ceł wyrażają także Chiny, dlatego "nie martwi się o puste półki" w Stanach Zjednoczonych.

Sekretarz skarbu: nie martwię się o puste półki

Sekretarz skarbu: nie martwię się o puste półki

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę opóźniającą do 1 października wejście w życie nowych taryf na prąd. Zdaniem resortu klimatu zmiany pozwolą na obniżkę cen energii po wygaśnięciu ceny maksymalnej.

Ceny prądu. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę

Ceny prądu. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę

Źródło:
PAP

Nową prezeską Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA została Marta Ewa Wachowicz - przekazał resort rozwoju. Wachowicz ma wykształcenie w obszarze badań kosmicznych. Uzyskała stopień doktora nauk fizycznych w dziedzinie fizyki kosmicznej.

Nowa szefowa Polskiej Agencji Kosmicznej

Nowa szefowa Polskiej Agencji Kosmicznej

Źródło:
PAP

Od wtorku 6 maja w PKO BP zaczną obowiązywać domyślne limity dzienne na przelewy i płatności w serwisie iPKO - przekazał bank w komunikacie. Zmiany są wprowadzane, by dodatkowo zwiększyć bezpieczeństwo transakcji w internecie.

Duże zmiany dla klientów największego banku w Polsce

Duże zmiany dla klientów największego banku w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Eksperci są zgodni, że migranci są nam potrzebni, bo w ciągu najbliższej dekady z polskiego rynku pracy ma zniknąć nawet 2,1 miliona osób. - Masowy napływ cudzoziemców pozwolił wypełnić lukę, która powstała z powodu starzenia się społeczeństwa i depopulacji - podkreśla Andrzej Kubisiak z Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Ale to już nie wystarczy.

"Stanęłyby niektóre fabryki, a część szpitali miałaby problem z obsadą kadry"

"Stanęłyby niektóre fabryki, a część szpitali miałaby problem z obsadą kadry"

Źródło:
TVN24+

Portugalia i zdecydowana większość Hiszpanii ponownie mają prąd - poinformowali krajowi operatorzy sieci energetycznych. Jednocześnie cały czas nie są znane przyczyny awarii, która dotknęła Półwysep Iberyjski.

Co z prądem na Półwyspie Iberyjskim? Komunikaty operatorów

Co z prądem na Półwyspie Iberyjskim? Komunikaty operatorów

Źródło:
PAP

Rozległa awaria zasilania w Hiszpanii i Portugalii doprowadziła do anulowania kilkudziesięciu lotów oraz zakłóceń w funkcjonowaniu sieci kolejowej - podał portal stacji telewizyjnej BBC.

Masa odwołanych lotów, pasażerowie utknęli w pociągach

Masa odwołanych lotów, pasażerowie utknęli w pociągach

Źródło:
PAP

Awaria prądu na Półwyspie Iberyjskim nie doprowadziła do zakłóceń w pracy krajowego systemu elektroenergetycznego - wynika z poniedziałkowego oświadczenia Polskich Sieci Elektroenergetycznych. Rzecznik prasowy PSE zapewnił, że polski operator jest przygotowany na takie zagrożenia. 

Blackout na Półwyspie Iberyjskim. Polski operator zabiera głos

Blackout na Półwyspie Iberyjskim. Polski operator zabiera głos

Źródło:
PAP

Podczas majówki większość kierowców zatankuje taniej niż rok temu - zauważa Urszula Cieślak, dyrektor Działu Prognoz i Analiz Reflexu. Benzyna 95 jest tańsza o ponad 80 groszy na litrze, olej napędowy o ponad 77 groszy, natomiast benzyna 98 - o 64 grosze. W ciągu ostatniego roku o 20 groszy podrożał natomiast autogaz.

Majówkowe tankowanie tańsze niż przed rokiem

Majówkowe tankowanie tańsze niż przed rokiem

Źródło:
PAP

- Trzeba skrócić czas pracy Polek i Polaków, oczywiście przy zachowaniu tego samego poziomu wynagrodzeń - powiedziała w poniedziałek ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Zapowiedziała dobrowolny pilotaż dla różnego rodzaju pracodawców.

Krótszy czas pracy, ta sama pensja. Zapowiedź ministry

Krótszy czas pracy, ta sama pensja. Zapowiedź ministry

Źródło:
PAP

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakończył wypłatę dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, czyli tak zwanej trzynastki. W tym roku do ponad 8,8 miliona osób trafiło łącznie blisko 16,5 miliarda złotych brutto. ZUS rozpoczął też coroczną wysyłkę listów do emerytów i rencistów.

Koperty dla milionów emerytów. Dwie ważne decyzje

Koperty dla milionów emerytów. Dwie ważne decyzje

Źródło:
PAP

Resort finansów planuje uproszczenie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych związanych z ich stosowaniem - wynika z wpisu w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu.

Resort szykuje zmiany w podatku

Resort szykuje zmiany w podatku

Źródło:
PAP

- Dzięki nowej umowie z Westinghouse-Bechtel inwestycja w pierwszą elektrownię jądrową w Polsce staje się pewniejsza - powiedział premier Donald Tusk. Polska podpisała w poniedziałek z amerykańskimi wykonawcami, konsorcjum Westinghouse-Bechtel, umowę pomostową (EDA) w sprawie budowy elektrowni jądrowej na Pomorzu.

Jest umowa w sprawie budowy elektrowni jądrowej w Polsce

Jest umowa w sprawie budowy elektrowni jądrowej w Polsce

Źródło:
PAP

Zbliża się majówka. System rozliczeniowy Elixir, obsługujący przelewy międzybankowe w złotych, w czwartek (1 maja) będzie miał przerwę w standardowym funkcjonowaniu - poinformowała Krajowa Izba Rozliczeniowa. 

Przerwa w realizacji przelewów. Płatności warto zlecić z wyprzedzeniem

Przerwa w realizacji przelewów. Płatności warto zlecić z wyprzedzeniem

Źródło:
tvn24.pl

PIT za 2024 rok możemy rozliczyć jeszcze tylko przez trzy dni. Ostateczny termin złożenia deklaracji podatku dochodowego upływa w środę, 30 kwietnia. Zeznanie można wysłać drogą elektroniczną lub na papierze i złożyć w Urzędzie Skarbowym albo wysłać pocztą.

Ostatnie dni na rozliczenie się z fiskusem

Ostatnie dni na rozliczenie się z fiskusem

Źródło:
PAP

Na wniosek Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) wydało decyzję o wpisaniu na listę sankcyjną spółki Torgservis PL oraz jej udziałowców, Siergieja i Andrieja Sznejderów. Objęta sankcjami spółka prowadzi na polskim rynku sieć dyskontów MyPrice.

Rosyjska sieć sklepów wróciła do Polski pod nową nazwą. Reakcja rządu

Rosyjska sieć sklepów wróciła do Polski pod nową nazwą. Reakcja rządu

Źródło:
PAP

Ceny luksusowych mieszkań w Polsce nieustannie rosną. Metr kwadratowy nowej inwestycji deweloperskiej w Warszawie może kosztować 100 tysięcy złotych - podaje poniedziałkowa "Rzeczpospolita".

100 tysięcy złotych za metr kwadratowy

100 tysięcy złotych za metr kwadratowy

Źródło:
PAP

Według raportu Instytutu Gallupa tylko 10 procent Polaków uważa, że angażuje się w swoją pracę. Raport analizuje emocje pracowników na całym świecie w 2024 roku. Polska zajęła 32. miejsce na 38 krajów europejskich, co jest jednym z najniższych wyników w Europie.

Zestresowani i niezaangażowani. Jeden z najniższych wyników w Europie

Zestresowani i niezaangażowani. Jeden z najniższych wyników w Europie

Źródło:
PAP

Według badania Polskiej Organizacji Turystycznej 43 procent Polaków planuje w tym roku wyjazd na majówkę. Spośród nich 21 procent zamierza spędzić ten czas w kraju, 7 procent za granicą, a reszta jeszcze nie podjęła decyzji.

Gdzie na majówkę? Wyniki badania

Gdzie na majówkę? Wyniki badania

Źródło:
PAP

W marcu 2025 roku największy udział w oglądalności wśród dystrybutorów treści wideo w Polsce miała grupa TVN Warner Bros. Discovery - wynika z raportu All Screens Video Landscape Grupy Nielsen, na który powołuje się serwis Wirtualne Media.

Grupa TVN Warner Bros. Discovery liderem oglądalności

Grupa TVN Warner Bros. Discovery liderem oglądalności

Źródło:
Wirtualne Media